PERASPÖ* ALGEMEEN NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN KM
DOODSTRAF GEEISCHT.
Tegen Blokzijl en De Blocq
van Scheltinga.
1000 Teleurstellingen.
Het werk van de
P. O. D.
Overdracht van grond
is noodzakelijk.
^fÜcecfcciM
;Wat hebt reeds gegeven?
NUMMER 24
WOENSDAG 12 SEPTEMBER 1945
AD ASTRA
RedactieL. J. A. v. d. Steenhoven
Mr. A. A. J. Rljksen
Drukker: Drukkerij Verzijl,Gouda
Administratie; M, J. van LoQn
Bur;.Markt 20, Goud a. Tel. 3098
Abonn. p.w. 25 ct. Losse numm. lOcti
Tot zijn spijt heeft het Nederlands Volks
herstel plm. 1000 aanvragers om mannen-
kleeren en schoeisel teleur moeten stellen.
Deze hebben een afwijzend briefje thuis
gestuurd gekregen.
Een groot aantal daarvan probeert het
opnieuw of wil het hunne er over zeggen of
schrijven.
Wij begrijpen dit volkomen, doch het
geeft ongeloofelijk veel werk, zonder het minste
resultaat, terwijl het zoowel voor de belang
hebbenden als voor ons opnieuw een teleur
stelling is.
Gelooft U ons, het is voor ons een even
groote teleurstelling als voor U, dat wij
maar zoo'n klein aantal menschen hebben
kunnen helpen.
De nood is zeer groot, het beschikbare
materiaal zeer gering.
Ik verzoek daarom beleefd doch dringend
ons Bureau. Oosthaven 59, aiet meer te over-
stroomen met commentaar op de afwijzingen.
H. HARMS
Voorz. Nederlands Volksherstel
(afd. Gouda)
STADSNIEUWS.
De ontruiming van het kamp
Kaarsenfabriek.
Tengevolge van twee zaken van belang,
n.l. de kaarsenfabriek moet weer gaan wer
ken en het geinterneerdenkamp heeft geen
verwarmingsmogelijkheden voor den komende
winter, heeft men besloten dit kamp/ op te
heffen. Men is thans zoover gevorderd, dat
alle mannen naar Duinoord zijn vervoerd,
waar de zware jongens in cellen zijn onder
gebracht- Ongeveer 500 vrouwen vertoeven
nog in het kamp. Dezen zullen naar Ridder
kerk worden overgebracht, zoodat het kamp
in de eerste weken van October geliquideerd
wordt en de directie van de kaarsenfabriek
weer de volledige beschikking over haar
eigendommen krijgt, hetgeen voor de Goud-
sche industrie van groot belang zal zijn.
Een verdoolde.
De onderwijzer v. V. aan de van Iterson-
laan kreeg deze week een verdwaalde kogel
door zijn ruit, die in een kast insloeg. De
geschiedenis vermeld niet, waar deze ko
gel vandaan kwam. Het lijkt niet waarschijn
lijk, dat hij nog van den oorlog afkomstig
zou zijn,
Past op uw fiets.
Ditmaal was het de heer E. van den Weth.
Venteweg, die aangifte kwam doen van de
ontvreemding van zijn rijwiel, welke hij bij
het uitgaan van de Ger. Kerk aan de Turf
markt miste.
Geslaagd voor Tooneelschool
Onze stadgenoot ]aap Maarleveld slaagde
Maandag 3 Sept. j.l. voor het toelatingsexamen
van de Tooneelschool te Amsterdam.
Omtrent de werkwijze van de P. O. D.
vernemen wij nog eenige bijzonderheden, die
wellicht nog niet overal bekendheid genieten.
De gewichtige documentatie-afdeellng van
den P. O. D. verzorgt het verzamelen van
gegevens betreffende degenen, die verdacht
zijn op kaartsystemen en ia dossiers. De
gedetineerden, zoowel als niet-gedetlneerden
worden nu verhoord, evenals degenen, die
omtrent de aanhangige gevallen iets naders
zouden kunnen meedeelen. Die verhooren
geschieden niet alleen te Gouda, maar in
vele kampen en gemeenten buiten de stad
Het moeUijkst en tljdroovendst zijn de
collaboratie-gevallen, omdat het hier i)
gaat om een enkel „ja" of „neen zoofaln^
de vraag naar het N.S.B, er zijn of niet
maar omdat hierbij de vraag van het
vrijwillig of onvrijwillig hulp verleenen aan
den vijand, de behaalde winst met het be-
smette werk en dergelijke zaken aan de orde
komt.
Zijn de zaken gereed, dan worden zij
doorgezonden naar den Proc.
Den Haag. indien het gevallen be"e^t v°d
het Bijz. Gerechtshof w anders w°rdei>
dossiers opgelegd voor de Tribun
20-tal zaken zijn reeds doorgezonden aan het
Bijz. Gerechtshof.
Gisteren heeft de Procureur-fiscaal Mr.
Zaayer de doodstraf geëischt tegen de land
verraders Blokzijl en Jhr. D. de Blocq van
Scheltinga. Blokzijl werd veroordeeld wegens
zijn pogingen om het Nederlandsche volk
tot ontrouw te brengen aan zichzelf, aan zijn
Koningin en aan de zaak der geallieerden.
De Blocq van Scheltinga, die van Aug.
1942 - Mei 1945 burgemeester van Wasse
naar was, werd veroordeeld wegens het
samenwerken met de Duitschers, het geven
van gelegenheid tot het samenstellen van
personen door N.S.B.-ers, welke personen
later bij razzia's zijn opgepakt en wegens
het op staanden voet ontslaan van een amb
tenaar, omdat hij lachte bij het zien van een
begrafenisstoet van een N.S.B:-er.
Blokzijl had van zijn schaamtelooze bruta
liteit nog niets verloren. Hij beweerde niets
uitstaande te hebben met de uitgifte van zijn
„Brandende Kwesties" en zeide zelfs, dat
zrjn radiotoespraken van nu waren geweest
voor de Londensche regeering en de illegale
pers, omdat hij wel eena een beeld gaf van
de stemming in het kamp van de nat.-socia-
listen. Hij verzocht het Hof om hem vrij te
spreken. De verdediger van Blokzijl, Mr.A.
W. de Lauwere, zeide, dat de dagvaarding
van Blokzijl in huiselijK Nederlandsch zegt,
dat hij getracht heeft heeft het geestelijk
verzet van het Nederl. volk te breken. Zijn
optreden is beperkt gebleven tot een poging
van propagandavoering. Dit is geen feit in
den zin van het wetboek van strafrecht.
Mr. Zaayer noemde de Blocq van
Scheltinga, die in den middag verscheen,
geen bijloopertje, maar een van de kopstuk
ken van de N.S.B. en die als zoodanig veel
kwaad heeft gesticht. Op grond hiervan
eischte hij de doodstraf. De uitspraak in
beide zaken over 14 dagen.
Ceptrale Jeugdbeweging.
De Centrale Jeugdbeweging te Gouda heeft
een uitnoodigin gontvangen om a.s. Zaterdag
een dansdemonstratiëte geven in deR.H. B.S.,
welke.om 2.30 gehouden zal worden.
Hiervoor» zal zij Donderdag, 13 September,
een repetitie houden om 7.30 uur in het
Houtmansplantsoen bij de muziektent,
BURGERLIJKE STAND.
GEBOREN: 7 Sept. Pieter J. z.v. A.van
Hensen van Uniqgen en B. Kalkman. P. C.
Bothstr. 79. - ajpept. Margje J. d. v. W.
Priem en J. H. de Lange, Gansstraat 10. -
Joannes H M., z. v. N. M. M. van Loon
en M.E. Tibbe, Dubbele Buurt 11. - Louise
C, d. v. M. I. Duijs en W. B. Schoonder-
woerd. Burgvlietkade 57. - 9 Sept. Egberdina,
d. v. P. Muller en J. van der Graaf, Gans
straat 13. - Hendrika J. H., d. v. Chr. C,
Kalmeijer en H. van der Pool, L. Willemst. 9.
GETROUWD; 8 Sept. J. van der Kooi) en
P. Looljen. - J. W. de Bode en C. Barentsen.
Wat doet U???
Wanneer U straks voor de keus wordt
gesteld, vóór of tégen annexatie?
Zult U deze beslissing nemen op grond
van Uw gevoelens of na rijp beraad naar
aanleiding van wat U nebt gehoord?
Komt Vrijdagavond a.s. naar Concordia,
waar Dr Ir. F Bakker Schut dit probleem
voor U behandelt.
(Ingezonden mededeellng).
Het overgroote gedeelte van de gedeti
neerden was reeds na de bevrijding door de
B. S. opgehaald. Daarbij is wel eens wat al
te forsch Ingegrepen, zoodat tot vrijlating
van duidelijk onjuiste gevallen moest worden
overgegaan. Dat wil nu ook weer niét
zeggen, dat alle vrijgelatenen personen zijn,
die in politiek opzicht onbesmet zijn. Deze
laatsten zijn meestal op doktersadvies vrij-
^Natuurlijk zijn nog lang niet alle daarvoor
in aanmerking komende personen onder de
loupe genomen. Hoeveel dit er nog zijn,
valt niet te bezien. Geheele categorieën van
collaborateurs moeten nog behandeld worden.
Het publiek liet zich niet onbetuigd, wat
het opgeven van klachten betreft. Uiteraard
waren de meeste brieven echter zeer algemeen.
Enkele aangevers muntten uit in ijver. Er
waren er voor wier ijver en verbeeldings
kracht de P. O. D. zelfs bèzorgd begon te
worden. Exemplaren, die 30 tot 40 klachten
vermeldden waren gelukkig uitzondering.
Bij de arrestaties worden niet veel moeililk-
heden ondervonden. S. S. en S. D.-lieden
gaan gewillig mee en wordea meestal door
de Field Security overgenomen.
Doordat de benzine-toewijzing sterk ver
minderd en het materiaal sterk aan slijtage
onderhevig is. ondervindt het werk veel
belemmering. Te meer, waar vele verdachten
overgebracht zijn naar kampen in andere
plaatsen. Aan den ijver van den P. O. D.
zal het niet liggen.
Hedenavond zal de Minister van
Financiën, Prof. Dr. P. Lieftinck voor
de radio spreken over de komende
saneering van ons geldwezen.
BINNENLAND.
De geblokkeerde
Munt-bankbiljetten.
Daar de maatregel tot intrekking van de
bank- en muntbiljetten van 100 gulden slechts
een onderdeed vormt van het veel omvang
rijker vraagstuk der geldzuivering kan op
het oogenblik geen antwoord worden gege
ven op de bij het Dep. van Fin. binnen ko
mende vragen hoe en wanneer degenen, die
biljetten van 100 gulden inleverden, hun
geld zullen terugontvangen. In vele gevallen
is bovendien een omvangrijk onderzoek naar
de wijze van verkrijging noodzakelijk, het
geen uiteraard veel tijd kost. Voor bonafide
personen behoeft echter geen enkele reden
voor ongerustheid aanwezig te zijn. Nadere
regelingen in zake de geldzuivering zijn
overigens zeer spoedig te verwachten.
R^wielen uit Engeland.
Blijkens mededeeling van het Dir. Gen.
van de Prijzen zullen de uit Engeland inge
voerde' rijwielen bij dea rijwielhandelaar te
verkrijgen zijn voor den prijs van resp.-
f 97.50 voor heerenrijwielen en f 101.50
voor damesrjjwielen.
Tengevolge van den oorlog en de daar
uit ontstane vernietiging van ons produc
tie-apparaat (verwoeste fabrieken, wegge
haalde machines, geïnundeerd land, ach
terstand in techn. ervaring,) en ten gevolge
van het wegvallen van de koopkracht
van het Duitsche achterland veroorzaakt
de relaileve overbevolking een ondraag-
lijken druk op ons welvaart peil, waar
door de overdracht van grond xeer wen-"
schelijk wordt.
Weersverwachting, medegedeeld door
het K. N. M. I. «-
Plaatselijk eenige ochtendmist, overdag
half tot zwaar bewolkt, overwegend
droog, vrij warm, zwakke tijdelijk
matige wind uit Zuidelijke richting.
Wat is er in Gouda te doen.?
Thalia Theatervan Vrijdag t.m. Woens-»
dag Actualiteiten Programma.
Woensdag 12 Sept.^8 uur n.m. Nieuwe
Schouwburg: „De wereld op zijn kop."
7 uur Reünie (bovenzaal); Cursus Ds. J.
Borger, onderw.: „De mensch van morgen".
Woensdag 12 Sept., 7.30 uur nam. Réunie,
vergadering van de Eenheidsvakbeweging.
Donderdag 13 Sept. 8. uur n.m. Nieuwe
Schouwburg i Voordrachtavond door Maar
ten Kapteyn.
Do. 3 uur matlnèe v.d. film „Air Force'*
in den Nieuwen Schouwburg.
Idem 8 uur n,m. Thalia-Theaters Max v.
Prjjag's Cabaret.
Vrijdag 14 Sept. 8 uur n.m. Concordia.
Vergadering van het Gouda-Comité voor
Gebiedsuitbreiding. Spreker: DrlriFi Bakkér
Schut.
Zaterdag, 15 Sept. 2.15 uur n.m. Nieuwe
Schouwburg, Kinderrevue „Holland-Indië".
Turnkring Gouda e.o„ Cabaretuitvoering
in Concordia, 8 uur, 25-Jarlg bestaan.
WAT GEBEURDE ER?
12 September.
1944: Op het vliegveld bij Venlo is een
nieuw Duitsch wapen gezien, een soort
driehoekig vliegtuig, dat met groot
lawaai opstijgt, en in een minimum
van tijd uit het gezicht verdwijnt.
Het 1ste Am. leger passeert de Duit
sche grens bij Trier. Eupen bezet.
Metz genomen.
1943: Het grootste deel van de Ital. vloot
stoomt op naar geall. havens. Musso
lini door S.S.-mannen bevrijd. De
Japanners ontruimen Salamaua.
1941 Roosevelt: „Alle koopvaarders in onze
„verdedigingswateren" zullen door
onze marine beschermd worden".
vraagt de H. A. R. K.
Wij weten het, U gaf reeds veel maar
Hebt U een „mooie kamer'', een z.g.salon?
Zegt eens eerlijkMaakt U daar veel gebruik
van
Kijk, dat groote portret van overgroot
vader achter glas. Die ruit past nu precies
in dat gat van de „ruimte" waar de kinderen
van vader en moeder Wisse uit Zeeland
slapen. Dat gat is onvoldoende geplakt met
doorweekt carton. De gure najaarswinden
blazen er,dwars doorheen. In Brabant alleen
is reeds
1.000.000 M2. vensterglas noodig.
Zie hier eenige cijfers van hetgeen de
actie „Amsterdam helpt Arnhem heeft op
geleverd
Meubilair 29.398 stuks plus 350 kisten.
Serviesgoed 41.062 stuks plus 2000 kisten,
Textiel etc. 69.462 siuks,
Schoenen 50£>aar,
Gereedschappen 2.150 stuks plus 58 kisten,
Bouwmaterialen 7,05 (dakpannen).
Bovendien nog «jen groot aantal kisten met
onbekende inhoud, 'piles, rekening houdend
met de voor-oorlodsche prijzen, voor een
bedrag van f 12.000 000.
Er is veel, onnoemelijk veel geleden, maar
er is veel, ontzettend veel noodig.
Rotterdam hielp Den Bosch en verzamelde
in slechts drie dagen
30.000 vorken, messen en lepels.
De volgende cijfers dienen om een voor
beeld te geven van hetgeen onder andere in
één dag is opgehaald
509 kopjes, 252 theepotten.
247 melkkannen, 197 glazen,
169 bekers, 144 schalen.
[301 schilderijen, 191 pannen.
80 lampekappen, ,697 stoelen.
134 wollen dekens, 111 jumpers,
169 baby-hemdjes. 141 meisjesjurken.
Laat Rotterdam, de stad die self zoo van
den oorlog geleden heeft, voor alle Nëder-
landers een voorbeeld wezen om te geven,
neea, om te offeren. De winter staat voor
de deur. Men mag niet langer wachten...;
Wie nog niet gegeven heeft, bienge zijn
offer in het kader van het adoptie-plan.
Wie reeds schonk, kijke zijn boedel nog
maals na. Kunt U niet nog een artikel
missen, waaraan elders dringend behoefte
bestaat Wij denken aan een stuk gereed
schap, een kachel of «en ruit.
Wendt U tot Uw plaatselijk H.A.R.K.-
comité, dat gaarne bereid zal zijn de
goederen op te halen.
GROOT GOUDA
Toegang vrij 11