ALGEMEEN NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN Een jaar geleden. Tragisch ongeval •p de spoorbaan. eendracht HAAKT MACHT De Bunkerbouwers. PEP ASPERA AD ASTRA RedactieL. J. A. v. d. Steenhoven Mr. A. A. J. Rijksen DrukkerDrukkerij V'erzijl, Gouda NUMMER 28 MAANDAG 17 SEPTEMBER 1945 Administratie; M, J. van Loon Bur.: Markt 20,Gouda.Tel.3098 Abonn.p.w. 25 ct. Losse numm. lOct STADSNIEUWS. Gerepatriëerden en de geldzuivering. De dlitributiedienst deelt ons mede, dat gerepatriëerden en krijgsgevangenen, die nog niet in het bezit zijn van een stamkaart of noodstamkaart niet in het gedrang zullen komen bij de aanstaande inwisseling van f 10 oud in nieuw geld. Er zal zorg worden gedragen, dat deze „stamkaartloozen" ten spoedigste in het bezit worden gesteld van een stamkaart met inlegvel. Geadviseerd wordt zich te dien einde met het distributie- bureau in verbinding te stellen. De herdenkingsborden. De herdenkingsborden, welke aan de schoolkinderen zullen worden uitgereikt, zijn aan en niet door de Commissie voor Oranje- en Andere Openbare Feesten be schikbaar gesteld om uitgereikt te worden. De kracht van sterke drank Van de Fa. IJ. aan de Vest is 25 liter genever gestolen tijdens het transport van Delft naar Gouda. Niet voor niets heet het „sterke drank", al was het alleen al om de aantrekkingskracht die er van uitgaat. De mijnen vragen arbeiders. Verleden week plaatsten wij een adver tentie in onze kolommen van het Arbeids bureau, waarin ongehuwde arbeiders ge vraagd werden voor de Limburgsche mijnen. De animo schijnt echter niet groot te zijn, want slechts, 12 personen kwamen zich aanmelden. v Het schijnt niet zoozeer uit „arbeids- schuwheid" te zijn, dan wel een afkeer van het soort arbeid, dat de aanmelding zoo gering deed zijn. Toch moeten de jongeren, die hiervoor in aapmerking zouden kunnen komen en die thans niets om handen hebben, bedenken, dat het hier «en waarlijk nationaal belang geldt. De productie van de mijnen moet omhoog. Laten wij daarom de „liever koekjes" eens opzij zetten en bedenken, dat het onzen plicht is om ook hier de handen uit de mouwen te steken in het belang van de kolenvoorziening van Nederland. Gemeente-archief. De" Gemeente-Afthivaris maakt bekend, dat met ingang van 20 September a.s. het Gemeente-Archief weder voor het publiek toegankelijk zal zijn op Donderdag, Vrijdag en Zaterdag van 9-12 en van 1.30-5 uur Max v. Praags Cabaret TerwijL in den Schouwburg een avond van kunst met een groote K viel te beleven, was in Thalia Theater de kleine K vertegenwoor digd door het ensemble van Max van Praag. In een programma dat wel iets te veel gaf toonden een kleine groep artisten, die gedurende de oorlogsjaren niet konden optreden, dat zij desondanks de kunst nog niet verleerd waren. Er waren zeker geslaagde scenes bij. Het gemiddelde pijl van hét ge- bodene kon echter niet boven het gewone uitkomen. De schetsjes wer den vaak te veel uitgesponnen, ter wijl een „clou" veelal ontbrak. Harry Pos werd ons als de Hol landsche Jozef Schmid voorgezet en we kunnen niet zeggen, dat hij ons voldeed evenmin als de Fran- sche liedjes van Eddy Cabbage. Dit terrein is te vaak betreden en door prima krachten, waardoor het uiterst gevaarlijk wordt zich op dit gebied te wagen zonder te ontkomen aan een vergelijking met wat reeds eerder geboden werd. De optredenden mochten wel veel bijval oogsten. Hopenlijk zal Max van Praag verin slagen het peil van het programma op te voe ren. Het zal het succes zeker ten goede komen. Helder als de dag van gisteren, ligt ons alles in den geest, wat zich vorig jaar op 17 September afspeelde. Het was toen Zon dag. Zwaar dreunend boven de wolken, trokken de eskaders transport- en zweeftoe stellen over onze hoofden. Veel beteekenend knikten de wandelaars op straat elkaar toe. Welke Duitsche stad zal er nu weer in puin worden gelegd. Groot was de sensatie van de radio-luisteraars, die in plaats van de gebruikelijke Amerikaa'üsche uitzending van kwart voor vijf, de mededeeling hoorden, dat de B.B.C. wegen» buitengewoon belang rijke operaties, dit kwartier voor haar reke ning nam. Daar kwam het los. Groote lucht- landings-operaties tusschen en ten Zuiden van de groote rivieren, de grootste van alle tijden. Plaatsen werden niet genoemd. De spanning was bijna ondragelijk. Toen de mededeeling van den Minister-president: „Spoorwegmannen, stake* En onmiddellijk gehoorzaamden zij, vrijwel allen. En wij allen begrepen de enorme waarde van dezen daad De seinlichten werden 's avonds niet meer ontstoken. Weldra lag er op de anders glim mende en glinsterende spoorrails een laag roest en toen er na eenige dagen de eerste „Duitsche" trein door Gouda kwam, lachte een ieder. Stapvoets sjokte {leze trein over de rails. En hoe gedroegen onze Goudsche spoor wegmannen zich? Alle 260 man, doken ondier. Zij verdwenen, spoorloos. Sommigen hadden een eigen duikadres, anderen werden gehol pen door de L. O. Persoonsbewijzen werden veranderd. Levensmiddelenkaarten werden uitgereikt en wat de uitbetaling van de looncn betrof, waren er tot 17 October geen zorgen, want elke spoorwegman was in het bezit van een maand evacuatie-geld. Spoedig daarna kwam de spoorwegcollecte en iedere Gouwenaar droeg bij wat hij kon. Daarna kwamen de regelmatige geldzendingen van het N. S. I. en de heer G. J. Beunk distri bueerde maandelijks ongeveer f 40.000.— onder de spoorwegmannen. Natuurlijk werd van elke uitbetaling aanteekening gemaakt. De Duitschers hebben weinig vat gehad op onze ondergedoken Goudsche spoorweg mannen. Slechts eenmaal gelukte het hen er een te „pikken". Prompt werd hij aan de spoorlijn aan het werk gezet. Doek zij hadden er niet veel plezier van. 's Middags moest de man gaan schaften enkwam niet m«er terug. Slechts een halven dag hadden de moffen van hem geprofiteerd. Vanaf deze plaats brengen wij hulde aan onze Goudsche Spoorwegmannen, die alles in de waagschaal stelden om hun bijdrage te leveren aan het groote nationale belang de Nederlandsche spoorwegstaking. De een heeft het, de ander had het. Mevr. H.. die op de Kleiweg woont, deed aangifte van de vermissing van eenige lepels en vorken, kleedingstukken, een bedsprei en vier gouden tientjes. Wie deze kostbaar heden met zich nam is niet bekend. De éénklapsactie. K. van de Westhaven kwam als inzame- j laar voor Ned. Volksherstel ook aankloppen bij P., die in het Groenendaal woont. Daar P. wel aan N.V.H. wilde geven, maar niet aan K., ontstond er een woordenwisseling, die eindigde met een klap op den neus van [P. Daar deze K. P.-actie niet legaal was, maakte de politie proces-verbaal op. De treinverbinding met Alphen. Met ingang van Maandag 17 Sept. word' de trein welke oorspronkelijk om 8 uur in Gouda uit Alphen aankwam vervroegd. De [dienstregeling wordt nu: Alphen v. 7.11 Boskoop v. 7.19 Waddinxveen v. 7.26 Gouda a 7.35 Twee nieuwe treinen worden ingelegd en wel. Alphen v. 8.20 Gouda v. 7.45 Boskoop v. 8.29 Waddinxveen v. 7.55 Waddinxveen v. 8.37 Boskoup v. 8.03 Gouda a. 8.46 Alphen a. 8.11 Bovendien wordt de trein, welke om 8.50 nit Goutia vertrekt met 5 min. verlaat, zoo dat deze nu óm 8.55 uit Gouda naar Alphe* vertrekt. Alle tusschen gelegen vertrektijden wor den natuurlijk eveneens 5 min. verlaat. Deze treinen rijdenuitsluitend op werkdagen Een groot succes. Opvoering van de Krugerlaan Kinder-Revne Dat kinderen behalve baldadigheid en kattekwaad ook iets goeds kunnen verrichten, l heeft ons Zaterdag j.l. de opvoering van de kinderrevue „Holland Indlë" laten zien. Een dergelijk goed gespeeldeen goed geënceneerde kinderrevue zagen wij niet dikwijls op de Goudsche planken en eeniederdie deze re vue heeft zien spelen, zal de opvnering al tijd in herrinnerlng blijven. De heer Berretty en de zijnen hebben dan ook eer van hun werk. De zangnummertjes werden perfect uitgevoerd en het gebruikelijke onverstaan baar worden van de tekst kwam niet voor. Eenige nummers vielen ons bijzonder op. Het waren het Boerendansje. uitgevoerd door een dertigtal kleuters van een jaar of vijf, de uitbeelding van het Oogstlied en het Lentelied met medewerking van het Krugerballet. Vcoral uit de opvoering hier van toonde zich de fijne en geduldige hand van een goed regisseur. Het geïmproviseerde blaasorkest met den humorlstischen pianist oogstte veel bijval. Het Indisch gedeelte van het programma verplaatste ons, dank zij de kleeding, het decor en de belichting geheel in de sfeer van ons geliefd Insulinde. De totaal uitverkochte zaal heeft buitengewoon genoten van dit schitterend opgevoerde kinderspel. Zij zijn er dan ook van over tuigd, dat de tweede opvoering, welke óp 29 September a.s. zal worden gegeven, een volle zaal zal trekken. Eenieder, dié van deze revue heeft horen spreken zal haar ook willen zien, Met hoeveel enthousiasme de jeugd van de Krugerlaan heeft gerepeteerd blijkt wel uit een mededeeling welke de voorziter van de buurtvereeniging, de heer Arn, Boer, ons deed. Een van de kleine medespelers werd een vacantie van een dag of tien in Maastricht aangeboden. Hij accepteerde deze niet. want er moes* worden gerepeteerd en dat ging voor. De Stichting 1940- 45 heeft bi) de opvoe ring wel gevaren. Zij ontving een recette van f 922.65. De L.O. die de opvoering heeft bekostigd, heeft bovendien aan elk der medespelers een gedenkbord aangeboden. Gift voor de Stichting. De Gebroeders de Vroom, die tijdens de feestweek een zweefmolen op de Nieuwe Markt hebben geëxploiteerd, hebben den Burgemeester f 100.- ter beschikking gesteld met verzoek daaraan een bestemming te geven. De Burgemeester Beeft dit bedrag ter beschikking gesteld van de Stichting 1940-1945 welke Stichting in genoemde week een beroep op de burgerij heeft gedaan. Nieuwe fnnctie voor den heer D. J. Chr. Peters. Naar wij vernemen zal de heer D. J. Chr. Peters die tot nu toe de functie van Hqofd- agent Rechercheur bekleedde bij de Goud sche politie met ingang van Woensdag a.s. •vergaan naar het Bureau voor Nat. Veilig heid. Hij zal daar optreden als „Case-Offieer". Wat is er in Gouda te doen? Thalia-Theater tot en met Woensdag i „From-DJ)ay to Paris. h' ScHBuwburg-Bioecoojp tot en met Dinsdag: „Kouwe Drukte." Maandag 17 Sept. „Concordia" 8 uur Herdenking spoorwegstaking door spoorweg personeel. Woensdag 19 Sept. Nieuwe Schouwburg: 2.30 uur, Groot Kinderfeest. Idem: 8 uur, Kühns Variété Gezelschap. Idem: Reünie (bovenzaal) cursus Ds. J. Börger. OnderwerpDe mensch van morgen. Ledenvergadering van de Ned. Chr. Vrou wenbond. 7.30 uur in het Veemarktrestaurant. Donderdag 20 Sept. Thalia Theater 8 uur: .Baron Kneut" met Siem Nieuwenhuijzen. WAT GEBEURDE ER? 16 September 1941 Het vermogen van de leden van het Huis van Oranje wordt verbeurd ver klaard. 1939 Fransche troepen bezetten Perl. Duitschers rukken op in Polen, War schau ontvangt een ultimatum, open steden worden meedoogenloos gebom bardeerd. 17 September 1944 Luchtlandingen bij Arnhem, Nijmegen cn Eindhoven. De Ned. regeering roept de spoorwegstaking uit. 1942 Straatgevechten in Stalingrad Timo- sjenko's ontlastingsoffensief dreigt van uit de verte 1941 Namen en afbeeldingen van de levende leden van het Huis van Oranje mo gen niet meer gebezigd worden. 1940 Russische troepen rukken zonder oorlogsverklaring, Polen binnen. Het Britsche vliegtuigmoederschip „Courageous" door duikboot tot zinken gebracht. Wedstrijd met een goed doel. Gisteren werd de wedstrijd Gouda-Over- maas gespeeld, die met 4-2 door de Gouwe naren werd gewonnen. De opbrengst van deze wedstrijd, ongeveer f 400.— kwam ten goede aan het Hulpfonds van de NfV.B. voor getroffen vereenigingen. Zaterdagmiddag omstreeks 2 uur speelden de 5-jarige C. Vermaas en de 8-jarige A. Molenaar, wonende op de Burgvlietkade, op de spoorbaan. Toen er een goedefënTrefn naar Utrecht langs kwam bleven de kinde^ ren toch op de baan. Door het lawaai van den trein merkten al) niet, dat er uit Utrecht een personentrein naderde. Ondanks krachtig remmen en fiulten kon de machinist niet voorkomen, dat beide kin deren onder den trein kwamen en vrijwel op slag gedood werden. Laat dit tragische ongeluk een laatste ernstige waarschuwing zijn voor allen, die nog steeds de spoorbaan als speelterrein gebruiken. Het hoofd der" afdeeling aannemers, bouwers en aanverwante bedrijven van het bureau voor vooronderzoek collaboratie, deelde aan een redacteur va* het A. N. P. eenige bijzonderheden mede omtrent het onderzoek naar de collaboratie van de zoo genaamde Bunkerbouwers. 3000 belangrijke zaken zijn thans in onderzoek. Ongeveer 1580 bunker bouwen hebben in Nederland den vijand geholpen, waarvan er alleen al in het district Amster dam 400 zijn. 200 van deze lieden hebben zich gemeld na een oproep, bij de overige 200 zijn een aantal N.S.B.-ers, dat reeds ge ïnterneerd is, terwijl de niet-N.S.B.'ers deels cevangen, deels voortvluchtig zijn. Bi) onderzoek is gebleken, dat in de periode 1940-'41 op de voor de Wehrmacht uitgevoerde werken winsten werden gemaakt van 100 en 200 pet. Daar dit zelfs voor de Duitschers te bar was, werd een geregelde Duitsche contröle op de boekhoudingen ingesteld. Desondanks kan worden aange nomen, dat in de jaren 1942-*44 toch nog een gemiddelde winst van 35 pet. werd gemaakt op werken voor de bezetters. De winst werd meestal kunstmatig gedrukt door de bedrijfskosten en de privé-uitgaven van den ondernemer op te voeren. Deze laatste pose, welke gewoonlijk ook als bedrijfs- onkosten werd geboekt, bedroeg niet zelden f 500.- tot f 1000.- per week. Minstens 20 pet. van de winst kwam aan den onder nemer, terwijl deze bovendien nog winsten trok uit zijn zwarte praktijken. Vele bunkerbouwers hebben een finandëele carrière gemaakt waar men verstomd van staat. Een geval is bekend van een bunker bouwer, die millioenen verdiend heeft en voor den oorlog f 10 van een vriend leende, terug te betalen in vier termijnen van f 2.50. In een klein kasboekje van een dezer lieden stenden de volgende posten vermeld: drank f 200.-, spek en eieren f 300.-. brood f 75.- enz. Zoo zouden wij kunnen doorgaan. Eén topprestatie leverde de bunkerbouwer, die het klaarspeelde in een maand tijds bij een werkjn waaraan 150 arbeiders werkten f 1.650.000 te verdienen. Bi) zijn arrestatie bezat hij f 3.000.000, belegd in effecten, huizen en schilderijen.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Groot Gouda | 1945 | | pagina 1