ALGEMEEN NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
EEN GOUWENAAR VERTELT.
Wat miet morgen doen?
Weec&edM
Ms eten voor Venlo.
De Goudsche Glazen.
if
PER ASPERA
AD ASTRA
EENDRACHT
HAAKT MACHT
RedactieL. J. A. v. d. Steenhoven
Mr. A. A. J. Rijksen
Drukker: Drtgjtkerij Verzijl,Gouda
NUMMER 31 DONDERDAG 20 SEPTEMBER 1945
Administratie: M, J. van Loon j§
Bur.: Markt 20,Gouda.Tel.3098
Abonn. p.w25 ct. Losse numm. lOct
Vijf cn een half jaar oorlogs
ellende op zee.
Bewijzen van moed en
doortastendheid.
Na een afwezigheid van vijf en een half
jaar keerde gisteravond de heer WS. Adriaansz
wonende in de Rozcndaal, in zijn woning
terug. Wij zochten hem op, temidden van
zijn vrouw, familie en kennissen, in een
feestelijke kamer.
Hij zat daar voor ons in zijn donkerblauw
uniform met de vijf onderscheidingen, die hij
in de afgeloopen jaren voor zijn dapperheid
ontving. Hij zat daar als het echte type
Hollander van de zee, die den naam van
Nederland in de wereld voortdurend hoog
houdt. Hij vertelde ons, wat hij in deze
oorlogsjaren heeft meegemaakt en het spijt
ons, dat wij zijn boeiend relaas zoo beknopt
moeten weergeven, Wat hij heeft doorge
maakt, levert voldoende stof voor een pracht
tige roman.
De heer Adriaansz voer als onderoöicier
op het'mooie, dubbelschroef motorschip van
de Holland-Amerikalijn de „Zaandam
tusschen St. Helena en Kaapstad toen het
bericht van den Duitschen inval in Nederland
bekend werd. Tot aan den oorlog met Japan
vertoefde de Zaandam vrijwel voortdurend
in het Verre Oosten. Toen de oorlog lndie
naderde begon de narigheid. De Zaandam
was behulpzaam bij de ontruiming van
Tjilatjap aan de Zuidkust van Java. De Jap
verscheen hier op het tooneel en het ging er
hard van langs. Toch slaagde het schip er
in aan de opdracht te voldoen, en kwam
behouden in Australië aan. Daarna werd de
Indische Oceaan dwars overgestoken. In de
straat van Madagascar werd opdracht ont
vangen een aantal overlevenden van Ame-
rikaansche schepen, die door Duitsche dnik-
booten tn de grond -waren geboord, op te
pikken. Een kleine tweehonderd man kon
aan board worden genomen. De reis werd
voortgezet, Kaap gepasseerd en de koers
werd Noordwaarts. Op den 2en November
1942 voer men ter hoogte van de meest Ooste
lijke punt van Brazilië. Plotseling deëd zich
een ontploffing voor aan boord. Er werden
gissingen gemaakt, doch veel tijd hiervoor
had men niet. Snel werden de zwemvesten
aangetrokken. De reddingsaccommodatie
was niet groot. Terwijl men bezig was.
volgde een tweede ontploffing
Nu had men zekerheid. Het schip was
getorpedeerd.
Er was practisch geen tijd oni in de drie
aanwezige reddingsbooten te gaan. De ruim
driehonderd opvarenden sprongen over boord.
Het schip brak in tweeën en de heer Adriaansz
die ongeveer 8 m. van de achtersteven in
zee rondzwom, zag hoe de schroeven
zich in de lucht verhieven en het achterstuk
daarna In de golven weggleed. Nu pas drong
het goed tot ons door in welk een positie
men verkeerde. Plotseling zag men een duik
boot uit de golven te voorschijn komen. De
commandotoren gaat open. Onmiddellijk ko
men er een paar Duitschers tevoorschijn
met verrekijkers en zij zoeken de zee af.
Ook de commandant, een jongeman van
ongeveer twintig jaar veschijnt. Hij vraagt
de naam van het schip en de bestemming.
Daarna verdwijnt de duikboot in de diepte.
Op een gegeven oogenblik komt een van
de reddingsbooten naar boven drijven. In
de boot liggen de lijken van eenige opvarenden.
De boot is beschadigd door de davits. Er
is een gat in de zijwand. Kompas, roer en
sextant zijn verdwenen. Eten is vrijwel niet
aan boord. Een klein tankje water en wat
gesuikerde, gecondenseerde melk, dit laatste
een verschrikkelijken drank, wanneer men
zich de hitte en de weinige hoeveelheid
drinkwater kan voorstellen. De boot wordt
propvolgeladen met menschen, maar talrijken
moeten nog blijven rondzwemmen. Dit
alles is snel verteld, doch urenlang hadden
de menschen reeds in zee gedreven. De heer
Adriaansz vertelde dat hij er een chronische
verkoudheid van over heeft gehouden. Een*
tweede reddingsboot komt later boven drijven
en weer kunnen een aantal menschen wor
den geholpen, doch bi) lange na niet allen.
Het meerendeel der 300 opvarenden zwemt
nog rond. Een passagiersschip, dat op eenigen
afstand voorbljstsoomt, stopte niet. De slacht
offers moesten aan hun lot worden overge
laten en zijn voor een groot deel ten prooi
gevallen aan heftden.
De stampvolle reddingsbooten zetten
's avondfc. zoo goed en zoo kwaad als het
ging. koers naar het westen. Na acht dagen
gevaren te hebben ontdekte men land. De
kust van Brazilië is bereikt. Groot is de ont
goocheling wanneer men bemerkt dat de
streek volkomen onbewoond is,
(Wordt vervolgd.)
Als Uw naam ligt tusschen
HUBER tn LOUWS
moet U tusschen 9 en 12 of tusschen
12.30 en 2 uur in het gymnastieklokaal
aan de Peperstraat komen.
U moet medebrengen
1. Tweede stamkaart gezinshoofd;
2. Brandstoffenkaart T 509
3. Alle inlegvellen 508 der gezinsleden
4. Tien gulden oud geld per inlegvel, in
biljetten van f 10.- of hooger.
U ontvangt:
1Voor bon 51 van de brandstoffenkaart
een geldkaart „A"
2. Voor bon 25 van elk inlegvel dat U
inlevert, f J0 - nieuw geld.
Komt vooral op den voor Uw naam
bestemden dag
Weersverwachting, medegedeeld door
het K. N.M.1.
Matige tijdelijk krachtige wind tusschen
West en Zuid. Zwaar bewolkt met
tijdelijke opklaringen. Enkele regen
buien, zelfde temperatuur.
Zelf een ijsje eten en meteen een ander
helpen. De jeugd tracteeren en tegel )k wat
aan Venlo geven. Zulke aantrekkelijke
combinaties - zoo dachten de ijsbereiders
van Gouda - móeten wat opbrengen voor
het geteisterde gebied.
Daarom hebben zij het ervoor over de
noodige instanties af te loopen, de materialen
te betalen en willen zij een paar dagen door
Gouda's straten rijden. Daarom kregen zij
hulp van verpleegsters en U. V. V.
De jengd zal dan ook met nog meer vrij
moedigheid dan anders dezen Vrijdag en
Zaterdag vragen „Moe, mak-kun-ijssie
Bi) het koopen van het ijs moet een
schotel of kopje worden meegebracht.
Goudscti Vacantie Kinderfeest.
Voor 't eerst na den oorlog vergaderde
Dinsdagavond het Comité voor 't Goudsch
Vacantie Kinderfeest.
Het comité hoopt in de zomervacantie van
1946 weer een kaïpp te kunnen organiseeren,
zooals het dat sinds 1932 tot aan den
oorlog ieder jaar deed.
Er kon nog aeen definitief besluit ge-
nomen worden. Zoo spoedig mogelijk zal
bekend worden gemaakt of er weer met
sparen begonnen kan worden.
Centrale Jeugdbeweging.
De demonstratie volksdansen inde«H.B.S,
die vorige week Zaterdag gehouden zou
worden, kon helaas niet doorgaan.
Zaterdag 22 September zal nu deze
demonstratie plaats vinden om 2 uur nam.
in de H.B.S.
Feestavond van „Herwonnen
Vrijheid".
Gisterenavond trad de Tooneelg roep „Her
wonnen Vrijheid" voor het eerst na de
bevrijding voor het voetlicht. In eenige aar
dige schetsjes vóór en een kluchtige één-acter
na de pauze toonden de leden, dat zij het
acteeren nog niet verleerd zijn. Het ensemble
Amicitia" verleende als van ouds haar
medewerking. Een gezellig bal, waarbij- de
Rhytm Players" voor de muziek zorgden,
besloot dezen geslaagden avond.
Het eerste raam wordt door het atelier
't Prinsenhof herplaatst.
Op Maandag 17 dezer zijn te Gonda de
vaklui uit Delft aangekomen om de eerste
drie glazen te herplaatsen. De hangende
steiger is aangebracht, verschillende paneelen.
zijn uit de kisten gepakt, de windijzers zijn
opgezocht en boVen in den top van Glas
14 waren Dinsdagmorgen eenige venster-
glasraiten uitgenomen.
Tegen den middag verscheen de eerste
kleur boven in dit raam van Dirck Crabeth.
Blauw van lucht, wit van wolken en het
fijne groen van boomtoppen komt als een
vreugde vanuit de raamtop neerdalen, midden
In de zandsteen en het geel van het kerk
gebouw. Telkens verder zakt de steigerbak
en telkens is er weer een nieuw stuk kleur
in het raam gesponnen. Er is al iets te zien
van de menigte die „uit Jeruzalem en geheel
Judea en het geheele land rondam de Jor-
daan" komt toestroomen op de prediking van
Johannes den Dooper, die in dit Glas wordt
voorgesteld. Het krioelen („grimmelen") van
deze doopellagen om Johannes en de velen
die de kunst van Dirck Crabeth kwamen
bewonderen heeft Vondel na den dood van
Dirck (Diederick) blijkbaar voor oogen
gestaan, toen hij dichtte
Diederlcks uurglas iff verloopen
Noch volhart hi) met St. Ian
't Volck te leeren, en te doopen.
Daer net grimmelt om dien man,
Soo vol yver als boetvaerdich.
Is die helt geen kbnstkroon waerdich l
Openbare kennisgeving.
Burgemeester en Wethoudeis van Gouda
brengen ter openbare kennis) dat de inleve-,
ring van bank- en muntbiljetten en zilver
bons, op den voet van artikel 7 van de
Beschikking Geldzuivering 1945 wordt open
gesteld bij de navolgende instellingen:
1. firma T. Goedewagen en Zn., Markt 38
2. Incassobank N.V., Oosthaven 57.
3. Wed. Knox en Dortland, Turfmarkt 30.
4. Ned. Middenstandsb.N.V., Oosthaven 58
5. M. J.Ogier en Co., Oosthaven 12.
6. R'damsche Bankver. N.V., Oosthaven2.
7. J. van Mansch Pzn., Westhaven 13.
8. Coöp. Boerenleenbank, Oosthaven 49
9. R.K. Boerenleenbank. Gr. Florisweg 75.
10. Nutsspaarbank, Oosthaven 12.
11. Stadsspaarbank, Gouwe 2.
12. Postkantoor, Westhaven 37.
en wel voor hen wier geslachtsnaam behoort
tot een der namen:
Aafjest/m Ditmarsch, op Woensdag 26 Sept
Dockumt/m Hoyng, op Donderdag 27 Sept.
Huber t/m Louws, op Vrijdag 28 Sept.
Lubb t/m v.d. Schouw, op*Zaterd. 29 Sept.
Schrader t/m Vijver, op Maandag 1 Oct.
Waag t/m Zijst, op Dinsdag 2 Oct.
Dé inleverkantoren zijn op genoemde
dagen geopend van 9 tot 17 uur.
LET OP I
Deze inlevering van bank-en muntbiljetten
en zilverbons kan geschieden door ieder, die
vóór 26 September 1945 biljetten en/of bons
niet heeft gestort bij een bankinstelling en/of
spaarbank.
Deponeericg geschiedt op Geld kaarten
A en B. Geldkaart A wordt in het tijdvak
19 tot en met 25 September 1945 verstrekt
door den Distributiedienst, terwijl formulieren
tot het verkrijgen van een Geldkaart B,
verkrijgbaar zijn ten postkantore.
Brengt uw bank- en muntbiljetten en zil
verbons vóór 26 September a s. bij een bank
instelling of spaarbank. U bespaart uzelf en
de bankinstellingen daardoor veel werk
Gouda, 19 Sept. 1945.
Burgem. en \Veth. voorn.,
James.
Van As Secretaris, Lo. S.
Wat brengen de Bioscopen.
Vrijdag a.s. zal de Reünie-Bioscoop weer
beginnen te draaien en wel met de Amerik.
film „You can't take it with yon" (Je kunt
het toch niet meenemen). Velen zullen zifch
deze film nog uit de vooroorlogsche jaren
herinneren, maar haar niettemin gaarne nog
eens terugzien.
De Schouwburg-Bioscoop brengt „De
Vloot, waarop wij dienen", een rolprent die
het aandeel van de Britsche vloot in den
oorlog in beeld brengt. Het scenario werd
geschreven door Noel Howard, die tevens de
regie voerde.
In Thalia-Theter tenslotte, wordt voor het
eerst na de bevrijding een Fransche film ver
toond. Deze film speelt in de onderwereld
van Algiers. Met belangstelling zien wij ook
naar dit product uit, daar de Fransche film
hier steeds een goede naam had.
Circus Renz.
Vanaf Vrijdag a.s. zal op de Markt
Circus Renz voorstellingen geven tot en met
5 October a.s. I. v. m. de geldzuivering is
het mogelijk voor de voorstellingen van 25
September tot 5 October plaatsbewijzen te
koopen.
Wat is er in Gouda te doen?
Donderdag 20 Sept. Thalia Theater 8 uur:
„Baron Kneut" rqet Siem Nieuwenhnijzen.
Idem: Nieuwe Schouwburg 8 u. Tooneel-
vereen. T.O.G. „De Familie-Dictator.
Vrijdag 21 Sept., Concordia, 8 uur. Ver
gadering N. V. B. SprekersDs. D. ter
Steege en \Kapitein Dr. H. Brugmans.
Thalia-Theater j Vrijdag l.m. Woensdag
Pépé le Moi^o'".
Schouwburg^BiöStoop Vrijdag tot en met
Woensdag „De Vloot waarop wij dienen".
RéunieVrijdag t.m. Donderdag, „Je kunt
het toch niet meenemen".
Vanaf Vrijdag op de MarktCircus Renz*
WAT GEBEURDE ER?
20 September
1944 Hevige strijd bij Eist.
Himmler en Ley zijn, toen zij Stalin
grad tot voorbeeld stelden om het
moreel van de bevolking van Wupper-
tal op te heffen, uitgefloten.
Tsjang Kai Tsjek heeft de meeste
eischen van de Chineesche Commu-
nisten, om wille van de eenheid,
aanvaard.
1943 Tien Nederlanders ter dood veroor
deeld.
1942Wilkie overhandigt in Moskou een
persoonlijke boodschap van Roosevelt
aan Stalin.
Timosjenko's offensief vordert gestaag.
1939 Warschau hevig gebombardeerd.
Grieksch-Italiaansch accoord tot ont
ruiming Grieksch-Albanetsche grens.
Onlusten worden gemeld uit het Pro
tectoraat.
IDIS TRICTS-NIEU WS.
WADDINXVEBN
J. Berghuis f
Op 70-jarigen leeftijd is te Zeist overleden
de Heer J. Berghuis, oud-directeur van de
N.V. Eerste WaddinxveenscheStoommeubel-
fabrlek van Schaik en Beighuis alhier. De
Heer Berghuis die de laatste jaren in Voor
burg woonachtig was, vertrok dezer dagen
om gezondheidsredenen naar een sanatorium
te Zeist, alwaar hij kort daarna onverwachts
overleed.
In het openbare leven trad de Heer
Békghuis op den voorgrond in verschillende
bestuursfuncties o a. als secretaris der Ver-
eeniging tot Christelijk Nationaal School
onderwijs.
De begrafenis zal hedenmiddag te Voor
burg plaats hebben.
Huwelijk van oud-Illegalen.
Woensdagmiddag j.l. werd onder groote
belangstelling alhier ten Gemeentehuize door
den Burgemeester het huwelijk voltrokken
tusschen den Heer Arie den Boon en Mejuffr.
Jo Visser. Dit bruidspaar dat o.m. de afd.
Waddinxveen van de L.O. in het leven riep,
heeft tijdens de bezetting enorm veel wètk
verricht ten gunste van de onderduikers est
hun gezinnen'.*
Geen wonder dan ook dat velen blijk gaven
van hun belangstelling. De Heer den Boon
heeft den distributiedienst thans verlaten en
zal als stuurman ter koopvaardij wel weer
spoedig het ruime sop kiezen. Dat hij zich
echter op het droge ook verdienstelijk kan
maken, dat heeft den tijd die achter ona
ligt bewezen!
Visscherijbijdragen
Vaor het visschen met een hengel in open
baar water is nog steeds de bijdrage ter ver
betering van den vischstand ad f 0.50 ver
schuldigd.
Het is gebleken, dat men zich hieraan
niet méér veel gelegen laat liggen. De Kon.
Marechaussee zal daarom een strenger toe
zicht op de naleving dezer bepaling uitoefenen!
Het bewijs van betaling der bijdrage is
ter gemeentescretatie verkrijgbaar.
Sluiting zwembad.
De Gemeentelijke Bad- en Zweminrichting
zal dit seizoen worden gesloten op 29
September a.s.
GROOT GOUD*
0