per aspera ALGEMEEN NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN EENDRACwr
k/e&AuiM
L
Wordt de doodstraf in Nederland doorgevoerd?
AD ASTRA
MAAKT MACHT
Rcdactiei L. J. A. v. d. Steenhoven
8 Mr. A. A. J. Rijksen
Drukker: Drukkerij Verzijl,Gouda
DAGBLAD
NUMMER 55 DONDERDAG 18 OCTOBER 1945
Administratie; M, J. van Loon
Bur.Markt 20, Gouda. Tel. 309S
Abonn.p.w. 25 ct. Losse numm.lOcti
DISTRICTS-NIE U WS.
Documentatie-commissie voor de
zuivering van overheidspersoneel
ingesteld.
Bij besluit van den Minister van Binnen-
landsche Zaken is ingesteld eeu z.g.n.
Documentatie-Commissie voor de Zuivering
van het Overheidspersoneel in het voor-
malige militaire district Gouda en omstreken.
Deze commissie heeft tot taak een onder
zoek in te stellen naaf de gedragingen van
het overheidspersoneel, dat op grond van
de bepalingen van het Zuiveringsbesluit is
geschorst dan wel aan welk staking van de
uitoefening van de functie is bevelen.
Aan de commissie worden door het Cen
traal Orgaan op de Zuivering van het
Overheidspersoneel de desbetreffende dos
siers in handen gesteld, waarna de Docu
mentatie-commissie, na zoo noodlg monde
ling of schriftelijk inlichtingen te hebben
ingewonnen en/of den betrokkene en even-
tueele getuigen te hebben géhoord, advies
uitbrengt met batrekking tot de vraag of
en zoo ja, welke definitieve maatregelen ten
aanzien van den ambtenaar moeten worden
genomen.
Tot leden van deze Documentatie-com
missie zijn benoemd Mr. C. jonker, advocaat
te Gouda, VoorzitterC. M. L. Koole,
notaris te WoerdenP. G. G. Schutz,
inspecteur van 's Rijksbelastingen te Gouda
j. Constanse. commies le klasse ter gemeente
secretarie te Alphen aan den RijnP. den
Edel te Gouda, terwijl Mr. J. L. J. A. van
Mechelen, advocaat te Gouda, als plaats
vervangend lid werd aangewezen.
Het Secretariaat wordt waargenomen door
Mr. J. W. Rutgers, advocaat te Goudè.
Stembureau ingesteld.
Bij besluit van den Commissaris der
Koningin in de Prov. Zuid-Holland is een
stembureau ingesteld met als zetel Gouda.
Onder dit stembureau ressorteeren de ge
meenten. Ammerstol, Bergambacht, Berken-
woude, Bleiswijk, Capclle a. d. IJssel,Gouda,
Gouderak, Haastrecht, Krimpen a. d. Lek,
Krimpen a. d. IJssel, Lekkerkerk, Moercapelle,
Moordrecht, Nieuwerkerk ,a-d. IJssel. Ouder
kerk a. d. IJssel, Schoonhoven, Stolwijk,
Vllst en Zevenhuizen.
In dit stembureau zijn benoemd:
Mr. Dr. K. F. O. James. burg. van Gouda
tot lid, tevens voorz. P. G. G. Schutz,
Insp. der Bel. te Gouda tot lid, tevens
plaatsverv. voorz.
Tot ledenW. Th. J. Abbema. accountant
te Gouda, C. J. de Ruwe, oud-hoofd eener
openb. school te Gouda, J. Schat, hoofd
commies ter Gemeente-secretarie te Gouda.
Tot plaatsvervangende ledenJ. J- Luikinga,
lasp. der Dir. Bel. te Gouda, J. W. van
der Schoat, commies ter gem. secretarie te
Gouda.
Oproep.
Eigenaren van gebouwen en terreinen,
welke door de Binnenlandsche Strijkrachten,
te Gouda, Bergambacht, Berkenwoude, Bos-
hoop, Gouderak, Haastrecht, Krimpen a. d.
Lek, Krimpen a. d. IJssel, Lange Ruig Weid%\
Lekkerkerk, Moerkapelle, Moordrecht, Nieu
werkerk a. d. IJssel, Ouderkerk a. d. IJssel,
Oudewater, Reeuwijk, Schoonhoven, Stol wi|k,
Waarder, Waddinxveen, Woerden an Ze
venhuizen per of na 7 Mei 1945 in gebruik
z'jn genomen, worden hierbij opgeroepen te
verschijnen op Maandag en Dinsdag resp.
22 en 23 October a.s. tusschen 9-12 uur
op het Afwikkelingsbureau B.S. 13 B.,
Bothastraat no. 7, Gouda, tel. 3083.
Na genoemde data worden geen aanspra
ken meer in behandeling genomen.
Hoofd Afwikkelingsbureau,
District Gouda.
Onthulling monument gevallenen.
Zaterdag, 20 dezer, zal te Nieuwerkerk
a' d. IJssel een herdenkingsmonument voor
de gevallenen worden onthuld, geschonken
door de burgerij. Het monument is ontworpen
door de firma P. J. M. van Stokkum te Rot
terdam. Het is 6 M. hoog en omgeven door
een grooten cirkel vorm igen hand met palen,
oet beplanting tusschen bap en monument.
Het voetstuk is uitgjevbefa in petit granit,
terwijl de daarop geplaatste naald uit gevlamd
ïandsteen bestaat. Het monument zal door
■et oranje-comlte aan de gemeente Nieuwer
kerk a. d. IJssel worden overgedragen.
Bijzondere Raad van Cassatie.
In het gebouw van den Hoogen Raad
heeft de Bijzondere Raad van Cassatie heden
zijn eerste openbare zitting gehouden onder
presidium van mr. H. Haga. Behandeld
werd het cassatie-beroep van J. Breedveld'
uit Delft, die door het Bijzonder Gerechts
hof te 's-Gravenhage tot de doodstraf was
veroordeeld wegens hulp verleenen aan den
vijand, bestaande in het verraden van joden
aan den S.D. en aanbrengen van een bezitter
van een radiotoestel en gouden tientjes.
De verdediger van verdachte mr. E.
Droogleever Fortuyn, lichtte het cassatie
beroep uitvoerig toe. Hij besprak in zijn plei
dooi allereerst de rechtsgeldigheid van de
besluiten betreffende de bijzondere rechts
pleging.
Pleiter acht het o.m. niet in overeenstem
ming met de grondbeginselen van ons straf
recht, dat de doodstraf achteraf werd inge
steld voor te voren gepleegde feiten en
ziet dit als een reactie op de oorlogsom
standigheden.
Tredende in een beschouwing over de
doodstraf, wees pl. er op, dat de afschaffing
van de doodstraf in 1880 steeds beschouwd
werd als een stap vooruit op den weg naar
beschaving en ontwikkeling. We doen nu
een stap terug. Pleiter is overtuigd, dat het
overgroote deel van het Nederlandsche volk
den dood als straf ook niet verlangt. Er is
geen absolute noodzaak geweest om de
doodstraf weer in te voeren.
In de zitting van 31 October zal de pro
cureur-fiscaal mr. Baron van Vuyll van
Serooskerken zijn conclusie nemen.
WADDINXVEEN.
Inbraak in de Ned. Herv. Kerk.
In den nacht van 15 op 16 October j.l.
hebben ongenoode gasten kans gezien zich
toegang te verschaffen tot de kerkeraads-
kamer van de Nederlandsch Hervormde
Kerk alhier.
Een kast, waarin zich de brandkast bevindt
werd geforceerd. Blijkbaar had de inbreker
niet den moe^. om ook de brandkast, waarin
de diaconiegelden worden bewaard, open te
breken, en is onverrichter zake naar huis
gekeerd.
Een proces-verbaal.
Door de Koninklijke Marechaussee is pro
ces-verbaal opgemaakt tegen een inwoner
dezer gemeente, wegens verduistering van
een autoband en een achteras van een
motorrijtuig.
Opgepast
De rij wield ieden worden steeds brutaler.
Gisteravond heeft een van hen een rijwiel
gestolen van een langs de Zuidkade gelegen
vaartuig. De schipper, die gestommel op dek
hoorde, kwam nog net op tijd om te zien
hoe zijn karretje van dek wetd getild. De
dief was hem echter te vlug af, zoodat de
schipper zijn achtervolging moest opgeven.
H ulp-Marechaussee.
In verband met de vele detacheeringen
van de manschappen der Koninklijke Mare
chaussee alhier, is opnieuw een hulp-mare
chaussee aangesteld, t.w. de heer M. v. d.
Westen uit 's-Gravenhage.
Opruimen van munitie.
Gisteren werd Waddinxveen opgeschrikt
door eeaige explosies. Het bleek dat de
Geniedieost van de Geallieerden, met behulp
van eenige Duitsche krijgsgevangenen, de
in de fabrieken van de N.V. Louis Dobbel-
mann ban de Noordkade alhier achter ge
bleven Duitsche munitie, opruimden.
Doordat er teveel schade werd aangericht
aan den weeken grond, moest het werk
worden gestaakt.
Burgerlijke Stand.
Geboren: Janny Wilh^lmina d. v. H. v. d.
Krans en C. J. Kastelijn, Johannes z. v. L.
Grootendorst en G. de Best.
Ondertrouwd: F. Boevé en A. C. Doornhein.
GehuwdW. Sekeris én C. P. Pleune,
H. Lieftink en A. Sekeris, H. K. v. d. Loo
en J. Kool.
Overleden A. C. v. d. Kind, wed. van
J. C. den Hoed, 66 j.
BINNENLAND.
SPORTNIEUWS.
De „JODAN-BOYS".
A s. Zaterdag 2'/» uur wordt gespeeld de
wedstrijd Jodan Boys—J.G.B. Dit is de tweede
wedstrijd voor de bekerronde. Om 4 uur
speelt Jodan Boys II tegen J. G. B. II.
De clubs waarbij „Jodan Boys" is inge
deeld in de Herstelcompetitie der N.V. 1.,
afd. R'dam, afd. Zaterdagmiddag, zijn:
H.C S.Z. H'berg, Zwaluwen, R'dam, J.G.B.
Kralingen, Groen Wit, R'dam. Jodan Boys,
Gouda.
Unicum II. R'dam, G.E.B. II, R dam, J.G.B. II,
Kralingen, R.K.S.M. II. R'dam, Jodan Boys II,
Gouda.
De eerste ronde van deze herstelcompetitie
wordt gespeeld, voordat de gewone compe
titie aanvangt.
Goedkeuring van het handvest
van San-Francisco.
Bij de Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp tot goedkeuring van het hand
vest der vereenigde naties, onderteekend te
San-Francisco op 26 Juni 1945.
De Reddingsmaatschappij
in den oorlog.
Talrijke malen voeren de reddingsbooten
uit om hulp te verleenen aan schipbreuke
lingen. zonder onderscheid van nationaliteit,
aldus Üet jaarverslag over 1944 van de
Noord- en Zuidhollandsche Reddingsmij.
In totaal werden er van 3 Sept. 1945 tot
5 Mei 1945 860 schipbreukelingen gered.
Hiervan waren er ongeveer 350 Nederlanders,
de overige zeelieden, soldaten, en vliegers
bezaten de Amerikaansche, Belgische. Cana-
deesche, Deensche, Duitsche, Finsche, Fran-
sche, Poolsche en Zweedsche nationaliteit.
De vloot van de N.Z.H.R.M. kwam
ongeschonden door den oorlog heen, alhoewel
enkele bootenhuizen door oorlogsgeweld
vernield werden.
Binnenkort zullen talrijke bijzonderheden,
die in oorlogstijd niet gepubliceerd konden
worden, bekend worden gemaakt. 1944 was
een druk jaar: 71 maal voeren de booten
uit en 189 schipbreukelingen werden behouden
aan wal gebracht, waarmede het aantal
geredden tot 31 Dec. 1944 sedert d^ op
richting der N.Z.H.R.M. in 1824 gebracht
werd op 6880.
De Maatschappij doet een beroep op
ieder haar financieel te steunen.
De spellingkwestie.
Heden heeft de eerste bijeenkomst plaats
van de Nederlandsch-Belgische commissie
inzake het vraagstuk van de spelling der
Nederlandsche taal. Aan deze commissie is
de opdracht verstrekt' op korten termijn aan
beide regeeringen voorstellen in te dienen,
ten einde te geraken tot een voor beide
landen gelijke regeling van de schrijfwijze
van de Nederlandsche taal.
Zuivering personeel, v.m. N.A.D.
De aandacht wordt er op gevestigd dat
nog tot 1 November a.s. een ieder die be
zwaren heeft tegen of beschikt over bezwa
rende gegevens omtrent eenig voormalig lid
van den N.A.D.A.D.M. of Ned. Hulpdienst,
deze bezwaren c.q. gegevens schriftelijk ter
kennis van het secretariaat der advies
commissie voor de zuivering van het perso
neel v.m. N.A.D., Bachmanstraat21, 's-Gra
venhage kan breqgen.
Van Genechten
ter dood veroordeeld.
Het bijzonder gerechtshof te 's Gravenhage
heeft van morgen uitspraak gedaan in het
proces tegen Mr. R. van Genechten, en hem
veroordeeld tot de doodstraf met ontzegging
van het actief en passief kiesrecht en het
recht tot het bekleeden van ambten.
Het recht tot het aanteekenen van cassatie
werd toegestaan.
De afgetreden Gauv. Gen. naar
Amerika.
Naar wij vernemen zal Jhr, Mr. A. W. L.
Tjarda van Starkenborg Stachouwer, Zaterdag
a.s. per vliegtuig naar Engeland vertrekken.
Vandaar zal de gewezen landvoogd per boolt
naar Amerika vertrekken, waar hij zich in
de omgeving van Baltimore bij zijn echtge-
noote hoopt te voegen, die aldaar bij haar
familie vertoeft.
Weersverwachting, medegedeeld door
het K.N.M.I. tot morgenavond.
Zwaar bewolkt met tijdelijke opkla
ringen. In de ochtend plaatselijke mist
vooral in het Z.O. Overwegend droog,
zelfde temperatuur, zwakke wind.
Wat is er in Gouda te doen
Donderdag 18 Oct. 8 u. Concordia Tavenu
met „'n Zomerzotheid
Réunie Vrijdag t.m. Woensdag, „Leve
in de brouwerij."
Schouwburg-BioscoopVrijdag t/m Dinsd.
"De Gouden Poort."
Thalia-TheaterVrijdag t/m. Woensdag
„Vrouwenparadijs".
Zaterdag 20 Oct. 8 uur Concordia „Dans
avond Pieter van der Sloot."
Idem 3.30 u. n.m. Wedloop „Dwars door
de Korte Akkeren."
WAT GEBEURDE ER?
18 October.
1944 Bij decreet van Hitier wordt de ge-
heele Duitsche bevolking van 16—60
jaar gemobiliseerd.
1943 A. M. de Jong te Blaricum vermoord.
1941 Generaal Tojo vormt een nieuw kabi
net in Japan. Joden uit Duitschland
naar Oostland. Nieuwe verordening in
ons land Doodstraf voor sabotage.
1939 De Russen trekken Estland binnen.
Conferentie te Stockholm van de
Koningen van Zweden, Denemarken,
Noorwegen en den Pres. van Finland.
Radio-contact met Indië tot
stand gekomen.
Naar wij vernemen is een eerste radiogra
fisch contact met Indië tot stand gekomen.
Voordat deze verbinding definitief gevestigd
is, zullen echter nog technische vraagstukken
uitgewerkt moeten worden. Voorloopig zal
de verbinding alleen voor regeeringsdoeleinden
beschikbaar zijn.
Waardeering door Indonesiërs van het
medische werk door Nederlanders.
Naar wij van Dr. de Jong vernemen, ont
ving deze enkele berichten, die temidden van
de ontevredenheid waarvan men in deze da
gen van Indonesische zijde hoort, tot dank
baarheid stemmen en tot een goede hoop
voor toekomstige samenwerking.
Een Nederlandsche arts en 2 zusters die
op Sumatra in een Japansch concentratie
kamp gevangen zaten, zijn te Greenfoot, in
de Bataklanden op Sumatra, naar hun werk
teruggekeerd en werden daar als Nederlan
ders en als medische leiders hartelijk door
de bevolking verwelkomd.
Ook een Nederlandsche arts en 2 Ver
pleegsters, die zich in een kamp bij Sema-
rang bevonden, konden op uitdrukkelijk ver
zoek van de Javanen in een zendingszieken
huis te Malak daarheen terugkeeren, ten
einde weer de leiding aldaar in handen te
nemen. Men stelt er daar prijs op dat juist
Nederlanders weer aan het hoofd staan.
Wijziging van de gas- en electriciteits-
rantsoenen.
Meer electridteit voor de wintermaanden.
De vele moeilijkheden op het gebied van
de kolenvoorziening vormen een beletsel om
nog in den loop van dit jaar tot een alge-
meene verhooging van de gas- en electrici-
teitsrantsoenen voor particuliere verbruikers
over te gaan.
Ten einde evenwel aan de ergste moeilijk
heden tegemoet te komen heeft de Minister
van Handel en Nijverheid besloten de gas- en
electriciteitsrantsoeneeringsregeling 1945 in
zooverre te wijzigen, dat het electriciteits-
rantsoen voor verlichting en huishoudelijk
gebruik gedurende de wintermaanden wordt
verhoogd. Voor de 5e en 6e periode be
draagt die verhooging 8, resp. 12 Kwh en
voor de le en 2e periode 12, resp. 8 Kwh
per periode van ongeveer 60 dagen. Al naar
gelang de 5e periode in Augustus dan wel
in September is ingegaan, bedragen de
nieuwe rantsoenen, dus achtereenvolgens 20,
35, 38 en 27 Kwh of 26, 38, 34 en 24 Kwh.
Tegelijkertijd zijn de kookrantsoenen voor
alleenwonende personen met ingang van 16
October verhoogd: voor gas van 17 m3 tot
28 n|i3 en voor electridteit van 42,5 Kwh
tot 70 Kwh per periode van ongeveer 60
dagen'.
GROOT GOUDA
t