2bR^ ALGEMEEN NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN «SS
REGEERIN6S VQ 0 RSTELLEN
door Van Mook gepubliceerd.
Zviluin (littinhn] lodsn Boys l-S.
j: t
k/eec&ecicUt
£aaisie
Indische meerderheid in een democratisch
parlement.
NEDERLANDSCH-INDISCHE REGEERING
Nederlandsche Regee
ring "Accoord"
NIEUWS
RedactieL. J. A. v. d. Steenhoven
Mr. A. A. J. Rijksen
Drukker: Drukkerij Verzijl,Gouda
dagblad NUMMER 72 WOENSDAG 7 NOVEMBER 1945
Administratie; M, J. van Loon
Bur.: Markt 20„Gouda. Tel.3098.
Abonn.p.w.25ct.Losse nutnm lOct.
Dr. van Mook heeft gisteren te Batavia namens de
aan de Nationalistische leiders een voorstel overhandigd, waarin
Indonesië zal worden uitgenoodigd een gelijkwaardige partner
te worden in het Koninkrijk, dat georganiseerd zal worden als
een gemeëne-best.
De Regeering gaat uit van de erken
ning van het rechtmatig streven der In
donesiërs naar een nationaal bestaan
en de overtuiging, dat dit streven door
een goede samenwérking tusschen Indo
nesiërs en Nederlanders langs den weg
van een wettige evolutie te verwezen
lijken is. Doelstelling daarbij is de spoe
dige ontwikkeling van Indonesië tot deel
genoot in een Koninkrijk, dat zoodanig
geconstrueerd is, dat het nationaal zelf
respect van alle daaraan deelnemende
volkeren wordt gewaarborgd. Daartoe zal
in dat land op wettige wijze de Centrale
Regeering zoodanig gereconstrueerd moe
ten worden, dat zij uit een volksvertegen
woordiging op democratischen grondslag
bestaat, in belangrijke meerderheid sa
mengesteld uit Indonesiërs en een Raad
vaji Ministers onder den Gouverneur-
Generaal als vertegenwoordiger van de
Kroon. Door deze Regeering zullen de
inwendige aangelegenheden van het land
moeten worden bestuurd. Indonesië zal,
overeenkomstig de toezegging van H.M.
de Koningin tot een volledig deelgenoot
schap in het Koninkrijk worden geroepen,
welks organisatie dus uit de Rijksdeelen
zal worden opgebouwd. De vorm aan
deze grondgedachte te' geven, zal door
het overleg in de rondetafelconferentie en
de behandeling van haar voorstellen door
de wetgë*ende organen van het Konink
rijk moeten worden bepaald. Regelingen
en instellingen, welke nog berusten op,
of gevoeld worden als ras-distrimatie,
zullen verdwijnen of worden'hervormd.
Nederlandsch en Indonesisch
bestuur.
Zoo zal de scheiding worden opgeheven
tusschén een Nederlandsch- en Indone
sisch bestuur, evenals de gescheiden
strafrechtspraak. Het onderwijs zal op
zoodanigen voet dienen te worden her
vormd, dat zoospoedig mogelijk een
einde aan het adalphabetisme komt. De
erkening van de Indonesische taal, als
officieele taal naast het Nederlandsch, zal
volledig doorgevoerd worden.- Onder sy
stematische en krachtige leiding van de
overheid zal de economische politiek ge
richt worden op het herstel en de ver
grooting van de volkswelvaart. Met alle
middelen, waaronder industriealiseenng,
zal worden gestreefd naar een verhooging
van dë productie en een verbetering van
de verdeeling van het volksinkomen. Op
gebouwd zal worden een krachtige weer
macht op den grondslag van algemeene
weerbaarheid, waaraan alle landaarden
zullen bijdragen. Een duidelijke inhoud
zal gegeven worden aan het burgerschap
van Indonesië, welke dus gelijkwaardig
heid tot grondslag heeft. De wederop
bouw van Indonesië is alleen te bereiken
door werkelijke samenwerking tusschen
moederland en Indonesië. Deze weder
opbouw moet snel ter hand worden ge
nomen, omdat anders de algemeene
verarming en verwildering dusdanige af
metingen zullen aannemen, dat herstel
bijna niet meer mogelijk zal zijn. Aan-
de steeds verdergaande afbraak en ver
woesting moet een einde komen. Alleen
door daarbij den wettigen weg te volgen
van hervormingen kan dit proces in gang
gebracht worden.
Samenbundeling van krachten
noodig.
De Regeering doet dan ook een krach
tig beroep op allen, die de belangen van
dit land na aan het hart liggen, hun
krachten op dien grondslag te vereenigen.
Een streep zal door het verleden kunnen
worden gehaald, ten aanzien van veel van
hetgeen tijdens en na de bezetting is ge
beurd, doch ten aanzien van bepaalde
handelingen zal de rechter uitspraak moe
ten doen, omdat anders het gerechtsge-
voel geen bevrediging zal vinden. Die
genen, die willens en .wetens aan hun
medeburgers leed hebben berokkend, het
zij door vrijwillige samenwerking met den
vijand of door het plegen van of aansto
ken tot misdrijven tegen personen en goe
deren, zullen ter verantwoording moeten
worden geroepen. Ten slotte zullen de
wapenen, die de vijand wederrechtelijk
heeft uitgeleverd aan onbevoegden of die
door bepaalde, personen *ïn geroofd,
overgedragen moeten worden aan de ge-j
allieerden. Het dragen van wapenen zal
alleen geoorloofd zijn aan hen, die daar
door krachtens hun functie of krachtens
een vergunning van hét wettig gezag,
gerechtigd zijn. Het' is noodig, dat de
reconstructie van Indonesië zoo spoedig
mogelijk aangevangen wordt, wil het land
MM
STADSNIEUWS.
De taak van den Officier-Fiscaal.
Zooals wij reeds meldden zullen er naast
den Procuraal- Fiscaal Officieren-Fiscaal be
noemd worden.
Daardoor zal een aanmerkelijke vereen
voudiging gebracht worden in de berechting
van landverraders en dergelijken.
Thans kan de P. O. D. geen inbewaring
stelling gelasten dan voor den tijd van 24
uur. De Officier-Fiscaal zal echter voor den
tijd van 14 dagen inbewaringstelling kunnen
gelasten.
Ook zullen de Officieren-Fiscaal kunnen
beslissen in gevallen van vrijlating en buiteb-
vervolgingstelling al dan niet verbonden
®et zekere voorwaarden.
Het is echter mogelijk om bepaalde ge
vallen geheel door den Officier-Fiscaal af te
laten handelen.
Dat hierdoor het werk van de tribunalen
,n Bijzondere Gerechtshoven zeer verlicht
is wel duidelijk.
Al jong op het verkeerde pad.
De 12-jarige J. had kans gezien om bij
den groentenhandelaar H. op de Gouwe
f36 uit een cartognen doosje, dat in
winkel van H. stond mee te nemen. Veel
plezier heeft hij van.deze daad niet gehad.
Een 9-jarig vriendje had hij een gulden
cadeau gedaan,, terwijl het overige geld, uit
angst voor ontdekking, maar in de Katten-
singel was gegooid
SPORTNIEUWS.
Voor den aanvang van dezen wedstrijd
overhandigde de aanvoerder der Jodan Boys
bloemen ter gelegenheid van het 25-jang be
staan der voetbalvereniging Zwaluwen.
Todan Boys steekt direct na den aftrap
qoed van wal. Met een paar goede aanvallen
wordt de Zwaluwenves.te overvleugeld. INa
oméveer 15 min. spelen komt het eerste
doelpunt (0-1). Het tot nu toe ongeslagen
Zwaluwen zet alles op alles, maar zonder
niet verder afglijden naar den chaos. Het
is de bedoeling der Regeering om de in
het uitzicht gestelde Rondetafelconferen
tie, zoo spoedig mogelijk te doen aanvan
gen. Daartoe is het noodig, dat de orde
wederkeert, opdat kan woi'den overge
gaan tot de aanwijzing van de afgevaar
digden uit Indonesië, met voortvarendheid
en in een overleg, dat vrij is van bedrei
gingen. De verklaring wordt aldu§ ge
sloten.
Land wacht op herbouw.
Het geheele land wacht op het oogen-
blik waarop de herbouw kan beginnen
en de ellehde, waarin velen verkeeren kan
worden verzacht. De Regeering ziet met
groote bezorgdheid, door misverstand en
opwinding, de tegenstellingen groeien. Zij
is overtuigd, dat aan beide zijden de wil
bestaat om uit het conflict te komen en
tot constructieven arbeid te geraken. Zij
heeft het bovenstaande, den weg voor
allen aangegeven, waar langs aan den
onvruchtbaren strijd een einde kan worden
gemaakt.
Naar aanleiding van het Ned. Indische
Regeeringsvoorstel deelt de regeerings-
voQrlichtigsdienst te 's-Gravenhage mede,
dat de Nederlandsche Regeering van den
inhoud van de verklaring op de hoogte
was en er volledig mee accoord gaat.
Weersverwachting, medegedeeld door
het K.N.M.I. tot morgenavond.
Wordt verwacht
Naar West omloopende en geleidelijk
toenem. wind. Zwaar bew., later eenige
regen in het N. v. h. land. In het Z.
nog geca regen van beteekenis, zelfde
temperatuur.
resultaat. Bij een volgenden aanval der Boys
volgt het tweede doelpunt (0—2). Met deze
staisad breekt de rust aan. Na de pauze wordt
er in een geweldig hoog tempo gespeeld.
Jodan Boys heeft echter nog meer in haar
mars. Verburg zorgt voor het derde doel
punt (0—3). Zwaluwen aan de andere kant
laat zich echter niet onbetuigd, maar de
Jodan-Boys verdediging geeft geen krimp.
Vijf en twintig min. Vöor het einde maakt
Jodan Boys er 0—4 van. Hierna ziet Zwa
luwen kans den Jodan-Boys doelverdediger
te passeeren (1—4). Tien min. voor het
eindsignaal ziet Jodan Boys door Verburg
voor de laatste maal kans het laatste doel
punt van dezen wettigen wedstrijd te scoren
(1-5). f
Burgerlijke stand.
Geboren 2 Nov. Frederik C, z. v. J. Re-
meijer en G. B. Thoen, Lerde Kade 110.
Getrouwd i 3 Nov. G. S. Routh enG.A.
van der Jagt.
Overleden 2 Nov. W. Lammers, oud 2
weken, H.v. d.Maas, oud 77 jaren, T. Egas,
oud 71 jaren, geh. met M. van Vliet.
Montage-woningen.
Het bouwvakblad „Cobouw" heeft onder
zijn abonné's een prijsvraag uitgeschreven
voor het vinden van een in het Neder
landsch bruikbaar woord ter vervanging van
"dé uitdrukking „pre-fabricated houses" of,
vertaald, „huizen van vooraf gereedgemaakte
onderdeelen". De Engelsche uitdrukking, hoe
sympathiek ons deze ook in de ooren mag
klinken, zou toch op den duur in ons land
niet zijn te handhaven, terwijl de Nederland
sche equivalenten, die hier en daar werden
geopperd, doorgaans te lang waren of het
karakter en de methode niet duidelijk uit
drukten.
De oplossing is gevonden in het woord
„montage-woning". Het drukt de werkwijze
duidelijk uit, is. bij alle stadia van het ont
staan zoowel als na voltooiing te gebruiken,
het is kort, ligt gemakkelijk in den mond en
is zelfs voor den onontwikkelden leek alles
zins begrijpelijk.
Te hopen is, dat het woord bij vaklieden
zoowel als bij leeken voor beider gerief al
gemeen ingang zal vinden.
KORTE BERICHTEN.
Na de meeting van het Onafhankelijkheids-
Front werden van woningen, waar de foto
van Koning Leopold was tentoongesteld, te
Leuven de ruiten ingegooid.
Wat Is er in Gouda te doen?
Reünie: Vrijdag t./m. Woensdag: Een
katjamaar een schatje.
Thalia-TheaterVrijdag t./m. Woensdag
Drie rare snuiters.
Schouwburg-Bioscoop: Vrijdag tot en met
Woensdag Pimpernel Smith.
Woensdag 7 November: 7 uur Chr. Ger.
Kerk, Dankstond voor het gewas. Ds. Dubois.
Woensdag 7 Nov.# 8 uur, R. K. Volks
bond: Heroprichtingsvergadering R. K. Ver.
tot bestrijding der Tuberculose: Herwonnen
Levenskracht.
Idem 8 uur „Beursklok", AchterzaalOud
heidkundige kring „DleGoude". Spreker den
heer H. J. M. Basart, over ^Barok, Rococo
en Classicisme".
Donderdag 8 November: 7.30 uur. Leger
des HeilsHeiligingssamenkomst.
Donderdag 8 NovemberAraafland-Happel
aanvraagformulieren voor schoenen indienen.
Donderdag 8 November: 8 uur, Nieuwen
SchouwburgGoudsche krontjongcl. „Tahiti"'
met „Hoe is 't ie?"'
WAT GEBEURDE ER?
7 November.
1944: Tirana, hoofdstad van Albanië, door
patriotten bevrijd. Middelburg en
Veere bevrijd.
1941De U.S.A. troepen zullen uit Shanghai,
Tientsin en Peking worden terugge
trokken. Japan verbiedt het vertrek
van buitenlanders naar hun land.
1939: Hitier spreekt in de Bürgerbraukeller
te München: „Wij hebben voorbe
reidingen getroffen voor vijf jaar
oorlog". Tien minuten na zijn over
haast vertrek ontploft een tijdbom.
WIE MOET DE SCHADE BETALEN?
Wij of de Duitschers?
Op Woensdag 14 November a.s. zal door
het Nederlandsch Comité voor Gebiedsuit-
broiding, alhier een vergadering worden be
legd, waar Ir. A. Plate uit" Rotterdam een
uiteenzetting zal geven op welke wijze het
bovenstaande dient tejgeschieden.
De vergadering wordt gehouden in den
Nieuwen Schouwburg te Gouda.
De toegang is vrij voor iedereen, terwijl
er gelegenheid zal bestaan voor debat.
Bij Groesbeek is een trein met Engelsche
verlofgangers in botsing gekomen met een
'losse locomotief. imachinist en de Duit-
sche conducteur werden gedood.
In Den Haag is een bureau geopend van
de EC1TO (European Gentral Inland Trans
port Organisation). Door bemiddeling van
dit bureau zullen binnenkort autobussen
naar ons land komen. Voorts zullen er op
korten termijn 1.500.000 fietsbanden- naar
ons land komen.
Bij Koninklijk Besluit ls bepaald, dat
overheidspersoneel het zoogenaamde „Invasie-
geld" niet behoeft terug te geven. Aan hen,
die een dergelijke uitkeering destijds niet
hebben ontvangen, zal een zelfde uitkeering
worden gegeven.
Door de staking op de Friesch-Groningsche
beetwortelsuikerfabriek is thans reeds 7Q.000
Kg. suikersap verloren gegaan. De aanj&jging
tot staking is de weigeiing van de "direcVie
om de E.V.C. te erkennen.
De begrooting van de stad Utrecht voor
1945, heeft een tekort van 6.000.000 gulden
I hetgeen hoofdzakelijk te wijten is aan een
.gemis aan inkomsten.
GROOT GOUDA