3bp a^ca ALGEMEEN NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Bevin doet beroep op de groote
mogendheden.
WucbeciM
JlaatsU
NIEUWS
RECTIFICATIE A.N.P.
1
- m
m
Redactie; L.A. v. d. Steenhoven
Mr. A. A. Rijksen
Drukker: Drukkerij Verzijl,Gouda
DAGBLAD
NUMMER 74 VRIJDAG 9 NOVEMBER 1945
Administratie; M. J. van Loon
Bur.Markt 20. Gouda. Tel.3098.
Abonn.p.w.25 ct.Losse numm 10 ct.
STADSNIEUWS.
Volksuniversiteit Gouda.
Tweede voordracht van Wim van de Ven
over „Kijken, zien en genieten."
Kunst is de uiting van een schoonheids
ontroering de kunstenaar heeft zijn ervaring
gefixeerd („zien") en draagt dit op deze
wijze op het publiek over. Het publiek moet
xdie schoonheidsontroering weten te vatten
(„kijken en genieten")de menschen moeten
hun hart weten open te stellen voor eiken
vorm van kunst. Men zal op deze wijze
groeien in schoonheid en zoo de maat
schappij naar de volmaaktheid.
Het „kijken" moet echter niet uitsluitend
en alleen op de aesthetische waarde van het
schilderij gericht zijn. Wij moeten de kunst
werken begrijpen en de innerlijke overtuiging
en bezieling van den kunstenaar beseffen,
Dit is niet altijd gemakkelijk er zijn schil
ders, wier werken troebel van inhoud en
onontwarbaar van gedachten zijn.
Als voorbeelden van duidelijke, open en
eerlijke schilders noemde spreker Vincent van
Gogh, Frans Masereel en Breitner en toonde
dit met lichtbeelden aan („Amandelboompje
uit Arlas", „Grootstad" en „Liggend naakt
De kunst moet tevens opbouwend zijn.
Het moet ons als publiek steun geven:
het moge ons voedsel geven voor ons inwen
dig leven het moge ons verrijken het moge
ons geloof verdiepen. Spreker noemde Pin
cent van Gogh in zijn werk „Treurende
oude man op Oudejaarsavond", Gauguin in
„Bretonsche Crucifix" en Van Meegeren in
„De Emmaüsgangers". Bij den laatsten schil
der stond spreker lang stil en besprak de
kenmerken,waaraan men tenslotte kon zien
dat dit werk „vervalscht" is.
De uitstekende voordracht werd beloond
met een luid en hartelijk applaus.
Lezing van den heer H. J. M. Bas
8art,leeraar in de kunstgeschiedenis
over Barok, Rococo en classisftsmc.
Wie de geschiedenis beoefent, hetzij lands-
of stadsgeschiedenis, komt ook op het terrein
van de - cultuurgeschiedenis, hetzij van de
cultuurgeschiedenis, hetzij van bouwkunst,
schilderkunst, enz.
Dit was voor het bestuur der historische
vereeniging „Die Goude" de reden om van
tijd tot tijd aan deze belangrijke onderwerpen
zijn aandacht te schenken en deze stof in
speciale vergaderingen te doeu behandelen.
Zoo werden in voorgaande seizoenen
reeds voordrachten gewijd aan de gothiek
en de renaissance. -
Woensdag j.l. sprak in „De Beursklok'
de heer Bassart, docent in de kunstgeschie
denis, voor de leden van „Die Goude" over
de aansluitende onderwerpenBarok, Rococo
en Classisisme.
Spreker gaf eerst een overzicht van de
religieuze en politieke verhoudingen in West
en Zuid-Europa in het midden der 16e eeuw,
die van zoo geweldigen invloed waren op de
kunstbegrippen en het kunstleven van de
16e «n 17e eeuw.
Vooral de bouw- en kunstwerken van
Italiaansche, Spaansche, Fransche en Duit
sche meesters werden uitvoerig besproken
en tevens werd ook de aandacht gevestigd
op den invloed dien deze werken op de
Hollandsche bouw -en sierkunst gehad hebben.
Met talrijke schitterende lichtbeelden werd
aangetoond, hoe de strenge lijnen van de
voorafgaande gothiek in de renaissance-
periode plaats maakten voor lossere en meer
speejsche vormen.
In de caarop volgende periode der rococo
werd de beweeglijkheid, het teere en fijne
in de schoone kunsten tot het uiterste op-r
gevoerd, tot ten slotte a.h.w. een overver
zadiging was ingetreden. De kunst had zich
uitgeleefd en er ontstond bij het begin der
19e eeuw een drang naar terugkeer tot de
oude, streng beheerschte klassieke vormen.
Dit is de periode van het classissime.
Tenslotte gaf de spreker in aansluiting aan
het behandelde nog een Interessante reeks
lichtbeelden van standbeelden ej^ koppen uit
achtereen volgende kunstperioden.
Het geheel was een pracht a^ond, die
ongetwijfeld bij de talrijke aanwezigen groote
voldoening heeft gewekt.
Schadeloosstelling voor gevor
derde radiotoestellen.
In antwoord op de vraag, waarom de
door de gemeenten gemaakte kosten in ver
band met de inlevering van radiotoestellen
nog niet zijn terugontvangen en degenen,
welke hun toestel inleverden nog geen „pas
sende schadeloosstelling'* hebben ontvangen,
wordt van bevoegde zijde medegedeeld, dat
de beschikking, waarop de verbeurdverklaring
van deze toestellen was gegrond, geacht
wordt nimmer te zijn uitgevaardigd. Aan dit
feit kunnen dus geen rechten worden ont
leend, zoolang geen bijzondere voorziening
is getroffen. In het algemeen staat de regee
ring op het standpunt, dat althans voor-
loopig geen betalingen zullen geschieden
voortspruitende uit vorderingen door den
bezetter.
Benoemingen aan het Gotidsch
conservatorium.
Aan het Goudsch Conservatorium zijn met
ingang van 1 November benoemd de navol
gende leeraren
Th. Bodenitaff, piano, orgel, theorie, uit
Gouda Ap. Bronkhorst, mandaline, guitaar,
ukelele, uit Den Haag de bekende accor
deonist, A.fde Held, uit GoudaA. Bosch Sr.,
cello, tromboneA. Bosch Jr.. saxophone,
beiden uit Den Haag en musici van de Kon.
Mil. Kapel: H. J. Odink, slagwerk, Den
Haag, lid van de K. M. K.; Botto v. d.
Bergh, viool, Den Haag, lid v. h. Residentie
orkestP. v. d. Dool, snaarinstrumenten,
Gouda; A. Doomernlk, trompet, lid K.M.K.;
Jan van As, rhytmische gymnastiek, Den
Haag.
BEVOLKINGSCONTROLE.
Naar wij vernemen wordt in de voEgende
week met de z.g. huis aan huiscontrole voor
de bevolkings-registers en de kiezerslijsten
begonnen. De volgende straten zullen het
eerst aan dl beurt zijn, t.w. Markt, Wijd-
straat, Dubbele Buurt, Hoogstraat, Kleiweg,
Nieuwsteeg, St. Ant honiestraat.Nieuwe Markt,
Zeugestraat, Vogelenzang, Rozendaal, Hout
mansgracht, Varkenmarkt, Lemdulsteeg. Ro-
baarsteeg, Paradijs, Cappenersteeg, Stoofsteeg,
Speldemakerssteeg, Koster Gijzensteeg. Achter
de Kerk enz.
Het ligt in het voornemen de bevolking'
nog speciaal te waarschuwen door het op
hangen van biljetten in de betreffende straten,
indien het daarvoor benoodigde materiaal
wordt toegewezen.
Met het oog op de komende verkiezingen
•n in het eigen belang der bevolking en de
voedselvoorziening wordt een dringend be
roep op de medewerking van het publiek
gedaan. Ieder kan deze verleenen door er
voor te zorgen, dat trouwboekjes, persoons
bewijzen en distributiestamkaarten (eerste- en
tweede-) paspoorten, indentieteitsbe wijzen,
verzekeringspolissen, rentekaarten, zieken-
fondskaarten. diploma's, rijbewijzen, nood-
stamkaarteL, vestigings- én huisvergunningen,
enz. enz. van ALLE leden van het gezin en
inwonenenden steeds bij de hand zijn. De
inwonenden gelieven die bescheiden tijdelijk
aan het hoofd van het gezin af te geven
Bij weigering van toegang of afgifte c.q
inzage van stukken zal de betrokkene ver
plicht worden de benopdigde gegevens per
soonlijk te komen verstreken aan het bevol
kingsbureau. eiken werkdag tusschen 9 en
12 uur. Telefonische meldingen kunnen NiET
worden aangenomen, terwijl over de controle-
aangelegenheden evenmin kan worden gecor
respondeerd of anderzins worden gerecla
meerd. Er zal speciaal op het bezit van
vestiging- en verhuisvergunningen worden
gelet.
Alleen door samenwerking kunnen de moeilijkheden
worden opgelost.
In het bericht over de proef
vlucht van het Indië-vliegtuig
dat wij gisteren hebben gegeven,
is een storende fout geslopen
De vertrektijd van Schiphol is,
zooals wij eerder meldden, niet
9.30 maar 8-30 uur, dus hall
negen Zaterdagochtend.
In een rede over de Engelsche Buiten
landsdie politiek zeide de Minister van
Buitenlandsche Zaken, Bevin, heden in
het Lagerhuis, dat de regeering in re-
geeringszaken noch haar macht, noch
haar verplichtingen kan overdragen aan
een deel der gemeenschap. Bevin
wenschte er den nadruk op te leggen, dat
de problemen rond de atoombom een
grooteren druk leggen op de geesten der
Amerikanen als bezitters van de bom in
verband met hun verantwoordelijkheid,
dan de geesten van de volken van die
landen, die niet in. bet bezit van die ge
heimen zijn.
Hoe groot de macht der wapenen ook
moge zijn en wie Minister van Buiten
landsche Zaken moge zijn, zoodra men
afwijkt van de gedragslijn, waarbij de
problemen niet worden opgelost op grond
van wat recht is, zullen deze tot verderf
voeren.
Al bestaat de organisatie der Vereemg-
de Volken nog niet, toch behoort iedere
beslissing die genomen wordt zoodanig
te zijn, dat deze past in het kader dier
organisatie. Bevin zeide: „er bestaan
twee beginselen: het eerste dat slechts
tijd begrip en verzoening tot vereeniging
leiden. Men krijgt een afschuwelijke
nachtmerrie van onzekerheid, die ieder
oogenblik te voorschijn komt. Het tweede
is het principe van de samenwerking als
doel als gevolg van, den grooten strijd
vande laatste zes jaren is de groote
moeilijkheid ontstaan, of de zoogenaamde
intloedsfeeren en de machtspolitiek ge
heel kunnen verdwijnen. Ik moet beken
nen, dat soms tijdens onderhandelingen
de machtspolitiek mij naakt en onbe~
schaamd voor de oogen stond, maar het
andere oogenblik ziet men, dat men
zoekt en streeft naar andere idealen, ik
wilde het Huis dus vragen met te onge
duldig te zijn tijdens deze overgangs-
P0Bovenal moet een politiek gericht op
den wereldvrede worden gevoerd om de
catastrophe, die het gevolg van het ge
bruik van vernietigingswapens zou zijn,
te voorkomen.
„Ik doe namens de Britsche regeering
een beroep op de groote mogendheden
om de kaarten open op tafel te leggen,
wij zijn daartoe bereid".
Engeland zal in de Oostelijke gebieden
niets ondernemen dat schadelijk kan zijn
voor de Sowjet-Unie. „Wanneer wij die
verzekering geven, kan ik mij niet voor
stellen dat de natuurlijke reactie zou zijn
dat men de deur sluit en dat men alle
contact tusschen menschen, hetzij voor
den handel of iets anders zou verbieden.
Ik ben ook niet van zins om de positie
te aanvaarden, die radio Moskou zoo
vaak uitbazuint: 2ij eischen het recht om
goede betrekkingen te onderhouden met
hun naburen, terwijl ik een misdadiger
ben wanneer ik vraag om goede betrek
kingen met de landen, die aan onze gren
zen gelegen zijn. Engeland eischt het
recht op met Frankrijk, Nederland, Bel-
gie, Scandinavië of andere landen in een
Westelijk blok in contact te treden. Lan
den, die Engelands cultureele vrienden
waren, historische relaties die eenzelfde
opvatting van democratie hebben als
Engeland.
Internationale problemen moeten vrij
willig door de betrokken volken opgelost
worden, en niet door geweld of agressie:
dat is het standpunt der Britsche regee
ring. Niet omdat wij bevreesd, zijn ons te
verdedigen, maar ik beschouw als belang
rijkste zaak in de buitenlandsche politiek
het verlichten van den last die drukt op
het leven der menschen. Ik geloof dat dit
land veel heeft te geven en veel heeft te
winnen bij 'een uitwisseling- cultureel,
economisch en artistiek. Er is op de we
reld genoeg voor ieder, er behoeft geen
afgunst, geen naijver te zijn. Wanneer
die verklaringen in 1914 door Rres. Tru
man zou zijn afgelegd, zou er geen oor
log zijn geweest. Wanneer die verklaring
in 1939 zou zijn herhaald, zou deze oor
log eveneens zijn voorkomen.
Bevin legde er dep nadruk op, dat on
Weersverwachting, medegedeeld door
het K.N.M.l. tot morgenavond.
Wordt verwacht s
Naar Oost omloopende wind, aan
vankelijk nog krach'ige langzaam af
nemend. Nog enkele regen, hagel of
natte sneeuwbuien. Daling v. temp.
Wat is er in Gouda te doen?
Reünie: Vrijdag t./m. Woensdag: De
avonturen van Marco Polo.
Thalia-TheaterVrijdag t./m. Woensdag
De Zwarte Kamer".
Schouwburg-Bioscoop: Vrijdag tot en met
1 Dinsdag Ergens in' Nederland.
WAT GEBEURDE ER?
9 November
1944Vrouwenpolder op Walcheren bevrijd.
De strijd op Walcheren thans ge
ëindigd. Forli in Italië veroverd Ver-
klaring van Churchill over de V 2,
1943: Teterek, Kerts door de Russen bevrijd.
Churchill: „1944 zal het hoogtepunt
te aanschouwen geven van dezen
oorlog".
1942: Montgomery neemt Mers-Matroe-
U.S.A. en Britsche troepen landen in
Noord^Afrika en Fransch West-Afrika
Eisenhower opperbevelhebber. Darlan
beveelt de overgave van de stad
Algiers. Am.-Fransche betrekkingen
verbroken door Vichy.
1941Bntsch-Italiaansch treffen in de Mid-
dellandsche Zee: 8 lt. schepen gaan
verloien. Ital. weermachtsbericht:. In
Oct. gesneuveld aan het Grieksch-
Albaneesche front 179 soldaten, ge
wond 128 (door gnerillastrijd).
1940: Over den strijd tegen Griekenland
meldt de Giornale d'Italia: De Ital.
opmarsch gaat met de grootste moeilijk
heden gepaard".
1939: Incident te Venlo. Duitsche Gestapo-
beambten ontvoeren met een auto 2
Nederlanders en 2 Engelschen van
Nederlandsch gebied.
danks de atoombom, een militaire macht
steeds voor politiediensten noodzakelijk
zal blijven. De eenige manier echter
waarop een internatianale organisatie
in stand kan wordep gehouden is dat die
organisatie volledig als verplichting en
politiek aanvaardt, dat men hen op hun
woord vertrouwt, en dat er niet iedere
vijf minuten een politieagent om de hoek
komt kijken. Wij hebben dat stadium nog
niet bereikt, wij staan nog te dicht bij
den oorlog.
Damvereeniging „Damlust."
De uitslagen van de 10e ronde van de
competitie van „Damlust" luiden
P. Schouten P. Versloot 1-1
A. v. Beuzekom G. J- Barbier 0-2
J. L. Bol M. Zijlstra afgebr.
A. Boer P. Tom 1-1
H. v. Eyk P. Schouten 2-0
N. v. d. Wouden J. de Bode 2-0
P. Slieker J. Backer 0-2
P. Zwart H. v. Haaren 2-0
C. de Pater J C. de Bruijn 2-0
A. de Frankrijker P. Verboom 2-0
C. Molenaar W. Verhoeven 2-0
M. Vermeulen A. ~v. d. Berg 0-2
Ter gelegenheid van de viering van den
verjaardag der October-revolutie. hebben
900.000 Berlijners in de door de Sowjet-Unie
bezette zone ieder 20 kg. briketten ontvangen.
Dit is de eerste brandstof, die de Berlijners
sinds Mei hebben geKregen.
Unt?r den Linden te Berlijn biedt het pu
bliek thans den aanblik van een geïllumi
neerd portret van Stalin en in den dieren
tuin bij de Brandenburgerpoort wordt de
laatste hand gelegd aan een monument ter
herinnering aan de verovering van Berlijn
door het Roóde Leger.
.ffi
Éi
GROOT GOUDA
1111 1
