INDIË
ATTLEE spreekt
tot Amerikaanse^ Congres.
De bijzonder zuinige
U«Nrt 11| „but tuil"
Radio-programma
van hedenavond.
Hilversum I. 301 M.
]8._ Ster van den dag, pianist Harold Samuel
18.30 Kwartier van den arbeid, W. Stein-
metz over „Volkswoningbouw".
18.45 Tony Schifferstein speelt oude bekende
melodieën.
19.— Nieuwsberichten.
19.15 Reportage.
19.30 „O, Tommie, kom", cabaret-progr.
20.— Nederland herrijst, Mr. J. F.dejongh,
over „De opleiding voor maatschap
pelijk werk",
20.15 Aansluiting met het Concertgebouw
te Amsterdam. 216e Caecilia concert,
het Concertgebouw ork. ol.v.Eduard
v. Beinum, solist Theo Olof, viool,
vioolconcert e kl. tets' op. 64 v. Men
delsohn. 21.10-21.35 gauze, cultureele
agenda.
22.15 Mensch en Maatschappij, Yge Foppema
over „Heeft ons leven stijl?"
22.30 „Voor den laten avond".
23.00 Nieuwsberichten.
23.15 Avondwijding, Ds. W. Willemse, Ned.
Herv. pred. te Hilversum.
23.30 Sluiting en Wilhelmus.
Hilversum II. 415 M.
18.Nieuwsberichten, „Wij spreken met
en pers-overzicht.
18.30 SeCco's Gitanos spelen én Imperto
Argentina zingt.
19.— Ra Koster, Alt, Isja Rossican. Piano.
19.30 Progr. voor de Ned. Strijdkrachten.
20.— «Speelliederen" o.l.v. Wessel-Dokker
20.30 Landbouwpraatje Ir. H. A. Ormel,
Adj. Ph^topatholoog van den planten
ziekten kundige dienst te Wapeningen
over: „De chemische onkruidbestrij-
ding in granen". -
20.45 Jan Corduwener Non-stop.
21.— De Regeeringsvoorlichtingsdienst ant
woordt.
21.15 Ensemble George Frank.
21.45 Avondwijding. Pater J. A. J. Lfnnebank
o p. (Dominicaan).
22Nieuwsberichten en post scriptum.
22.15 Het dansorkest van de week: Erci
Winstone, met als gasten Leno Home
en Frank Sinatra.
23.— Afkondiging en Wilhelmus.
Minister-President tot het
Zwitsersche volk
Gisteravond heeft h/et Zwitsersche
radio-station Beromunstej- de eerste uit
zending gebracht van een reportage,
welke is samengesteld door een verslag
gever van radio Bazel in samenwerking
met een pers-attache van het gezantschap
der Nederlanden te Bern. In de eerste
reportage heeft minister-president Scher-
merhorn het Zwitsersche volk -toegespro
ken. Het tweede deel der reportage zal
Maandag a.s. om 19.40 uur worden uit
gezonden.
Het nieuwe Indonesische „Kabinet"
Het nieuwe Indonesische „KaÖlnet"
bestaat uit de volgende personen: Sjarir,
Minister-President, Binnenlandsche Zaken
a.i., Buitenlandsche Zaken., Amir Sjari-
foedin, Binnenlandsche Veiligheid en In
lichtingen a.i., Soenario,Finaciën., Dr.
Abdoel Karin, Verbindingen., Dr. Moelia,
Opvoeding, Dr. Soewandi, Justitie., Dr.
Adjidarmo, Sociale Zaken., Ds. Damasa-
tiawan, Gezondheid., Dr. Darmawan, Eco
nomie., Dr. Poetoehena, Publieke werken.
Hadji Rasjidi, Minister zonder portefeuille
Dr. Soenario heeft te Leiden economie
gestudeerd, Dr. Abdoel Karim studeerde
te Delft, Dr. Moelia, ook voor den oorlog
bekend als Nationalist, promoveerde te
Amsterdam, evenals Dr. Adjidarmo., Dr.
Darmasatiawan studeerde medicijnen te
Leiden, Darmawan studeerde te Delft,
Poetoehena, die aan de Technische H©o-
geschool te Bandoeng studeerde, is de
eenige Ambonnees in het „Kabinet", Ras
jidi studeerde te Cairo. De meeste leden
zijn ruim veertig jaar oud.
Zijn de Javanen trouw?
Sergeant George Moleod, die hier juist
vanuit Singapore is aangekomen heeft
verklaard, dat de Javanen, die op het
oogenblik zoo blindelings door een deel
van de Australiërs worden gesteund, de
eersten zijn om de Australiërs te verra
den Moleod noemde de zoogenaamde vrij
heidsbeweging een komedie en 'een pas
kwil, die slechts vrijheid bood aan een
paar halve intellectueelen als Soekarna
en Hatta om de Ned. Indische massa uit
te buiten.
Ik ben niet hier gekomen om de Neder-
landsche belangen te verdedigen zei Mo
leod doch ik moet toegeven dat dë Ne
derlanders de Javanen voor den val van
Singapore fatsoenlijk en eerlijk behandeld
hebben.
De verkiezingen op Java.
Soetan Sharir heeft verklaard, dat de ver
kiezingen op Java in de laatste helft van
December zullen plaats hebben en dat po
gingen zouden worden aangewend om ook
op andere eilanden verkiezingen te houden,
TROEPEN OP JAVrfff GEEN
HULP VERLEENEN.
Radio Melbourne/ heeft gemeld,
dta de Australische Minister van
Luchtvaart, Arthur S. Drakeford, een ver
bod heeft bekend gemaakt, volgens welk
geen lj?den van de Australische Lucht-
^ht JAustralie mogen verlaten om steun
te vinkenen aan Nederlandsche troepen
op Ja vat
Deze Wfcendmaking Js uitgelokt door
een verklaring van den secretaris van de
„Labour Council" van New South Wales,
waarin deze gezegd heeft, dat. de Lucht
vaartautoriteiten vrijwilligers hadden op
geroepen voor hulp aan het Nederlandsch
Oost-Indische leger.
De Britsche Premier Attlee heeft zich
vandaag vrijgemaakt van zijn vitale be
sprekingen met Truman en Mackenzie
King over de atoomenergie om het Ame-
rikaansche congres in een gemeenschap
pelijke zitting van Senaat en Huis van
afgevaardigden toe te spreken.
De grootste taak waarvoor wij ons
thans gesteld zien, aldus Attlee, is alle
menschen te waarschuwen, voordat het
te laat is, dat onze beschaving aleen kan
blijven bestaan door de aanvaarding en
verwezenlijking in de internationale be-
trekkirigen en in ons nationale leven van
hét christelijk beginsel, dat wij allen el-
kaars evenaasten zijn.
Ik ben van oordeel, zoo vervolgde de
premier, dat de organisatie dér Vereenig-
de Naties, waarin ik een diep vertrou
wen heb, iets meer moet zijn dan een
overeenkomst tusschen regéeringen. Zij
moet de uitdrukking van den wil van. het
volk zijn in elk land. Over enkele jaren
kunnen de vernietigende wapens die thans
ontworpen worden, elk deel van de we
reld bedreigen. In hef licht van deze fei
ten, en vooral in het licht het ver
schrikkelijke licht van de atoombom,
heb ik besprekingen geopend met uwen
President, teneinde met alle naties der
wereld te overleggen welke soort van
wereld wij noodzakelijkerwijs dienen te
nebben„ wil de beschtaving blijven voort
duren ejt»..willen de menschen in alle lan
den zich veilig voelen. Doch bij het be
spreken van de werelvraagstukken is het
$*•1. een groote fout voortdurend te den
ken aan oorlog en het voorkomen van
oorlog. Liever moeten wij denken aan de
beste middelen om den vrede op te
bouwen.
Attlee vervolgde: de Ver. Staten zijn
thans de machtigste mogenheid ter we
reld. En toch vormt Amerika voor nie
mand een bedreiging. Wij weten allemaal,
dat het zijn macht nooit zal gebruiken
voor zelfzuchtige doeleinden of voor terri
toriale oogmerken.
Ik houd het oog gericht op een tijd
perk van toenemende samenwerking en
vriendschap tusschen de Ver. Staten en
Grqot-Brittannie.
Aan U is bespaard de verwoesting van
uw groote steden, aan U is bespaard het
schouwspel van groote massa's, die dak
loos rondzwierven en aan U is bespaard,
dat 't menscheowerk van eeuwen in enkele
uren tijds door aanvallen uit de lucht
werd vernield.
Vervolgens sprekende als leider van de
Britsche Labourpartij, zeide Attlee: Wij
gjjfooven in de vrijheid van het individu
am zijn eigen leven te leiden, maar die
vrijheid heeft tot voorwaarde, dat men
niet de vrijheid van zijn medemensch be
perkt. Wanneer de „Big Business" te
machtig wordt, krijgt hij het karakjer van
een monopolie en dan achten wij.Jiet niet
verantwoord, hem in handen van particu
lieren te laten. Voorts huldigen wij de
meening, dat de economie geleid dient, te
worden, wil de gewone man het hem toe
komende deel verkrijgen.
De toestand te Soera ba ja.
Verliezen overdreven.
Vierhonderd vluchtelingen, waaronder
Europeesche en Indische vrouwen hebben
Soerabaja verlaten. Zij bevinden zich in
veiligheid.
Het is niet bekend hoe groot Indonesische
verliezen zijn. Die der geallieerde bedragen
zeven gewonden.
De Kota Gedeh op weg naar
Australië.
De „Kota Gedeh" van de Rotterdamsche
Lloyd met aan boord 121 man nica-personeel
arriveerde 4 November te Batavia, waar de
passagiers allen in goeden welstand aan land
gingen.
Het schip vertrok op 8 November van
Batavia naar Ffemantle met 125 geëvacu-
eerden, die voor herstel van gezondheid naar
Australië gaan.
Japanners gesneuveld te Soerabaja
In een officieele verklaring van Britsche
zijde wordt gezegd dat betrouwbare rapporten
hebben bewezen dat er bij de gevechten te
Soerabaja ook enkele Japanners zijn gesneuveld
De Britsche commandant van de 37ste
brigade te Bandoeng heeft besprekingen ge
voerd met de republikeinschen „gouverneur
van Oost-Java over de evacuatie van vrou
wen en kinderen. De belofte werd gedaan
dat de Indonesiërs zouden medewerken.
Tot nu toe hebben de Britten in het ge
bied van Batavia 1300 Japanners ontwapend
Staat Sharir gunstig t.o. Nederland?
Een correspondent van de Agence France
Presse heeft een interview gehad metSoetan
Sharir. Laatstgenoemde verklaarde, dat de
eerste taak van de nieuwe regeering zou
zijn, het banditisme te onderdrukken en de
jeugd weer onder haar gezag te brengen.
De nieuwe regeering, zoo zeide hjj, zal ver
antwoordelijk zijn aan het volk en niet aan
den President. De grondwet zal veranderd
worden, zóodf^r verkiezingen zijn gehouden.
Sharir noemde de verklaring van de Ne
derlandsch Indische Regeering onvoldoende.
Op een vraag, wat hij in het algemeen
dacht van de besprekingen tusschen Indo
nesiërs en Nederlanders, verklaarde hij, dat
het geschil tusschen deze twee volken, niet
zoo groot is als men zou kunnen denken,
naar aanleiding van de ernstige wanordelijk
heden van het oogenblik. Volgens hem staan
de Nederlanders, die een Japansche bezetting
hebben ondergaan, dichter bij de Indonesiërs,
dan de anderen. Over van Mook zeide hij,
dat deze voor den oorlog bekend stond als
de meest vooruitstrevende Nederlander in
4e vooruitstrevende kringen.
Gevechten te Soerabaja
duren voort.
De gevechten in Soerabaja duren voort.
De geallieerden maken vorderingen tcri
Zuiden van het Havengebied langs beide
zijden van de rivier de Kalimas, aldus meldde
vandaag het communique van het geallieeid
hoofdkwartier.
De eenheden, die opgerukt zijn langs den
Westelijken en Oostelijken oever, houcen
een tamelijk vage „frontlinie" bezet, die door
de stad loopt, De voornaamste gebouwen
van Soerabaja, een groote school en het
hoofdpostkantoor, bevinden zich binnen het
geallieerde gebied. Britsche autoriteiten ver
klaarden heden, dat er gisteren aanwijzingen
waren van sterkeren tegenstand der Indoi e-
siërs te Soerabaja, in het bijzonder langs
den spoorweg, die door de stad loopt. Tegen
het einde van den dag hadden de troepen
zich genesteld aan de spoorlijn.
BINNENLAND
fapansche generaals overhandigen
hun zwaarden in Batavia.
Generaal-majoor Nagano, de vroegere
commandant van het 16e leger op Java en
Generaal-majoor Yamamoto, zl|n chef-staf-
overhandigden heden tijdens een korte cere
monie alhier, hun zWaarden aan Generaal-
majoor Hawthórn, den bevelhebber van de
geallieerde strijdkrachten op Java Deze twee
Japansche Generaals zullen in Singapore
terechtstaan wegens het uitleveren van wa
penen en munitie aan de Indodesiëfrs, in
strijd met de bevelen van den geallieerden
bevelhebber. Generaal. Hawthorn, las hun
een verklaring van die verstrekking voor.
De belde Japansche Generaals werden
daarna per auto naar het vliegveld Kemajoran
gebracht, waar een speciaal vlegtuig wachtte
om hen naar Singapore te voeren.
Dr. Mansvelt ontvoerd
Naar men meent, is Dr. W. M. F. Mans-
velt, vroeger een vooraanstaand ambtenaar
vBn het Deparetment van Economische
Zaken, ontvoerd.
op
Batavia reageert gunstig
Kabinetswijziging.
De onmiddellijke reactie in Britsche en
Nederlandsche kringen te Batavia op de
reconstructie van het „Republikelnsch Indo
nesisch Kabinet", welke Ir. Soekarno, de
„President der Indonesische Republiek" gis
teravond aanvaardde, was er één van hoop
volle stemming Soetan Sharir, die thans
„Premier" geworden ii heeft verklaard, dat
de wijzigingen in het Kabinet een breken
met de Japansche connecties' beteekenen en
een vaarwel aan het geweld als uitdrukkingen
middel van den Nationalen wil. Hi) voegde
hieraan toe, dat het nieuwe Kabinet bereid
was met vreemde mogendheden samen te
werken.
Mogen Nederlandsche troepen niet
in Indië landen?
Aneta verneemt uit gezaghebbende bron.
dat de Britsche militaire autoriteiten nog
geen toestemming hebben verleend aan Neder-
andsche troepen om te landen jn Ned.-Indie.
De „Alcantra" arriveerde heden te Singapore
tnet meer dan vier bat irijons jNéde r I an d s c he
troepen).-<3200 maiDe Niefiyt-Amsterdam
tnet ongeveer eenzelfde aantal soldaten heeft
Colombo verlaten en zal waarschijnlijk even
eens in Singapore aanloopen.
Landwacht of landwacht?
De Bijzondere Raad van Cassatie te Den
Haag deed uitspraak in de zaak contra O.»
van Wijk te Pijnacker, die lid was geweest
van de Landwacht en als zoodanig jacht had
gemaakt op onderduikers. Van Wijk was
door het Bijzonder Gerechtshof tot 20 jaar
gevangenisstraf veroordeeld. De proc.-fiscaal
bij dit hof had de doodstraf geeischt. De
proc.-fiscaal bij den Bijzonderen Raad van
Cassatie had in zijn op 17 October gehou
den conclusie vernietiging van het vonnis
van het Bijzonder Gerechtshof geeischt en
wenschte den verdachte te zien veroordeeld
tot den dood. De Raad had aanvankelijk
zijn uitspraak bepaald op 31 October j 1.,
doch later deze uitgesteld tot heden.
De raad, vandaag zijn uitspraak bekend
maken, ontsloeg Van Wijk van rechtsver
volging, daar de Raad zich op het standpunt
stelde, dat de Ned. Landwacht geen Duitsche
organisatie was en dus de ten laste legging,
dat verdachte in vijands dienst zon hebben
gestaan, ongegrond is. Weliswaar heeft de
Landwacht diensten verleend aan den vijand
doch dit is verdachte niet ten laste gelegd.
De raad trekt in deze een scherpe scheiding
tusschen de op Maart '43 opgerichte Ned.
Landwacht en de in November '43 opge-
richtte Landwacht.
In de motiveering van de uitspraak wordt
gesproken van twee Landwachten.
Daar deze passage misschien niet volkomen
duidelijk is voor degenen, die zich het ont
staan van beide Landwachten niet meer her
inneren, wordt, mede naar aanleiding van
ingekomen vragen, het volgende nog even
gememoreerd
Aanvankelijk is een formatie „Landwacht
Nederland" opgericht, welke als militaire for
matie,^opgesteld in het kader der Waffen S.S.,
ten doel had militairen weerstand te bieden
tegen eventueele geallieerde invasie-pogingen
op de Nederlandsche kust. Later heeft men
deze Landwacht den naam gegeven van
„Landstorm". De manschappen waren ge
kleed in de Duitsche veldgrijze uniform.
Ia 1943 is de Ned. Landwacht opgericht,
die zich „populair" maakte met het dubbel
loops-jachtgeweer. Deze formatie werd in
het leven geroepen, zgn. ter bescherming van
leven en goed van N.S.B.-ers en stond onder
toezicht van Ranter.
Volgens de uitspraak van den Bij'zonderen
Raad van Cassatie wordt dus blijkbaar het
lidmaatschap van laatstgenoemde Landwacht
niet beschouwd als treden in vreemden krijgs
dienst. "i!I
'"T'H
i
7V2 watt: 45ct.
12V2 watt: 50ct.
20 watt: 50ct.
32 watt: 50ct
50 watt: 60ct.
80 watt: 75ct.
N V PHILIPS'
GLOEILAMPENFABRIEKEN
17 4
