Van 1940 tot en mét 1944 een tekort van f 11.000.000.000.-
De ernst van den financieëlen toestand
Belangrijke plannen
Voor de tweede helft van 1945 een nadeelig
saldo van 1812 millioen gulden
BINNENLAND
--
De Minister van Financiën heeft de in de Troonrede aangekondigde Nota be
treffende den toestand van 's Rijks financiën bij de Tweede Kamer ingediend,
peze Miüioenen-Nota dient ter inleiding van de ontwerpbegrooting voor het tweede
halfjaar 1945, waarvan de stukken binnenkort zullen worden aangeboden. Gezjen
den geweldigen achterstand bij A administratie en de onzekerheid ten aanzien
van vele kosten wenscht de Minister deze begrooting slechts te beschouwen als
een oefen-begrooting en als een hulpmiddel om de administratie weer geleidelijk
aan in beproefde comtabele banen te leiden. Daar hij in dit verband de normale
en grondwettelijk voorgeschreven behandeling niet wel mogelijk acht, legt hij
haar alleen ter informatie aan de Staten-Generaal voor. Bij afzonderlijk Wetsi-
voorstel verzoekt de Minister machtiging om deze t>egrooting vast te stellen.
Voorts worden in de nota eenige be
langrijke plannen aangekondigd.
1. op het gebied der belastingheffing zijn
maatregelen van drieërlei aard te ver
wachten.
A. Speciale heffingen, dekking van uit
gaven wegens geleden oorlogsschade en
voor de vermindering der Staatsschuld.
Df eerste en belangrijkste dezer heffin
gen de verrrfogensaanwasbelasting, is in
ontwerp gereed en is in studie bij de be
lasting-adviescommissie. De voorbereiding
van een heffing in eens is ter hand ge
nomen.
B. Afschaffing van de vennootschapbe
lasting en van de vermogensbelasting op
lichamen en vervanging door resp. een
minder drukkende overwinstbelasting en
een z.g. winstgerechtigde-belasting als
voorheffing op de inkomstenbelasting.
Doel dezer belastingherziening is de be
lemmeringen voor een ontplooiing van 'n
gezonde ondernemersactiviteit weg te ne
men en Nederland aantrekkelijk te ma
ken voor de yestiging van nieuwe onder
nemingen.
G. Herziening van de algemeene omzet
belasting, gepaard gaande met een ver
mindering of vrijstelling van déze heffing
op noodzakelijke levensbehoeften. Invoe
ring van een weeldebelasting. Verhoo
ging van de successierechten en van de
schenkingsrechten.
2. Het streven zal er op gericht zijn de
uitgaven uit den gewonen dienst te dek
ken uit belastingen en voor den fjuiten-
gewonen dienst uit binnenlandsche bespa
ringen en buitenlandsche leeningen. Voor
de uitgaven op den buitengewonen dienst
staat de Minister het systeem van meer
jarige begrootingen voor. De opstelling
daarvan zal in nauw overleg moeten ge
schieden met den dienst van het nationale
plan, welke de Regeering voornemens is
in het leven te roepen.
3- De Staatsbegrooting zal in het kader
moeten worden geplaatst van een te ont
werpen nationaal budget, dat de raming
bevat van het te verwachten volksinko
men, zijn bronnen en zijn besteding.
4. Om een zoo efficient mogelijke beste
ding der overheidsgelden te waarborgen,
worden Thesaurie-inspecteurs opgeleid,
die aan de verschillende Ministeries zullen
worden gedetacheerd en den Minister
van Financiën van voorlichting zullen die
nen. Voor alle organen, welke naar ver
wachting binnen vijf jaren kunnen ver
dwijnen of belangrijk kunnen worden in
gekrompen, zal een liquidatieschema wor
den opgesteld. Met het oog op. de sterk
^gestegen personeelsuitgaven, is ook een
op de hoogste efficiënte gerichte reorga
nisatie van alle personeelformaties ter
hand genomen.
5. Met inspanning van alle krachten zal
worden gepoogd het begrootingstekort
binnen verantwoorde grenzen terug te
brengen, voordat een einde zal zijn geko
men aan de deflationistische tegenstroo-
ming, welke op -het oogenblik de inflatio-
nistische werking van het begrootingste
kort in belangrijke mate opheft. Deze de
flationistische tegenstrooming is een ge
volg van den verkoop tegen practisch
contante betaling van goederen welke in
het buitenland op erediet worden gekocht.
6. Als onderdë# van de noodzakelijke
reorganisatie der :Rijksadministratie is de
voorbereiding van een centrale vermo
gensrechtelijke boekhoudng voor het Rijk
met crediteuren- en debiteurenadmini
stratie ter hand genomen.
Vervolg van Pagina 1.)
Proces-Verbaal opgemaakt
De politie alhier heeft tegen een in
woner van Waddinxveen proces-verbaal
opgemaakt wegens het frauduleus slach
ten van een geit.
Besmettelijke ziekte
Ter' gemeentesecretarie is een geval
van diphterie aangegeven. f
Gevonden Voorwerpen
Gevonden is een huissleutel, terug ten
gemeentehuize; een paar dameshand
schoenen, terug bij J. J. van Leeuwen,
Nieuweweg A 28.
Loop der Bevolking
Vertrokken: P. Verhoog uit K 5
naar Haastrecht; A. G. E. Huizër uit D 26
naar Wormer; J. J. '1 Amie uit A 27 naar
Alphen a.d. Rijn; B. Vink uit H 236 naar
Gouda: A. Wilschut uit B 63a naaf Bos
koop; P. J. C. de Bijl uit F 56 naar Rot
terdam.
Ingekomen: L. Prins in E 121 uit
Ammerstol; Gr. v. d. Ploeg in E 29 uit
Norg; M. v. d. Stam in E 29 uit Norg.
Burgerlijke Stand
Gebor&n: Ferdinandus Adrianus,
z.v. F. A. v. d. Weel en Cor. de Hoog.
Overleden te Gouda: Elizabeth
Verweij, oud 73 j., wed. van P. Stuivé;
Johanna Rijkelijkhuizen, oud 66 j., echt-
gen. van L. van Leeuwen.
Inenting en Herinenting
Dinsdag 18 Dec. a.s. des namiddags
te 2 uur zal ten gemeentehuize gelegen
heid bestaan tot kostelooze renting ien
herinentirig voor hen die zich daartoe
aanmelden.
Biljartnieuws van D.O.S.
De traditioneel St. Nicolaasavond werd
op 6 December gevierd en de leden en
donateurs met hun dames hebben een
prettigen avond gehad.
Na de opening door den „voorzitter
Nonner, werd een aanvang gemaakt met
het hoofdpunt van het programma, n.l.
het z.g.n. vlotbrug biljarten. Zooals altijd
verwekte dit spel veel gelach en de goe
de stemming kwam meer en meer naar
voren.
Een accordeon-speler zorgde voor het
muzikale gedeelte.
D.O.S. II versloeg Maandagavond
't Westen II met maar eventjes 8—0. Cor
de Jong speelde weer de beste partij en
maakte deze uit in 17 beurten met een
moyenne van 3.88. Nonner, Niekerk en
Hoogeveen speelden hun partij zooals
het behoorde n.l. „met winst";
D.O.S. Illb verloor in Gouda van 't Zuid
III met 62. Alleen Edelman redde de
eer van zijn team.
Het programma is als volgt:
Woensdag 12 Dec.: Kot IIID.O.S. lila.
Maandag 17 Dec.: D.O.S. lilaStolwijr
kersluis 1, Excelsior 1—D.O.S. I.
Donderdag 20 Dec.: D.O.S. I—Concor
dia I; De Spil II-4T0.S. 11.
Predikbeurten voor Zondag 16 Dec. '45.
Ned. Herv. Kerk Reeuwijk-dörp:
Voorm. 9.30 en nam. 2.30 uur Ds. H.
Roelofsen.
Ned. Herv. Kerk te Sluipwijk:
Voorm. 10 en nam. 4 uur Ds. E. S. de
Lint. Voorm. Bed. v. d. H. Doop.
Doopouders aanmelden Vrijdag 14 Dec.
aan de Pastorie.
Geref. Kerk a. d. Brug:
Voorm. 10 en nam. 5 uur Ds. P. War-
menhoven.
INDEELING DER NOTA
Met het 005 op de bijzondere omstan
digheden is de nota eenigszins anders op
gezet dan normaal. Zij is verdeeld in djie
deelen:
A. Een uiteenzetting van de- uitkomsten
der dienstjffyfnniUO tot en met 1944,
zoowel wat betreft het geldelijk beheer
in Nederland als in Londen.
B. Een schets van den desolaten finan-
ci<|^n toestand aan het eind van het
eJB? half jaar van 1945.
GrDe normale autorisatie-begrooting
van uitgaven en inkomsten voor hef
tweede haljaar 1945.
Over de verschillende punten wordt het
volgende gezegd:
A. de,vorige dienstjaren;
De uitkomsten van gewonen dienst en
kapitaaldienst tezamen zijn als volgt:
1940 nadeelig saldo 715 milloen
1941 nadeelig saldo 1715 millioen
1942 nadeelig saldo f 1807 milloen
1943 nadeelig saldo 1918 millioen
1944 nadeelig saldo 2187 millioen
Wat het financieel beheer der Regee
ring1 .te Londen betreft kunnen voor de
jaren 1940 t.e.m. 1943 rekeningcijfers
worden vermeld. Voor 1944 zijn alleen
begrootingscijfers beschikbaar. Gewonè
dienst en kapitaaldienst tezamen geven
het volgende beeld:
.1940 nadeelig saldo 4,6 mill. P.St.
1941 nadeelig saldo 13 mill. P.St.
1942 nadeelig saldo 7,5 mill. P.St.
1943 nadeelig saldo 18,8 mill. P.St.
1944 nadeelig saldo 53,9 mill. P.St.
Het nadeelig saldo over deze dienst
jaren heeft in totaal ongeveer 11 milliard
gulden bedragen.
b. De Toestand op 30 Juni 1945
De stand van 's Rijks kas te 's-Graven-
hage vertoonde per 30 Juni 1945 een to
taal aan schatkistbiljetten en schatkist-
proruessen van 6214 millioen. De vlot
tende schuld bedroeg ca. f 7 milliard,
d.w.z. ongeveer het. negenvoudige van
ultimo 1939 825 millioen). Rekening
houdend met de cijfers van Londen mocht
de totale vlottende schuld ruwweg op
7,5 milliard worden gesteld.
De geconsolideerde Staatsschuld, welke
per ultimo 1939 3,1 milliard bedroeg,
nam tot 30 Juni 1945 toe tot ongeveer
f 5,8 milliard. Tezamen met de 7,5 rrtn-
liard vlottende schuld en 1,5 milliard
schuld, ingeschfeven in het grootboek
van den wederopbouw, vormde dit per
30 Juni 1945 een totale zichtbare Staats
schuld van 14,8 milliard.
Globale berekening van de eventueele
schuld uit hoofde der Civil-Affairs-sup-
plies leert, dat tot en met 30 Juni j.l. voor
142.ÖOO.OOO dollar aan Nederland werd
geleverd. De Regeering heeft aan de ge
allieerden doen, weten, dat zoowel deze
leveringen als die, welke na 30 Juni uit
dien hoofde werden gedaan, noodig wa
ren om ons verhongerde en verzwakte
volk kracht tot herstel te geven. Deze uit
gaven zijn dus te beschouwen als een di
rect öotlögsgevolg'efli als een consequen
tie van de uit militaire factoren vólgende
noodzaak der etappegewijze bevrijding
van ons vaderland.
Wat de pro memorie opgenomen post
schadevergoedingen wegens oorlogs
schade aangaat, kan worden medege
deeld, dat een zeer ruwe schatting ge
leerd heeft, dat circa 3 milh&rd zal zijn
te betalen.
c. De Autorisatie-Begrooting
2e halfjaar 1945
In de bezettingsperiode werd voor het
dienstjaar 1945 geen begrooting vastge
steld. Het feit, dat het eerste halfjaar
1945 ten tijde der volledige bevrijding
reeds voor een aanzienlijk deel was ver
streken, alsmede de groote verwarring in
die dagen leidden er toe, dat voor het
eerste "halfjaar 1945 geen begrooting
werd vastgesteld, doch dat de Ministeries
voorhands de helft der credieten van de
begrooting 1944 als budgetaire maatstaf
moesten aannemen.
Voor het tweede halfjaar 1945 is nu
wel een autorisatiebegrooting opgemaakt.
Deze wijkt in zooverre van vroegere
autorisatiebegrooting' af, dat de splitsing
in gewonen- en kapitaaldienst is vervan
gen door een scheiding in gewonen en
buitengewonen dienst. De grondslag voor
deze nieuwe scheiding is de mededeeling
in de Regeeringsverklaring, volgens wel
ke op den buitengewonen dienst zouden
komen de uitgaven van de oorlogvoering,
de noodhulp en de steun bij den herbouw
eri het op gang brengen van bedrijven.
Het komt wenschelijk .voor, daaraan
toe te voegen de kosten van voorzienig
gen in afwachting en ten behoeve van de
wederinschakelng van arbeiders in het
productieproces, alsmede de kosten van
de overheidsbemoeiingen met distributie
en prijsregeling en ten slotte, de uitgaven,
die van ouds op de kapitaalrekening wor
den geplaatst.
De gemaakte splitsing is nog niet de
finitief, met name t.a.v. de sociale en eco
nomische voorzieningen (waarvan een ge
deelte op den gewonen diens.t behoort te
drukken) en zal met het oog op volgende
begrootingen nog nader worden uitge
werkt.
Deze begrooting vertoont het volgende
beeld:
Geheele dienst:
Uitgaven circa 2451 millioen
Middelen circa 639 millioen
Nadeelig saldo 1812 millioen
Tenslotde wordt in de Millioenen-
Nota opgemerkt:
De Regeering wenscht een actieve
financieele politiek te voeren, teneinde
den weropbouw van ons zoo zwaar ge
troffen land, binnen de technisch aaraan
troffen land, binnen de technisch daaraan
gestelde grenzen, zooveel mogelijk te
stimuleeren. Daartoe zal vooreerst de fis
cale politiek dienstbaar worden gemaakt.
Maar ook in haar beleid op het stuk der
Overheidsuitgaven zal zij de opvoering
van het Nationaal inkomen zich voor
oogen stellen. Deze opvoering maakt het
mogelijk een belangrijk deel van het in
komen als besparingen van het aanvan
kelijk nog bestaand budgetaire deficit.
De geleidelijke toeneming van het Na
tionaal inkomen en de daarmede gepaard
gaande, stijging van de fiscale inkomsten
eenerzijds, de in de toekomst vermin
derde noodzaak de Overheidsuitgaven als
stimulans voor de bedrijvigheid te be
zigen anderzijds, stellen een verdwijnen
van het deficit in het verschiet. Dan zal
ook de budgetaire saneering bereikt zijn.
De mijnen vragen personeel
Door de Limburgsche mijnen zal binnen
kort begonnen worden met de werving van
nog 6000 arbeiders, die noodig zijn om de
personeelsterkte op peil te brengen. Door
het geheele land zal een actie op touw
worden gezet, waarbij zal worden duidelijk
gemaakt, dat er voor jonge krachtige men-
schen een toekomst in het Limburgsche
mijnenbedrijf te vinden is. Zou deze actie
onverhoopt niet voldoende personeel voor
de mijnindustrie opleveren, dan zal er een
beroep worden gedaan op Poolsche werk
krachten, die zich op het oogenblik in
Engeland en in de Skandinavische landen
bevinden. Onder deze Poolsche arbeiders
kunnen de miinen direct 50 pet. geschoold
personeel vinden.
Atoomenergie voor medische
doeleinden
Dezer dagen is bekend gemaakt, dat
aan de universiteit van Rochester sedert
1943 in het geheim uitgevoerde onder
zoekingen plaats vonden omtrent de mo
gelijke goede resultaten van de produc
tie! van atoom-energie voor medische
doeleinden. De observatie van het effect
van zoowel 'chronische als groote plot
selinge doses radiumstralen, naar wordt
bericht, belangrijke resultaten opleveren
voor de behandeling van shock, zooals
die in de gewone medische praktijk voor
komt.
Geen enkele arbeider van de vele dui
zenden, die bij de productie van de
atoombom in honderden fabrieken door
het geheele land betrokken waren, onder
vond nadeeligen invloed van radiumstra-
ling of dergelijke verschijnselen.
„De Ramblers" gaan weer spelen
De persdienst van Herrijzend Neder
land deelt mede:
Nadat hem nadere gegevens ter ken
nis zijn gebracht, heeft de Eereraad voor
de Kleinkunst aanleiding gevonden tot
een nieuwe uitspraak te komen iniake
Theo lAlen Masman' eji de „Ramblers"^
Deze uitspraak houdt in, dat Theo
Uden Masman tot 5 Mei 1946 niet hiag
optreden, in welken vorm dan ook, als
leider van een Ensemble. Wel,,mag de
heer Masman na 1 Januari 1946 zijn be
roep als pianist uitoefenen.
Ten aanzien van het Ensemble „De
Ramblers" is bepaald, dat dit orkest na
1 Januari 1946 zijn werkzaamheden mag
hervatten, waarbij dus de heer Masman
niet als leider kan optreden.
De naam „Ramblers" is niet verboden,
omdat deze reeds door de Duitschers
verboden was.
Het dansorkest zal in Januari weer ge
regeld door de radio optreden.
DE M1LLI0ËNEN-N0TA INGEDIEND
