DE HAVEN VAN AMSTERDAM
Nienwjaarsadvertenties
Radio-programma
De Duitsche Slavernij.
van hedenavond.
HILVERSUM I 301 M.
18.00 Orgelconcert door Sydney Gustard
m.m.v. Joe Petersen en Richard
Crookes.
18.30 Sportpraatje door Chris Geudeker.
18.45 Mark Twain, portret voor orkest
van Kern.
19.00 Nieuwsberichten en reportage.
19.30 Lex van Spall en zijn orkest.
20.00 Buitenlandsch weekoverzicht door
L. de Jong.
20.15 Gevarieerd instrumentaal solisten
concert.
21.00 Op de brug. Minister van Handel
en Nijverheid, Ir. H. Vos, spreekt
over „De organisatie van het be
drijfsleven".
21.15 Alexandra Trianti, sopraan en
Coenraad Bos, piano.
21.30 Radio Philharmonisch Orkest o.l.v.
Albert van Raalte.
22.20 Mensch en Maatschappij. Mej. Anne
H. Mulder: „Het Nederlandsche ge
zinsleven in de 17de eeuw".
22.35 Radio Philharmonisch orkest o.l.v.
Albert van Raalte.
23.00 Nieuwsberichten'.
23.20 Avondwijding. Kap. F. J. Koning
v. d. Par. van Onze Lieve Vrouwe
v. Onbevlekte Ontvangenis te Hil
versum.
23.30 Sluiting en Wilhelmus.
HILVERSUM II 415 M.
18.00 Nieuwsberichten en persoverzicht.
18.30 Jan Corduwener Non-stop.
18.50 Voor je slapen gaat.
19.00 Concert op het orgel van de Oude
Kerk te A'dam door Anthon van
der Horst.
19.30 Programma voor de Nederlandsche
Strijdkrachten.
20.00 Het omroeporkest o.l.v.Willem Lo-
hoff, m.m.v. Helene Ludolph, so-
praan en Wim Lamme, bariton.
21.00 Op de brug (zie Hilversum 1).
21.15 Sonaten concert.
21.45 Avondwijding.Ds. C. J.Rijnders,
Zendingsdirecteur Oegstgeest.
22.20 Dansmuziek.
23.00 Sluiting en' Wilhelmus.
23.00 Sluiting en Wilhelmus.
BOODSCHAP VAN
H.M. DE KONINGIN AAN
BEVRIJDEN INDIË
13 December oogenblikkelijk na de be
ëindiging van de vijandelijkheden in Azië,
heeft H. M. de Koninging getracht zich
met een boodschap te richten tot de uit
de Aziatische kampen bevrijde landge-
nooten. Voorts heeft de Koningin tal van
brieven beantwoord, die haar ter gelegen
heid van haar verjaardag uit onze over-
zeesqhe gebiedsdeele'n hadden bereikt.
Naar later gebleken is, hebben 'noch
de boodschap, noclp4e brieven hun be-
stemniinng bereikt^ H. M. de Koningin
heeft, daarom Kofbnel Dr. Doorenbos,
vertegenwoordiger-wan het het Neder
landsche Roode Kruis in Nederlandsch-
Indië, dien zij eenigen tijd géleden in
audiëntie ontving, boodschappen mede
gegeven, bestemd vopr alle uit kampen
in Indië of op het Aziatische vasteland
bevrijden, zoowel voor burgers als mili
tairen, voor mannen, vrouwen en kin
deren.
De boodschappen, die Kolonel Dooren
bos zoo veel mogelijk ter kennis van onze
landgenooten in Indië zal brengen, be
vatten een hartelijk woord van geluk-
wensch met de uiteindelijke bevrijding.
Met weemoed gedenkend de velen, die
het offer van hun leven gebracht hadden,
betuigde de Koningin haar dankbarë be
wondering voor den trouw, den moed en
de volharding, die de geinterneerden heb
ben betoond.
Schorsing Fusiebesprekingen
NVV—EVC
Het bestuur van her N.V.V. meldt dat
het bij schrijven van 11 Dec. heeft geant
woord op den brief, welke de E.V.C. op
5 Dec. j.l. over deze aangelegenheid aan
het N.V.V.-bestuur heeft gezonden.
Het N.V.V. constateeft nog eens na
drukkelijk, dat ondanks de met de heeren
Blokzijl en Koenen gemaakte afspraak,
dat gezien de stand der fusiebespre
kingen bfêrover niets naar buiten zou
worden medegedeeld, de heer Blokzijl in
een openbare vergadering in Roterdam
zulks toch deed en nog wel op zoodanige
wijze, dat de houding van het N.V.V.
Problemen van verleden,
heden en toekomst
f Onder welke regelingen werken die
havenarbeiders, waarmede U in de kijk-
jes in de haven kennis nebt gemaakt?
Om dat duidelijk te maken js.een kleine
j uiteenzetting noodig van de arbeidsver-
i houdingen, zooals die voor den ooriog
waren.
In Amsterdam zoowel als Rotterdam
zijn de bedrijven, vyerkzaam op het ter
rein van scheepvaarten expeditie, ver-
eenigd in de Scheepvaartvereenigingen.
Deze vakorganisaties van werkgevers
hebben een loonregeling vastgesteld, die
al naar gelang van den leeftijd een be
paald minimum en maximum loon kende.
Bijna alle aangesloten bedrijven wisten
deze regeling zoodanig toe te passen, dat
j alleen de minimumloonan toegepast wer
den. Eeti ipkopien, vap ?.8,33 per week
was dan ook een veel voorkomend iets,
zelfs voor arbeiders met vakbekwaam
heid, wat betreft de behandeling van over-
zeesche producten. Pensioenregelingen
waren niet in de plannen opgepomen,
zoodat" het voorkwam, dat arbeiders, die
het tot baas hadden gebracht en soms 4Ü
jaar dienst achter den rug hadden, naar
huis werden gestuurd met een „pensioen"
dat aanvankelijk het halve weekloon be
droeg. Naar verloop van eenigen tijd ver
minderde dit bedrag echter en de gepen-
sioeneerde, die met den verkoop van al
lerhande artikelen moest zien in het le
ven te blijven, omdat zijn pensioen tot
5,was teruggeloopen, was geen uit
sondering. Zij hadden hun arbeidskracht
gegeven aan het bedrijf, maar de dank
'bleef uit.
Het is in deze kwestie, al net als in het
groote internationale leven, een zaak van
geven en nemen. Het is begrijpelijk, of
schoon niet goed te praten, dat de werk
gevers ongaarne hun machtspositie prijs
geven. Daar staat tegenover, dat men in
arbeiderskringen vaak te weinig inzicht
heeft in de bedrijfspolitiek, om bepaalde
maatregelen te kunnen doorzien. De beste
oplossing zou hier gevonden kunnen wor
den door het instellen van een raad uit
"de arbeiders, die geraadpleegd zou kun
nen worden door de directie en bepaalde
genomen maatregelen aan de arbeiders
Sou kunnen, verklaren.
Medezeggenschap in de zaken, het be
drijf betreffende, wordt dikwijls ter
sprake gebracht, maar zal nog wel tot de
'pekomstwenschen blijven behooren.
Het is in dit verband te wenschen, dat
men in werkgeverskringen tot het inzicht
komt dat ook de gewone arbeider zijn
volle prestatievermogen inzet voor het
welzijn van het bedrijf en ook een rader
tje vormt, hoe klein ook, in de groote
machine.
In het voorgaande spraken wij reeds
terloops over de concurrentie. Die is er
niet alleen tusschen de bedrijven onder
ling, maar ook tusschen de havens on
derling. In dezen toestand is door den
oorlog wel eenige wijziging gekomen.
Practisch zijn de Duitsche havens,
Hamburg en Bremen, uitgeschakeld.
Daardoor ligt voor Rotterdam en Ant
werpen een groote toekomst open, Deze
beide havens toch waren ook in
de vooroorlogsche jaren in belangrijke
mate de poort van Duitschland. Was Ant
werpen voor den oorlog goedkooper,
door de lagere loonen, welke daar be
taald werden, thans zijn de kansen voor
Rotterdam en Antwerpen weer eeniger
mate gelijk door den verhoogden levens
standaard in Belgie.
Amsterdam, vanouds in de eerste plaats
stapelhaven, zal deze taak ook in de ko
mende jaren blijven vervullen. De min
der gunstige verbinding met den Rijn
blijft hier de ontwikkeling van doorvoer
haven tegenwerken, als brengt de vol
tooiing van het Amsterdam-Rijnkanaal
mogelijk eenige verbetering.
Veel zal afhangen van het terugkeeren
van de groote markten naar Amsterdam.
Doordat hier de groote importeurs van
Indische producten gevestigd waren en
de veilingen van deze artikelen eveneens
te Amsterdam werden gehouden, kon Am
sterdam zich als stapelhaven steeds hand
haven.
In de oorlogsjaren verplaatste zich
deze markten echter voor een deel naar
elders. Zoo ging de Indische tabak recht
streeks naar Amerika vanuit Indië. Toch
valt het niet te betwijfelen of deze mark-
den naar Amsterdam terug zullen keeren.
Veel werd er in de Amsterdamsche ha
ven verwoest. Energiek is er aangepakt
en met de hulp van geallieerde deskun
digen is er in betrekkelijk korten tijd weer
gelegenheid geschapen om zelfs groote
schepen te kunnen lossen.
Met het vrijkomen van de schepen uit
de internationale „pool" zal een herstel
van de vaste lijndiensten gepaard gaan,
hetgeen ook een stabilisatie van het vfer-
keer over zee met zich zal brengen.
Dan zal er voor Amsterdam een nieu
wen tijd aanbreken. Een tijd, die hope
lijk gedragen zal worden door de ver-
daardoor in een volkomen verkeerd dag
licht werd geplaatst.
Het bestuur van het N.V.V. kan deze
gang van zaken niet zonder protest laten
passeeren en verlangt, dat de E.V.C. zich
aan haar afspraken houdt en het te Rot
terdam gebeurde, betreurt.
De Liquidatie der
Luchtbeschermingsdiensten
De Minister van Binnenlandsche Zaken
heeft een rondschrijven gestuurd aan
burgemeesters, betreffende de gemeente
lijke luchtbeschermingsdiensten. Hierin
wordt o.m. gezegd: behoudens in de door
mij aan te wijzen gemeenten, waar ten
gevolge van het oorlogsgeweld nog lucht
beschermingswerkzaamheden moeten wqr-
den verricht of waar uit de vaste kern
van den luchtbeschermingsdienst hulpver-
leenïngsgroepen zijn gevormd, worden de
gemeentelijke luchtbeschermingsdiensten
opgeheven.
Aan het hoofd, het personeel en de ove
rige functionarissen van de luchtbescher
mingsdienst wordtontslag gegeven. Het
in vasten dienst aangestelde hoofd van
den luchtbeschermingsdienst wordt op
wachtgeld gesteld.
DE ZELFMOORD VAN
VAN GENECHTEN
Prof. Dr. R. van Genechten, de gewe
zen Procurenr-Generaal, die op 17 Oct.
door het Bijzonder Gerechtshof te Den
Haag ter dood was veroordeeld, heeft
zich hedenmorgen in de strafgevangenis
te Scheveningen door ophanging van het
leven beroofd.
Hedenmorgen om 7 uur werd aan Ge
nechten op gebruikelijke wijze een kom
melk gebracht. Om even over half acht
constateerde een der bewakers dat hij
zich door ophanging van het leven had
De zelfmoord kon hoogstens tien minu
ten geleden gepleeg zijn.
Van Genechten heeft een broekband
van een onderbroek afgescheurd, deze
met met stopwol tot een stevig geheel
ineengewikkeld en daarmee heeft hij zich
aan een buis van ,de centrale verwarming
opgefiangen.
In zijn cel werden eenige brieven ge
vonden, waaruit bleek, dat Van Genech
ten tot het inzicht was gekomen, dat
hij lievar zichzelf het leven wilde bene
men, dan een executiepeleton af te wach
ten
Van Laan weer gegrepen
Korte vreugde
Maandagavond wist Van der Laar, die
door den P.O.D. was ingesloten teneinde
zich te verantwoorden over zijn gedra
gingen in het kamp van Amersfoort hij
werd aangeduid als de z.g. „beul van
Amersfoort" uit zijn cel in het Hil-
versumsche gemeentehuis te ontsnappen.
Toen hij uit zijn cel werd gehaald om
de matras voor den nacht in ontvangst
te nemen, sloeg hij een bewaker neer en
ontvluchtte door het raam van de matras-
senbergplaats, hoewel enkele schoten op
hem werden gelost, wist hij in de duis
ternis te ontkomen.
Woensdagmorgen vroeg is deze poli
tieke gevangene door den Hilversum-
schen P.O.D., die zijn spoor was ge
volgd, te Nijmegen weer gearresteerd.
Gisteren zijn het Tribunaal documen
ten voorgelegd, welke details openbaren
over het door Nazi-Duitschland toege
paste arbeidsslaven-systeem. Sauckel ver
klaarde „van de vijf millioen buitenland-
sche arbeiders, kwamen er nog geen
tweehonderdduizend vrijwillig.
Rosenberg protesteerde eenmaal tegen
de door Sauckel toegepaste wreede me
thodes..Hij. schreef o.a. „nu bevinden we
ons in de groteske omstandigheid, dat
we miilioenen arbeiders uit de bezette
Sowjet-Russische gebfeden Tnoeten wer
ven, nadat de krijgsgevangenen als vlie
gen zijn gestorven. Bij het werven van
Sowjet-Russische arbeidskrachten zijn
methodes gebruikt, die hun oorsprong
vinden in de zwartste tijdperken van
slavenhandel".
De Amerikaansche aanklager Dpdds
bracht een verklaring van de Nederland
sche Regeering over de recruteering van
arbeidskrachten in Nederland ter tafel.
In deze verklaring wordt vastgesteld^ dat
duizenden Nederlandsche arbeiders wer>
den verzameld en weggevoerd en dat de
genen, die weigerden, door de S.S. in
concentratiekampen werden gedreven. In
de verklaring werd o.a. gezegd: „in
Rotterdam en Schiedam zijn in twee da
gen tijds 55.000 mannen opgepakt en
gedeporteerd.
Dodds deed ook voorlezing van een
luitenant van den Duitschen Staf in Ne
derland, waarin werd verklaard: „de
menschen werden op straat gearresteerd
en uit de huizen gehaald. Ook werden
arbeiders weggehaald uit de fabrieken,
die voor ons produceerden. Toen deze
arbeiders werden aangehouden of wel
bang werden om zich op straat te ver-
toonen, was dat voor ons een^groot na
deel".
Volgens een als bewijsstuk voorgelegd
officieel overzicht hadden de Duitschers
6.691.000 buitenlandsche arbeiders in
dienst in hun Reich, waaronder 4.795.000
burgers. Onder die burgers waren
1.900.000 Russen, 764.000 Franschen,
274.000 Nederlanders en 183.000
Belgen.
Amir staat achter Soekarno
en Sjahrir
Dr. Amir, plv. „Gouverneur" van Sumatra,
die gisteren te Ba&via is aangekomen ver
telde aan buitenlandsche correspondenten
vanmorgen het volgende: „Het provinciale
bestuur van Sumatra staat geheel achter
Soekarno en het kabinet Sjarir. Wij zijn
niet voornemens een eigen politiek te volgen.
Het volk van Sumatra wenscht geen donu-
nionstatus, maar algeheele onafhankelijkheid.
Het vraagt een de-facto erkenning van de
Indonesische regeering. Elke Brttsche actie
tegen het volk van Java wordt gevoeld als
ook gericht tegen het volk van Sumatra".
Amir vertelde dat „Gouverneur" Hassan nu
bezig is een rondreis door Atjeh te maken,
waar moeilijkheden zijn ontstaan tusschen
Indonesiërs en Japanners, die in de gebieden,
welke niet door de Britten zijn bezet, bezig
zijn burgerlijke bestuursambtenaren terecht
te stellen, ar hebben vele incidenten plaats
tusschen Indonesiërs en Japanners. „Wij doen
het uiterste om groote incidenten over ge
heel Sumatra te vermijden, maar wij kunnen
de gevoelens van het volk cat verbitterd is
tengevolge van de gebeurtenissen te Soera-
baja, Semarang en andere plaatsen niet
controleeren. Wij vechten tegen de Nica
en wij betreuren de door de Britten gedane
stappen om het vroegere Nederlandschei
systeem te herstellen.
Van der Plas neemt ontslag
De heer C. O. van der Plas, lid van den'
raad van, Indië, heeft officiéél ontslag ge
vraagd uit zijn functie.
Uit bevoegde bron te Den Haag ontvingen
wij een bevestiging van dit bericht.
Ook U wilt Uw cliënten, vrienden en bekenden gelukwenschen met
Nieuwjaar. Doe dit per advertentie in „Groot Gouda". U bereikl
dan allen, die U gelukwenschen wilt.
Grootte der advertentie als het vakje of een veelvoud daarvan.
Vul onderstaanden bon in voor 22 December en op 31 Dec. plaatser
wij uw advertentie.
Gelieve te plaatsen:
Naam:
Adres:
Woonplaats
pf. of G.N. of Z.N.
x 1 vakje a f 1.25.
doorhalen wat niet verlangd wordt.
(Naam, adres en woonplaats in blokletters s.v.p.)
N.B. Bij tekst naar eigen keuze geldt bet normale advertentietarief.
