SfSSS ALGEMEEN DAGBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Hoe was de verhouding van Gouda
tot Hugo de Groot?
U wilt mesr weten Tan lndië?
WeecbecM
NUMMER 107
STADSNIEUWS
bevordering!
SPORTNIEUWS
Redactie: L. J. A. v. d. Steenhoven
Mr. A. A. J. Rijksen
Drukker: Drukkerij Verzijl, Gouda
MAAKT MACHT
Administratie: M. J. van Loon
DINSDAG 18 DECEMBER 1945 Bur.: Markt 67, Gouda. Tel. 30M.
Abonn. p.w. 25 ct. Losse nunun. 10 ct.
Het plaatselijk Comité „Neder
land helpt Indië" komt aan dit
verzoek zooveel mogelijk tegemoet.
Donderdagavond 20 dezer wordt in
Thalia Theater een speciale Indi
sche Filmavond gehouden. Met toe
lichting van den heer W. S. Bitter,
gep. Assistent Resident zal dan
vertoond worden het filmwerk
„TANAH SABRA^G" (Het land
aan den overkant), dat in opdracht
van de Ned. Reg. vervaardigd is.
Hét Muzikale gedeelte van dien
avond zal geheel belangenloos wor
den verzorgd door het bekende
Krontjong Ensemble „Djalak Wa
jang". De middagvoorstelling voor
de scholen is reeds geheel uitver
kocht, terwijl voor de avondvoor
stelling nog enkele plaatsen ver
krijgbaar zijn bij het Bureau van
dit blad, Markt 67 en bij Th. Alle-
brandi, Kleiweg 78 en eventueel
Donderdag van 7 tolt 8 uur aan de
zaal. Aan deze adressen kunt U
ook direct de plaatsen bespreken
ad 10 ct. per plaats. De entree-prijs
bedraagt f 1.50. i
Het Comité verzoekt ons nog
mede te deelen, dat de zaal, die
voor beide voorstellingen geheel
belangenloos ter beschikking is ge
steld, tevens verwarmd zal zijn.
Breidt dus uw kennis over Indië
uit en verleent tevens uw steun
aan de actie „Nederland helpt In
dië".
INLICHTINGEN HUISVESTING
INDISCHE WEEZEN.
Om inlichtingen voor opname van
Indische weezen kan men zich of
wel schriftelijk wenden tot Mevr.
van Elk-'t Hoof, Kattensingel 79
ofwel mondeling Donderdags van
half twee tot half drie.
„DE VROOLIJKE VRIENDEN"
EN „E. EN D."
Bij een gehouden jaarfeest van
dt Klaverjasclub „De Vroolijke
Vrienden" bracht een collecte voor
„Eereschuld en Dankbaarheid"
f 23.93 op. Tevens werd voorge-
tffcelo;. dat bij iedere n wedstrijd de
verliezende partij 5 cent moet stor
ten voor „E. en D."
OUDERCOMMISSIE OPENBARE
U.L.O.-SCHOOL.
Naar men ons mededeelt, heeft
de nieuwbenoemde ouder-commis-
sie van bovengenoemde school in
haai laatstgehouden vergadering de
functies als volgt verdeeld:
Mevr. H. Goedhart-Boef, Noorder
straat 69, voorzitster; G. B. van
Willigen, Burg. Martenssingel 34,
secretaris; H. P. Korevaar, Kame-
melksloot 207, penningmeester; M.
Gautier, Mevr. S. Happel-de Jong
en Mevr. J. A. F. Hollander-Licht,
leden. I
Opbrengst Straatcollecte
GESLAAGD.
De heer P. Weijer Jr., is ge
slaagd voor het in Amsterdam ge-
houdep examen voor apotheker.
„NEDERLAND HELPT INDIË'
De Zaterdag j.l. gehouden straat-
collecte, georganiseerd door het co
mité „Nederland helpt Indië", heeft
het mooie bedrag van f 5010.98
opgebracht. Voorwaar eën prachtig
begin.
i°PDINI KOMT TERUG^
j ir de groote be-
bangs. d!' 4 voor het Hyp
nose Variété Bordini bestaat,
zal op 8 Janu a.s. een herhaling
van het pro. imma worden ge
geven. Naden bijzonderheden zul
len per adv .tentie bekend ge
maakt worden
Aan de Rijksunivers. te Utrecht
is bevorderd tot semi-arts, den heer
R. M. van Deth uit Gouda.
Meer dan 3 eeuwen hadden de documen
ten over Hugo de Groot gesluimerd in ons
Goudiche Gemeente-Archief tot ze gevonden
werden in den wintar 1944—1945, in den
zelfden tijd, waarin de idealen van Grotius
door-onze-vijanden met voeten werden ge
treden. Deze idealen immers waren: vrede
door internationale rechtspraak, en, als er
dan toch getreden moest worden, een men-
schelljke wijze vaa oorlogvoeren.
Zagen wij de vorige maal, dat de wereld
beroemde schiijver van het werk „Over het
recht van oorlog en vrede" meermalen In
Gouda geweest ii, thans rijst de vraag, hoe.
z'ln verhouding tot onze stad is geweest.
Wat leeren ons daaromtrent de oude papie
ren En dan kan geconstateerd worden, dat
deze verhouding over het algemeen een
goede geweest is. De meeste bezoeken, die
Grotius aan Gouda bracht, geschiedden in
zijn hoedanigheid als Advocaat-fiscaal van
net Hof van Holland. Dit Hof had zijn
souvereine rechten, die het in de Grafelijke
Periode had nitgeoefend, wel grootendeels
verloren, maar had toch nog belangrijke
bevoegdheden overgehouden, vooral bij be
slissing van geschillen tusachen de eene stad
en 4e andere. Gouda lag in die dagen in
Proces met Rotterdam over de binnenvaart
van Amsterdam naar Rotterdam. Gouda
wilde, dat die binnenvaart door onze stad
zon loopen en dat geen andere mogelijk-^
heden zouden worden opengesteld. Rotterdam
wilde telkens een andere doorvaart t.w. door
de Rotte ea verder over den Hildam for-
ceerea. Hugo de Groot is meermalen voor
®»ze stad in de bres gesprongen als er weer
dadelijke pogingen gedaan werden. Ook
delicten van particuliere personen, welke tot
gevolg konden hebben, dat Gouda als tran-
«Ito-centruM schade zou lijden heeft hij streng
vervolgd. Geen wonder dat wij meer dan
eenmaal in de oude registers lezen, hoe de
«tad door royale geschenken., van haardank-
«arhzld getuigde. Geen wonder ook, dat,
in 1613 de Groot tot Pensionaris van
werd benoemd, de stad Gouda
haar uiterste best deed om hem te bewegen
voor deze beneeming te bedanken. Vooral
over deze aangelegenheid zijn interessante
vondsten gedaan.
Hugo de Groot nam de benoeming toch
aan. doch de sympathie van de stad voor
den grooten geleerde bleef onverminderd
bestaan, hetgeen blijkt nit notities omtrent
geschenken, waarmede de stad hem ook
nadien bleef vereeren. Bovenal blijkt de
goede gezindheid van Gouda, jegens den
Pensionaris van Rotterdam ten tijde zijner
gevangeneming. Dan lezen wij telkens in de
Vroedschapsrcsolutles, dat Gouda door
middel van haar Gecommitteerden er bij de
Staten van Holland op laat aandringen, dat
de Groot toch in vrijheid zal worden ge
steld of althans voor competente rechters
terecht zal staan. Wij weten, dat deze
pogingen vruchteloos gebleven zijn en
dat Grotius veroordeeld is door de recht
bank, waarvan hij de wettigheid niet erkende,
welke rechtbank hem in 1619 tot levenslange
gevangenisstraf heeft veroordeeld.
Tot nu toe was de verhouding van Gouda
tot Hugo de Groot sympathiek en vriend
schappelijk geweest, doch, het kan verheeren.
Nadat de staatsman in 1621 op de bekende
geestige manier uit zijn gevangenis was
ontvlucht en jarenlang als balling in Frank
rijk geleefd had, waagde hij het in 1631
nogmaals zich in Holland te vestigen. Hij
meende dit ongestraft te kunnen doen in de
veronderstelling verkeerende, dnt de jarea
de hitte vaa den strijd geluwd hadden. Er
kwam echter felle oppositie en het spijt ons
te moeten zeggen, dat Gouda bi) dezen
tegenstand vooraan stond. De afgevaardigden
van onze stad hebben er toe medegewerkt,
dat aan De Groot 1631 -het verder verblijf
ia ons vaderland ontzegd werd. De omzet
ting van de Vroedschap, welke Prins Manrits
in 1618 had bewerkt, was uiteraard de
oorzaak van de veranderde houding van
Gouda geweest.
Drs. J. TAAL.
DE TRAINING VAN G.S.V.
In verband met het feit, dat de
zaal voor andere doeleinden ge
bruikt moet worden, kan de trai
ningsavond van G.S.V. morgen geen
ddorgang vinden.
WATERPOLO.
Morgenavond om 8 uur speelt
het eerste zevental van G.Z.C. in
het Spaardersbad te Gouda tegen
R.Z.C. I uit Rotterdam- Aange
zien R.Z.C. tot de sterkste zeven
tallen van ons land gerekend mag
worden, zal het ongetwijfeld een
mooie wedstrijd worden.
DAMVER. „DAMLUST".
De Damvereeniging „Damlust"
speelde^ een vriendschappelijken be
kerwedstrijd tegen Damvereeniging
„Moordrecht". Hoewel „Damlust"
met vijf invallers speelde, was het
een spannende en sportieve wed
strijd. Moordrecht zette alles op
alles om te winnen, wat haar ook
gelukte. De uitslagen zijn:
Moordrecht Damlust -
H. AdmiraalC. Molenaar
G. TerlouwM. Zijlstra
G. v. ZeverenG. J. Barbier
A. MultumP. Tom
P. TwigtH. v. Eijk
P. PalsgraafJ. L. Bol
G. TwigtN. v. d. Wouden
J. VerhoefP. Schouten
M. BoereS. J. Schrooder
C. de JoodsP. Verboom
Weersverwachting, medegedeeld door
het K.N.M.l. tot morgenavond.
Wordt verwacht:
Krachtige tijdelijke stormachtige wind,
aanvankelijk uit Z. later uit Z.W. richt,
meest zwaar bewolkte lucht met enkele
regenbuien, zacht weer.
1—1
1—1
0—2
0-2
2—0
2—0
1—1
1—1
2—0
2—0
Zoodat de totale uitslag luidt 182
De beslissingswedstrijden der
Goudsche Klaverjasclubs.
Zaterdagavond versloegen „De
Vroolijke Vrienden"„De Sport"
met 4151 punten.
Door van ,,'t Hoffs Vrienden"
overtuigend te verslaan wist DFS
de 1ste plaats te bemachtigen en
moesten „De Vroolijke Vrienden"
zich met de 2e prijs tevreden stel
len. Bovendien viel de persoonlijke
prijs, voor" de hoogste gemaakte
winsttafel ten deel aan den voor
zitter van DES, den heer A. Zink-
haan en zijn rivaal F. Eist.
De totaal uitslagen zijn:
DES r 88846
De Vroolijke Vrienden 88125
Van 't Hoffs Vrienden 86931
De Sport 82758
Wat is er in Gouda te doen?
Reünie: Vrijdag t./m. Woenidag: „De
veioveraar van Indië".
Thalia-TheaterVrijdag t./m. Woensdag
„De Zilvervloot".
Schouwburg Bioscoop: Vrijdag t/m.
Woensdag i „Orchideeën voor Maria".
Gebouw Daniël, Groenendaal, voorzaal,:
lederen avond vanaf 7 uur, ontspannings
avond.
Dinsdag 18 December, Concordia, 8 uur:
Sweelinck-Kwartet.
Woensdag 19 Dec., 7.30 uur, lezing door
Ing. van Hattem over „Modelvliegtuigbouw"
in café Ter Gouw.
Woensdag 19 Dec. 8 uur. Blauwe Kruis;
Ned. Reisvcr. Afd. Gouda, C. van Zwijn-
dregt over „Spoorweg Alpinisme".
Idem. Gebouw Daniël, Openbare ver
gadering van de Staatk. Geref. Partij.
Idem. 7.30 uur. Veemarktrestaurant
Kerstwijding van de Ned. Chr. Vrouwenbond.
Woensdag 19 December, 8 uur. Boven
zaal Reünie: Ds. J. Börger „DeMenschvan
morgen".
Donderdag 20 December, 8 uur. Reünie;
Mij. tot Nut van 't Algemeen, Raden S.
Hardjodirenggo met Javaansche muziek,
volksdans en voordracht.
Idem. 8 uur. Thalia Theater; Comité
Nederland helpt Indië, „Tanah Sabrang" met
toelichting door den heer W. S. Bitter.
Vrijdag 21 December, 8 uur. Beursklokt
Oudheidkundige kring „Die Goude", Arch.
A. A. Kok over „De restauratie van stad
en dorp" met lichtbeelden.
WAT GEBEURDE ER?
1944 Omvangrijk Duitsch tegenoffensief aan
het Westelijk front, bij Malmédy en
Echtcrnach. Faenza in Italië gevallen.
Nieuw Amerikaansch offensief in de
Phllippijnen, landingen op Mindanao.
De voedingswaarde van het distribu
tiepakket bedraagt nog slechts 586
calorieën. Razzia's in Zeist.
1941 De Japanners bezetten Portugeesch
Macao. Ned. Indische en Australische
troepen zullen Portugeesch Timor
verdedigen.
BURGERLIJKEN STAND.
Geboren: 16 Dec. Willy, dr.
van G. J. de Jong en M. J. Krook,
Beatrix straat 1; Cornelis, zn. van
A. J. van Vliet en J. A- v. Vliet,
Karnemelksloot 108; 17 Dec. He-
lene Maria, dr. van M. A. Lint
horst en M. C. Overbeek, Burg-
vlietkade 68.
Getrouwd: 18 Dec. J. F.
Mantz en A. C. Leendertse; D.
Noordam en M. A. Goedewaagen.
Overleden: 13 Dec. Bertus
Cornelis Krijgsman 73 j.; 15 Dec.
Dederika Agnes Wijnanda Maria
Overkamp 7 mn.
Het hoofdkwartier van het Nederlandsche
korps Mariniers te Washington heeft me-
degcueeiu, uai net detachement Nederl
Marniers in de V. S. kort voor zijn ver
trek 4.500 dollar heeft geschonken aan
de hulpactie voor de voorziening van
kleeren voor Nederland.
Eenige groote warenhuizen te Washing
ton en New-York hebben hun medewer
king verleend door groote hoeveelheden
kleeren tegen groothandelsprijzen van de
hand te doen.
De artikelen omvatten 600 stuks baby-
kleeren, 1200 stuks ondergoed, 150 stuks
wollen rokken en 800 wollen kindertruit
jes. De goederen worden door bemidde
ling van. de Amerikaansche Hulpactie
verscheept en aan het Nederlandsche
Roode Kruis ter verdeeling overgedragen.
GROOT GOUDA
