Laatste brief van Mr. v.
Moeilijkheden bij het Bijzonder GerèchtshoB
te Den Haag
DISTRICTS-NIEUWS
De volledige tekst van den brief, welke Mr. R. van Genechten den Griffier van
het Bijzonder Gerechtshof te 's-Gravenhage, voor hij zich van het leven beroofde,
schreef in zijn cel in de gevangenis te Scheveningen.
8 December 1945
Den heer Griffier van het Bij
zonder Gerechtshof,
Den Haag
Edelgrootachtbare Heer,
Naarmate ik in de eenzaamheid der cel
de gebeurtenissen der laatste jaren over
wogen heb, ben ik mij mijn schuld hoe
langer hoe meer bewust geworden. Met
is alsof ik uit een droom ontwaakt ben.
De houding, die de leidende Nederland-
sche Natibnaal-Socialistischen tijdens den
oorlog hebben ingenomen, werd ingege
ven cLoor"de gedachte, dat zij beter dan
de overgroote meerderheid der bevolking
inzagen, waar het belang en de toekomst
van ,het Nederlandsche volk lag en zij
werd bepaald door drie overwegingen:
1, dat het Nationaal-Sociqüsme bij de
volkeren, waarin het doordrong,
eigenschappen zou ontwikkelen, die
hen sterker zouden maken en in staat
stellen een krachtige en rijke cultuur
te scheppen;
dat Duitschland, dat door dien geest
gedragen werd, Eurppa zou leiden
en dat het daarom een Nederlandsch
belang was zich een vriend van
Duitschland te toonen en
dat, wanneer Duitschland ten onder
ging in dezen strijd om de toekomst
van Europa, dit onmiddellijk -den on
dergang, ook van het Wekten zou
beteekenen, omdat zich dan een ver
nietigend Bolschewisme hiervan zou
meester maken.
Deze overwegingen wogen zoo zwaar,
dat zij zich zelfs van de Regeering en
van de overgroote meerderheid van het
volk afscheidden, toen Duitschland Ne
derland binnen viel.
2.
3.
Geen van deze drie overwegingen is
.echter door de feiten bevestigd.
Het Nationaal-Socialisme heeft tijdens
den oorlog tot consequenties1 geleid en
sommige vooraanstaande Duitsche en
ook Nederlandsche persoonlijkheden tot
het volgen van een politiek genoopt, die
juist datgene bracht, wat wij van het
Bolchéwisme duchtten en die huivering
wekkende gevolgen had.
Duitschland heeft den oorlog niet ge
wonnen en het Westen is niet in Bolche-
wisme 'ten onder gegaan.
De vergissingen, die wij begaan heb
ben, zijn dan ook te fundamenteel om
door een beroep op goede trouw gedekt
te worden. Wanneer men zich in een zoo
crittischen tijd, als het Nederlandsche volk
heeft meegemaakt, afscheidt van de over
groote meerderheid en van de politiek
der wettige regeering, kan dit alleen ver
ontschuldigd worden-doordat men blijkt
juist te hebben gezien.
Daarbij komt in mijn persoonlijk ge
val, dat ik er mij bewust van ben ge
worden, dat ik door mijn optredeh het
Nederlandsche volk ten diepste heb ge
griefd, zulks alhoewel ik mij er steeds
ten zeerste mede verbonden heb gevoeld
en zeer gelukkig was temidden er van
te kunnen leven. De oorzaak van dit op
treden ligt in een verbitterden verstande
lijken hoogmoed.
Dit alles is voor mij aanleiding mij bij
de sententie van het Bijzonder Gerechts
hof neer te leggen en ik trek dan ook
bij dezen de aanteëkening van het be
roep in cassatie tegen de sententie op 17
October 1945 tegen mij uitgesproken, in,
(Wordt vervolgd)
Wie volgt?
Het Comité „Nederland helpt Indië" hoopt,
dat vele vereenigingen gedurende hun bijeen
komsten bereid zijn gelden bijeen te brengen
voer de huip aan Nederlanders en aan de
Inlandsche bevolking. De penningmeester van
bovengenoemd comité, de heer j. Scharloo,
de la Reylaan 6. tel. 3576 zal gaarne gelden
vaor het goede dóel in ontvangst nemen.
Hij liet fietsen „duiken"
Bij P. ten B. aan de Vest zijn drie rijwielen
in beslag genomen, die gedeeltelijk onder den
vloer waren verborgen. Deze fietsen waren
dit voorjaar te Gouda gestolen. In 't begin
van dit jaar was de 30-jarige B. reeds
veroordeeld voor dergelijke feiten en voor
8 maanden naar Rotterdam gebracht. Ook
wordt hij er van beschuldigd in de eerste
maanden van dit jaar, de trekkers die
toen met de grootste moeite wat eten bijeen
gaarden te hebben bestolen.
Glas en Speelgoed in Venlo
uitgedeeld
In verband met de vele vragen en ge
ruchten, die tot ons komen, aangaande
de gehouden glas- en speelgoed-inzame
ling lijkt het ons goed, het volgende over
te nemen uit het Dagblhd voor Noord
Limburg van 8 December j.l.
H.A.R.K. VENLO—BLERICK.
Op vertoon van het Covole-formulier
is voor de zwaarst getroffenen van Venlo
Blerick gratis twee vierkante meter
glas beschikbaar zoolang de voorraad
strekt
Af te halen: alle werkdagen, alleen 's
morgens van 912 uur bij de glashande
laren Bóuts, Dohmen, Drost en Muijsers.
Dit glaswerd beschikbaar gesteld
door N.V.H. Gouda- De glashandelaren
verzorgen deze uitdeeling belangeloos.
Tevens ligt voor een ieder op ons Bu
reau ter inzage een lijst uit Venlo van
scholen, aantal leerlingen en verstrekt
speelgoed.
Uit één en ander kan men dan zien,
dat alles op de juiste plaats is gekomen,
zoodat de gevers en geefsters dienaan
gaande volkomen gerust kunnen zijn.
HET SWEELINCK-KWARTET
Het concert, dat gisterenavond door het
„Sweeünck kwartet" gegeven werd, vorn£
de zelfs voor den verfijnden muzieklief
hebber een evenement.
Het kwartetspel stelt buitengewone
eischen aan de uitvoerenden, leder speler-
is op zijn beurt dan "eens solist, dan be
geleider; steeds moeten de spelers er op
bedacht zijn, dat zij a.h.w. niet hun partij,
maar kwartèt spelen. Niet hun indivi-
dueele prestaties moeten op dén voor
grond staan, maar het doel om gezamen-
lijkte reproduceeren. Desondanks ver
langt de bezetting, dat iedere speler solist
is op zijn instrument.
J
De leden van het „Sweeünck kwartet"
voldoen volkomen aan de bovengenoemde
eischen. Ze zijn wonderwel goed op el
kaar ingesteld; hun spel is beheerscht, het
klinkt verfijnd. Daarbij beschikken ze
over zeer goede instrumenten, hetgeen bij
deze combinatie van het grootste belang
is.
Reeds bij de eerste deelen van Mozart's
kwartet stond het spel op hoog niveau.
In het alleszins te loven streven om be
schaafd te musiceeren, vergete men niet,
dat de Salzburger meester een hartstoch
telijk ipensch was. De spanning had in
het begin grooter, sterker kunnen zijn,
In het derde deel stond het spel op hoog
niveau, terwijl het slotdeel het Molto al
legro, pétillant werd uitgevoerd: Mozart
ten voeten uit.
Debussy's op 31' jarige leeftijd gecom
poneerde kwartet kort nadat hij op de
wereldtenstoonstelüng te Parijs kennis
had gemaakt met de Javaansche muziek!
is het eenige kwartet, dat hij schreef.
Tevens het eenige werk dat hij in den
z.g. cychichén vorm a la zijn leermeester
Franck componeerde (eenzelfde gedachte
ligt aan elk deel ten grondslag). Onge
twijfeld een zeer sterke compositie van
den man, die zich „slechts" musicien fran
cais" voelde. Voor den oppervlakkigen
toehoorder klinkt Debussy al gauw als
„Debussy", dank zij zijn karakteristieke
klankkleur en zijn zeer persoonlijke „ac-
coordiek". De spelers gaven meer, zij
bewezen duidelijk aan te voelen wat ach
ter de noten staat, zij herschiepen den
Franschen componist met een zuiver
aanvoelen van ieder minitieus onderdeel.
Ik aarzel niet hen de meesters der Hol-
landsche kwartetspelers te noemen.
Het pizzicato uit het tweede deel, werd
technisch zuiver weergegeven, de flageo-
lettonen bij Debussy met geheel an
dere intentie dan gewoonlijk het fijne
consordino gedeelte, alles kwam volko
men tot zijn recht.
Na de pauze „ging" Beethoven. Het
„Harfenkwartet" dateert uit den tijd,
waarin Beethoven zich zijn eigen, per
soonlijken stijl heeft vervoerd. In deze
periode bereikte hij vooral in zijn lang
zame deelen een schoonheid die schier
bovenaardsch is. De lyriek van zijn
thema's is van een majestueuze expressie.
Een sprekend voorbeeld hiervan vormt
het Adagio ma non troppa uit het „Har-
fen kwartet". Zijn muziek is dan weer he
roïsch, dan weer vol innigheid en wee
moed, terwijl de humor er evenmin
vreemd aan is.
Bezield werd Beethoven gespeeld. De
violen zongen het heerfijke thema van het
tweede deel, terwijl heel Beethoven's rijke
variatietechniek in het slotdeel ten volle
tot uiing kwam.
Een woord van dank aan het comité
dat nu reeds meermalen het Goudsche
publiek op avonden van het hoogste
kunstgenot heeft vergast!
G. J. Stigter.
REEUWIJK
VOLKSHERSTEL NIEUWS
Woensdag 12 December werd door een
deputatie van Volksherstel Peeuwijk-
BodegravenLangepdijk een bezoek ge
bracht aan de geadopteerde gemeenten
Ammerzoden en Well, ter bijwoning van
een grootsche afscheidsvergadering te
Ammerzoden. Ook een deputatie van de
veeinkoopcommissie nam hieraan deel.
De voözitter,van dien dag heette het
gezelschap welkom en sprak een dank
rede uit voor het zoo rijkelijk geschonkene
aan de gemeenten Ammerzoden en Well,
terwijl daarna eenige besprekingen wer
den gevoerd en de nog loopende zaken
werden afgedaan.
Daarop werd naar de gemeente Well
gereden, waar het gezelschap verwelkomt
werd met het muziekcorps „Oefening
baart kunst" dat met geleende instrumen
ten allereerst het Wilhelmus ten gehoore
bracht.
Na de thee werd door de kinderen van
Well een speciaal gecomponeerd danklied
gezongen, als hulde aan de helpers.
Dit lied werd gezongen met begeleiding
van Orgel, dat door Volksherstel was ge
schonken.
Hierop werd .-een rondgang door de ge
meente Well gemaakt en werden ook de
zoo zwaar getroffen Ned. Herv. Kerk, de
R.K. Kerk en de 80 in aanbouw zijnde
noodwoningen bezichtigd. Het herstelwerk
van de Ned. Herv. Kerk is nu opgenomen
in monumentenzorg. Naar schatting zal
100.000 noodig fcijn hiervoor.
Bij gunstig verloop, zal eerst Mei 1946
kunnen worden begonnen met herstel van
de kerk. Een R.K.-noodkerk was ook in
gebruik genomen, waarvoor nog 300 stoe
len door Volksherstel beschikbaar waren
gesteld.
Hierop werd vertrokken naar Ammer
zoden, waar eenzelfde ontvangst aan de
deputatie te beurt viel.
Na een rondwandeling door Ammer
zoden met muziek, nam het gezelschap
zijn intrek in de R.K. bewaarschool, waar
de kinderen van de R.K. school een aar
dige samenspraak hielden over het ge
schonken speelgoed.
Daarna werd het door de inkoopcom
missie aangekochte vee in oogenschouw
genomen.
Door Reeuwijk zijn 92 stuks vee aan
gekocht en ter beschikking gesteld van
Ammerzoden, waarmede het werk vah de
inkoopcommissie geëindigd is.
Te ongeveer 6 uur verzamelden zich de
feestgenooten in het café ;>De Raad"
waar het afscheidsdiner plaats" had en
waarbij August de Laat uit Tilburg als
humorist optrad.
Een I O-tal personen voerden het woord.
De Burgemeester van Ammerzoden gaf
een overzicht van het gebeurde en de ver
schrikkingen in de oorlogsjaren te Atti-
merzoden en sprak zeer waardeerende
woorden over Wolksherstel.
Pastoor Schneiders uit Reuwijk zei o.m.
dat nu het werk van Volksherstel is afge
daan, het pleegkind Ammerzoden blij zal
zijn weer op eigen beenen te kunnen staan
en verlost te zijn van de drie pleeg
vaders.
Ook de Pastoor te Ammerzoden voerde
het woord e" bracht tot uiting, dat er
gelukkige ontvangers, maar ook geluk
kige gevers zijn.
Verwacht wordt dat de banden van
saamhoorigheid die hierbij zijn gelegd,
van blijvenden aard zullen zijn. Nadat
nog vele vriendelijke en dankbare woor
den wdren gesproken nam de samenkomst
een einde.
Belgische hulp aan Nederland
In de Mechelsche parochiekerken is
Zondag j.l. een oproep voorgelezen van
de Nederlandsche Bisschoppen, gericht
tot Kardinaal van Roey, waarin aan
de Belgische geloovigen hulp wordt ge
vraagd, inzonderheid voor de noodlijden
den uit Nederlandsch Limburg en Noord-
Brabant. In zijn begeleidend schrijven
herinnert de Belgisch Primaat aan de
hulp, die de Belgen, in 1914 van wege de
Nederlanders mochten genieten en drukt
hij de hoop uit, dat thans 'zijn landge-
nooten op hun beurt Nederland grootmoe
dig willen helpen.
Voorrangswegen in bebouwde
kommen
Terwijl bijna alle Rijkswegen en een
groot aantal van de provinciale wegen
tot voorrangswegen zijn verheven, is zulks
voor wat betreft de bebouwde komme
behoudens een enkele uitzondering,
niet. geschied. De K.N.A.C. is van mj
ning, dat een zoodanig stelsel in het
zenlijk belang van een veilige verkeers
afwikkeling moet worden geacht, waarom
zij zich tot alle gemeenten met meer dan
20.000 inWbners, benevens tot de Gede
puteerde Staten van alle provinciën tén
aanzien van de doorgaande routes in de
kleinere bebouwde kommen heeft gewend,
met verzoek te bevorderen, dat in de ge
meenten een stelsel van voorrangswegen
zal worden aangewezen, zooals b.v. reeds
een aantal jaren in de gemeente 's-Gra
venhage het geval is.
Opleiding van Leerkrachten
voor Volksonderwijs
De K.N.A.C. heeft zich, met betrekking
tot het vraagstuk van het verplichte ver-
keersonderwijs op alle lagere scholen, tot
den Minister van Onderwijs gewend met
het verzoek te willen bevorderen, dat op
de Kweekscholen voor Onderwijzers en
soortgelijke opleidingsscholen eveneens
het verkeersonderwijs als verplicht leer
vak zal worden ingevoerd. Zij grondt dit
verzoek op de overweging, dat daard^
*de leerkrachten van de noodzakelijkheid
van dit onderwijs zullen worden <wer-
tuigd en hun een voldoende verkeenjdn-
zicht zal worden bijgebracht.
Wie wordt Secretaris-Generaal?
De „New York Times" meldt uit Lon
den: „Hef kiezen van de Vereenigde Sta
ten als zetel van de organisatie der Ver.
Naties, maakt het bijna onvermijdelijk,
dat de functie van Secretaris-Generaal
door een Europeaan zal worden uitge
oefend. De namen, die bij de afgevaar
digden, van de voorbereidende commissie
het meest worden gehoord, zijn die van
de heeren Van Klèffens en Spaak, den
Nederlandschen, resp. Belgischen Minisr
ter van Buitenlanasche Zaken".
Naar aanleiding van een publicai*
der Haagsche Dagbladen, als zou er een
verschil va nmeening zijn gerezen tusschen
het Bijzonder Gerechtshof te 's-Graven
hage en den Procureur-Fiscaal bij dit
Hof over de op te leggen straffen, heeft
het A.N.,P. een onderhoud gehad met den
President van het Bijzonder Gerechtshof,
mr. A. L. M. van Berckel.
„Inderdaad is het juist" -aldus Mr.
Van Berckel, „dat het eenige malen is
voorgekomen, dat Mr. Zaayér tegen een
verdachte de doodstraf eischte, en dat de
uitspraak van het Hof gevangenisstraf
inhield, dit houdt evenwel niet in dat er
een „conflict" zou bestaan tusschen het
Hof en den Proc.-Fiscaal, Wat betreft
het meeningsverschii dat tusschen het
parket eenerzijds en l>et Hof, voor zoover
het in de gewezen sententies aan het
woord was, anderzijds bestaat, dat is toch
altijd en interne kwestie en het is zeker
niet aan mij om daarover mededeelingen
te verstrekken.
In het desbetreffende krantenartikel
zoo vervolgde Mr. Van Berckel het ge-,
sprek „wordt gesuggereerd, dat de
gang van zaken bij het Bijzonder Ge
rechtshof traag is, een meening, die vrij
algemeen genoemd wag worden. Hierover
wil ik eveneens een korte opmerking ma
ken: toen op 3 Augustus van dit jaar het
Hof zijn werkzaamheden aanving, bestond
het Hof uit vier kamers in 's-Gravenhage
en één in Rotterdam. Hierdoor was het
mogelijk, dat het Hof gedurende de vijf
dagen van de week, die daarvoor in aan
merking kon\en, zitting hield. Op het
oogenblik werken in Den Haag vier Ka
mers en in Rotterdam één, waaraan na
1 Januari a.s. een tweede zal worden
toegevoegd. De Haagsche Kamers werken
op het oogenblik met hoogstens 50 pet.
van haar capaciteit en er zouden dus ge
makkelijk tweemaal zooveel zaken kun
nen worden afgehandeld als op het
oogenblik het geval is. De oorzaak hier
van ligt niet bij het Hof en ook niet bij
den Procureur Fisaal, doch is gelegen
in het feit, dat het aantal zaken, dat „rijp"
is voor berechting nog steeds zoo gering
blijft.
De door de wet vereischte procedure
vergt een groot aantal goed geschoolde
opsporingsambtenaren welke niet in vol
doende mate aanwezig zijn.
Wilde Zwijnen in Brabant
Tijdens een drijfjacht in de Hoyser-
bosschen, alhier, stieten eenige jagers op
een wild zwijn, dat vergezeld was van een
6-tal jonge krulstaartjes. Ook onder de
gemeente Heeze zijn eenige exemplaren
gesignaleerd. Het is vele jaren geleden,
dat wilde zwijnen in deze contrijen werden
aangetroffen. Men vermoedt, dat de die
ren afkomstig zijn uit de Belgische Ar
dennen en zich zelf hebben geevacueerd.
i
