Vlissingen in bewogen dagen
UÏT DEN OMTREK
De Goudsche Athletiek Commissie
in 1944 en 1945»
Het Jaarverslag over 1944 en 1945 van de
Goudsche athletiek Commissie is thans ver
schenen. Ondanks het feit, dat het heengaan
van verschillende bekende sportfiguren moet
worden betreurd, zooals Jan Heemrood van
A.V.V Hans Hekking van „Sparta" uit
Krimpen a./d. Lek, Gerry Bergshoef van
A.V.V. en Reinie Gompers van Vires et
Celeritas, spreekt toch uit geheel een opti
mistische toon.
Sinds op 25 April 1925 werd besloten om
de Athletiek in Gouda en omgeving in meer
geordende banen te leiden. Er werd toen n.l.
besloten tot de oprichting van een Goudsche
Athletiek Kring. 'Er volgde een periode van
bloei, welke echter in 1933 tot staan gebracht
werd. Met de uiterste krachtinspanning
gelukte het een kleine kern van vereenigingen
door de moeilijke jaren heen te komen. De
belangstelling bleef echter gaande en ver
schillende athlete n wisten op wedstrijden door
het geheele land goede prestaties te verrichten.
1944 beschaamde de verwachtingen omtrent
he: stijgen van het ledental niet en totaal
werden er 662 leden aan de K.N.A.B door
gegeven. In 1945 bedroeg dit aantal 630.
Olympia, Ona en G.S.V. stonden st-eds
bereidwillig hun terreinen af voor wedstrijden
en training.
Momenteel stemmen de financieele resul
taten tot geruststelling, alhoewel een groot
bedrag zal moeten worden uitgetrokken voor
de aanschaffing van nieuwe materialen.
Ook de wedstrijden mochten' zich in een
toenemende belangstelling verheugen. Op de
kampioenschappen van de Commissie in 1944
mofS'en 615 persdonlijke nummers en 36
estafetteploegen verwelkt worden.
Benige vereenigingen hielden jubileumwed
strijden, terwijl ook eenige dual- en trial-
meets op het programma kwamen. Bovendien
werden er te Gouda een Singelloop, de
Wlebogo-loop en een loop „door de Korte
Akkeren" gehouden, welke van groote propa-
gandische waarde bleken te zijn.
T.H.O.R. uit Gouderak herdacht in deze
jaren haar 35-jarigë bestaan, terwijl DC.V.
haar 25-jarig jubileum vierde.
Vrijwel het geheel archief van de Kring
ging gedurende den oorlog verloren. Voor
de sport in het algemeen en de athletiek in
het bijzonder is er goed werk verricht. Veel
blijft er nog te wenschen, zooals het organi-
seeren van een vijf- en tienloop, doch in het
nieuwe jaar hoopt men deze wenschen in
vervulling te laten gaan.
Wat N. V. H. in 1945 uitreikte.
Vanaf Juni tot en met eind December vorig
Jaar heeft de afdeel ing Gouda van Nederl.
Volksherstel een groot aantal goederen, waar
onder vooral textiel,'onder'de bevolking van
Gouda gedistribueerd.
Het totaal aantal bedroeg 15600 stuks.
Gedurende de eerste periode van 19 weken
gingen er gemiddeld circa 400 stuks per week
de deur uit. In de laatste tien weken steeg
dit aantal tot 810 stuks per week.
Het totaal aantal H.A.R K.-goederen, dat
uitgereikt werd, bedroeg 7900 stuks.
Zooals bekend worden H A R.K.-goederen
waaronder zich nieuwe en gedragen goederen
bevinden, altijd gratis verstrekt.
Veel van deze goederen zijn door het
buitenland, vooral Amerika geschonken fcn
de schenkers zijn altijd buitengewoon ver
rast, wanneer zij voor het geschonklne een
dankbriefje ontvangen. Velen geven hieraan
dan ook gehoor.
Het aantal C. N. V.-goederen, dat werd
uitgereikt, bedroeg 7000 stuks. Uit eigen
vgorraad distribueerde N. V. H. 700 stuks
Ongetwijfeld zullen veel Gouwenaars dank
baar zijn door N. V. H. geholpen te zijn
Liberale Staatspartij.
Zaterdag j.l. hield te Gouda de Centrale
Kiesvereeciging van de Liberale Staatspartij
in de Rijkskieskring Leiden haar aigemeene
vergaderirg. De voorzitter, Mr. H. P. C. M.
de Wilt Wijnec, opende de druk bezochte
bijeenkomst met een fiere rede, waarbij spr.
er op wees, dat de rtconstructie van de
Centrale al meer cn meer haar beslag kreeg,
hetgeen bleek uit de aanwezigheid van onge
veer 20 afdcelingen op deze bijeenkomst.
Het nieuwe program van actie der partij zal
zeer binnenkort gepubliceerd worden. Uit
voerig toonde spr. den rijken inhoud van de
liberale gedachte aan het is wel treurig, dat
velen thans smalend over de liberalen
durven te spreken, terwijl zij niets van het
liberalisme weten. De nieuwe Partij van den
Arbeid zal men bezwaarlijk anders dao een
zusje van de S.D.A P. kunnen beschouwen
Spr. was overtuigd, dat Nederland in libe
ralen zin geregeerd behoort te worden, dan
alleen raken wij uit de groote moeilijkheden
van dezen tij:..
De vergadering besloot het Hoofdbestuur
te adviseëren bij dt a.s. Kamerverkiezingen
niet uit te komen met ééa g-lijkluidende lijst
voor alle kieskringen. Een lijst van candi-
daten voor deze verkiezingen voor de Kies
kring Leiden werd opgemaakt, welke lijst,
overeenkomstig het reglement, als advies aan
het Hoofdbestuur zal worden gezonden.
De eerste zes plaatsen op deze lijst nemen
in1, Prof. Mr. A. W. Molenaar j 2. Dr»
H. A. Korthals3. Mr. W. C Wendelaar
4. F. den Hartogh: 5. P. Merkelijn6. Prol
G. Gonggrijp
Bij de bespreking van de financiën besloot
de vergadering na een krachtig betoog van
den penningmeester, den heer K. H. Brandt
het bestuursvoorstel tot afdracht van een
deel der contributie aan de Centrale te aan
vaarden.
In het bestuur werden alsnog twee leden
benoemd, zoodat het bestuur thans voltallig
is. Ook in een vacture in het dagelijks
bestuur werd voorzien.
Vele leden voerden bij de rondvraag het
woord. Met een enthousiast dankwoord sloot
de voorzitter de opgewekte vergadering.
BESTRIJDING ZWARTEN^
HANDEL.
Dat handel in militaire goederen
verboden is, is genoegzaam bekend
Een inwoner dezer gemeente
stoorde zich daar echter niet aan.
De militaire politie deed in sa
menwerking met de Konink. Ma
rechaussee een inval te zijnen huiae
met als resultaat, dat een belang
rijke hoeveelheid militaire kleeding
alsmede een aanzienlijk aantal si
garetten, bestemd voor den zwar
ten handel, in beslag werd geno
men.
Tegen den overtreder werd pro
ces-verbaal opgemaakt.
Het Tournooi
.Excelsior".
van
De eerste ronde van het „Excelslor-blljart-
tournooi 1946" js geëindigd. De uitslagen
laten wij hier volgen.:
Per Aspera ad Astra - Eureka 12
Thalia's Vrienden - Kennis wint 9
Stol wij kers luis
De Rollende Bal
K. O. T. Gouda
't Westen
Rembrandt
't Centrum
De Witte Ballon
De Doele
Belvedère
E. N. D.
Valkenbosch
- De Ptanco 6-10
- Anti Poedel 8-8
- Schoonhov. 12 - 4
- De Spil 10-6
- De Sport 14 - 2
- Stolwijk 6-10
- De Tunnel 6-10
- Sportrust 6-10
- Haastrecht 7-9
- Excelsior 9-7
- D. O, S. 10-6
Het programma voor de tweede ronde is
bij loting als volgt vastgesteld
Donderdag 31 Januari 7.30 uurt
Anti Poedel - Sportrust
Zondag 3 Febr. 11 u. Haastrecht - De Pianco
Idem 3 Rembr. -Thai.'s vrienden
Dinsd. 5 7 30 DeTunn.-K.O.T.Gouda
Dond. 7 „7.30 Stolw. - De Rollende Bal
Zond. 10 „11.- Valkenb.-Per Asp.la. Ast.
Idem 3 't Westeif - E. N. D.
Alle wedstrijden worden gespeeld in Res*
„Ter Gouw". De loting voor de derde ronde
wordt gehouden op Zondag 10 Februari na
afloop van den wedstrijd ,,'t Westen-E.N.D."
REEUWITK
Biljartmeuws D.O.S.
Zondag j.l. is de strijd tusschen Val
kenboschDOS (comb.) in een 106
overwinning geëindigd in het voordeel
van Valkenbosch.
Er moesten 8 partijen worden gespeeld
Toen de 6e partij eindigde was de stam
nog steeds gelijk. De laatste twee. moes
ten dus de overwinning of een lijk spe
brengen»
Edelman en Hoogenboezem hadden de
moeilijke taak daarvoor te zoTgen. Hoo
geboezem kreeg het nog moeilijker. De
ballen werden opgezet en Han stootte
af. Na grooten strijd verloor Hoogen
boezem.
Van Vliet, Niekerk en De Knikker
zorgden voor de 6 winstpunten.
Openbare vergadering
Dinsdag 19 Februari a.s. zal uitgaande
van de afd. Reeuwijk der S.D.A.P. (Partij
van den Arbeid) een openbare vergade
ring worden belegd, waarin als spreker
zal optreden Ds. Nieuwpoort uit Naarden
en spreken zal over het onderwerp: „De
Kerkelijke Mensch in de nieuwe Maat
schappij". Er zal ruime gelegenheid wor
den gegeven voor debat.
3e en laatste Cursusavond
Vrijdagavond 1 Februari a.s. te hal
acht zal ten huize van den heer C. den
Ouden te Sluipwijk de 3e en laatste cur
susavond worden gehouden over hei
Partijprogram 1937 der S.D.A.P.
Ook niet-leden zijn welkom op dezen
avond.
WADDINXVEEN.
NEEMT DE VERKEERSVOOR-
SCHRIFTEN IN ACHT.
De politie maakte tegen meer
dere personen proces-verbaal we
gens het niet in acht nemen van
de verkesrsvoorschriften.
Vooral op den Rijksweg Den Haag
-Utrecht moesten de wielrijders
het ontgelden.
Het toenemende verkeer maakt
nu eenmaal een strenger optreden
van de politie noodzakelijk.
GEVONDEN EN VERLOREN
VOORWERPEN.
Gevonden: 1 grijze want en 1
bruin kinderhandschoentje.
Verloren: 1 blauw wollen sjaal,
witte en 1 bruine handschoen.
Inlichtingen ten raadhuize.
Een bezoek aan Vlissingen
Eén ouzer medewerkers bracht vorige
week een bezoek aan Vlissingen. Hij
schreef hierover het volgende:
Wie Gouda, een stad. die naar verhou
ding weinig van bombardementen gele
den heeft, voor een week -veerlaat en een
ly:zoek brengt aan Vlissingen, heeft, voor
hij deze stad betreedt, er geen idee van
hoeveel schade daar is aangericht.
De komst van de Duitschers in 1940
had de stopzetting van den dienst der
Stoomvaart-Mij. „Zeeland" ten gevolge.
Het grootste deel van haar vloot kon
gelukkig in veiligheid worden gebracht
en deed sindsdien nuttig werk voor de
Geallieerden. Het kolen- en bunkerstation
werden eveneens stilgelegd. Vlissingen
viel als badplaats en zeehaven uit. De
Prov. Stoomvaartdienst moest haar dien
sten drastisch inkrimpen, omdat zij na
genoeg al haar booten verloor. De vis-
scherij, die een zoo belangrijke bron van
inkomsten voor de burgerij was, werd
stopgezet. De Burgèrluchtvaart en vrij
wel alle loodsdiensten vielen eveneens
uit.
70 bombardementen
In de Meidagen van 1940 deed de Luft
waffe heftige aanvallen op pontons en
aanlegsteigers in de Buitenhaven. In de
volgende jaren werden door de Gealli
eerde luchtvloot de haveninstallaties, slui
zen, bruggen en spoorwegemplacemen
ten, benevens vele industrieele bedrijven
(Mij. „de Schelde") bij herhaling getrof
fen.
Steeds meer bewoners gingen de stac
verlaten, terwijl later het inwonertal be
langrijk slonk door de door de Duit
schers bevolen evacuaties. Velen echter
wisten (den Nederdander eigen) deze
bepalingen te ontduiken. Zij wilden hun
eigendommen niet in de steek laten. In
October 1944 was het aantal inwoners
teruggeloopen van 30.000 tot 12.000. De
Zeevaartschool werd naar Nijmegen en
de H.B.S. werd naar /Middelburg geëva
cueerd. Het abattoir was zwaar bescha
digd en er moest in noodslachtplaatsen
worden geslacht. De diensten van Tractie
en van Weg en Werken der N.S. werden
naar Goes overgebracht. De belasting
diensten verhuisden naar Middelburg. Ook
de handeldrijvende middenstand zocht ge
deeltelijk een veiliger oord.
Vlissingen was niet veilig meer, de rust
was verdwenen, de angst had haar intree
gedaanen men vluchtte.
Vernielingen door de
Duitschers aangericht
Bij de bouw van hun versterkingen en
bij de uitbreiding van het vliegveld, dat in
een later stadium weer door hen on
bruikbaar zou worden gemaakt, werden
meerdere huizenblokken gesloopt; zoo
ook de wandelpier, het badpaviljoen en de
padcabines. Bouw- en weiland werden
vernield of met landmijnen bezaaid. Langs
den Scheldeoever werd eengedeelte der
stad tot „Sperrgebiet" verklaard. Al de
ïuizen in dit afgesloten gebied werden ge
plunderd. Als erfenis blijven hier de res-
anten van wat eens Westwal heette. Op
ruiming van de enorme betonnen vestin
gen zal naar schatting 100.000 man-uren
vergen! Vrijwel alle vervoermiddelen en
het carillon uit den St. Jacobstoren wer
den weggehaald.
De overstroomingen
3 October 1944
Voordat er een etmaal verstreken was
na de waarschuwing van het Geallieerde
opperbevel werden de luchtaanvallen op
de dijken van Walcheren ingezet. De vrij
willige evacuatie nam steeds grootere vor
men. aan. Naar schatting bleven slechts
3000 inwoners in de stad achter. 27000
menschen zochten elders op de eilanden
een veiliger ondérkomem De ramp, die
over Walcheren kwam te beschrijven is
niet mogelijk. Het zou bij de werkelijk
heid verre ten achter blijven. De rampen
werden door de bevolking aanvaard als
ure, maar noodige offers om kostbare
eveps te sparen en de eindoverwinning
te bespoedigen.
In Vlissingen liepen de nieuwe stadge-
deelten onder water en daar zoovelen
reeds een veiliger oord hadden opgezocht
werden er veel van de achtergebleven
eigendommen onherstelbaar beschadigd.
Alle naar en van Vlissingen gaande
wegen werden onbegaanbaar. Het Jaag
pad langs het kanaal door Walcheren
bleef al eenige verbindingsschakel met
de buitenwereld over. De ziekenhuizen
moesten hals over kop worden ontruimd.
De waterleiding functioneerde niet meer!
Op de Kouderkerkscheweg spoelde de
brug weg. De beide begraafplaatsen ston
den heelemaal onder water. Alle boomen
zijn gestorven en worden nu gerooid. De
schade loopt in de millioenen.
'mm
Vernielingen door de
z.g. „Sprengkommando's"
De schade door deze vandalen veroor
zaakt aan de kademuren van de binnen-
en buitenhavens, alsmede aan de sluizen,
benadert een algeheele vernietiging. Er
ontstond een open communicatie tusschen
de zee en het kanaal door Walcheren.
Terwijl de bruggen bij Middelburg en
Souburg werden opgeblazen^ werd de
voorgenomen vernieling van de instal
laties van de Kon. Mij. „De Schelde",
waar nu 3000 menschen hun brood ver
dienen van de electrische centrales en van
de Keersluisbrug niet uitgevoerd.
Er is in heel Vlissingen slechts één pand
te vinden wat niet beschadigd is.
Komt men bij den kapper dan ziet men
gaten in het plafond, in het warmwater-
geijsertje aan de wand, in de stoelen. En
ligt men 's avonds in bed dan kijkt men
dooryle gaten in het dak naar buiten.
In de wegen te Vlissingen zaten 71
bomtreffers. 45450 vierkante meter weg
dek moest hierdoor worden hersteld.
De 350 m lange kademuur aan de Bui
tenhaven werd, met uitzondering van een
stuk van 50 m, waarin twee mijnen niet
tot ontploffing kwamen, geheel opgebla
zen, zépdat herstel uitgesloten is.
Dé sluizen, het kantoor van de Mij.
Zeeland en het Meteorologisch Instituut
werden verwoest. Alle Marinegebouwen,
de werkplaatsen van de Mij. Zeeland en
van de N.V. Haven van Vlissingen werden
totaal met de grond gelijk gemaakt. Prac-
tisch al het stuwadoorsmateriaal werd ge
stolen of vernield. Bovendien werden een
vaste en drie drijvende kranen vernietigd.
In de haven lagen 79 wrakken van ge
zonken schepen terwijl de havenmonding
versperd was'door 2 ferrybooten en een
vrachtschip. Een zeer "kleine opening
bleef bevaarbaar voor schepen met een
diepgang van ongeveer 18 voet.
Alle verrfielingen opnoemen zou ons te
ver voeren.
Wij zouden dan nog moeten schrijven
over het Bunkerstation, het spoorweg
emplacement, de N.V. Vlismar, het oude
station, de Kon. Mij. de Schelde, de gas
fabriek, de P.Z.E.M,, het Waterleiding
bedrijf en den Telefoondienst.
De wederopbouw -
Momenteel zijn er in Vlissingen 15
aannemers aan het werk. Er is echter
werk voor het dubbele' aantal. Jaren lang
is er hier werk. De samenwerking tus
schen de ambtelijke instanties en hen die
den wederopbouw met hun handen tot een
realiteit maken is voortreffelijk te noe
men. Ambteriarij onder deze omstandig
heden zou hier het moejjijïfe en zware
werk ten zeerste belemmeren.
Vele steden en (J(y#fen in ons geteisterd
vaderland hébben van het oorlogsgeweld
zwaar geleden. Vlissingen is er slechts
één van. Maar slechts in weinige plaat
sen echter heeft de bevolking vijf jaar
onder zoo moeilijke omstandigheden moe
ten leven als hier. Wij hebben bewonde
ring voor haar. Hier geen gekanker en
geroddel. Hier wördt gewerkt. Begrip
hiervoor en het besef, dat het offer het
welk Walcheren en daarbij ook Vlissingen
pracht voor het openstellen van Antwer
pen gevraagd werd om de invasie tot een
snel victorieus einde te brengen, mogen
voor allen die dit op eenigerlei wijze in de
hand hebben, een aansporing zijn om
Vlissingen bij zijn opbouw té helpen.
Zoo veel en zoo vlug als mogelijk is.
Luctor et Eniergo. Ik worstel en kom
boven, zegt de fiere Zeeuw en hij doet
dikt met recht.
