ALGEMEEN DAGBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Indonesië
en het handvest der Vereenigde Volken
Wudcdctó
eendracht
NUMMER 156
ZATERDAG 16 FEBRUARI 1946 uïïe»«^S5
STADSNIEUWS
PER ASPERA
AD-ASTRA
Redactie: L. J. A. v. d. Steenhoven
X Mr. A. A. J. Rijkeen
Drukker: Drukkerij Verzijl, Qouda
Administratie: M. J. van Loon
Bur.: Markt 67, Gouda. Tel. 3098.
De Nederlandsche regeering heeft in
de afgeloopen week, voor heel de wereld,
verklaard, hoe zij komen wil tot een
eoedé verhouding met Indonesië. Daarbij
werden ook een tweetal artikelen van
het Handvest der Vereenigde Volken .ver
meld als richtsnoer voor het te voeren
beleid.
Het ligt voor de hand, dat Nederland
juist in verband met Indonesië denkt aan
zijn internationale verplichtingen, immers
aan zijn overzeesche gebieden dankt het
voor een groot deel het belang van zijn
internationale positie. Door zijn toetre
ding tot de Vereenigde Volken is Neder
land vanzelf onderworpen aan de ver
plichtingen van het Handvest. Zou de
regeerhrg ze bij haar verklaring met ver
meld hebben, dan was ze er even goed
^Toch'heeft de uitdrukkelijke vermelding
in de officieele mededeeling, die verleden
Zondag ook in Londen en Wahington be
kend gemaakt werd, wat te beteekenen.
De beginselen, die in de aangehaalde ar
tikelen zijn neergelegd, aanvaardt zij
hiermee tot richtlijnen van haar handelen
Irt de verklaring wordt artikel 37 van
het Handvest gepoemd in verband met
het voornemen van de regeering om in
Indonesië een vrije beslissing omtrent het
samengaan met Nederland mogelijk te
maken en te zorgen, dat de aldus ont-
staande verhouding internationaal zal
worden erkend. Als men het Handvest
der Vereenigde Volken opslaat, vindt men
in artikel 37 vermeld:
„Wanneer de partijen bij een dis
puut, dat gevaar loopt de internatio
nale vrede èn de internationale vei
ligheid in gevaar te brengen, er niet
in slagen dit door onderhandeling of
op andere wijze op te lossen, zullen
zij het aan den Veiligheidsraad ter
beslissing voorleggen".
De regeering geeft hier dus blijk oo*
voor deze interne aangelegenheid de be
slissing van den Veiligheidsraad, be
staande uit vertegenwoordigers van de
Vereenigde Volken, te willen aanvaarden.
Het is weliswaar nog een binnenlandsche
Nederlandsche aangelegenheid, maar het
is als een brand in eigen huis, die op de
buren kan overslaan. Hier spreekt wpl dui
delijk hoe de souvereiniteit heeft ingeboet
voor de internationale veiligheid. Dit is
echter niet iets dat alleen geldt voor Ne
derland, maar toepasselijk is op elk lid
der Vereenigde Volken. Bovendien zal du
nieuwe verhouding tusschen Nedeiland
en Indonesië pas dan stevig zijn, als deze
ook internationale erkenning vindt.
Artikel 73 is van anderen aard en houdt
een norm in voor wat vroeger de »Kolo-
niale mogendheden" heette. Daarin word
het volgende bepaald:
„Leden van de Vereenigde Vol
ken die de verantwoordelijkheid op
- zich hebben genomen, of die voor
alsnog aanvaarden, voor het besttiu
over gebieden, wier bevolking nog
geen volledig zelfbestuur geniet, er-
kennen het beginsel, dat de belanP®"
van de bewoners van deze gebieden
steeds vóór moeten gaan, ^n aa"~
vaarden als een heilige plicht de
taak om de welvaart van de bewo
ners van deze gebieden, binnen het
kader van de internationale vrede
en de internationale veiligheid, zoo
als die door dit Handvest zijn geves
tigd, tot het uiterste te bevorderen
Dit wordt nader uitgewerkt onder meer
door te bepalen, dat de cultuur dier vo -
ken moet worden geëerbiedigd en zelf
bestuur moet worden bevorderd. Het
op, dat volgens het tsatistisch onderzoek
van begin 1946 nog 17% van de Neder-
landsche bevolking de betrekkingen tus-
scchen Nederland en Indie gehandhaafd
willen zien als vóór 1940, terwijl de be
doeling van het Handvest blijkbaar toch
is de eigenlijk „koloniale" verhouding op
te heffen. Dan is Nederland dus reeds
als lid van de Vereenigde Volken ver
plicht tot voortgaan in plaats van terug-
keeren.
De regeering aanvaardt door aanhaling
van dit artikel uit het Handvest de be
vordering van het zelfbestuur. Anderzijds
doet zij dat juist in verband met den
eisch, dat een vertegenwoordiger van de
Koningin zal optreden als hoofd van het
Indonesische Gemeenebest ter waarbor
ging van goed bestuur en gezonde fi
nanciën.
Ook hier komt de groote lijn uit van
het beleid dat de regeering ten aanzien
van Indonesië wenscht: vrijheid binnen
het Rijksverband.
Het gaat in de richting van de ver
houding tusschen Engeland en zijn domi
nions.
In den strijd voor de afschaffing van de
koloniale verhoudingen, en de erkenning
van het recht op zelfbeschikking voor het
Indonesische volk binnen het Rijksverband,
vindt progressief Nederland zijn eenheid
kerkelijken en niet-kerkelijken, commu
nisten, katholieken, protestanten. Allen,
die een sociaal rechtvaardige toekomst
willen bouwen, keeren zich tegen de
reactie.
Daarom zullen allen moeten opgaan naar
de groote demonstratieve vergadering op
Maandag 18 Februari a.s. des avonds
om 9 uur in de gecombineerde zalen van
gebouw „Kunstmin". In deze belangrijke
vergadering zullen bet woord voeren
Frans Goedhart (Pieter 't Hoen - niet
Mr. G. j. v. Heaven Goedhart, zooais
oorspronkelijk was aangekondigd), Dr.
Verdoorn, zendingsarts, de Indonesiër
Palar, lid van de Tweede Kamer voor de
Partij van den Arbeid, Chr. Smit, hoofd
bestuur C.P.N., Bernhard Drukker, pen
ningmeester v. d. A. J. C. en F. K. N. Hara-
hat namens de Pernimpoenan Indonesia.
Weersverwachting, medegedeeld door
het K.N.M.I. tot morgenavond.
Wordt verwachti
N.W. wind die in het N. des lands en
in de kustgebieden krachtig wordt.
Aanvankelijk zw. bewolkt, later wissel,
bewolking, eenige regen, minder zacht.
Aanvragen
extra Tcxtielgoederen.
Antwoord op de Ingediende aan vragen
kan worden gehaald aan den Distri -
dienst, loket 11Peperstraat, door hen wier
bewija- van aanvrage het nummer draag
tnaacken 29000 en 29399
op Maandag 18 Februari tusschen 9.30
et» 12.— uur en 2.— en 3.30 unr.
Passagierslijst ss. „Johan de Wit"
Op ons bureau ligt ter Inzage de passa
gierslijst van het ss. „Johan de Wit".
Zij bevat o.a. de namen van de repatriee-
rende Goudsche familie, Vreugdenburg—
Groenendijk. Bleekerssingel 35.
WETHOUDER POLET
IN HET ZILVER
Vandaag herdenken de heer en me
vrouw Polet—Blanken den dag, waarop
zij voor 25 jaar in het huwelijk traden.
Onder de talrijke personen, die het jubi-
leerende echtpaar gisteren op de rec^P"
tie kwamen gelukwenschen, bev0"4en
zich o.a. burgemeester James en de wet
houders tnevr. v. D,antf£—Melles. -C. H.
Hagedorn en A. Heerkens. Donderdag
middag heeft het personeel van den Ge
meentelijken Ontsmettingsdienst den ju
bileerenden Wethouder van Openbare
Werken gelukgewenscht, waarvoor hij
mede namens zijn vrouw hartelijk heett
bedankt.
AFSCHEID BIJ DEN P.O.D.
Donderdagmiddag heeft de heer Th.
de Ruwe afscheid genomen van het per
soneel van den P.O.D., waarmede h j
ruim een half jaar heeft samengewerkt.
De heer Webster bood hem voor he
belangrijke werk, dat hij metnz°°^
toewijding heeft verricht, een Delftsch-
blauw herinneringsbord aan.
VIJF EN TWINTIG JAAR
ZUIVELCONSULENT
Vandaag herdenkt Ir. W L Huisman
den dag, waarop hij voor 25 jaar
aaneesteld als Rijkszuivelconsulent.
Weinig stadgenooten zullen vermoe-
hem hier en zijn „kaasdagen wer
steeds druk bezocht. Een zeer practisch
man zijnde, is hij altijd den boer op en
zelden op zmn bureau te vinden. Aiie
heeft hij gedaan om de bereiding van
de Goudsche' kaas te verbetOTn ie boe-
ren allerlei nuttige wenken te geven en
de kwaliteit op ?e voeren. Hiervoor zijn
de kaasbereiders hem dan ook ten zeer
St Meerijn* assistent de heer Siewertsen,
Kriijn He was hij een torten
SLTwHiS? Utrecht werd eed*.:
u a in 1Q21 kwam hij naar Gouda.
Vandaag Meien »7 dezen stillen me
dewerk^»» OoudL welvaart onze
scPh77meiogvdeS vruchtbare jaren toe.
„Gabriël" weer op haar plaats
Gisteren is de raadhuisklok, die destijd
door, de Duitschers geroofd werd, weer
in haar oude luister hersteld.
Na uitgebreide voorbereidende werk-
zaamhèdén ging de 398 kg. wegende
klok onder groote belangstelling van den
grond. Burgemeester James woonde met
de wethoüders Mevr. v. Dantzig-Melles,
Heerkens en Hagedorn deze bijzondere
gebeurtenis bij.
De geheele voorbereiding kostte meer
tijd dan het ophijschen zelf, want toen
de klok omstreeks vijf uur haar tocht
naar hooger sfeeren aanving, was zij in
een goed uur boven.
Uit de galmgaten moest een peiler
worden weggenomen, teneinde voldoen
de doorlaat ruimte te verschaffen voor
de klok. Zoo zal Gouda dan weer een
vertrouwd geluid kunnen hooren. „Ga-
briël" brengt een oud geluid bij het na
deren van eem nieuwe lente,
Zuiveringsmaatregel
Ie. Sollewijn Gelpke
De Minister van Binnenlandsche Zaken
heeft ten aanzien van den directeur van
gemeentewerken vastgesteld, dat deze
zich niet onvaderlandslievend heeft ge
dragen. Toch is het ontslag verleend om
dat hij zich te slap heeft gedragen, echter
onder toekenning van wachtgeld.
„De Nationale Feestdag"
De Centrale van Buurtverenigingen
zal op Maandag 18 Februari a.s., des
avonds te 8, uur in „De Beursklok een
Algemeene Vergadering houden waarin
behalve de Statuten en het Huishoudelijk
Reglement der Centrale ook zullen worden
vastgesteld de plannen met betrekking tot
de Feestelijkheden op de Nationale Feest-
^Het Bestuur der Centrale is er dan ook
van overtuigd, dat alle Buurtverenigin
gen op deze belangrijke vergadering ver
tegenwoordigd zullen zijn.
Wat is er in Gouda te doenl
Reünie i Vrijdag t./m. Woemdagt
Gibraltar,
Thalia-Theaten Vrijdag t./m. Woensdag
De Bewaarschool.
Schouwburg Bioscoop: Van Vrijdag tot
en met Dinsdag De wilde engel.
Zondag 17 Febr. Rest. Ter Gouw: Bil
jartwedstrijden 11.30 uur, De rollende Bal-
E.N.D., 3 uur De Pianco-Valkenbosch.
Vanaf Vrijdag# dagelijks van 10 tot 22
uur tentoonstelling van de V-I in Soc. Ons
Genoegen.
Maandag 18 Febr.. 8 uur, gecornb. zalen
van KunstminMeeting van Com. Nedcrl.-
Indonetie.
Idem, 8 uur. hotel „Central" Jaarvergaden
Ned. Relsvereen. tevens film- en lantaarnpl
Dinsdag 19 Febr., 8 uur,Kunstmin Feeat-
avond v. d. Buurtver. Ie Maintiendrai".
de V—1 IN GOUDA
In de zaal van de Soc. „Ons Genoegen
staat een origineele Duitsche V-l ten
toon gesteld. Aan de hand van de dui
delijke explicatie kan men de werking
van dit monsterachtige apparaat en ter-
reurwapen prachtig nagaan. De klei"^-
maar ingenieuze apparaten, welke voor
de besturing zorgden, het voortbewe
gingsmechaniek, alles is duidelijk te zien,
daar enkele openingen in den zijwand
Z'^DeSbeide bollen van gevlochten staal,
die samengeperste lucht bevatten van
150 atm. spanning, zijn in het midden
gemonteerd. Ook over de wijze van af
schieten het waarom van het groot aan
tal mislukkingen daarbij en de bestrij
dingswijze, worden door deskundigen in
teressante mededeelingen gedaan.
Daar de opbrengst van deze tentoo-
stelling ten goede komt aan de Nat. Hulp
Actie Roode Kruis, kunnen wij niet an
ders doen dan U aanraden zelf eens te
gaan kijken. Het is de moeite waard.
De Goudsche Bestuurdersbond
De Goudsche Bestuurdersbond belegt
een openbare vergadering ter voorlichting
der huidige omstandigheden in de zaal
van De Beursklok, aanvang 7.30 uur, op
Vrijdag 22 Februari a.s.
De kwade gevolgen van de ongebreidel
de productie voor den oorlog, zooals
werkloosheid, loonsverlaging etc., kwa
men grootendeels voor rekening van den
werknemer.
Wat er aan verzachtende omstandig
heden in den vorm van werkloozensteun
bestond werd door strijd en agitatie af
gedwongen.
Dat deze steun absoluut ontoereikend
was staat buiten kijf.
Ook inzake de arbeidsvoorwaarden en
loonen werd menige strijd gevoerd.
Stakingen en boycot waren geëigende
middelen om ergerlijke misstanden op te
ruimen.
Dat werknemers en werkgevers hierbij
vaak zeer scherp tegenover elkaar stonden
lag in de lijn.
Voor geen der beide partijen, mocht de
ze strijd gunstig of aangenaam heeten.
Het tegendeel was waar.
De bezetting heeft beiden naar elkaar
toe gedreven in de drang om vrijheid en
verder om Nederland er weer bovenop te
helpen.
De partijen hebben elkaar weten te vin
den en vormden een organisatie „De
Stichting v. d. Arbeid.
Veel wat voorheen slechts door strijd
en agitatie kon worden bereikt heeft thans
een behoorlijke kans om door gemeen
schappelijk- overleg tot een bevredigend
resultaat te worden gebracht.
Hierdoor is de belangenbehartiging der
werknemers in een andere, d.w.z. een
meer bevredigende fase gekomen.
Over dezen nieuwen vorm en de voor
uitzichten daaraan verbonden spreekt H.
Oosterhuis, de 2e voorzitter van het
N.V.V. op bovengenoemde vergadering.
Toegang vrij.
C.J.B. -nieuws
Voor de Roode Wachten: Kern „De
Feniks". Kernavond bij Wim van Gende-
ren, IJssellaan 70, Zaterdag 16 Februari
om 8 uur.
Kern „De Flierefluiters". Kernavond bij
Ank van der Palm, O. de Boompjes 127,
Zaterdag 16 Februari om half acht.
Voor het Kader: Zondagmorgen 10 uur
bij Arie Snaterse, Pretoriaplein 60.
Volksdansgroep: Zondagmiddag 3 uur
in school I. Er is muziek!
Als altijd kunnen adspirant Trekvogels
zich aanmelden bij Han Sanders, 2e Hyr.
v. Alphenstraat 7 en bij Wim v. Genderen,
IJssellaan 70.
Nieuwe oudere leden bij dezelfde adres
sen en na 6 uur bij de secretaresse Annie
Wannet, Boelekade 199.
i< 1
'il#£
GOUDA
I
