DAMRUBRIEK
Nieuwe regeling van de schoenendistributie
DE TAALZEEF
Radio rede Min. v« Oorlog
Uh [aac qeUden:
Fusillade in het Weteringplantsoen
BINNENLAND
Daar er tot nu toe alleen zeer ge
ringe hoeveelheden schoenen voor de
distributie beschikbaar konden worden
gesteld, was het noodig, dat deze wer
den verdeeld volgens de regeling,
waarbij van geval tot geval de urgen
tie van de behoefte werd nagegaan.
Weliswaar, bestonden algemeene richt
lijnen, volgens welke de ambtenaren,
die met de uitgifte der schoenenbonnen
waren belast, te werk gingen, doch een
zeker persoonlijk element viel daarbij
niet geheel te vermijden. Nu de pro
ductie van schoenen circa 600.000 paar
per maand bedraagt kan een ander
stelsel van verdeeling worden- inge
voerd, dat met ingang van 1 April a.s.
van kracht wordt. Het C.D.K. zal re-
Onderhoud met Gen. Uhl
Tot de repatrieerenden, die met den
Skymaster, welke Donderdag 7 Maart
Uit Batavia is vertrokken, in Nederland
z^n aangekomen, behoort o.m. de Generaal-
majoor Uhl. de afgetreden chef staf van
op bet algemeen hoofdkwartier van het
K.N.I.L.
Een bijzondere A. N.P.-correspondent,
die ■et hetzelfde toestel naar ons land
terugreisde, had een onderhond met den
Generaal, die de laatste jarea in japansche
krijgsgevangenschap heeft doorgebracht,
maar desondanks nog volkomen fit is.
Generaal-majoor Uhl begrijpt volkomen
den wensch om het leger en zijn leiding
te verjongen. Hij had echter graag geziea,
dat deze maatregel niet zoo plotseling
was genomen, doch zou zijn uitgevoerd
io een periode van enkele jaren. Ervaring
in bepaalde functies en commando's is
toch voor bijna iederen hoogen comman
dant onontbeerlijk, aldus de Generaal
Bovendien zon men bi) deze methode
meer gelegenheid hebben de juiste mannen
op de juiste plaats te brengen. Dat deze
gedachtengang ook bij lagere officieren
post vat, bleek wel uit een gesprek, dat
Generaal Uhl onlangs had met een be
trekkelijk jeugdigen luitenant, die er rond
voor uit kwam, dat er bij de Indische
militairen een vrees bestaat, dat de
ervaring te veel uit het leger zou ver
dwijnen.
gelmatig een cijfer aanwijzen. Dege
nen, dje een distributiestamkaart heb
ben, baarbij het laatste cijfer van het
nummer correspondeert met dat aan
gewezen cijfer, ontvangen zoo zij
of- hij sinds 1 Januari 1945 nog geen
schoenenbon naar keuze, d.w.z. een
schoennebon naar keuze, d.w.z. een
heeren-, een dames- of een kinderbon.
Het zou tot onbillijkheden leiden, wan
neer degenen, die nog kort geleden een
schoenenbon ontvangen hebben, er nu
weer een zouden krijgen. Vandaar dat
is bepaald, dat zij, die na 1 Januari '45
een bon kregen, er nu niet voor in
aanmerking komen. Men houde er
daarbij rekening mede, dat vóór 1
September 1945 feitelijk niemand een
schoenenbon heeft ontvangen. De num
mering van de distributiestamkaarten
is zoo gedaan, dat er geen vrees be
hoeft te bestaan, dat b.v. een gezin met
8 kinderen vele paren schoenen en een
gezin van 3 personen in het geheel
geen bonnen zou ontvangen.
In het algemeen kan men aannemen,
dat voor het einde van het jaar ieder
een, die na 1 Januari 1945 er nog geen
Jieeft gekregen, een schoenenbon zal
hebben. Voor werk- en beroepsschoe
nen blijft de oude regeling van kracht.
Deze keer wil ik eens niet afkam
men,^ maar prijzen. Ieder dialect bezit
wel ♦an die uitdrukkingen, die warmer
én levendiger 2ijn dan de zegswijzen,
die ónze officieele taal er voor ge
bruikt. :mM
Daartoe hooren de woorden met het
achteryoegsel-achtig 'uit de Krimpqner-
waard. Het algemeen Nederlandsch
kent de uitgang-achtig alleen achter
zelfstandige naamwoorden (het wordt
al voorjaarsachtig), achter werk
woordstammen (wat een babbelachtig
meisje) en bij de kleurnamen (groen
achtig); het Krimpenerwaardsch rfch
ter gebruikt -achtig pok na bijvoege
lijke naamwoorden, die hierdoor in hun
beteekenis beperkt en vervaagd wor
den, -wat wij alleen bereiken-door
„nogal" of iets dergelijks er bij te zet
ten. Deze woorden zouden werkelijk
een verrijking-van het Nederlandsch
beteekenen, als we ze tnochten over
nemen. rWÊÊÊ
„Er zijn op het dorp veel N.S.B.-
ers", vertelde een "boer uit de omtrek
me een paar jaar geleden, „zie je de
menschen hier zijn dómachtig". Klinkt
dit niet veel duidelijker en 'echter dan
ons slappe „nogal dom"? En ik kreeg
vorig jaar geen kool, want ze was
slapachtig en voor inmaak niet ge
schikt. Ziet U de .miezerige koolplan-
ten voor U? (Tusschen twee haakjes:
ik kreeg vorig jaar ook geeft kersen,
piet omdat dié slapachtig waren, maar
omdat de kersenboomgaardenier wei
gerachtig was -ze- aan de veiling te
verkoopert en nog weigerachtiger ze
aan mij af te staan: de man was ver
moedelijk zwartachtig) Maar zonder
gekheid;-ik wilde dat wij die uitgang
-achtig ook mochten 'gebruiken.
„Het is nogal koud": daarbij zien
we een bleeke stadsmeneer met opge
slagen kraag of de verkleumde man
netjes bij het postkantoor. „Het blijft
nog koudachtig": dat is een strak
blauwe lucht met witte wolken weer
geld in een sloot, waarlangs bot-
wilgen groeien; dat is een on
handig kalf met stijve sprongetjes in
jong gras'; dat is een frissche boerin,
die met blauwachtige handen in het
boenhok de melkemmers schuurt. Kort
om dit is voorjaar in de polder. Ach,
en mijn fietsbanden maar niet
Wig, dan kon ik er weer eens
uittrekken en een nieuwe verzame-
mooiachtige woorden opdoen; en
zelfs hier df daar een bordje,
erd krijgen. Want
dolachtig op.
M.H.M
De Minister van oorlog, Mr. J. Meynen,
zal a.s. Vrijdagavond 9 uur voor de radio
spreken over„Een woord tot onze re
serve-officieren en -ónderofficieren over
hun, verplichte oproeping in werkelijken
dienst"
Graaf de Marchant etd' Ansem-
bourg staat 29 April terecht
Naar wij vernemen, zal het Bijzonder
Gerechtshof van Limburg op Maandag
29 April de zaak behandelen tegen Graaf
de Marchant et d'Ansembourg, voormalig
commissaris van de provincleTimburg en
gevolmachtigde van Mussert.
Op 15 April zal terechtstaan Ir. H. Vos,
districtsleider van de N.S.B. te Maas
tricht en een van de kopstukken der
N.S.B. uit dien tijd.
Opnieuw moeilijkheden in het
internfceringskamp te A'dam
Ondanks het lelt, dat de bewaking
Zondagavond na de relletjes 'van Zon
dagmiddag den toestand in het internee-
ringskamp aan de Lcvantkade te A'dam
weer geheelmeester was, bleef de ver
houding tusschen de geïnterneerden-en de
bewaking, toch zeer gespannen. Dit heeft
Maandag opnieuw tot een uitbarsting ge
leid. Een der geïnterneerdeneen N.S.B.-
er, begon de bewakers te provoceeren
door zijn tong uit te steken. Hij herhaal
de dit verschillende malen, ondanks de
sommaties van de wacht. Tenslotte loste
de schildwacht waarschuwingsschoten en
toen zelfs dit niet hielp, de man bleef
spottend zijn tong uitsteken, werd op hfem
geschoten. Hij werd ernstig, doch niet
doodelijk getroffen. Dit was het sein voor
de andere gevangenen, mannen en vrou
wen, om wederom tot ernstige ordever
storingen over te gaan. De wacht van
de gezagstroepen wist de situatip echter
meester te blijven.
Thans zijn in het kamp dusdanige maat
regelen getroffen, dat herhalingen "taiet
voor zullen kunnen komen.
De gewonde N.S.B.-er is naar een
ziekenhuis 'overgebracht, zijn toestand-is
bevredigend.
„Bellevue" te Amsterdam
in brand
De sociëteitszaal „De Koepel" in de
bovenste verdieping van het gebouw
„Bellevue" in de Marnixstraat te Am
sterdam, is gisteravond in vlammen
opgegaan.
Door tot nog toe onbekende oor
zaak heeft omstreeks 9 uur het meu
bilair tn deze groote zaal vlam gevat.
Het vuur greep onmiddellijk zeer snel
om zich heen. De brandweer werd
spoedig gealarmeerd door een toeval
lig, per tram passeerenden brand
wacht. Hoewel zeer snel groot mate
riaal aanwezig was, kon niet worden
voorkomen dat de bovenste verdieping
van het gebouw spoedig een prooi van
loeiende vlammen was.
De brandweer trof direct alle nood
zakelijke voorzorgsmaatregelen om de
omliggende gebouwen te beschermen.
Uiteraard trok het felle vuur op het
Leidscheplein groote belangtselling.
De brand is vermoedelijk veroor
zaakt door een olievergasser.
Commissie ter voorbereiding van
Internationale handelsconferentie
Door den minister-president prof. ir,
W. Schermerhorn is op 12 Maart een
commissie geinstalleerd ter bestudee
ring, van de door de Vereenigde Sta
ten uitgewerkte voorstellen tot uit
breiding van den Wereldhandel en de
werkgelegenheid. Op de voorbereiden
de vergadering van de later te hou
den algemeene handelsconferentie zul
len o m. deze Amerikaansche voorstel
len besproken worden. Genoemde
voorbereidende conferentie, waartoe
Nederland eveneens is uitgenoodigd,
zal in den zomer van dit jaar plaats
vinden.
De commissie is als volgt samen
gesteld: voorzitter: prof. mr. dr. G.
M. Verryn Stuart, Amsterdam; onder
voorzitter: prof. mr. dr. P. P. van
Berkum, Tilburg; leden: prof. dr. J.
H. Boeke, Leiden; dr. E. Heldring, Am
sterdam; dr. R. Kuperus, Leeuwarden;
mr. P. Leendertz, Amsterdam; mr. D.
W. F. Lichtenauer, Rotterdam; prof.
BUITENLAND
Aanvullende benoeming
Belgische ministers
De' nieuwe Belgische minister-pre
sident Spaak heeft gisteravond de na
men van drie nieuwe ministers bekend
gemaakt: L. Craybeckx (socialist)
voor koloniën; A. Wauters, minister
van landbouw; Van Benden, minister
voor volksgezondheid.
De portefeuille voor de Nationale
Defensie is nog onbezet.
dr. G. Minderhoud, Wageningen; mr.
dr. L. F. H. Regout, Maastricht; de
heer J. Schilthuis, Rotterdam; prof. dr.
J. Tinbergen^ Dpn Haag; een verte
genwoordiger van de arbeidersbewe
ging, nog aan te wijzen door den
raad van Vakcentralen. Als secretaris
van de commissie zal optreden drs.
S. Korteweg.
Bijeenkomst van den
Veiligheidsraad uitgesteld?
Gezaghebbende kringen te Was
hington verklaren, dat men alhier de
mogelijkheid overweegt de opening
van de bijeenkomst van den Veilig
heidsraad te New York, welke op 21
Maart a.s. is gesteld, een paar dagen
uit te stellen. Deze kringen deelen
mede, dat de bijeenkomst om zuiver
administratieve redenen zou worden
uitgesteld, dus niet in verband met
den internationalen politieken toe
stand.
Byrnes beantwoordt vragen
Tijdens zijn wekelijksche perscon
ferentie verklaarde de Amerikaansche
minister van. Buitenlandsche Zaken,
Byrnes, Dinsdag, dat de Japansche
Grondwet, voor deze gepubliceerd
was, niet aan de overige geallieerden
was voorgelegd, doch dat de Grond
wet, voor deze in werking zal treden,
door de commissie voor het Verre
Oosten overwogen zal worden.
Op de vraag wat de reactie der Ver
eenigde Staten zal zijn wanneer Peron
gekozen zou worden tot preisident
van Argentinië zeide Byrnes, dat ér
geen wijziging in de houding der Ver
eenigde Staten gekomen is sinds de
publicatie van het blauwboek over
Argentinië in Februari, doch hij legde
er den nadruk op dat hij liever geen
commentaar wilde leveren nu de tel
ling der stemmen nog voortgang
vindt.
Ten aanzien van het Spaansche
vraagstuk zeide Byrnes, dat hij geen
tegenstelling zag in het feit, dat Ame-
cika zijn instemming heeft betuigd met
het voorstel van Uruguay tot collec
tieve interventie en het verwerpen van
het Fransche voorstel de Spaansche
kwestie voor den Veiligheidsraad te
brengen/ Het voorstel van Uruguay
werd gedaan op de Pan-Amerikaan-
sche conferentie in Februari vorig
jaar en het vroeg om collectieve maat
regelen tegen individuen en groepen
van individuen, behoorende tot de As-
mogendheden, die een gevaar voor het
democratisch systeem zouden opleve
ren of die zouden provoceeren tot een
nieuwen oorlog. Byrnes zeide dat de
Argentijnsche kwestie door de Ameri
kaansche regeering bezien en behan
deld was, terwijl het Spaansche vraag-
Afscheid Min. Van Klef fens
Nu min. Van Kleffens dezer dagen als
Nederlandsch vertegenwoordiger bij den
Veiligheidsraad naar Amerika vertrekt,
heeft hij gisteren in zijn departement af
scheid genomen van de ia Nederland ge
accrediteerde hoofden der diplomatieke
vertegenwoordigingen. De bijeenkomst
droeg een informeel karakter. De schei
dende minister heeft een woord van af
scheid gesproken, waarop de deken van
het corps diplomatique, de Broche am
bassadeur Sir Nevile Bland, met vriende
lijke woorden antwoordde. Hij noemde
het heengaan van Mr. Van Kleffens een
verlies voor het corps, doch een winst
voor de Vereenigde volken.
IJSHOCKEY
De Zweedsche ploeg Hammafby
tiaar Nederland
De Zweedsche IJshockeyploeg Ham-
marby uit Stockholm zal op Zaterdag
23 en Zondag 24 Maart een bezoek
aan ons land brengen. Op 23 Maart
speelt zij een wedstrijd op de Hokij in
Den Haag en een dag later spelen zij
in de Apollohal te Amsterdam. Momen
teel brengt het team een bezoek aan
Engeland.
Het was gisteren een jaar geleden, dat
32 Nederlandsche jongens en mannen,
als represaille voor den aanslag op
Rauter, door de Duitschers uit de gevan
genissen in Amsterdam werden gesleept
en is het Weteringplantsoen gefusilleerd
werden. Terwijl de horgcrlge Amster
dammers zich op weg begaven naar hun
werk of voor een hongertocht vertrokken,
stonden daar in het prille ochtendzonnetje
32 ondergrondsche strijders, die met hun
leven moesten boeten voor hun vader
landslievend werk, tegenover de Duitsche
geweerloopen. De kruising Ferdinand
Bolstraat-Weteringschand werd afgezet
en iederen voorbijganger werd gedwongen
hét hartverscheurende schouwspel gade
te slaan. Wellicht hebben de gefusilleerden
in deze laatste oogenblikken moed geput
uit de onbegrensde haat en afschuw, die
op de gezichten van de omstanders te
zien was.
Genadeloos ratelde een machinegeweer
en de 32 -mannen vielen ter aarde.
Enkelen waren niet onmiddellijk dood en
ontvingen uit een Duitsche geweer het
genadeschot in den nek.
Gistermorgen om 11 uur hebben de
nabestaanden bij het eenvoudige houten
gedenkteeken, omfloerst door de stil neer-
hangende Nederlandsche vlag, hun vaders,
mannen en zonen een groet gebracht.
Het garaizoens-patrouillecerps van de
Nederlandsche gezagstroepen te Amsterdam
vormde de eerewacht onder leiding van
luitenant F, Beekman, in de illegaliteit
'bekend onder den naam Gossens. In een
haiven cirkel om de plek op de berm
stonden daar verder familieleden van de
gefusilleerden geschaard.
Namens het gemeentebestuur legde de
wnd. burgemeester van Amsterdam, wet
houder B. C. Franke, een krans. Ver
scheidene sprekers herdachten dedooden.
Daar waren oa, luitenant Beekman, de
heer Ten Hoonten, voorzitter van de
R. K. voetbalvereniging „St. Louis" te
Amsterdam, die vijf harer leden door
Dnitsche kogels heeft verloren en enkele
nabestaanden.De K.P. was vertegen
woordigd door een sectie verplegend
personeel van den geneeskundigen dienst.
Nadat alle kransen waren gelegd zongen
de aanwezigen het Wilhelmus, waarna
tenslotte het garnizoenscorps van de
gevallen kameraden met stram militair
eerbetoon afscheid nam.
De Amsttrdamsche Opera
Telegram aan den
Minister-President
Door den bond van oud-illegale werkers
en de landelijke vereenlging van ex-poli
tieke gevangenen te Amsterdam is Zaterdag
het volgende telegram aan den Minister-
President verzonden
„In verband met opera-voorstelling
Fidello 12 Maart te Amsterdam, brengen
wij onder de aandacht van Uwe Excel
lentie dat de solisten nog steeds niet zijn
gestraft voor optreden Frontzorg, Vreugde
en Arbeid en reis naar Festspiele Salzburg
als gasten van Seiss Inquart Dit is in
ernstige mate onbevredigend voor het
rechtsgevoel van de Amsterdamsche bur
gerij. In de eerste plaats voor hen die
gedurende de bezetting om principieele
redenen de opera niet bezochten. Wij
dringen op maatregelen van regeerings-
zijde aan om de voorstelling te verhin
deren
Inzake deze opera-kwestie vernemen
wij nader, dat de opvoering van "Fldelie"
gisteravond in den Stadsschouwbnrg is
afgelast
Hedenmiddag is in de openbare
vergadering van den Amsterdamschen
gemeenteraad de opera-kwestie behandeld.
Wanneer door den raad het beslnit ge
nomen wordt de opvoeringen doorgang
te doen vinden, dan zal de eerste op
voering van „Fkjelio" Vrijdag a.s. kunnen
worden ofwel op Zondag 17
a.*.
stuk „een ander geval" is, ten aanzien
waarvan de Vereenigde Staten geza
menlijk met-Engeland en Frankrijk uit
drukking hebben gegeven van hun
zienswijze.
De Paus woont de plechtigheden
in de Sixtijnsche kapel bij
Pius XII heeft gisteren de p|fechtig-
'heden, welke ter gelegenheid v$n de
herdenking zijner Pauskroning in de
Sixtijnsche kapel werden gehouden,
bijgewoond.
Naar het door hem ingesteld ge
bruik moest de eerste door hem ge
creëerde kardinaal, mgr. Agagiani,
hierbij officieeren. Dit was de eerste
maal, dat deze plechtigheid volgens
den Armeenschen ritus geschiedde.
Voor zoover hun gezondheidstoestand
zulks toeliet, waren alle kardinalen
hierbij tegenwoordig, evenals de leden
van het corps diplomatique en de le
den van de Hofhouding.
Nieuwe Fransche nota
over de Spaansche kwestie
De Fransche minister van Buiten
landsche Zaken, Bidault, heeft aan de
Engelsche en Amerikaansche ambas
sadeurs te Parijs een nieuwe nota
overhandigd over de Spaansche kwes
tie. De nieuwe Fransche nota tracht
te bewijzefi, dat het geval wel degelijk
door den Veiligheidsraad behandeld
kan worden.
Sowjetautoriteiten spreken
berichten over bezetting
der banken tegen
Sowjet-vertegenwoordigers bij de
geallieerde bestuurscommissie voor
Berlijn hebben Dinsdag verklaard, dat
de berichten in de Britsche pers, dat
de banken in den Sowjet-Russischen
sector van Berlijn zouden zijn bezet,
onjuist zijn.
De banken waren al sinds Juni j.l.
gesloten geweest, maar door officieele
personen waren clandestiene transac
ties, tegen de Russische orders in,
voortgezet. Daarom waren gewapende
wachtertf voor 35 van de 150 banken
geplaatst. De Britten hebben de ver
zekering gevraagd en verkregen, dat
het archief van deze banken zou wor
den bewaard.
Troepenbewegingen van het
Roode Leger in Iran
Diplomatieke kringen te Washing
ton hebben berichten ontvangen over
voortgezette troepenbewegingen van
het Roode Leger in Iran. Volgens deze
berichten zou het Roode leger tevens
eenige versterking hebben gekregen.
Ofschoon de berichten, welke Dins
dag werden ontvangen, niet volledig
genoeg zijn om de juiste bedoelingen
achter deze bewegingen te raden, be
staat er in diplomatieke kringen alhier
geen twijfel, dat de 65.000 a 70.000
Sowjet-Russen, die zich reeds in Iran
bevinden, thans eenige versterking
ontvangen. Hiertoe zouden tanks en
cavalleriedetachementen behoo,ren.
De Italiaansche
gemeenteraadsverkiezingen
Tot Dinsdagmiddag waren van 229
van de 427 gemeenten de uitslagen
der gemeenteverkiezingen bekend. De
partij van minister-president De Gas-
peri, de christelijk-democraten, had
den de leiding in 106 gemeenten, het
communistisch-socialistische blok had
83, onafhankelijkeb 18,, liberalen 10,
republikeinen 5, arbeiders-democraten
4, „Unomoqualanque" 2 en de demo
cratische partij 1.
Red. H. Tenwolde
U kunt nu beginnen mede te doen.
Na 10 inzendingen wordt Uw balans
opgemaakt, Groot Gouda looft in e <-
klasse 2.geldprijzen uit.
Opgave No. 5, thuis dammers, At. H.T.
Zwart 4.11/13.18.21.23,
Wit 14.24.29.37.42.43.
Wit zet en wint.
Opgave No. 5, Clubdammers
beginnersAt. H.T.
Zwart 6/9.13.16.18.19.23/25.29.
Wit 17.26.27.31.32.35.37.39.41.43-
46.48.4y.
Wit zet en wint.
Opgave Clubdammers (gevorderde)
At. H.T.
Zwart 7/9.11.13.18/20.22.28.
Wit 30.31.33.36/39.43.46.49.
Wit zet en wint.
Oplossingen tot 14 dagen na
sing inzenden Bureau Groot Gouu
Markt 67, Gouda. Linker bovenhoe
vermelden Damrubriek.
Voor pers. antw. postzegel insluiten.
0
BUI J 9 O I
.1
