TWEEDE KAMER
DAMRUBRIEK
GOUDSCHE STEMMEN
DE TAALZEEF
De provinciestad en het platteland
UIT DEN OMTREK
Tusschen de provinciestad en het
platteland bestaat een zeer intense
verbinding; behoort deze er te zijn wil
het goed zijn. In veel zijn bpidep op
eik-aar aangeweani, kruisen de belan
gen en is het zlkenleven nauw ver
bonden. En dit beperkt zich niet tot
het bloot materieele, maar ook gees
telijke invloeden gaan el elkaar uit.
iWanneer dit alles in goede banen
gaat, met zorg in goede banen wordt
geleid, dan beteekent dit materieele
voordeelen en ook geestelijke winst.
De provinciestad moet het centrum
zijn, waar het platteland samen komt
om zaken te doen van velerlei aard.
Verkoop zijner producten enjnkoop
van diverse benoodigdheden en dit
samen gebracht op één bepaalden dag,
den marktdag, heeft beteekenis. Voor
den boer is het naar'de ,,'stad" gaan
de beste gelegenheid zoeken om zijn
waren aan den man te brengen, voor
zoover het platteland daarvoor zelve
te min gelegenheid biedt. Hij vindt
daar een collectie koopers en door de
verscheidenheid van koopers beter den
man die hem den besten prijs kan en
wil betalen. En de reis wordt tevens
benut tot het ifikoopen van datgene,
waarvoor men toch in de „stad" moet
zijn om het best te kunnen slagen.
En nu van de stadszijde. Wat geeft
het niet een gezellige drukte, zoo'r.
marktdag van den ouden stempel,
voordat dus de Duitscher zijn verkil
lenden invloed op alles liet uitgaan. En
wat werden er niet een massa -zaken
gedaan, zoodat voor diverse bedrijven
de Donderdagmorgen de week sterk
mede moest goedmaken. Het roeze
moezige nam men op koop "toe, het
hoorde er bij.
Maar de tijden veranderen; voor
uitgang, evolutie is in alles en zoo
moet dit zakelijk contact tusschen stad
en platteland niet op het oude ver
starren, wanneer er elementen werken,
welke veel van het oude achter zich
laten. Het platteland is niet meer het
geïsoleerde gebied" van voorheen,
waarbij het een evenement was, wan
neer men als jongen eens „mee naar
de stad mocht. Men vliegt vlotter van
huis en verder van huis. De tijd, dat
de katoenstofjes en dameshoedjes,
welke oud-modisch waren geworden
voor de stad, dan handelsobject voor
het platteland werden, waarbij men
dan aan de buitenmenschen de nieu
were dessins en modes maar achter
hield om de overgebleven restanten
uit de stadskeuze beter te kunnen
loozen, ze is voorbij. Men weet ook op
het platteland den weg naar de groote
stad-en de provinciestad dient hier
mede rekening te houden. De lust, die
zich vaak in provinciestedenontwik
kelt, dat men meent alleen in de
groote stad te kunnen slagen, i6 vaak
ongezond, maar men zal daaraan
geen „voedsel moeten geven door de
koopers te onderschatten, óók die van
het platteland komen.
Tot zoover de materieele aanraking
in vogelvlucht. Nu nog iets over de
geestelijke beïnvloeding.
De omstandigheden hebben onmis
kenbaar invloed op de mentaliteit van
menschen. De boer, die moet werken
met levend materiaal, dieren en plan
ten, onderhevig aarfweer en wind en
regen en droogte, reageert anders op
't leven dan een stedeling, die aan de
machine staat en door het omzetten
van een handel deze andersom kan
laten draaien. Bij beiden komen ge
varen te liggen van te eenzijdig rea-
geeren. De boer kan hierdoor wat té
wantrouwig komen te staan tegenover
het nieuwe, door menschen uitgedacht
maar laat de klein-stedeling oppassen
niet te vèr te gaan in een zekere zelf
genoegzame klein-burgerlijkheid.
Wanneer deZe twee uit verschillend
levensmilieu komend, elkaar gaan ra
ken, kunnen er botsingep ontstaan; er
kan ook een gezonde uitwisseling uit
voortkomen tot voordeel van beiden.
Ook hier diejit de provinciestad niet
achter den tijd aan, te loopen,' maar
volkomen zich aart het veranderd
aspect van het platteland aan te pas
sen. Vroeger was het een gebeurtenis,
wanneer men als jongen van het plat
teland voor het eerst naar de Goud-
sche kermis mocht. Het is voor een
groot deel v o o r b ij. Men heeft hoo-
ger leeren grijpen. De reclame voor de
bioscoop kwam in de plaats. Ook dit
zal moeten plaats maken voor het
openen van meer mogelijkheden voor
het hooren van een prima tooneelstuk
of een interessante inleiding op bree
der terrein dan het alledaagsche en
wanneer de provinciestad dit inziet en
intens werk er van maakt, aan deze
groeiende behoeften van het platte
land te voldoen, dan doet zij meer dan
bloot een zekere inkomstenbron voor
de stad te openen, maar verricht zij
cultureel werk. De provinciestad kan
niet meer toe tegenover het platteland
met wat zoo min of meer toevallig
van de tafel overblijft. Het platteland
begint zijn eischen hooger te stellen.
v. W. Sr.
De ontsnapping van
geïnterneerden
De oproeping van
dienstplichtigen
Op de vragen van den heer Van der
Goes van Naters betreffende uit ge
vangenissen, kampen en andere be
waarplaatsen ontsnapte politieke mis
dadigers, heeft de Minister van Justi
tie het volgende geantwoord:
Van de meer dan honderdduizend
politieke gedetineerden, dje sinds de
bevrijding" in bewaring zijn gesteld,
voornamelijk in de eerste maanden na
de bevrijding, 0.06 ontvlucht is. Uit
het bewaringskamp Vught is ongeveer
een vierde gedeelte van dit aantal
ontvlucht en niet teruggevoerd. De
oorzaak hiervan is, dat dit kamp tot
voor enkele maanden mede in gebruik
was bij de Geallieerde legeronderdee-
en, zoodat controle op het verlaten
van het kamp minder gemakkelijk
was. De andere kampen leveren geen
in het oog springend getal ontvluch
tingen op.
Op de vragen van den heer Goed-
ïart betreffende het aantal op te roe-
Den officieren en onderofficieren en
iet verleenen van vrijstelling aan be
paalde categorieën van genoemde
militairen antwoordde de Minister van
Oorlog, dat voor de voorziening lnel
11.
In Vrij Nederland zocht onlangs 'n
oud-jeugdbewegeii 'n betrekking. Wa
is dat voor een man? Blijkbaar wee
hij te bewegen: een fietser is iemand
die fietst, een waker imand die waak
dus een beweger beweegt. En beweeg
een oud-jeugdbeweger nu de oud-
jeugd, d.w.z. de volwassenen of be
woog hij vroeger de jeugd zelf? Laat
hij eerst zijn woorden wegen voor hi;
alle andere .„leden van jeugdbewegin
gen" (zou hij dat niet bedoeld heb
ben?) beweegt om dit rare woord
over te hemen. Als het tenminste a
niet ingeburgerd is.
Er zijn nog meer wonderlijk? bewe
gingen te constateeren den laatsten
tijd. Zoo wordt er in een respectabe
dagblad gesproken ov£r de automa
tische beweging in Friesland. Zou da
een soort perpetuum Tnobile zijn o
bedoelt men het streven naar autono-
.mie, d.w.z. zelfbestuur?
Kwam de oplossing Van zoo'n kwes
tie maar auïómafisch. Wat een bloec
en tranen zou dat sparen en zéker niet
in Friesland!
RECHTSZAKEN
Pro!. Schrieke in cassatie
De oud-secretaris-generaal van het
Departement van Justitie,, prof. mr.
J, J. Schrieke, die gisteren wegens
hulpverleening aan den vijand door
het Bijzonder Gerechtshof te 's-Gra-
vanhage ter dood veroordeeld is, heeft
tegen deze sententie cassatie aange-
teekend.
Herdenking van de opstand op
Texel tegen de Duitsche bezetting
Op 6 April a.s. is het een jaar
geleden, dat op het eiland Texel een
hevige strijd begon tegen de Duit-
schërs. Het aldaar gelegerde Zesde
Georgische Bataillon, ingelijfd bij de
Deutsche Wehrmacht, bestaande uit
ex-Russische krijgsgevangenen, zou
ingezet worden tegen de Geallieerde
Legers in Gelderland.
De soldaten weigerden en begonnen
te zamen met Texelsche burgers een
gewapenden strijd tegen de Duit-
schers. Het verzet duurde voort tot
aan de bevrijding en kostte honderden
menschen het leven.
Om dit feit te herdenken is een
comité gevormd. De herdenking be
staat uit het brengen van een bloe
menhulde op het kerkhof, waar de
commandant van het veftet,- kapitein
Loladze, te zamen met zijn medestrij
ders begraven ligt.
Bovendien bestaan er plannen tot
het oprichten van een gedenkteeken.
Bruggen bij Venlo en Zwolle
in Mei gereed
Wanneer de uitvoering der werk-
land en het hier heerschende tekort
aan legeringsruimte is de „Floret" nu
naar Rotterdam overgebracht, waar de
kanonneerboot als logementsschip
Red. H. Tenwolde
Hier volgt de 6e opgave van de pror
bleem wedstrijd (laddersystèem).
U kunt ook mee doen, Groot Gouda
9.
ZWART
19. 20. 27. 28.
30.
kader van alle voor uitzending naar
Indië bestemde onderdeden, de uit de
lichtingen 1945 en 1946 te vormen
divisies.en verdere onderdeden van de
Gezagstroepen, de troepen der grens
bewaking, de .lichte infanterie-batal-
jons, de genie- en pionier-compagnie-
en, de verschillende staven, depots,
kaderscholen en kaderbataljons en
verdere bestaande onderdeden sinds
17 September 1944 hetzij door vrij
willige aanmelding, hetzij door op
roeping in werkelijke dienst zijn ge
komen 16898 onderofficieren en 4135
officieren. In deze getallen zijn niet
begrepen de beroepsofficieren en be
roepsonderofficieren en de officieren
en onderofficieren met een tijdelijke
aanstelling zonder vooropleiding.
zaamheden geen verdere tegenslagen is toegevoegd aan het marinecotn
ondervindt, zullen de spoorbruggen mando ter plaatse,
bij Venlo en Zwolle resp. op 1 en 2
Mei a.s. gereed zijn. Op 6 Mei a.s. zal
een nieuwe dienstregeling worden in
gevoerd, waarin her verkeer over deze
bruggen zal worden opgenomen.
Afscheidscollege
pröf. dr. C. G. N. de Vooys
Met een afscheidscollege, getiteldI 2 geldprijzen uit.
herdenking en verantwoording' heeft ,u -
Zaterdagmiddag prof. dr. C. G. N. de Opgave no 6 voor thutsdammers
Vooys, die reeds den 73-jarigen leef
tijd heeft bereikt, zijn ambt van hoog.-
leeraar beëindigd.
M.S. „Boschfontein" op weg
naar Nederland
De afdeeling Pers en Publiciteit van g
den. Dienst Repatrieering deelt het
volgende mede:
Het m.s. „Boschfontein" is met 829 116
repatrieerenden a. b. op 30 Maart
1.1. van Tandjong-Priok vertrokken.
Het schip wordt waarschijnlijk
April te Suez verwacht.
De „Flores" terug in Nederland
H.Ms. kanonneerboot „Flores"
gisterenmorgen in de haven van Rot
terdam binnengeloopen. De „Flores"
is één der oudere schepen van de Ko
ninklijke marine,'doch heeft niettemin
in de afgeloopen oorlogsjaren uitste-
cende diensten bewezen.
Het laatste jaar lag H.Ms. „Flores"
de New Shadwell Docks te Lon
den, waar zij als logementsschip fun
geerde. Mede in verband met de ge-
eidelijke verplaatsing van de marine
instanties van Engeland naar Neder-
ïs
BOUWKASSEN
Naar het A.N.P. verneemt is bij de
desbetreffende Departementen in ver
gevorderden staat van voorbereiding
een wetsontwerp, houdende-voorloo-
pige voorzieningen met betrekking tot
de Bouwkassen.
De bedoeling is, dat voor het slui
ten van Bouwkasovereenkomsten en
het verhoogen van het bouwkapitaal
van reeds gesloten Bouwkasovereen
komsten aan bepaalde voorwaarden
moet worden voldaan.
Als toezichthoudend orgaan is ge
dacht de Verzekeringsraad.
WADD1NXVEEN
Lezingen-comité.
Wederom ia door het lezingen-comité
een lezing belegd. Deze keer zal als
spreker optreden Dr. Paul Julien, de
schrijver v®n het bekende boek: „Het116
campvuur om den evenaar", met als
onderwerp 1 „Ontdekkingsreizen in equa
toriaal Afrika", welke lezing zal worden 126
verduidelijkt met lichtbeelden en films
De lezing zal worden gehouden op Dins
dag 9 April des namiddags te 7.30 uur 36
in het gebouw „Het Centrum" alhier.
Reeds werden vele kaarten verkocht,
zoodat verwacht mag worden, dat del 46
belangstelling groot zal zijn. 4g
Rijwieldieven in actie. wiT
Ten nadeele van van der K. en zekere|25. 31. 33. 34. 38. 41. 42. 43. 43.^
B. werden Maandagavond ten huize van ■yyu zet en wint.
den heer Z. aan den Henegouwerweg I
tijdens een cursus twee rijwielen door I Opgave no. 6 voor club-^iammers (gev.)
REEUWIJK
Heropening Paviljoen
Maandag namiddag had de herope
ning plaats van het Breevaart-pavil-
joen aan de Reeuwijksche plassen ge
legen aan den straatweg tegenover
Elfhoeven.
Het Paviljoen dat voorheen geëx
ploiteerd werd oor den heer J. J. Slin
gerland is nu overgegaan aan de fam.
G. H, Smit uit Den Haag. Het pavil
joen heeft binnenskamers een verande
ring ondergaan en het mag gezegd
worden dat het interieur er gezellig
en smaakvol uitziet.
25-Jarig bestaan
De meisjesvereeniging „Dorcas" fe
Sluipwijk heeft in feestelijk samenzijn
met genoodigden haar 25-jarig jubi
leum gevierd.
De Knapenvereeniging bood een
feestelijke bloemenmand aan.
Mej. v. d. Starre hield een bespre
king over „Naastenliefde".
Met een hartelijke toespraak van
mej. G. Stoppelenburg werden bloe
men en een boekwerk aangeboden aan
mej. E. v. d. Starrev. Wensveen, die
25 jaar penningmeesteresse was ge
weest en nu de vereeniging verliet.
Aan mej. N. Vermeulen werd 'n mooie
bloeiende plant aangeboden. Ove'ri-
gens wisten de meisjes de avond goed
te vullet}. t
Een nieuwe Lente
i' een nieuw geluid
De Kerkvoogdij van die Ned. Herv
Kerk te Sluipwijk heeft een nieuwe
bel besteld van 200 kg die haar on
geveer 1000 zal kosten. Zij willen
gaarne een nieuw geluid vanuit den
kerktoren te Sluipwijk laten hooren.
Als opschrift zal de nieuwe klok
deze woorden dragen: „Toen d'
andere was geroofd door wreed ge
weld, werd deze in haar plaats ge
steld 1946". Welnu wilt gij ons hel
pen? Gaven kunnen gestort worden op
girorekening 454502 van Ds. E. S. de
Lint te Sluipwijk.
WADDINXVEEN
Niet verstandig
Bij de controle bij de hfefbrug bi^
Waddinxveen is Zondagnacht een
wielrijder uit Alphen a/d Rijn aange
houden die zonder licht reed. Hi
bleek niet in het bezit te zijn van een
persoonsbewijs en gaf zooals uit het
onderzoek bleek een valsche naam
op. Maandagavond werd hij door de
politie in zijn woning gearresteerd
Hij is naar het politiebureau te Wad
dinxveen overgebracht, waar hem
nachtlogies werd verleend. Hij deelde
mede een valsche naam te hebben
opgegeven om zijn bekeuring voor het
rijden zonder licht mis te loopen. Nu
krijgt hij een verbaal «oor het rijden
zonder licht, voor het niet bij zich
hebben van persoonsbewijs en wegens
het opgeven van een valsche naam
Ernstige aanrijding
Zaterdagmiddag is op den Hene
gouwerweg een wielrijder uit Gouda,
bij het plotseling overstekefi van den
weg, door een militaire auto aange
reden. Dr. v. d. L. vefleepde eerste
hi^p, Waarna het slaCtfoffer, ida
eepige ribben gebroken had, in slechte
toestand naar het Van Itetson Zieken
huls te Gouda is vervoerd.
46 47 48 49 50
WIT
29. 37. 39. 40. 42. 47.
Wit zet en slaat alle zwarte schijven weg.
Opgave no
(beginners).
6 voor club-dammers
ZWART
1. 11. 12. 13. 14. 18. 22. 23.
2 3 4.5
het openbreken van een schuur ontvreemd.
Ook de heer P. van Z. werd het slacht
offer van de rijwieldieven. Zijn rijwiel I
werd uit de garage van den heer K.
eveneens aan den Henegouwerweg -ge-1
stolen.
Jaarvergadering E.H.B.O.
De Ned. ver. E.H.B.O. afd. Waddinx
veen heeft haar jaarvergadering belegd 116
op 24 April a.s. in het gebouw „Het
Centrum" alhier.
26
Benoeming bij de politie.
Tot hulp>bij de Rijkspolitie is benoemd Ug
de heer H. M. Opdam uit Lekkerkerk.
Politieke Cabaretavond.
Onder leiding van Jan Lemaire zou I
Maandagavond in het gebouw „Centrum
alhier.
ZWART
9. 11. 12. 13. 17. 18. 19. 22. 30. 35.
Benoemin bij de Politie
WIT
29. 31. 32. 33 38. 39. 43. 44. 47. 48.
In deze stand speelde wit 1. 48-42
Tot hulp bij de Rijkspolitie is benoemd zwart lokkende tot 19-23. en zwart jn
de heer H. M. Opdam uit Lekkerkerk. de meening dat het wit te doen is schijt
30 te winnen, berekende dat dit faalt op
Politiek. Cabaretavond I W
Onder leiding van Jan Lemaire Zou (22x33). 4. 38x40, (9-14). Als wit schijf
Maaedagavond in het gebouw „Centrum" 30 wil winnen moet hij nu als 5. 40-34
alhier een politieke cabaret-avond wor- spelen daar zwart anders (14-20) speelt
dan opgevoerd door medewerkers van en de schijf op 30 dekt door (20-25) dus
dagblad „De Waarheid", waar tevens 5. 40-34. zwart (18-22) 1en (22-27)!'
Jan Snel uit Gouda zo spreken voor de I raet dam.
C.P.N. (Communistische Partij Nederl.), a. 2.31-26 (23x34). 3. 33-28 (22x33).
Wegens gebrek aan belangstelling kon 4. 38x40 (9-14). 5.40-34 (35-40) 1 6.44x
deze avond geen doorgang vinden.
Bureau Arbeidsrecht
24. (13-19). 7. 24x22. (17x48) wit echter
8. 47-41 en zwart moet den dam verliezen,
maar niet alleen deze spelgang had zwar
- de zet
voor arbeidsrecht is door de Waddinx-
veensche bestuurdersbond aangewezen
inplaats
tot nadenken stemmen, immers met deze
zet behoudt wit een betere positie. Schij
den heer J. de Jong. Noordeinde alhier, |48 is steunpunt welke niet noodeloos
weggespeeld wordt. No wint wit op tea
'Filmvoorstelling
Op 8 April van 7-9 en van 9-11 uqr
in.m»li zal de Algemeen Protestantsch
Christelijke Filmstichting te Zeist een
openbare filmvoorstelling geven in' de
locaifcteft yon W. J, van den Waterkan
de Dorpsstraat alhier. Gedraait zal wor
den de film „Onder één vlag".
andere manier, de vraag: hoe? lost U op-
Uit de diagramstand dus wit 48-4Z-
zwart 19-23 en wit zet en wint. -
Oplossingen1 binnen 14 dagen na pl»a
sing Bnr. Grobt Gouda, Markt 67.
Voor persoonlijk antwoord postzefl
insluiten s.v.p.
Alle opgavë zijn van H. T. 3V
ft
")iiA