ALGEMEEN DAGBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Raadsimpressie
eendracht
De Haastrechtsche Brug I OHANNES
PASSION
Vergeet tl niet..%
Ihiuuitw met
baron inverchapel
Uuduiehi
I
1
Ij
Redactie: L. J. A. v. d. Steenhoven
Mr. A. A. J. Rijksen
Drukker: Drukkerij Verzijl, Gouda
Kort, bondig en zakelijk, èat is wel
ie voornaamste .impressie van de
Raadsvergadering van den Tijdelijken
gemeenteraad 'van Maandagavond.
Toch is er veel belangrijks den hamer
gepasseerd maar de vergadering was
zeer eenstemmig en maakte het den
Voorzitter niet moeilijk. Tusschen
haakjes, het was wel typisch, dctt deze
snelheid werd bereikt zonder den heer
Snel, die verstek liet gaan. De belang
rijke punten bevonden zich al tusschen
de ingekomen stukken zooals bijv. de
verklaring van de fractie der S.D.A.P.,
de Vrijz. Democraten en den heer
Kwinkelenberg, dat zij voortaan de
fractie van de Partij van den Arbeid
zullen vormen. Hiermede doet deze
nieuwe Partij haar intrede in onzen
Raad en zien we met belangstelling
haar optreden tegemoet. Zij start
Administratie: M. J. van Loon
WOENSDAG 10 APRIL 1946 ?0LuSen™m io°??
Abohn
NUMMER 201
thans met 10 Raadsleden waaronder 2
Wethouders. Ook bleek uit een tele
gram der Kon. Ned. Athtetiek Unie,
dat de oude kwestie der Sintelbaan in
Gouda weer opgehaald wordt.
Van belang voor Gouda als stad
waren de besluiten over de Haast-
rechtsche tol, de steen des aanstoots
die nu gaat verdwijnen. Bij de discus
sie bleek tevens toen de heer Spek
hierover een vraag stelde, dat er een
Tollenfonds" bestaat, waaruit dit ge
financierd zal kunnen worden. De be
handeling der Röntgen-apparaten
toonde aan dat Gouda in dit opzicht
wel goed voor den dag komt. Het Sint
jozef paviljoen* heeft pas een nieuwe
installatei ontvangen, De Wijkverple
ging beschikt ook over een modern
apparaaat en nu zal voor het Van
lterson-Ziekenhuis een geheel nieuwe
installatie ontvangen. De Wijkverple-
marktplaats is van groot belang, dat
het Veemarktrestaurant uitgebreid zal
worden, door het tijdens den oorlog
zoo vernielde andere gedeelte van het
Kazernegebouw hiervoor in te richten,
zoodat de boeren die onze Markt be
zoeken ook in dit gebouw dan ook al
hun zaken kunnen afhandelen.
De Burgemeester vond dat met het
opheffen der tol een daad gesteld
- moest worden en de Raad nam dit ter
harte, in plaats van woorden stelde zij
dezen avond daden.
TH.A.
STADSNIEUWS
Vrouwengroep P. v. d. A.
Op de weekltjksche vergadering van
de vrouwengroep P. v. d. A. ipreekt deze
week me). Mr. de Jong over „Het werk
van de Kinderpolitie".
In het jaar 1466 waa Karei, zoon van
Philipa van Bourgondie, nog alechta graaf
van Charoluisen stadhouder van Holland.
Later zou hij naam Karei de Stoute
dragen. Van zijn residentie Garinchem
was hij in de herfat van genoemd jaar
op reis naar Den Haag. Met zijn gevolg
moest hij de ljsel over bij Haastrecht,
waar alechta een klein pontje de veerdienst
onderhield. Het stormde en regende
geweldig, het overzetten van alle mannen
en paarden duurde eindeloos lang en de
onstuimige graaf raakte danig uit zijn
humeur. Toen hij wrnam, dat het veer
aan Gouda behaorde, reed kij woedend
naar de stad, stapte het stadhuis kinnen
en elschte van de magistraat, dat er te
Haastrecht onmiddellijk een ophaalbrug
gebouwd moest worden. De heeren van
het stBdtbestuur klaagden over de groote
onkosten, die ze nauwelijks konden be
talen. Het baatte niet! De brug moest
en zou er komen. Vader Philips keurde
de handelwijze van zijn zoon goed. Dus
Werd de Haastrechtsche brug in plaats
van het veer te Haastrecht gebouwd.
Spoedig bleek de brug een uitkomst te
zijn voor de boeren uit Krimpener- en
Loplkerwaard, zelfs bij ijsgang kon men
voortaan Gouda bereiken!
Nog beter zou de brug aan de belan
gen van Gouda beantwoorden, als ze wat
dichter bij de stad kwam te liggen,
binnen haar rechtsgebied. Dus werd de
brug afgebroken en naar haar tegen
woordige plaats tegenover Stolwijkersluis
gebracht.
Wel kwam het stadsbestuur in botsing
met den eigenaar van het veer te Gouda,
doch voor een flinke som stemde hij in
het leggen der brug in 1471 toe. Om de
aanzienlijke kosten goed te maken, werd
Toonkunst vestigt met haar jaarlijksche
opvoering van Bach's „Johannes Passion
een tsadltie. Hiermede had het ons geen
grootere dienst kunnen bewijzen. Immers
de beide Passionen van den Lelpzlger
j Cantor vormen de beste en schoonste mu-
ziek die ooit geschreven iseen muziek,
die niets aardsch meer heeft, die het meest
verheven getuigenis aflegt van het innig
geloofsvertrouwen van 's werelds groot-
sten componist.
er tol op de brug geheven, die de om
[dat U Morgen nieuwe inleg-
I vellen, textielkaarten en en-
quette-formuliereri voor brand-
I stoffen moet halen, als uw
[naam ligt tusschen
Pol Roz
U behoeft alleen Uw tweede distri
butie-stamkaart en het inlegvel mede
te brengen.
U kunt in het Gymnastieklokaal aan
de Peperstraat terecht, aan loket 13,
5, 7 en 9, tusschen 9.10 en 12 u.of
2.- en J.30 uur.
jVoor bijzonderheden, zie aanplakbllj.
dat U Morgen een schoenenbon
moet halen, als Uw stamkaartnummer
eindigt op een 3 (drie) en Uw naam
begint met een der volgende letters
I, J en K
aan loket 12 van het Distributiekan
toor aan de Peperstraat.
Zij, die onder bovenbedoelde cate
gorie vallen, en reeds een schoenen
bon ontvangen hebben in 45 or lo
moeten zich vervoegen aan loket 4,
V I Peperstraat.
U moet medebrengen de Tweede
distributie stamkaart en het inlegvel
GA-GB-GCvof GD CK 605.
Zie ook ons Wad van Donderdag
4 April.
liggende dorpen konden afkoopen door
het betalen van een jaarlijksch bedrag.
Vanaf 1473 lag de Haastrechtsche brug
over de IJssel. In 1572 werd de brug
weggenomen uit vrees voor een overval
van de Spanjaarden vanuit de Krimpener-
waard. Haastrecht moest zich tevreden
stellen met een voetveer, alleen het vee
der boeren, dat naar de welden tea
noorden der rivier gebracht werd, of
daarvan wederkeerde, mocht met een
pontje overgezet worden.
Zooajs de meeste veren over de
rivieren in Holland, was ook het Haast
rechtsche veer. en dus later ook de brug,
een leen van de grafelijkheid. Gouda of
liever zijn plaatsvervanger moest dus
met de brug beleend worden. Deze plech
tigheid had in Den Haag plaats. Als
geschenk aan dea graaf was de stad ver
plicht een paar witte handschoenen of
3 stuivers te geven, samen met andere
rechten, kwam deze „heergewade" op
bijna 15 gld. Het leen kon echter slechts
aan een mensch verleend worden, das
werd een der burgemeesters leenman van
den graaf. Na zijn dood had opnieuw
het verlei met heergewade plaats. Daarom
werd deze burgemeester niet leenman,
doch „sterfman" genoemd.
In 1798 was de opbrengst dezer tol
315 gld., in 1916 bedroeg die 7695 gld.
Door hét toenemende autovervoer steeg
de opbrengst in 1937 tot ongeveer
60.000 gld. Alle pogingen der belang
hebbenden om deze tol te doen verdwij
nen, Hepen op niets uit. Zelfs een over
val hielp niet. De nieuwe weg door de
Krimpenerwaard, die deze landstreek van
Oost naar West doorsnijdt, zou bij zijn
voltoolng zeker de boeren naar Rotter
dam lokken' Het is dus goed gazien, dat
de Gemeenteraad op 8 April j.l. besloot
tol op te heffen. Laten wa lhopen, dat het
toenemend bezoek uit de Waarden een
flinke vergoeding zal blijken voor
verlies der tolgelden.
V.B.
Nico Verhoe ff is een all-round musi
cus zijn opvatting van het werk is door
en door muzikaal, zeer nauwkeurig geeft
hij tot in de kleinste bijzonderheden aan,
daarbij weet hij het koor geheel en al van
zijn intenties te doordringen. Ik doel hier
bij o.a. op het contrast tusschen forte en
plano in het koraal „In meines Herzens
Grunde" het prachtig gezongen „Ruht
wohl", de wijze waarop sommige tenoren-
trekjes naar voren werden gehaald enz.
Verhoeff vervalt niet in de fout van
vele koordirigenten, om het orkest maar
aan zichzelf over te laten en zich uitslui
tend met het koor te bemoeien, het instru
mentale gedeelte heeft evenzeer zijn aaa-
dacht als het vocale.
Met de beoordeeling der solisten moet
men rekening houden met de groote ruimte
der kerk. Mevr. Bakker-Naberman heeft
een zeer goede, heldere stem, terwijl haar
voordracht getuigt van een geheel zich
inleven in haar partij.
Antoon Eldering weet met zijn pracht
I geluid de groote gewelven te vullen, op
I devote wijze vertolkte hij de Christusrol.
Bram van Luijn, wiens stem niet zoo
zwaar is als die van Eldering, zingt
eveneens goed. -
Mevr. Immink kon me evenwel minder
bekoren, zij wekte de indruk, dat zij deze
avand minder goed op dreef was.
Corn. v. Munster heeft vroeger onge
twijfeld een voorname stem gehad, het is
evenwel zeer te betreuren, dat dit tot de
verleden tijd gaat behooren. In de concert
zaal zal hij beter voldoen dan in de kerk,
in de St. Jan is zijn volume verreweg te
klein.
Het orkest speelde min of meer vla*.
Bi) de altaria „Vonden Stricken meiner
Sünden" klonk het evenwel hinderlijk ge
luld boven de toch al vrij zwakke alt uit.
Verbaasd heb ik gestaan over de wel
zeer slechte viola da gamba begeleiding
in de altaria „Es 1st vollbracht". Moge
dan al de temgeratuur mede oorzaak zijn
geweest van het ontstemd raken van het
Instrument, een goed solist behoeft dan
toch niet zoo onzuiver te spelen, daarbij
deden de vele over drever^glissan do's wel
zeer hinderlijk aan.
De daveclmbel en orgelpartij, resp. in
handen van Rie Kool en Frits de Jong.
werden goed vertalkt, jammer was het,
j dat geen gebruik van het kerkorgel kon
worden gemaakt.
Ofschoon Baron Inverchapel, waar
schijnlijk beter bekend als Sir Archibald
Clark Kerr op zijn doortocht van Indië
naar Engeland slechts 24 uur in ons
land doorbracht, hebben wij toch opeen
persconferentie te Den Haag het genoegen
gehad hem eenige vragen te kunnen
stellen over zijn opinie aangaande de
Indonesische kwestie.
Hierop deelde hij ons het volgende
Bij mijn aankomst in Indië leek mijn
taak hopeloos. Soekarno weigerde beslist
in contact te treden met Dr. van Mook.
Dit was nu juist mijn taak en ik heb het
genoegen gehad dezen, al was het met
moeite, te volbrengen. Verder heb ik aan
de besprekingen zelf niet deelgenomen,
doch ik kan wel vertellen, dat Van Mook
en Sjahrir. die mi) een zeer verstandig,
Weersverwachting, medegedeeld
door het K.N.M.l. tot morgenavond.
Wordt verwacht i
Matige aan de kust tijdelijk kluch
tige wind tusschen N. ep N.W.
Koude nacht. Overdag meest zwaar
bewolkt met later kans op regen.
redelijk man lijkt, een plan hebben weten
samen ta stellfei, dat zeer dicht grenst
Wat b ar In Gouda to doonf
Reünie i Vrijdag t./m. Woensttag
Gravin Alexandra (Boven 18 jaar)
Thalia-Theater r Vrijdag t./m. Woensd.
Blanke Slavin (Boven 14 Jaar)
Schouwburg Bioscoop, Vrijdag t.m. Dins.
De zwarte spion (Boven 18 jaar)
Woensdagmorgen om 10 uur Excursie
van de Ned. Vereen, van Huisvrouwen,
afd.- Gouda Broodbakkerij Fa. Steenland.
Ziekenfondswezen en
V olksgezondheid.
Het Tweede Kamerlid C. J. van Lien-
den zal in een cursusvergadering van de
Partij van den Arbeid dit ondcr^"P
behandelen. Iedere belangstellende is op.
deze interessante bijeenkomst van ha
welkom. Deze vergadering wordt gehou
den in de bovenzaal van Café „net
Schaakbord" op de Kleiweg op Zaterdag
13 APril ,n vaBflt *an °m
Jubilea bij de „Zuid-Holland".
Maandag herdachten drie werknemers
bil de N.V. Koninklijke Plateelbakkerij
„Zuid-Holland" het feit, dat zij 25 jaren
in het bedrijf werkzaam waren en wel
de heeren J. Snel en J. W. Rietveld,
res#, chef van de modelmaker en glazuur-
der en me). C. Verkaik. die 25 jaar als
magazijnbediende werkzaam ïs en het
geen voorwaar wel als een zeldzaam
[jubileum gekenmerkt mag w°r"en-
1 De jubilarissen werden door LMrectie
en bedrijfsleiding ontvangen, waarbij de
Directie in een korte toespraak het feit
memoreerde en aan de jubilarissen hulde
bracht voor hun goede en trouwe plichts
betrachting, waarna een geschenk onder
couvert aan elk van hen werd over
handigde
Oudheidkundige kring
„Die Goude"*
De Oudheidkundige kring „Die Goude
heeft op Dinsdag 16 April een vergade
ring in „De Beursklok" belegd, waarop
zal spreken de heer Muylwijk over „Op
twee partijtjes bij een stadssecretaris en
twee verjaardagsvisites bij een oud-burge-
meester in den Franschen *9®*
aan het eenige weken geleden door
Nederland opgestelde plan. De bespre
kingen op de Hooge Veluwe dienen om
de goedkeuring van de Nederl. Regeering
te verkrijgen voor dit schema. Naar mijn
meening, zoo zeide hij, is het voor
Nederland beslist noodzakelijk, dat de
overeenkomst nu aangegaan wordt. Toen
wij hem vroegen, voor welke dcelen van
Indië deze overeenkomst van kracht zou
zijn, antwoordde hij: alleen voor Java
en Sumatra. Op de vraag of de bespre
kingen tusschen Schermerhorn en Attlee
betrekking hadden op de Indonesische
kwestie, mocht hij niet antwoorden.
De dikwijls vermelde oneenlgheid tus
schen Nederl. tn Britsche troepen noemde
hij een fabel, er was zelfs een overeen
komst gesloten, waarbij bepaald was, dat
zoowel Nederl. als Britsche eenheden de
nog geïnterneerde Hollanders en Japanners
bij hun transport naar de havens zouden
beschermen.
De toestand In de kampen was niet
bepaald aangenaam toch bevredigend, en
van hongerlijdei had Clark Kcrr noch
in kampen noch onder de bevolking iets
kunnen merken.
Het aantal extremisten op Java, zoo
vervolgde hij, is gering en bij de bestrij
ding van dezen werken Indonesiërs,
Nederlanders en Britten eensgezind samen.
Dat zij ooit aan de macht zouden komen
lis uitgesloten, daar bijna geheel Java
achter Sjahrir staat. Ook de communis
tische invloed is betrekkelijk gering, al
bestaat er een klein partijtje onder leiding
van een Kaukasiër.
De indruk, die Clark Kerr over het
algemeen gekregen had, was, dat wij het
verder verloop van de besprekingen
optimistisch moeten bezien.
Na afloop van deze conferentie bewees
de nieuwe Lord, dat hij behalve een
geschikt bemiddelaar ook een voortreffelijk
gastheer was. In een dat llch
toen ontwikkelde, toonde* hl) groote
belangstelling voor de politieke ontwik-
keling in ons land. .waarover wij hem dan
i ook een en ander meedeelden.
Woensdag 10 April, Schouwburg 7 u.
R'damsch Pbilharmonisch orkest.
E«u vliegenier verteld
Gisteravond hadden wij een onderhoud
met den heer S. Soeters, die piloot-na vi-
aator was op den reusachtlgen skymaster
waarmede de Lt. G. G. Dr. H. J., van
Mook. de Engelsche bijzondere ambas
sadeurs. Archibald Clark Kerr. Dr. P. J.
A. Idenburg, de su'.tan van Pontianak,
Alkadri Hamld II, overste in het K.N.I.L.
en de afgevaardigden van Sjahrir: Sóe-
nandi, (min. van Just.) Soedarsono (min.
van Blnn. Zak.) en Pringodigdo staats
secretaris. benevens adviseurs en secre
tarissen. m» I
Bil rijn vertrek had Dr. van Mook
aan den gezagvoerder der K.L.M., ver
zocht, zich aan het gewone vliegschema
te houden.
Na de eerste landing, na 9 uur vliegen
van Batavia, werd hiervan reeds afgeweken
Deze landing had plaats op het vliegveld
Pekjoe bij Rangoon. Dit is een oorlogs
vliegveld van de R.A.F., midden in het
oerwoud gelegen, vrijwel zonder eenig
comfort t geen koud water, geen tiolet-
gelegenheid, kortom practisch niets.
Bovendien was de hitte vrijwel ondraag
lijk. Na benzine innemen ging de tocht
dan ook weer spoedig verder. De dele
gatie vloog in den nacht over het
schitterend verlichte Calcutta, vloog door
Idem. Beursklok, 8 uur, Partij vd.Vrij
heid, sprekers de heer v. Dijk en Prof.
Molenaar.
Idem, Ned. Herv. Ver. Calvijn, 7.30 a.
Ds. v. Dijk van Monster.
Idem, Bureau „Groot Gouda" 7-9 uur
Spreekuur voor gerepatrieerden.
Idem, bovenzaal „Reünie", 7 uur, Da.
J. Börger, „De mensch van morgen".
Idem, 8 uur. Repetitie Gemengde zang-
vereeniging „Euterpe 1ste Bewaarschool
Patcrsteeg
Donderdag 11 April Nieuwe Schouw
burg, 7.30 uur, G. en A.V. „Excelsior"
Uitvoering „Vredesspel".
Idem Reünie (bavenzaai) 2 uur. Vrou
wengroep Partij van den Arbeid. Mej.
Mr. de Jong over „Het werk v.d. Kin
derpolitie".
Idem. Reünie, 8 u., Mi). Nut v. h. Alg.
Voordracht Albert Vogel Jr,
naar Allahabad, waar getankt werd. Ook
hier werd de tocht niet onderbroken en
behalve de landingen te Karachi en
Easra, werd er onafgebroken doorge
vlogen naar Caïro. Hier kon de beman
ning even op adem komen.
Vrijwel alle passagiers toonden groote
belangstelling voor de cockpit. De sul
tan van Pontianak vertoefde er bijna
gedurende de geheele reis. Onder de
passagiers zelf heerschte een opgewekte
stemming en het zou voor een bultan-
staander moeilijk geweest zijn om vast
te stellen, dat in het vliegtuig twee par
tijen zaten.
Van Caïro ging de tocht rechtsstreeka
naar Nederland. Een lichte motorstoring
veroorzaakte bi) het vertrek een opont
houd van 2 '/2 uur. Om den verloren
tijd in te halen werd de kortste route ge
vlogen over de Middelandsche zee, de
Alphen en langs het verwoeste Keulen.
Gedurende de geheele tocht was het
weer schitterend. Men keek om zoo te
zeggen over de Middelandsche zee heen.
Nauwelijks in Utrecht of de echte Neder-
landsche wolken verschenen, doch deze
belemmering veroorzaakte geen minder
hartelijk ontvangst op Schiphol, waar de
belangstelling enorm was.
mams
Diefstal.
Uit koffers, van uit Iadië komende
personen, zijn, bij het vervoer van Amster
dam naar Schiedam,, o.a. 1100 sigaretten
en 3 zeemlappen gestolen. Als dadera
van dezen diefstal heeft de politie alhier
3 personen gearresteerd, die belast waren
met het transport der koffers.
Stadgenoot spreekt voor de
radio.
Onze stadgenoot, de heer R. v.d. Brug,
lid van de Tweede Kamer en lid van het
Hoofdbestuur van de Partij v. de Arbeid,
houdt a.s. Zaterdagavond 6.45 uur een
radio-voordracht met als onderwerp i
„Een betere samenleving". De uitzending
vindt plaats over Hilversum I (301 M.)
in het programma voorbereid door de
VARA.
m
GOUDA
iv*. j. ------- oiY)Q
IIUUI UjJll V-MWl v
me^e' I u
CU Ujausu» i
suuicu - w
w -
