De brochure tegen Prof. Gondrlaai
WONINGBOUW IN NIEUWE BANEN
DAMRUBRIEK
'■V-V
Cv.v
,"oVV."
Leest Groot Gouda\
Het Prinselijk bezoek
aan Zwitserland
Prinses Juliana en Prins Bernhard
hebben hedenochtend een rondrit dooi
de stad Bern gemaakt, die deed den
ken aart de overweldigende ontvangst,
die Maarschalk Montgomery hier drie
maanden geleden te beurt viel.
Langs de oude wegen „door eere-
bogen gemarkeerd en rijk gepavoi-
seerd,.had een geweldige menigte een
haag gevormd en overal klonk „leve
Prinses Juliana, leve Nederland" .als
de wagens voorbijreden.
Vervolgens werden de hooge gas
ten officieel ten stadhuize ontvangen
door den Staatsraad en den Bern-
schen gemeenteraad. Daar werd hun
een eerewijn aangeboden, terwijl kin
deren in den kleederdracht van de
streek, volksliederen zongen. De Prins
en de Prinses konden hun aandoening
en blijdschap niet verbergen bij een
zoo vriendelijke ontvangst.
In den voormiddag vloog Prins
Bernhard zelf een Zwitsersch vlieg
tuig, van het type „Pelikan", over de
hoofdstad, waarbij hij werd vergezeld
door den staatsraad M. Celio, chef
van het ministerie van Posterijen en
Spoorwegen.
Om 1.30 uur gaven Prinses Juliana
en Prins Bernhard een lunch in het
Nederlandsche Gezantschap ter eere
van den Bondsraad.
Des middags op een receptie, die de
Prins en Prinses in het Nederlandsche
Gezantschap hielden, heeft Prinses
Juliana aan den Bondsraad, die ver
tegenwoordigd werd door den presi
dent, M. Kobelt, den vice-president,
M. Etter en den minister van Buiten-
landsche Zaken, M. Petitpierre, een
geschenk overhandigd uit naam van
de Nederlandsche regeering. Het is
een schilderij van den Nederlandschen
meester Jan van Goyen, dat een Rijn
landschap voorstelt. In den bovenrand
van de lijst is de volgende inscriptie
aangebracht „geschenk van de Neder
landsche regeering'.
Heropening inschrijving 3
Grootboekschuld 1946
Het Ministerie van Financiën deelt
mede, dat-van 4 tot en met 14 Juni
a.s. weder de gelegenheid zal worden
opengesteld om in te schrijven op de
3 procent Grootboekschuld. De be
treffende prospectus zal een dzer da
gen verschijnen. Nadere bijzonderhe
den hiervoor zullen nog worden be
kend gemaakt.
De inschrijving op
Grootboekschuld
Naar het A.N.P. verneemt, zou op de
3% Grootboekschuld 1946 weder met
geblokkeerd tegoed kunnén worden
ingeschreven en zou een verder de
blokkeering van gelden niet wensche-
lijk worden geacht. In dat geval wordt
de .mogelijkheid geboden de geblok
keerde tegoeden, die renteloos blijven
liggen, rpet de onderhavige inschrij
ving rendabel te maken.
Bovendien zou men de inschrijving
voor bepaalde doeleinden tegen vrij-
geld kunnen verkoopen.
HET BINNENLAND
IN DEZE WEEK
De afgeloopen week bracht belang
rijke gebeurtenissen en ook voor de
komende week staan er weer enkele
op het programma. Ondanks alle po
gingen om aan de havenstakingen
een einde te maken, duren deze in de
A'damsche en R'damsche havens nog
steeds voort. Van de zijde der E.V.C.
wordt alle mogelijke moeite gedaan
het conflict ook uit te breiden over de
binnenscheepvaart, iets wat niet zoo
vlot schijnt te gaan. In ieder geval is
de toestand dermate ernstig, dat min.
pres. Schermerhom zich genoodzaakt
zag voor de microfoon officieel een
standpunt tegenoyer de stakers aan
te nemen en ze met klem aan te ra
den het werk te hervatten. Gebeurde
dit niet, dan zouden vrijwilligers op
geroepen worden en in het uiterste
geval zou het' leger bij de zaak be
trokken worden. Typisch, is, dat de
min.-pres. er een paar maal de nadruk
op heeft gelegd, dat deze vrijwilligers
absoluut geen onderkruipers zijn. On-
dertusschen is men nu al aardig aan
de derde faze van de rede toe, want
in beide havens zijn de militairen
reeds aangekomen en doen daar voor-
loopig nog dienst als bewakers van
de tallooze vrijwilligers. De stemming
onder ons volk wordt wel voldoende
getypeerd door het feit, dat de com
plete bemanning voor de schepen
„Bloemfontein' en „Klipfontein", die
geheel uit vrijwililgers bestaat, in twee
dagen bijeen was en men nog wel
enkele schepen met vrijwilligers had
kunnen bemannen. De „Bloemfontein"
is na weken wachten, Zaterdag j.L
vertrokken, de „Klipfontein" kiest deze
week zee.
Van geheel andere toon is de reis
van onze Prinses en Prins naar Zwit
serland. Na hun Scandinavische reis
zijn zij naar het gastvrije Zwitserland
gegaan om namens het Nederlandsche
Volk de dank te betuigen voor alles
wat Zwitserland voor ons heeft ge
daan toen men hier in den grootsten
nood verkeerde.
Als slot komt ditmaal het feit, dat
wij voor het eerst sinds 1937 weei
r.aar de stembus hebben kunnen gaan
om in vrijheid diegenen in onze Volks
vertegenwoordiging te verkiezen, die
wij daarvoor het best geschikt ach
ten. En het moet maar direct gezegd,
dat de uitslag van deze stemming, die
zoo merkwaardig rustig is verloopen,
voor velen een teleurstelling is gewor
den. Een succes voor de K.V.P. was
het niet, rekening houdend met de
bevolkingsaanwas om slechts met 1
zetel vooruit te gaan, hoewel daar
tegenover de slag, die andere partijen
in de K.V.P. hadden gedacht te zul
len slaan, goed afgeweerd is. De
Partij van de Vrijheid is er, gezien
haar beroep op zakenmenschen en
Middenstand tegen de geleide econo
mie er ook niet afgekomen zooals men
verwacht had met slechts 2 winst
zetels bij de oude liberalen vergeleken.
De Chr. Rechtschè groepen wisten
zich aardig te handhaven. De groote
onbekende was ditmaal de Partij van
den Arbeid, die een eind beneden de
verwachtingen is gebleven, maar ve
len hadden zich voorgesteld, dat de
winst van rechts voor het Socialisme
grooter zou zijn. Alleen de Commu
nisten zijn behoorlijk uit de bus ge
komen, hoewel zij als vierde partij in
grootte en als oppositie-partij toch
niet die invloed op den gang van za
ken zullen hebben als zij graag zou
den willen. Morgen zal H.M. de Ko
ningin op Soestdijk de besprekingen
betreffende de Kabinetsformatie gaan
openen. Het zal van groot belang
rijn, welke figuren in het bizonder
door de K.V.P. naar voren worden
gebracht. Daatvan zal grootendeels af
hangen of de regeering meer vooruit
strevend dan wel behoudend georiën
teerd zal zijn.
Maatregelen tegen den
smokkelhandel
In de Nederlandsche Staatscourant
van hedenavond komt een beschikking
voor van den minister van Financiën,
dat het een ieder verboden is in een
strook van 500 meter breedte langs
de Nederlandsch-Duitsche en de Ne-
derlandsch-Belgische grens, in de open
lucht, al dan niet in een vervoermid
del, aanwezig te zijn.
Dit verbod geldt niet ten aanzien
van personen, die o.m. uit beroeps
overwegingen of noodgedwongen zich
in deze zone moeten ophouden.
Herstel diplomatieke
betrekkingen met Roemenië
Eenige tijd geleden is op het Mini
sterie van Buitenlandsche Zaken van
de Roemeensche regeering het verzoek
ontvangen de diplomatieke betrekkin
gen met de Nederlandsche regeering
te herstellen. Har^r Majesteits regee
ring heeft zich bereid verklaard aan
dit verzoek te voldoen.
Tot uitwisseling van gezanten zal
worden overgegaan.
Landelijke Vereeniging van
ex-politieke gevangenen
De heer J. F. Jautze maakt met in
gang van 20 Mei 1.1. geen deel meer
uit van het bestuur der landelijke ver
eeniging van ëx-politiekp gevangenen.
Deze plaats zal op de eerstkomende
vergadering worden aangevuld.
Nederland dankt de B.B.C.
Vrijdag 24 Mei a.s. zal in het pro
gramma van de Engelsche „Home
Service" na het nieuws van 18 uur een
reportage worden uitgezonden van
de aanbieding der plaquette van het
comité „Nederland dankt de B.B.C."
door den Nederlandschen ambassadeur
te Londen.
Commissie van Overleg
voor het Landschapsherstel
Het herstel van de schade aan land-,
tuin-, boschbouw en woeste gronden
is opgedragen aan den Rijksdienst
voor Landbouwherstel, waarbij thans
zeer sterk de noodzaak naar voren is
gekomen om niet alleen het cultuur
land en de boschcomplexen te her
stellen, waar dit van economisch be
lang is, doch ook om in de zwaar ge
teisterde gebieden weer een landschap
te scheppen. In de geinundeerde ge
bieden is al het opgaande hout en het
struikgewas vernietigd. Buitenplaat
sen, erven van boerderijen* wegen en
boerderijen, wegen en dijken zijn
thans gaheaL-feoomloos. Het land ligt
open en wordt op schadelijke wijze
aan den wind blootgesteld. De schoon
heid van ons typisch Hollandsche land
schap is verloren gegaan en heeft
plaats gemaakt voor een kale cultuur
steppe.
Ambtelijk overleg heeft er toe ge
leid, dat onder voorzitterschap van
één der directeuren van den Rijks
dienst voor Landbouwherstel is in
gesteld een „Commissie van overleg
voor het Landbouwherstel".
Vaste K.L.M.-dienst
AmsterdamNew York geopend
Deze 21ste Mei is de zooveelste
bijzondere datum in de Nederlandsche
luchtvaartgeschiedenis. Nauwelijks
een jaar, nadat de Duitsche overheer-
schers dé ruïne van ons land verlieten
én als nieuw sprekend bewijs van het
tempo, waarin o'tts volk zich weer
opricht werd een doel bereikt, dat de
pioniers van onze nationale luchtvaart,
met name de heer Plesman, directeur
van de K.L.M. zich reeds voor den
oorlog hadden gesteld.
Talloozen waren er op Schiphol trots
Hedenmorgen is voor de Civiele
Kamer van de Utrechtsche Rechtbank
de klacht behandeld van prof. ir. Gou-
driaan, oud-president directeur van
de Nederlandsche Spoorwegen, tegen
ir. Driessen, gepensionneerd hoofd
ingenieur van de Nederlandsche
Spoorwegen, die vlak na de bevrijding
in een brochure vooral de houding van
prof. Goudriaan tijdens de bezetting
en tegenover het personeel der N.S.
heeft becritiseerd.
Mr. F. M. Westerouen van Meete-
ren pleitte voor prof. Goudriaan, die
zich door de brochure van den heer
Driessen in eer en goeden naam acht
aangetast. Hij achtte de gewraakte
publicatie lasterlijk, subs, beleedigend,
subs, on/iechtmatig. Volgens spreker
zijn er tusschen eischer en gedaagde
moeilijkheden geweest, doordat ge
daagde 'trij eèn directeursbenoeming
van de Spoorwegen door eischer ge
passeerd is. Eischer moest tijdens zijn
Fabriekmatige productie kan
vele moeilijkheden ondervan
gt Practischer en
goedkooper bouwen.
Nederland staat voor de gigantische
taak den achterstand in te halen,
welke in het bouwbedrijf gedurende
de oorlogsjaren is ontstaan. De aange
richte vernielingen, achterwege geble
ven nieuwbouw en het uitgestelde on
derhoud hebben een opeenhooping
van werk veroorzaakt, die zich uit in
een nijpend tekort aan woonruimte.
Na het loopende jaar, waarin men er
niet in zal slagen meer dan 10.000
woningen te zetten, zal het noodig zijn
gedurende minstens tien jaren een
bouwprogramma te verwezenlijken
met een productie welke het dubbele
bedraagt van voor den oorlog. Wil
dit programma uitgevoerd kunnen
worden, dan zal men o.m. dienen te
voorzien in het ontstellend tekort aan
geschoolde arbeiders. Gegeven het al-
gemeene tekórt op de arbeidsmarkt
zal slechts een klein deel der noodige
krachten gevormd kunnen worden
door scholing. De oplossing zoekt men
thans in het vereenvoudigen der
werkwijze. Wetenschappelijk-analyti-
sche onderzoekingen in die richting
gaan gepaard met pogingen om de
bezwaren van den traditioneelen wo
ningbouw te ondervangen. Dit zijn
o.m. de „gehoorigheid", de geringe
warmte-isolatie der muren, het brand
gevaar en het tochten van ramen en
deuren van de meeste bestaande hui
zen.
Prof. ir. B. H. H. Zweers legde in
één dezer dagen aan de Technische
Hoogeschool te Delft gehouden in
treerede het voornaamste accent op
de noodzaak van fabriekmatige pro
ductie der onderdeden, waaruit een
huis is samengesteld. Dit kan geschie
den volgens verschillende methoden,
waarbij beton en staal een groote rol
spelen. Montage van uit deze mate
rialen vooraf gereed gemaakte onder
deden zal één der zeer groote belem
meringen voor vlot bouwen te we
ten den invloed van het weer elimi-
neeren. Het verwerken van gereed
aangevoerde ramen en deuren, zelfs
complete keukens en kasten, is reeds
bekend. Bij montagebÖuw vervalt
echter ook veel metselwerk, het leg
gen van vloeren enz. Dit laatste deel
van het werk wordt vervangen door
het aanbrengen van een isoleerende
laag op den betonvloer. Het volledig
inbouwen der leidingen voor gas,
electriciteit en water zal ongetwijfeld
heel wat moeilijkheden aan de bewo
ners kunnen besparen. Zoo zouden
er nog veel meer organisatorische fi
nesses te noemen zijn, die het bouwen
goedkooper, sneller en beter kunnen
doen verloopen.
Men dient echter bij de bespreking
van deze vooruitzichten te bedenken,
dat nog vele weerstanden moeten wor
den overwonnen. In de eerste plaats
heeft Nederland op dit gebied zoowel
wetenschappelijk als practisch een
groofen achterstand in te halen. Ver
der zijn er de zeer uitzonderlijke toe
standen in het bouwbedrijf, dat in
hoofdzaak werkt met zeer weinig of
zelfs zonder kapitaal. Hierdoor ont
breekt de prikkel tot opvoering van
het rendement en tevens het geld,
noodig om nieuwe methoden te pro-
beeren. Deze economisch onjuiste
organisatie is oorzaak van vele maat
schappelijke misstanden; de gevolgen
worden uiteindelijk gedragen door de
gebruikers der woningen en de be
lastingbetalers.
Het invoeren van nieuwe methoden
kan aan deze misstanden een eind
maken. Hieruit zou dan voortvloeien,
dat de bouwindustrie geheel in handen
komt van vakmenschen, waarmee een
yciale saneering van de eerste orde
zou worden bereikt. Dat deze ratio
nalisatie niet moet worden gezien als
een vervaardiging van huizen aan den
loopenden band, met alle cultureele
nadeelen van dien, zij hierbij nadruk
kelijk gezegd. Het gaat slechts om
verbetering van werkmethoden, waar
aan Nederland thans meer dan ooit
behoefte heeft. -3ni
presidentschap der Nederlandsche
Spoorwegen herhaaldelijk maatrege
len nemen ,die ingingen tegen de tra-
ditioneele praktijk van het Spoorweg
bedrijf. Dit alles heeft weerstanden
gewekt.
Vervolgens liet pleiter den inhoud
van de brochure de revue passeeren,
die volgens spreker wemelt van on
ware beweringen; verdachtmakingen
en noodeloos kronkelende uitlatingen
Het oogmerk, aldus pleiter, dat vol
gens eigen verklaring bijgedaagde
heeft voorgezeten, is, om prof. Gou
driaan de mogelijkheid af te snijden
naar andere voor de gemeenschap
even gewichtige of nog gewichtiger
functies te dingen.
Pleiter vroeg een schadeloosstel
ling van 25.000,hoewel dit vooi
eischer natuurlijk niet het belangrijk
ste is, waar het om gaat: de recht
bank besliste in goede justitie.
Nadat 's morgens mr. Westerouwen
van Meeteren voor eischer, prof. Gou
driaan, aan het woord was geweest,
kwam 's middags bij de voortgezette
behandeling mr. Salm als pleiter voor
gedaagde, ir. Ch. H. J. Driessen, aan
het woord.
Mr. Salm merkte op, dat men niet
op de details mag letten, maar op
het algemeen belang van de brochure.
Juridisch stelde spreker vast, dat, in
dien het objectief belang inderdaad
bewezen is, daarop den nadruk moet
worden .gelegd. Toen in 1945 prof.
Goudriaan wederom optrad als pre
sident-directeur van de Nederlandsche
Spoorwegen, was dit funest. Ge
vreesd werd, dat prof. Gputiriaan nog
meer kwaad zou kunnen aanrichten.
Wanneer nu een groot deel van de in
de brochure genoemde feiten waar is,
kan men zich de vrees der spoorweg-
menschen indenken.
Eischer is bekwaam, welsprekend
en innemend, doch eerzuchtig. Wan
neer niet alle feiten uit de brochure
waar zijn, is zij daarom waardeloos?
Gedaagde is in ieder geval te goeder
trouw geweest. Het adres van Maart
1945 zegt wel genoeg over de stem
ming bij de spoorwegambtenaren ten
opzichte van prof. Goudriaan. Wat de
trein naar IJmuiden betreft: het mac
dan waar zijn, dat prof. Goudriaan er
zelf niet in zat, hij heeft in elk geval
wel getracht zijn familie in veiligheid
te brengen en dit heeft een slechten
indruk gemaakt.
-Mr. C.. Veen, de president van de
Civiele Rechtbank, zal Woensdag
12 Juni uitspraak doen.
THALIA- THEATER
Da Rooda Aarda
Ook Donderdag 3 voorst,
om 3 u., 7 u. en 9,15 u.
Plaatsbespreken van 10—11 n.
aan de cassa.
tintelend getuige van, toen om 14.10
uur het eerste K.L.M.vliegtuig om
hoog ging, om den vasten, voorloopig
2 X 's weekschen Nederlandschen
luchtdienst AmsterdamNew York 'n
feit te maken.
De passagiers, voor het meerendeel
gasten van de K.L.M., vereenigden
zich in de repatriantenloods. Daar
nam de heer Hans Martin namens de
directie van de Koninkiijke Lucht
vaartmaatschappij afscheid van de rei
zigers na er aan te hebben herinnerd,
welk een gewichtig oogenblik ons land
beleefde en er zijn groote voldoening
over te hebben uitgesproken, dat dit
doel eindelijk werd bereikt in weerwil
van de ontzaglijke vraagstukken, die
om oplossing vroegen en de remming,
die de nu reeds 3 maanden durende
staking beteekent voor den opbouw
van de wereldluchthaven.
Red, H. Tenwolde
Ratificatie
Op 9-5 j.L gaf ik uit de afgebroken
parti) J. Goudriaan-A. A. de jong als
38e zet zijnde de slultzet van wit 28-23
aan wat de partij zoo doen verliezen.
Bij de voortzetting der partij bleek dat
wit echter 27-21, als 38ste zet had afge
geven (hier gaf ik de winst aan) en wit
won de partij dan ook.
Uitslag probleemwedstrijd (ladder)
Ie prijswinnaars zijn de heeren.
Th. v.d. Veer, 4de Kade 11. H. de Jong,
Bleekerssingel 10, H. L. Luynenburg, 4de
Kade 3. Zij ontvangen leder f 2.50
2e prijswinnaars zijn de heeren;
J. K. Heetland, Ridder v. Catsweg 53,
P. Blok, Reigerstr. 33. Beiden ontvangen
ieder f 1.—.
Hiermede is deze wedstrijd ten einde,
voor de fouten welke vooral in het be
gin door ons zijn gemaakt bieden wij
onze verontschuldiging de oplossers aan.
Ook hier geldt, alle begin is moeilijk.
Van verschillende zijden mocht ik crltiek
vernemen wat ten zeerste op prijs wordt
gesteld en gaarne ter harte wordt genomen,
om deze rubriek steeds beter te voeren.
Gaf de heer B. Dukel op de analyse der
10e partij Keiler-Rozenburg mi) eenige
nuttige wenken zoo ook de heer P. D.
de Graaf. Maar onze Goudsche dammers
bleven niet achter en ik mocht van den
heer Th. Jaspers eenige zeer juiste op
merkingen vernemen. (De mondelinge op
merking van een der clubgenooten, hij
geen. steen meer durfde te verplaatsen,
aangezien bij een eventueele publicatie
alle door hem gedane zetten toch fout
souden blijken vormt de humoristische
noot van deze crltiek).
En last-but not least/ moet ik en vele
dammers met mi) de redactie van Groot
Gouda danken vóór prijzen en ruimte
welke niet alleen voor deze rubriek maar
ook voor de vereeniginguitslagen steeds
toegestaan wordt, zonder welke wij geen
publiciteit zouden kunnen geven van ons
dnmmersleven en waarmede onze courant
zich als een echte Goudsche laat kennen.
Wij hopen dan ook er nog veel gebnijk
van te mogen maken.
Tot slot nog een eindspel, welke een
remise stelling is? Wie brengt deze tot
winst
Deze stand is uit de H.D.
Wit dammen 10. 24. 37.
2 3 4 5
1
15
25
35
45
46
46 47 48 49 50
Zwart dam 25. Zwart aan zet.
Door mij wordt f 10.— uitgelooft aan
hem of hen welke deze in winst weet om
te zetten. Oplossingen tot een maand na
plaatsing te richten aan redactie Ga*
Markt 69.
Op de linker bovenhoek Damrun"e
vermalden. Voor persoonlijk antwoor
postzegel Insluiten s.v.p.
O-
