De schoonheid van het Nederland Planten o ver poten Fa. G. L Laat NU Uw £ee*t „tfCMt Qoui» Ook bij U vkomt „RELIEF" etaleeren BUITENLAND CORRIE KENNISGEVING Een stadgenoot schrijft ons: In den laatsten tijd zijn er steeds tneer artikelen en brochures versche nen, waarin de na-oorlogsche gedaan te van ons land wordt behandeld. Er wordt daarin gesproken over velêrlei onderwerpen: annexatie van een deel van Duitschland, oekonomische pers pectieven, sociale en staatkundige hervormingen,vult u zelf maar in. Tot mijn spijt heb ik in deze ge schriften en in de programma's, die zijn opgesteld, tot dusverre weinig aan getroffen over een onderwerp, dat mij zeer na aan Tiet hart ligt en naar het mij wil voorkomen ook wel van zoo danige beteekenis is, dat daaraan aandacht moet worden" geschonken. Ik bedoel het herstel van de schoon heid van .ons landschap, onze steden en onze norpen, voor zoover die in de jaren 1940—1945 verloren is ge gaan. Het gelaat van ons vaderland, is door den bezetter, vooral in de laatste jaren, op vreeselijke wijze geschon den. Onze duinen zijn voor een aan zienlijk deel op misdadige wijze ver nield, onze bosschen stelselloos ge kapt, onze wegen van hun boomtooi beroofd, onze heiden en velden door het graven van nuttelooze zgn. stel lingen ernstig beschadigd. Sommige onzer steden en wie in het Westen des lands denkt daarbij niet aan onze zoo zwaar geteisterde vorstelijke re sidentie? zijn door de kwaadwillige vernielzucht van den vijand van vrij wel alle luister beroofd. Wat natuur en menschenhanden in vele eeuwen de den ontstaan, werd- in korten tijd vernietigd. Andere plaatsen hebben door .de oorlogshandelingen zelf in zoodanige mate geleden, dat in de meest letterlijke beteekenis aan een wederopbouw zal moeten worden ge dacht. Als gevolg van oorlog en bezetting is er in ons land veel schoons ver loren gegaan, maar daarnaast ver dween ook veel, waarvan het verlies in aesthetisch opzicht niet betreurd behoeft té worden. Er doet zich nu een kans voor om op de plaats van wat verloren ging, iets .schoons op te bouwen, schoon zoowel in utilistischen als in aestheti- schen zin. Deze kans zal, dat hopen wij toch allen vurig, zich waarschijn lijk zelden of nooit meer herhalen. Zij moet daarom ook ten volle aangegre pen worden. Dat is een vaderlandsche zaak. Zooals in de 17e eeuw de grond slagen werden gelegd voor de schoon heid van het huidige Amsterdam, zoo moet in de eerstkomende jaren door ons gewerkt worden voor de Schoon heid van het Nieuwe Nederland. Ten aanzien van het herstel van ons landschaps-, steden- en dorps- schoon bestaan er theoretisch twee mogelijkhedèn; 1-. het herstel wordt geheel overge laten aan het initiatief van parti culieren en plaatselijke overheden; 2. de na-oorlogsche wederopbouw is in zijn vollen omvang Rijks zaak. Ik geloof niet onyoorzichtig te zijn als ik veronderstel, "dat de eerste mo gelijkheid buiten beschouwing kan worden gelaten. Alleen reeds het feit, dat 's Lands Schatkist den wederop bouw grootendeels zal moeten finan cieren, geeft het Rijk het recht, neen: de plicht zich op alle onderdeden volledige zeggenschap voor te be houden. Het behoort niet tot mijn bevoegd heid dit onderwerp in uitgebreiden zin te. behandelen, maar wel zou ik er nog gaarne 'enkele dingen over zeggen. Laat ik 'mij daarbij allereerst bepalen tot ons steden- en dorpS- schoon. De tijd, dat de dorpstimmer man zn troostelooze misbaksels overal langs de wegen kon uitstrooien en dat in de meeste, groote zoowe ais kleine steden kosten noch moeiten werden gespaard om het stadsschoon zoo doeltreffend mogelijk te vernielen, mag, hoop ik, als tot het verleden be- hoorend worden beschouwd. Aan de beunhazerij op architectonisch en stedebouwkundig terrein moet volledig een einde komen. Op plaatsen waar weinig werd ver nield, zullen de moeilijkheden niet groot zijn. Betreft het slechts enkele huizen, een enkele boerenwoning, dan zal ver moedelijk kunnen worden volstaan met het verstrekken van richtlijnen, ev.- een eenvoudige schets voor het her stel en het opleggen van de verplich ting het definitieve ontwerp ter goed keuring- voor te leggen aan een offi- ciëele instantie. Deze methode werd reeds in sommige deelen des lands voor den oorlog met veel vrucht toe gepast. Men zou kunnen voortwerken in de lijn, die reeds bij "den weder opbouw in 1940 werd getrokken door de eisch te stellen, dat bij elk plan tot wederopbouw een "welstands advies van een bevoegde instantie moet worden overgelegd, waardoor ze kerheid bestaat, dat het aan zekere aesthetische normen voldoet. Zonder een dergelijk advies zouden geen bouwmaterialen beschikbaar moeten worden gesteld. Betreft het herstel een object van grooteren omvang, een aantal huizen blokken of een geheele stadswijk, zoo niet erger, dan zal moeten worden nagegaan of de mogelijkheid (en de wenschelijkheid!) aanwezig is om wat verloren ging weer in groote trek ken op dezelfde wijze op te bouwen, of dat deze gelegenheid moet worden aangegrepen om wijzigingen van ste debouwkundigen aard aan te brengen, die tot dat oogenblik soms tot de vrome wenschen hadden behoord. Ik herinner slehcts aan verbeterin gen, die verband houden met de eischen. van het moderne verkeer, al ontveins ik mij niet, dat vaak in naam van dat verkeer eischen worden ge steld, die eiken redelijken' grond mis sen. (Ik denk bijv. aan het dempen van onze „zoo karakteristieke en schoone Hollandsche grachten, een schennis van ons stedenschoon, waar mede vrijwel nimmer eenig werkelijk verkeeisbejang werd gediend!). Voor al voor onze kleine steden geldt de regel, dat het groote verkeer beter om dan door de stad kan worden geleid. Doet een geval als hier bedoeld zich voor, dan zal het Rijk tot taak hebben daarbij leiding te geven, wat kan geschieden door het instellen van stedebouwkundige diertsten in de ver schillende getroffen gebieden (ev. provincies). Door een zekere decen tralisatie kan immers beter worden bereikt, dat de herbouw wordt uitge voerd in den stijl, welke in het des betreffende gebied thuis hoort. Uiter aard kan hierbij gebruik worden ge maakt van de ervaringen, welke de Dienst voor den Wederopbouw reeds in de bezettingsjaren in Middelburg, Rhenen, Wageningen en elders heeft opgedaan. De groote steden Den Haag en Roterdam beschikken zelf over uitstekende diensten voor stads ontwikkeling en volkshuisvesting, die hierbij uiteraard ingeschakeld worden. Voor de kleinere steden en de dorpen gelden echter als stelregel, dat de wederopbouw nimmer aan de plaat selijke overheden mag worden over gelaten. Het verleden heeft bewezen, dat het steden- en dorpsschoon bij hen gewoonlijk niet veilig is. Het spreekt vanzelf, dat bij dit alleS op groote schaal gebruik zal moeten worden gemaakt van de werkkracht en het initiatief van gemeentelijke en particuliere architecten en bouwkun digen. De richtlijnen voor het uiterlijk der nieuw te bouwen werken, scholen, fabrieken, woningen, enz. zullen echter van hoogerhand dienen te worden verstrekt. Het zal nimmer mogen ge schieden, dat in latere jaren plannen zullen moeten worden gemaakt als wij thans hebben gekregen, bijv. voor het herstel van het aanzien van de markten te Delft en te Gouda. Een belangrijke vraag, die zich hierbij voordoet is nog deze: moeten de( verloren gegane of zwaar bescha digde monumenten weer in hun ouden luister worden hersteld? Mijns inziens is hierop geen categorisch antwoord te geven. Dat zal van geval tot geval dienen te worden beoordeeld. Bij „Monumentenzorg" is deze zaak in .veilige handen. (Slot volgt). Staking in een Electrisehe Centrale Het Kabinet van den eersten mini ster deelt mede, dat Woensdagmiddag in de electrisehe centrale te Quareg- non bij Bergen (België) een staking is uitgebroken. Overeenkomstig de van kracht zijn de wetgeving is het personeel door de regeering opgeëischt. Alle maatregelen zijn getroffen om het functionneeren van de onderne ming te verzekeren, evenals de leve ring van den ,ele^trischert stroom aan de kolenmijnen, die door de electrisehe centrale bediendworden. Uitbarsting Merapi Volgens hier met vertraging ont vangen berichten, ontleend, aan de Indische pers, heeft een uitbarsting van de Marapi plaats gehad, waardoor aanzienlijke verwoestingen zijn aan gericht o.a. van irrigatiewerken. De watervoorziening van de Sawahs is ernstig gestoord. Tanggerang door Nederlandsche troepen bezet De Leger Voorlichtingsdienst heeft bekend gemaakt, dat den 28sten Mei te 13 uur, Nederlandsche troepen Tanggerang, nabij Pesing ten Westen van Batavia, hebben bezet. De Neder landers werden hartelijk door de be volking begroet. De extremisten heb ben de plaats in de richting van Bela- radja verlaten en 40 Enropeesche gij zelaars meegevoerd. Vele Ambonnee- zeen en Metiadoneezen hebben zich voor vrijwillige diensten gemeld bq^'n deel van de stadspolitie heeft zich aangeboden om samen te werken. Twee geïnterneerden ontsnapt Uit „Fort Haarlem" te Hellevoetsluis zijn twee geïnterneerden ontsnapt n.l. Willem Stavast, voormalig Kringleider der N.S.B. te Dordrecht en Antoon Leeuwenstein, vroeger lid der N.S.B. en van de Landwacht te Sliedrecht. Protesttelegram tegen stopzetting vïïn suikerrantsoeneering Heden werd door de Algemeene Vrouwenbond, afdeeling Rotterdam, aan den min.-president, prof. W. Scher- merhorn, het volgende telegram ver zonden. „Het Algemeen Vrouwenverbond te Rotterdam protesteert tegen het stop zetten van de suikerrantsoeneering. Zij is van oordeel dat het Nederland sche volk niet de dupe mag worden gemaakt van geschillen tusschen werkgevers en werknemers. Daar sta kingen in het tegenwoordig tijdsbestek aan de ordé*van den dag zullen zijn, is zij van meening dat de regeering door het bijtijds aanleggen van voor raden moet voorkomen „dat de ge zondheidstoestand van het Nederland sche volk niet verder wordt aange tast Een Waalsche Radi op komst Tijdens de Kamerzitting heeft mini ster Rongveaux medegedeeld, dat hij een post voor radiouitzendingen voor Wallonië zal oprichten, zooals op het congres van Charleroi was verzocht. TWEE VISSCHERSSCHËPEN OP MIJNEN GELOOPEN Woensdagmorgen omstreeks 5 uur zifai twee motorvisschersvaartuigen uit Amemulden, gemerkt „Ann 1" en „Arm 3" in het Veersche Gat op mij nen gèkwpen. Van de ,»Am«n 1' kwa men om: de schipper en twee matro zen: van de „Arm 3" zijn omgekomen: 4 matrozen, terwijl de schipper ge red is. Onder de omgekomenen be vonden zich 2 zoons van den geredden schipper. Nederland wil Poolsche steenkool koopen Naar de Poolsche radio meldt, tracht Nederland, Argentinië en België Pool sche steenkool aan te koopen; de on derhandelingen zullen binnenkort be ginnen. De steenkool zal met geld worden betaald. De Weduwe van Jan Ligthart overleden Te Westzaan is eergisteren in den ouderdom van 83 jaar overleden de weduwe van Jan Ligthart, mevrouw J. LigthartLion Cachet. Zij schreef beoordeelingen over kinderboeken en publiceerde een beschrijving van haar reis door het heilige land onder den titel „Erets Isreal". Officieele Opening electrificatie AmsterdamAmersfoort Kort voor den Duitschen inval, n.l. in Februari 1940, was besloten tot de electrificatie v. d. Gooilijnen Amster damAmersfoort, UtrechtAmers foort en UtrechtHilversum. Niettegenstaande de oorlogsomstan digheden kon in Mei 1942 op de baan vakken Utrecht-Amersfoort en Utrecht -Hilversum de electrificatie in dienst worden gesteld en ook Amsterdam Amersfoort zou spoedig zijn voltooid, wanneer niet de bezetter op een hoe veelheid van 275.000 kg. koper, dat in voorraad was om er rij draad van te vervaardigen, had beslag gelegd en dit in 1944 naar Duitschland had ge voerd. Na de bevrijding bleken onder- en schakelstations leeg gehaald te zijn. Slechts de volkomen ledige gebouwen 'waren overgebleven. Onmiddellijk werd met het herstel begonnen en in Januari j.l. werd, na aankomst van het daarvoor benoodigde materiaal, een aanvang gemaafct met de montage van het geheele bovenleidingnet. In vijf maanden tijd is dit omvangrijke werk geheel in eigen beheer uitge voerd. Door het in dienst stellen van deze electrificatie is van de geheele lengte van het geëléctrificeerde net, hefwelk in September 1944 566 km. bedroeg, wederom 185 km. in dienst. Vandaag zal dit baanvak officipel door de directie van de Ned. Spoor wegen worden geopend en met de nieuwe dienstregeling op 3 Juni zal het in dienst worden gesteld. Plan tot verdeeling van Pruisen? Het Zwitsersche blad „De Tat" pu bliceert een telegram van zijn cor respondent te Frankfort, vervolgens hetwelk een plan tot verdeeling van Pruisen in studie zou zijn genomen. Volgens de inlichtingen van den correspondent zoïr het plan voorzien in de vorming van drie landen, elk met een inwonertal van zes tot acht millioen. Dit zouden dan zijn: Slees- wijkHolstein met Hamburg, Lubeck en het achterland van die steden, ver volgens Groot-Hannover, Brunswijk en Lippe-Detmolt, en ten derde West- Duitschland met het Ruhr-gebied, een gedeelte van Westfalen en een ge deelte van het niet door Frankrijk be zette Rijnland. Film- en Fotomateriaal over het Spanje van Franco De Amerikaansche regeering heeft het algemeen secretariaat van de V.N. Duitsche en Italiaansche smalfilms en 'fotomateriaal, betrekking hebbend op het regime van Franco, doen toeko men. Een begeleidend schrijven van de Amerikaansche re Spoorwegstaking in Argentinië De arbeiders der Zuidelijke spoor wegen van Buenos Aires hebben Don derdag een algemeene staking uitge roepen. De Pacific Railway van Buenos Aires heeft een volledige opschorting der diensten in de voorsteden voor onbepaalden tijd uitgeroepen. Stokowski's dochter treedt in het huwelijk De actrice Sonia Stokowski, dochter van den dirigent Leopold Stokowski en de pianiste Olga Samaroff, zal op 8 Juni in het huwelijk treden met Wil lem Hendrik Thorbecke, vroeger offi cier bij de Nederlandsche Luchtmacht en zoon van den Nederlandschen oud gezant m China. De Evacuatie van Java Volgens het Republikeinsche mmj. sterie van Voorlichting wordt het ]a- pansche schip „Anamaru" heden té Tegat verwacht. Dit schip zal het laatste transport verzorgen van Japan- sche krijgsgevangenen uit Midden- Java.. Op Oost-Java bevinden zich nog Ja- panneezen, wier evacuatie naar men verwacht tegen midden Juni voltooid zal zijn. Dezelfde bron verklaart, dat tot en met 29 Mei j.l. 1.203 leden van het Rapwi-personéel per vliegtuig uit Solo naar Semarang zijn geëvacueerd. Amerikaansche Kolenstaking opgeheven De regeling voorziet in een verhoo- ging van het loon der mijnwerkers met WA cent per uur. De eisch van Lewis t. a. v. een „Welfare Fund" voor de mijnwerkers werd met eenige modificaties aange nomen. Het fonds zal niet door de Vak- vereeniging worden beheerd, zooals Lewis eischte, maar door een comma- sie van drie gevolmachtigden, twee van hen zullen door de Vakvereeniging en Krug, den Amerikaanschen mini- ster van Binnenlandsche Zaken, be noemd worden, terwijl de derde door deze twee benoemden aangewezen zal worden. Stettinius afgetreden als Amerikaansch vertegenwoordiger bij V.N, Radio New York heeft gisteravond medegedeeld, dat Stettinius is afgetre den als Amerikaansch vertegenwoor diger bij de Vereenigde Naties. Stetti nius was niet tevreden over zijn af treden. Ook door het .Departement van Buitenlandsche Zaken wordt dit bericht niet bevestigd of tegengespro ken. PERSONEEL AANGEBODEN Heel Gouda leest gepubliceerd wor egeenng den. zal vandaag Op Hemelvaartsdag werden wi] verblijd met de geboorte van ons Dochtertje en Zusje die bij het H. Doopsel de namen ontving van Cornelia Hendrika Maria. A G. Kraan P. H. K«nan—Sluyter Fransje Steijnkade 25 Heden ontsliep in Vrede, nog onverwachts, onze zeer zorg zame Vrouw. Moeder, Behuwd- moeder,- Dochter, Zuster, Be huwdzuster en Oma Alida Eliza den Os, geb. Van Leeuwen in den ouderdom van bijna 70 j. den Os A. Vuijk-den Os M. Vuijk W. den Os M. A, den Os-van Iperen G. Baas-den Os K. Baas J. den Os J. den Ös-Thesingh en Kleinkinderen Gouda, 30 Mei 1946. Karnemelksloot 177 De teraardebestelling zal D.V. plaats hebben Dinsdag «4 Juni 12.45 uur op de Alg. begraaf plaats te Gouda. Vertrek vanaf 't Van Iterson-Ziekenhuis plm. 12 uur. Herziening van het uitbreidingsplan De Burgemeester der gemeente Waddlnxveen brengt ter algemeene kennis, dat van 1 Juni tot en-wet 29 Juni 1946 ter Gemeente-Secretarie voor een ieder ter inzage zal zijn nédergelegd Het ontwerp tot wijzifli"0 ca aanvulling van bet uit breidingsplan der gemeente as. bebouwingsvoorschriften voor zooveel betreft het gedeelte nabij de R.K. Kerk Gedurende den termijn 'van ter visie-ligging kunnen belanghebben den bij den gemeenteraad bezwaren indienen. De Burgemeester voornoemd, MUMSEN. Waddinxveen, 31 Mei 1946 het moest gelezen blad in (Soud» en omgeving Winkeliers, die prijs stellen op een moderne decoratieve etalage, die hna verkoóp aanzienlijk doet stijgea, gelieven voor de noodlge inlicht, even een berichtje te staren aan Reclame-bureau en Etalagedienst „RELIEF* g 5t96 Z.O. Buitensingel 111 - Den Hang W'tU puwpi m. 40 voor zomtrtchoencn 3)4 bak m. 39 WalviMtraat 92 Graznacbliallt voor rink plat zchofftl of hark Marttanlagd 17 1 joagenzdemi of rrg«n|a»)« voor 8 (aar of daamachotate 31 voor (ongeaMthorara maat 40. T. A. Hoogradijk. Gr. Flortoar.28 Vooroorl. kinderwagen voor 2 buitenkanen la zeer góedea itaat O. de Boewfiee 9 Nette |oogen vrnagt thulewerk In eleftricT telt voor de avonduren Brieven onder no. 7718. burean v. d. bua

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Groot Gouda | 1946 | | pagina 4