ALGEMEEN DAGBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
D
Het openluchtspel
ijt
jUisutdcukk&t uil i*%Q€lo#td
53
m
Het 700-iarig bestaan van de stad Delft
k/eecUdcU
EEN DAAD
TxOhUuc oU u$d
Haü&toU UutfuBtyel
MAANDAG 3 JUNI 1946
NUMMER 243
test
;ker
STADSNIEUWS
1 Mei - 30 Augustus
>n-
om
*/-
r it
factie: L. J. A. v. d. Steenhoven
Mr. A. A. J. Rijksen
Drukker: Drukkerij Verzijl, Qouda
Redactie ea administratie
Bur.: Markt 67, Qouda. Telefooo MOS
Abonn. p. w. 27 c. Lowe numm. 10 et.
het
ig.
en
'1JN,
udi,
kt 5t
oud»
ving
-Ter
ukes.
j act
»w<L
holi
irchi-
3451
.at 1
Ter gelegenheid van het 700-jarig be-
van de etad Delft werden deze
week enkele opvoeringen gegeven van
tto openlorhtapel, dat speciaal voor deze
kirdenking geschreven is door Ednard
Veterman.
Het grote, mime marktplein waar het
«el opgevoerd wordt, leent zich bijzon-
da hiertoe. Aan de Oostkant bevindt
I zich de Nieuwe Kerk, de laatste rust
plaats van talrijke leden van het Huis
van Oranje en zinnebeeld van geestelijke
nacht, terwijl aan de Westkant het
stadhui* de wereldlijke macht symboli
seert. In het midden van het marktplein
staat het standbeeld van Hugo de Groot,
de grote vriend van Goudo, die in
Delft geboren is en er lange tijd geleefd
heeft. Voor Gouwenaars is het nog
aardig te weten dat de burgemeester van
Gouda zitting heeft in het Ere-comitee
evenals de burgemeesters van de vijf
overige grote zustersteden van het
vroegere Gewest-Holland, n.l. Dordrecht,
Haarlem, Lelden, Amsterdam en Rotter
dam.
Het spel heeft tot doel enkele flitsen
uit te beelden uit de strijd om de gees
telijke en lichamelijke vrijheid der burgerij
van een Hollandse stad tegen de dwang,
of die itu komt van de kant van eigen-
of vreenmde heersers. De laatste strijd
ligt nog vers in ons geheugen. Op de
plaats waar vroeger graven en poorters
zich bewogen, herléven deze nu weer in
de figuren van het spel. Van de trappen
van het podium met decors, waarvan er
een voor biet stadhuis en een voor de
kerk is opgesteld, dalen de spelers in
bontgekleurde kledij naar het marktplein
af, terwijl de tekst gesproken wordt door
allegorische figuren op de kenc en het
stadhuis, ea door luidsprekers duidelijk
verstaanbaar gemaakt wordt. Door het
gelui vaa alle kerkklokken en vooral
van de bourdon, de zware klqk uit de
.Ouwe Jan",' verkrijgt men een plechtig
geheel? gasflambouwen zorgen voor een
grillige en fantastische verlichting.
Nadat hét spel geopend is door het
blazen van een heraut vanaf het balkon
van het Raadhuis, laat een stem de vol
gende voor alle tijden geldende dicht
regelen horen
„De Vrijheid is een recht, en
[geen genade.
Op Vrijheids grond is Liefdes
[huis gesticht.
Wie Vrijheid bant, zal zich met
[schuld beladen,
Want Vrijheid is de poort, naar
ft eeuwig licht."
Dan komen de spelers op voor de eerste
scène i Het verlenen van het stadsrecht
door Rooms-konlng Willem II aan de
WL poorters van de stad Delft in 1246,
Daarna volgen nog zeven andere taferelen
die achtereenvolgens uitbeelden i De ver-
Mening van Jacoba van Beieren met
Philips van Bourgondië, het zgn. zoen
van Delft. De opkomst VBn het Huma
nisme; Erasmus verschijnt als verper
aoonlijking hiervan temidden van een
aantal narren te voet en „te ezel", die
het verzet van de vastgeroeste oude geest
tegen de nieuwe uitbeelden. De strijd
tegen de Spaanse onderdrukking, waarin
Alva en Prins Willem I ten tonele ver
schijnen, de moord op, an de begrafenis
van den Groten Zwijger. Het voorstellen
door den genius van de geschiedenis van
Delfts grote zonen uit de tijd daarna,
zoals Hugo de Groot, Vermeer, Piet Hein,
Tromp, van Leeuwenhoek, en de Genestet.
De Franse overheersing die op zo vele
punten overeenstemming biedt met de
afgelopen jaren. De stichting van de
Technische Hogeschool, die voor Delft
en ons hele land van zo grote betekenis
is geworden. En tenslotte duiden kanon
gebulder, oprukkende tanks en alarm-
Uokken het begin aaa def Duits^overva
op ons land, waarna men al het gebeuren
van de laatste Jaren nog eens beleeft, z'o
>k de bevrijding.
Een vaa de hoogste punten van dit
openluchtspel dat ondanks de korte voor
bereidingstijd en het feit dat het door
voor het grootste deel in het toneelspel
wen Delftse burgers gespeeld wördt
uitgevoerd genoemd kan worden,
J* wel de plechtige begrafenisstoet van
Willem I.
Hoewel er nog veel over dit spel ge
zegd kan worden wil ik het samenvatten
in deze enkele tekstregel!
De kroniek van de mensheid is een
strijden om Vrijheid.
(Nieuwe spelling) v. D.
Tien jaar Katholiek Verkennen
in Gouda.
De St. Franciagroep viest zijn
10 jarig bastaaa.
In het voorjaar van 1936 werden op
zeer bescheiden schaal de eerste grond
slagen gelegd van de ondste Katholieke
Verkennersgroep van Gouda, de thnns
jubilerende St. Frandsgroep.
Was het begin bescheiden? Er werd
begonnen met twee leiders en ongeveer
twaalf aspirant-verkenners, nu na tien
veelbewogen jaren is de groep uitge
groeid tot een krachtige jeugdorganisatie,
die met leiders, leidsters, verkenners en
welpen bijna tweehonderd leden omvat.
Dat de groep ondanks de gedwongen
stilstand gedurende de bezettingsjaren tot
uitstekende prestaties in staat is, bleek
Zaterdagmiddag op de Markt, toen de
verkenners en welpen ten aanschouwe
van talrijke, het slechte weer trotserende,
belangstellenden enige van hun activi
telten demonstreerden.
Het programma werd om half drie op
de traditioneel®Veskennersmaniaf geopend.
In het bijzonder het hijsen van de vlag
aan de hoge vlaggemast, een prachtig
stukje, maakte grote indruk.
Na de opeaing werden door een twin
tigtal verkenner» en welpen enige onder
delen van hun veelzijdige training ver
toond. Vooral de welpen hadden met
hun stereisen en hun aardige spelen veel
succes. De andere jongens konden Inmid
dels hun speurzin botvieren, de delen
van Set Goudsche wapen, van het Ver
kennersembleem en twaalf vlaggen moes-
ten worden opgespoord. Hoewel dit wel
eens moeilijkheden opleverde, slaagden
allen er toah in hun opdrachten uit te
voeren.
Een goed bewijs van de uitstekende
geest die er in de groep heerst, werd wel
geleverd door het feit, dat ondanks de
steeds slechter wordende weersomstandig
heden de juiste stemming erin bleef;
terwijl de jregen naar beneden stroomde
werd er oor reet gesloten, met het strijken
van de ving en het Wilhelmus. De fees
telijke optocht door de stad kon echter
jammer genoeg geen doorgang vinden.
De Zondagmorgen was gewijd aan de
kerkelijke viering van het Jubileum,
bovendien was er voor allen een feestelijk
gemeenschappelijk ontbijt.
'aAvonds was er een gezellig bijeen
komst in Conc'ordia, met een speciaal
programma voor de jeugd. Talrijke
ouders, het groepscomité en vele ge
nodigden waren mede aanwezig.
De eerste spreker die na de schitte
rende opening het woord voerde was de
Groepsleider Hopman Th. Arts, die na
de aanwezigen verwelkomt te hebben er
zijn spijf over uitsprak dat de verkenners
en welpen zelf nog geen avond konden
verzorgen. In verband met de korte tijd
sedert de heroprichting wa4 dit nog niet
mogelijk. Hopman Arts dankte allen die
dit feest mogelijk hebben gemaakt en
bracht in het bijzonder hulde aan oud-
vaandrig, thans Districtcommissaris B.
Bakker en aan zijn znster oud-Akela
Arts die zoveel werk voor de groep
verzet hebben.
Na de groepsleider spraken commls
saris Bakker, deze herinnerde aan de
hoogtepunten in de rijke Geschiedenis
van de groep en prees in bet bijzonder
het werk vin den Hopman Arts, vervol
gens Hopman Jaspers, van de Drieko
ningen-groep, die hoopte dat ook in
toekomst de prettige samenwerking tussen
de belde groepen gehandhaafd zal mogen
b^Door Henk Tammer, de oudste ood-
verkenner van de groep werd tenslotte
een marstrommel aangeboden, die wel
zeer welkom was. aangezien de Duitsers
indertijd alle muziekinstrumenten van de
groep gestolen hebben.
Aan Hopman van Velzen die vanaf
de eerste dag aan de groep verbonden
is geweest werd tenslotte de tienjaar-ster
en een aardige herinnering uitgereikt.
Hopman van Velzen die zich vervolgens
speciaal tot de verkenners richtte, hoopte
dat de goede en gezellige geest die op
het ogenblik in de troepen heerst gehand
haafd zal mogen blijven.
Hierna werd een vteltjk programma
afgewerkt met goochelen, sneltekenen, enz.
wat bij jong en oud zeer in de smaalf viel.
Aan de viering van het tienjarig be
staan zullen voor alle leden van de
groep nog jarenlang de mooiste herin
neringen verbonden zijn.
Het was een nieuw hoogtepunt, in de
aan hoogtepunten zo rijke geschiedenis
van de.„St. Franclicus".
(Nieuwe spelling
Nieuwe adviescommissie
De Gondsche Bond vnn Dilettanten
vereenigingen heeft een adviescommissie
in leven geroepen, die voorlichting za
geven op tooneel- én revuegebied, om
op deze wijze het cultureele leven hier
ter siede op een hooger peil te brengen.
De commissie bestaat uit de heeren: C-
W. Hagedom. J. van Straten. A. J
Vermaas. C. P. Th. van Eek en J.Jacobs.
Met het secretariaat der commissie is be
last de heer P. Jacobs. Mc. D. J
Hensden straat 23.
van
Vergunningen
Burgemeester en Wethouders hebben
vergunning verleend aan PJ. Bezem tot het
uitbreiden der glasslijperij en het hebben
daarin vnn 10 electromotoren met een
gezamenlijk vermogen vnn 15 P.K.,voor
iet drijven van 10 slijptoestellen in per
ceel Westerkade no. 1
Geweigerd is aan S. Boeghelm de ver
gunning tot het verbouwen der perceelcn
Wachtelstrut no. 20 en no. 21
Aak de N.V. Steenland's Brood- en
Banketfabriek en hare rechtverkrijgenden
li vergunning verleend tot het verbouwen
van het woonhuis Kleiweg no. 81
Verlof B voor den verkoop uitsluitend
van 'alcoholvrije drank in het klein is
verleend aan J. H. Kempkes, Onder de
Boompjes 49 voor de benedenvoorlocall-
teit van dat perceel
Aan P. Bouter, Dubbelebuurt 10, is ge
weigerd vergunning te verleenen tot het
verbouwen van de winkelpui vnn dat
perceel
G. van Wingerden, Ileekerssingel 13.
is vergunning verleend tot het inwendig
verbouwen van perceel Bleekerssingel 13:
Vergunning is verleend aan A.[Cathe),
Ketelstraat 37 tot het bouwen van een
ovengebouw achter perc. Kattenslngel 15
volgens overgelegde teekening,
Aan de Vereen. Drukkerijen Doeland
en Co., is vergunning verleend tot het
overkappen van een binnenplaats achter
perceel Gouwe 197
Weersverwachting,
door het K,N.M.I. tot
Wordt verwnchti
Zwaar bewolkt met tijdelijk regen.
Krachtige wind tusschen Z. en Z. W.
Weinig verandering in temperatuur.
De directrice van de Leeszaal, die terug is van een
reis naar Engeland van enkele weken, vertelt hiervan
Wat Is er In Gouda t« doant
Reünie. Vrijdag t/m Woensdag Stalin
grad. (Toegang boven 14 jaar)
Schouwburg-Bioscoop V rijdag t/m W oens
dag Safin's Leugen
(Toegang boven 18 Jnnr)
ThaUn-Thenter, Vrijdag t/m Woensdag
De groote Wherry Race -
(Toegang voor lederen leeftijd)
Sociaal Adviesbureau NVH Maandag
t/m Vrijdag zitting van 2-4 uur en teven»
Woensdagavond van 7-9 uur.
Dinsdag 4 Juni, Leger des Heils, 2.15
uur Gezinsbondsamenkomst, 7.30 uur,
Ledenvergadering.
1 Woensdag 5 Juni. 3 uur, Vrije Evang.
Gemeente, Gebedsuur.
Idem, 7.30 uur. Ned, Herv. Jet. Calvijn
D». J. van Dijk van Monster.
Idem, St. Jnnskerk. Orgelbespeling
mej. Blom.
Idem, Bureau „Groot Goudn" 7-8.30
spreekuur voor gerepatrieerden.
Donderdag 6 Juni, 2 uur. Excursie
van Vrouwengroep P. v.d. A. nanr „De
Prodocent". Vertrek Roode Brug.
Idem. Leger des Heils. 7.30 uur,Open
bare Samenkomst. Leiders adjudant en
mevr. J. Drentje.
1 Idem, Nieuwen Schouwburg. 7 uur,
Eerste van de 4 concerten in de Beethoven-
cyclus. Orkest: R. Ph. O. o.l v. Gyuln
Baado.
Reisplannen maken is altijd plezierig,
maar om voor het eerst na bijna 6 jaar
weer een plan voor een buitenlandsche
reis te maken is werkelijk opwindend.
Maar plannen maken en plannen uitvoe
ren is tegenwoordig nog niet hetzelfde.
Zoo waren er weleenige voorbereidingen
noodig om een reis naar Engeland te
kunnen maken, gen ultnoodiging van de
Openbare Leeszaal te Croydon, waar ik
vroeger werkte, maakte het mogelijk om
een visum te krijgen. En ook de afdeeling
V(ormlng) B(uiten) S(choolverband) van
het Dep. van Onderwijs werkte mee om
de reis mogelijk te maken.
Het was grappig om de van te voren
gekregen (meestalsombere) raadgevingen,
ook van kennissen uit Engeland, aan de
werkelijkheid te kunnen toetsen. De een
zeit „Je krijgt geen onderdak" of „denk
er aan om lakens ea handdoeken mee te
nemen"een ander zei i „het eten is on
voldoende": ledereen zei; „het is er zoo
duur".
Gelukkig is h«l grootendeels nog al
meegevallen. Dat alles erg duur is kan ik
volmondig toegeven. Onderdak is inder
daad moeilijk te krijgen en men moet er
zeker van te voren een kamer gereser
veerd hebben, al is het maar voor de
eerste dagen.
In Engelsche oogen bestaat er een ernstig
voedselprobleem. Voor ons Hollanders is
het niet zoo slecht na alles wat we ge
wend -zijn. Maar het is wel te begrijpen,
dat men zich In Engeland teleurgesteld
voelt, dat juist nu, na den oorlog alles
zoo achteruit gaat. Evenals hier zou je
ook in Engeland niet graag ergens lo-
geeren zonder bonnen. De gastvrouw
zou je stellig, al zou ze het misschien niet
toonen. een onwelkome gast vinden. Maar
dat hoeft ook niet. want men krijgt voor
tijdelijk verblijf bonnen.
Men eet goed en nogal eenvoudig in
de restaurants, daar geen maaltijd duur
der mag zijn dan ongeveer f 2 50. Dit is
regeerlngsvoorschrift en
wordt dit voorschrift gehandhaafd. Na
tuurlijk slaagt de eene eetgelegenheid er
beter in voor dit bedrag (ofminder) den
gasten een hehoorlijker maaltijd te geven
dan de andere.
Ja in het algemeen is alle* duur. En je
geeft veel meer uit dan je van plan bent.
Niet daf-er-zep veel te koop is. Integen
deel. Alle kleertn, oök handschoenen en
schoenen zijn op den? bon. evenals de
meeste levensmiddelen, uitgezonderd ca
cao en koffie.
Dat tabak, sigaren en sigaretten vrij
zijn is duidelijk merkbaar, want iedereen,
oud of Jong, man of vrouw, rookt overal
en op ieder uur bijna ononderbroken.
Ook dat is duur j
Het al of niet rantsoeneeren van brood
is het onderwerp van den dag. Voorlooplg
hoopt men door demonstraties, aanplak
biljettenenz. de verspilling van brood
tegen te gaan. Stellig zal deze aanmoedi
ging helpen, want als iets in Engeland
opvallend is, dan U het weljhet gemeens-
schapegevoeb Dat merk je overal. „Inde
rij staan" doet men heel wat beter dan
wij 1 Men dringt nooit. Het is nooit een
kluwen van menschen, maar altijd een
keurig rijtje, of lange rij. Zelfs in een
stille straat kan men een paar menschen
precies in eea rijtje achter elkaar op een
bos zien staan wachten. Hetzelfde geduld,
als men soms In een restaurant ongeveer
een half uur in de rij moet staan om
binnengelaten te worden. Daardoor nooit
gedrang in restaurants of bussen. Staande
passagiers worden in de bussen niet toe
gelaten. En als je soms ongemerkt op een
volle bus stapt, dan zet de conducteur je
zeker heel beleefd bij de volgende halte
er af. En niemand maakt tegenwerpingen.
Het Is vanzelfsprekend. Wij Hollanders
staan hier wel eens verbaasd naar te kij
ken. Natuurlijk is het verkeer in Londen
niet te vergelijken met het onze en zeker
niet met ons gebrekkige verkeer na den
°°In°de kranten leest men herhaaldelijk
over het gebrek aan verkeersmiddelen in
Londen. Het kan zijn, dat het nog niet
is zooal» men dat in vredestijd zouwen-
schen, maar in onze oogen is het boven-
enondergrondscheverkeer zeer voldoende.
Daar h«t hoofdmotief van mijn reis was
bestudeerlng van het leeszaal- en biblio
theekwezen gedurende eé na den oorlog
en vooral de plattelands-lectuurvoorzie
ning, had ik gelegenheid om alle ver
keersmiddelen te gebruiken. Om U een
idee te geven van het prachtige spoor-
materiaal op de groote electrische lijnen
van Londen naar het zuiden, kan Ik U
zeggen, dat ik een keer uitgestapt ben om
te kijken of ik werkelijk in «en 3e-klas
coupé zat.
Over de plattelands-lectuurvoorziening
hoop ik in een volgend «tukje iets meer
mee te deelen. Hoewel ons heele Lees
zaalwezen vergeleken bij Engeland nog
In de kinderschoenen staat, is onze platte
lands-lectuurvoorziening nog in „baby
schoentjes". A. J. V.
(Wordt vervolgd)
Vnl ontvangstbewijzen juiat in
Het Centraal Distributiekantoor maakt
de Detaillisten er opmerkzaam op, dat
zij de ontvangstbewijzen waarmede zfi
opplakvellen met consumentenbonnen in
leveren, op juiste wijze moeten invullen.
Zeer dikwijls komt het voor, dat [ont
vangstbewijzen worden aangeboden, waar
van de gegevens niet in overeenstemming
zijn met de soort en de hoeveelheid in
geleverde bonnen. Het onjuist invullen
ontvangstbewijzen kaa tot gevolg hebben,
dat de vobrraad, welke de detaillist vol
gens de administratie van den distributie-
dienst moet bezitten, niet overeenkomt
met zijn werkelljken voorraad. De hieruit
voortvloeiende moeilijkheden hebben de
taillisten in dit geval geheel aan zich zelf
te wijten.
Ook komt het voor, dat gemengde be-
l drijven, welke ook tabak verkoopen, de
tabaksbonnen inleveren onder hnn code
nummer als detaillist In voedingsmiddelen.
Deze bedrijven moeten tabaksbonnen
inleveren onder hun codenummer als de
taillist in tabak.
Geldigverklaring
kunstmestbonnen
Met ingang van 1 Juni a.s. worden
geldig verklaard:
Fosforzuurbonnen van het "achste" be-
mestlngsjaar 1946/47), voorzien van op
druk 1 en 2.
Deze bonnen behouden hnn geldigheid
tot 1 Augustus 1946.
Fosforzuurbonnen van het nieuwe sei
zoen (1946/47) met opdruk 1 en 2, welk*
na den vervaldatum, n.L 1 Augustus
1946, binnenkomen, kunnen onder geea
voorwaarde meer worden geaccepteerd.
Ten bate van oorlogs
slachtoffers en ter voor
ziening in oorlogsnooden
CCti
GROOT GOUDA
b
