F*
s
9
V v
5 3
jSj2»
4. Cwfr
i f f d-
TOi
CA.
s-wj
l5^ -.5?
r'AV-
3< I.W'.
U,-
I 14
Onderste detail van Glas nummer 6
3TJ
Bronnen
Joh. Van Vloten,
Nederland tijdens den volks
opstand tegen Spanje, 1872,
H.A.M. Roelants, Schiedam,
C. Neven,
Omme t woord Gods, 1978,
Alphen aan den Rijn
Josef Scheppe,
Heimatjahrbuch des Kreises
Ahrweiler, 1966
L. Jansen, C. Verlooij,
Booswichten in Nieuwkoop,
1996, Bert Post, Noorden
W. Verboom, Waddinxveen
750 jaar, 1983, Europese
Bibliotheek, Zaltbommel
Eenmaal dronken, wordt hij met zijn eigen zwaard
door Judith onthoofd.
Goudse Glazen
Als u nieuwsgierig bent hoe Jan de Ligne en Mar-
garetha er uit zagen, dan is een bezoekje aan de
St. Janskerk in Gouda een aanrader. Jan de Ligne
en zijn vrouw betaalden samen raam nummer 6.
We zien Margaretha knielend met de familiewa
pens en de heilige Catharina met rad achter haar.
Rechts knielt Jan de Ligne met Johannes de Doper
achter zich. Let op de keten met de orde van het
Gulden Vlies om zijn nek.
Het glas is in 1571 gemaakt door Dirck Crabeth en
stelt de onthoofding van Holofernes voor. De stad
Bethulië in Israël is belegerd door het Assyrische
leger. Judith komt in het vijandelijk kamp en wordt
in zijn tent onthaald door bevelhebber Holofernes.
Het dorp Waddinxveen
Een jaar na het overlijden van Jan de Ligne koopt
Margaretha de Heerlijkheid St. Hubertsgerecht van
Dirck Cobels van der Loo. Omdat Margaretha tot
het Spaanse kamp behoort, kan zij niet lijfelijk in
Waddinxveen aanwezig zijn. Zij verblijft daarom
meestal in Zevenbergen of in Brussel.
Huijbert Jansz. van Eijck heeft het schoutambt
van het Noord- en Zuideinde van Waddinxveen
gepacht van het huis Arenberg en hij is baljuw van
St. Huijbertsgerecht. Bij de afwezigheid van de
Vrouwe heeft hij het min of meer voor het zeg
gen. De zaken worden voor Margeretha behartigd
door een rentmeester, Willem van Hooff. Officieel
is hij superintendent en ontfanger-generael van de
goederen behoorende den huijse van Arenberg.
Die inkomsten zijn allerlei belastingen: tienden,
imposten, verponding etc.
En Waddinxveen?
In Waddinxveen en St. Hubertsgerecht loopt het
allemaal niet zo soepel, "...ten tijde van Jan
Huijbertsz. van Eijck en Joris Adriaen zijn niets als
troebles en oneenigheden onder d' ingesetenen",
schrijft een anonieme 18e eeuwse geschiedschrij
ver. De schouten Van Eijck en zijn opvolger, de
licht ontvlambare Joris Adriaensz. Donder, hebben
een zelfstandige positie. Dus is het nemen van
belangrijke beslissingen eenvoudig. Je schrijft
gewoon 'bij absentie van Vrouw Marguerite van de
Markt en Arenberg' of 'alsoo de heer, de grave van
Arenberge diende aen des coninx zijde' onderaan
en alles is geregeld. Zij kunnen er ook niets aan
doen dat ze er niet zijn.
Margaretha, Gravin van Arenberg overlijdt in
1597 en haar zoon Karei ofwel Charles de Ligne
erft alles. In 1609 wordt het twaalfjarig bestand
afgekondigd en de bezittingen komen weer onder
direct toezicht van de Graaf. Charles de Ligne
ziet nu de kans schoon om zijn bezittingen in de
Staatse Nederlanden te gelde te maken. In maar
1613 verkoopt hij alles aan Dideric Beijeren van
Schagen. Zo heeft Waddinxveen weer een echte
heer die ook zelf ter plekke kan zijn.
Dat is echter niet naar de zin van Jan Huijbertsz.
van Eijck en hij bedankt voor het schoutambt. Zwa
ger Joris Donder volgt hem op, maar hij staat niet
op goede voet met Heer Dideric. Maar dat is weer
een verhaal voor een andere keer.
.VsYT'm'i
MEf
ïï1 rï
Sri