‘■Ad Het dorp Waddinxveen I 20
de Bataafsche Republiek
"Bekendmaking!
Allen de geenen welke bekwaam om met Paarden
om te gaan en geneegen zijn, om zig als voerlieden
en Drijvers der Artillerie Paarden bij den Veldtrain
te willen engageeren en laaten employeeren bij
provisie voor den tijd van één jaar, teegen betaal-
ing van Tien Stuivers daags en daarenboven de
benoodigde kleeding, vervoegen zig op Vrijdag den
26 en Maandag den 29 Julij beiden aanstaande
in het Rechthuis van N.W. des namiddags van 3 tot
8 uuren, alwaar de municip. Van Noordwaddings-
veen voormeld, ten dien einde zal vaceeren en aan
allen die den Lande op den bovengemelde voet
hunnen dienst begeeren te leenen, goed bescheid
zal worden gedaan. Kunnende intusschen allen
en een iegelijk zig van nu af aan ten voorsz. Einde
adresseeren ter secretarie van Noordwaddingsveen
voormeld. Zeg het voort.
men onmiddellijk actie, wat blijkt uit de brief die ze
twee dagen later naar het departement verzonden.
Zij hadden het bericht door hun dorpsomroeper
laten omklinken en om zeer overtuigend over te
komen stuurden zij de tekst van het omroepbericht
mee:
De boodschap zal bij de burgers van Noord-
Waddinxveen wel overgekomen zijn ondanks het
feit dat de taal van het bericht ver afgestaan moet
hebben van hun dagelijkse taalgebruik. Niemand
uit Noord-Waddinxveen meldde zich aan en daarin
stonden zij niet alleen.
Op 6 augustus kwam opnieuw een schrijven van
het departement met een herhaald verzoek. Het
aantal aanmeldingen in het departement was
echter onvoldoende en de zaak moest nogmaals
onder de aandacht van de burgers worden ge
bracht. Voor 14 augustus verwachtte men opgave
van het getal van de mensen die bereid waren
dienst te nemen.
'Helaas' meldde wederom niemand zich aan. Het
bestuur van de municipaliteit deelde op 14 augus
tus aan het departement mee dat "niet teegen-
staande alle door ons aangewende en herhaalde
middelen" niemand voerman of drijver van de
artilleriepaarden bij de 'veldtrain' wilde zijn. En
daarmee was deze zaak afgehandeld.
Estafette post
De volgende zaak diende zich spoedig aan. Op
30 augustus ontving de 'Municipaliteit van Wad-
dinxveen' een brief van de Agent van oorlog der
Bataafse Republiek die waarschijnlijk voor beide
ambachten van Waddinxveen en het ambacht
Bloemendaal was bestemd. Daarin werd mee
gedeeld dat de omstandigheden waarin het land
verkeerde zodanig waren dat "onverwijlde bespoe
diging der te gevene ordres" noodzakelijk was en
dat elke vertraging daarvan noodlottige gevolgen
zou hebben.
Wat was er aan de hand? De bewoners van
Holland benoorden het IJ waren eind augus
tus opgeschrikt door de landing van Engelse en
Russische troepen die dreigden naar Amsterdam
op te trekken in de hoop een opstand onder de
Nederlandse bevolking te ontketenen. Een van de
maatregelen die de Agent van oorlog trof, was het
in leven roepen van een estafettedienst. Bood
schappers brachten te paard de orders naar de
plaatsen van bestemming. Omdat er soms grote
afstanden overbrugd moesten worden, dienden zij
op de route op vaste plaatsen te kunnen beschik
ken over verse paarden met achterlating van de
paarden waarmee ze gekomen waren. Waddinx
veen was een van de plaatsen die op de route lag
en vandaar het verzoek van de Agent van oorlog
aan de municipaliteit om twee 'relaispaarden'
vierentwintig uur per dag voor deze estafettedienst
beschikbaar te houden.
De municipaliteiten van de drie ambachten volde
den onmiddellijk aan het verzoek. Of ze dat deden
uit "Zucht voor de zaak der Vrijheid en des Vader
lands" zoals de Agent van oorlog veronderstelde,
mag betwijfeld worden. Zij kochten twee paarden
en stalden deze bij kastelein Willem van Wiggen
aan de Rijweg (nu Brugweg) bij de Waddinxveense
brug.
Het was van korte duur, want op 5 november
berichtte de Agent van oorlog dat de omstandig-
De departementale indeling van
in 1799
Baiaafs-e Republiek
iii 1798