het witte jacht) de Huybertsverlaat is te zien (zie inzef)
recht in eigen hand te nemen. In januari 1492
trokken 400 man uit Gouda over het ijs naar o.a.
de Hildam en sloegen daar alles kapot. Dit eigen
machtige optreden had inderdaad resultaat. Bij de
Hildam mocht geen verlaat meer komen maar al
leen een overtoom (windas) waarbij kleinere sche
pen met takels over een dam getrokken werden.
Het bleef ruzie over deze overtoom. In 1590
kwamen de Gouwenaars weer naar de Hildam en
sloegen de overtoom aan stukken. Rotterdam be
antwoordde deze gewelddaad met de in beslagna
me van alle wagens en schepen van Gouwenaars
op de Rotterdamse kermis en sloot de Hollandse
IJssel af voor alle verkeer. Tijdens de tachtigjarige
oorlog hadden beide steden dus ook nog tijd voor
hun eigen oorlogje.
scheiding bij de Dorrekenskade (zie hierna) om zo
via Waddinxveen de turf sneller uit de Wildeveenen
op de Gouwe te kunnen varen. Gouda, Moord
recht en Waddinxveen maakten bezwaar en het
plan ging niet door. Dit was ook een teleurstelling
voor Rotterdam. Dat rook namelijk een kans voor
een nieuwe vaarverbinding van Rotterdam naar
Amsterdam, via de Rotte door Moerkapelle naar de
Gouwe.
Ook door de kooplieden uit de omgeving werd
het gemis van een alternatieve vaarverbinding
gevoeld. De Waddinxveense schout en timmerman
Joris Adriaensz Donder besloot hier wat aan te
doen. Een verlaat werd niet toegestaan maar wel
licht wel een overtoom. Dit gelukte, en zo verwierf
in 1628 Joris Adriaensz Donder te Waddinxveen
op verzoek van neringdoenden in de ambachten,
vergunning om een overtoom te maken.
Nu kon men uit de Rotte door het Holvoeterverlaat
en de Moerse vaart, via de overtoom die sindsdien
de Donderdam heet, door Waddinxveen via de
Huijbertsverlaat (noord van de Waddinxveense
brug, bij de Nesse) op de Gouwe komen.
De overtoom
De Donderdam was gelegen in de uiterste zuid
oosthoek van de Wildeveenen, aan het einde van
de Moerse Vaart. Aan Waddinxveense kant was dit
aan het einde van wat toen de Jan Dorrekenskade
heette. Nu maakt daar de Onderweg een bocht
naar links en gaat er rechts een fietspad de polder
in.
Donderdam
Moerkapelle en de Wildeveenen (de polder ten
noorden van wat nu de Onderweg-Julianastraat is,
richting Moerkapelle) behoorde vroeger tot de am
bachtsheerlijkheid Zevenhuizen. Daar was vroeger
ook al geprobeerd om een noord-zuid vaarverbin
ding te maken. In 1423 gaven de hoogheemraden
van Schieland vergunning om een verlaat te maken
bij de Holvoeterbrug (de smalle brug bij de wes
telijke uitgang van Moerkapelle in de richting van
Kruisweg) om de turf uit de polder de Wildeveenen,
via de Rotte verder af te voeren.
De ambachtsheer van Zevenhuizen, Charles
van Bourgoigne, probeerde later tevergeefs ook
toestemming te krijgen voor een verlaat in de land-
Een luchtfoto uit 1955 waarop in het midden (ter hoogte van
Het dorp Waddinxveen I 8
Noordkade