Molen "De Rooie Wip" in stukken
KONTANTE KORTING
Verbakei mode
Molen De Haas in Benthuizen
ZOMERKOLLEKTIE DAMES-,
HEREN- EN KINDERKONFEKTIE
De molens van Rijnwoude onder de loupe.
Fietstocht op Nationale Molendag
en Nationale Fietsdag
BOODE tweewielers
OP GEHELE NIEUWE
Rieten fietsmand r-% q ca
Hart van. Holland/5 mei 1993
pagina 21
Fietsroute langs de molens**
van Rijnwoude
Beschrijving van de molens
Bijzonderheden
Bestuursverandering
Nieuwe donateurs
Uniek aanbod: authentieke
stukken van molen te koop
8 mei Molendag
over het verleden
Het heden
Openingstijden
Donateurs gevraagd
Molenaars
CD
CD
CD
9
nu van 29,50 voor J J. -7 j O vJ
Tevens bij aankoop van elke mand of fietstas, een
leuke bloemige verrassing voor moeder kadoü!
Dorpsstraat 103 - Zevenhuizen - Tel. 01802-1420
Meer dan 250 fietsen op voorraadt
vy
Zuidkade 6 - Waddinxveen - Telefoon: 01828-14000 - Donderdag koopavond
8 mei Nationale Molendag....!
Door de samenvoeging van de gemeen
ten Benthuizen, Hazerswoude en Koude
kerk heeft de nieuwe gemeente sinds 1
januari 1991, maar liefst 8 molens binnen
haar grenzen. Is dit aantal al opvallend,
zeer bijzonder is de grote verscheidenheid
aan typen: 3 wipmolens, 2 achtkante bo
venkruiers, 1 achtkante binnenkruier, lwip-
stellingmolen en 1 stenen stellingmolen.
Langs deze molens is een fietsroute van ca.
35 km. uitgezet. Molens waarop de blau
we wimpel is uitgestoken kunnen worden
bezocht. De molens 1, 5 en 6 liggen niet
aan de route zelf, wel er vlak langs. Molen
4 is niet vanaf de fietsroute bereikbaar.
1. Groenendijkse Molen: deze wipmolen is
eigendom van de Rijnlandse Molenstich
ting, een poldermolen met een vlucht van
20.00 m daterend uit 1627.2De Rooie Wip:
deze wipmolen is particulier eigendom;
Een poldermolen met een vlucht van 21.50
m. uit 1639; 3. Rijnburgermolen: eigendom
van de gemeente: een houten achtkante
bovenkruier, grondzeiler. Een poldermolen
met een vlucht van 24.30 m. uit 1722; 4.
Hondsdijkse Molen: eigendom van de Rijn
landse Molenstichting; een houten acht
kante binnenkruier, grondzeiler een pol
dermolen met 25.20 m. uit 1693; 5. Gere-
molen: eigendom Rijnlandse Molenstich
ting: een wip-poldermolen met 22.50 m.
vlucht uit 1636; 6. Rietveldse molen: eigen
dom van de Rijnlandse Molenstichting. Een
houden achtkante bovenkruier, grondzei
ler. Een poldermolen met26.20 m. uit 1648;
7. Nieuw leven, eigendom gemeente Rijn
woude. Een wip-stellingmolen. Een koren
molen meteen vlucht van 22.50 m. uit 1810;
8. De Haas: eigendom Stichting Molen De
Haas: een stenen stellingmolen. Een ko
renmolen met een vlucnt van 19.30 m.
gebouwd in 1772.
De Hondsdijkse Molen is een binnenkruier.
Dit type komt verder alleen in Noord-Hol
land voor. Er ontbreekt de bij andere
grondzeilers karakteristieke staartbalk,
schoren en kruirad. Nieuw leven is de eni
ge complete wip-stellingkorenmolen in
Nederland. Molenaars willen de bezoe
kers op 8 mei graag meer van de molens
vertellen, zowel van de bouw als van de
werking. De fietsroute kan op ieder punt
gestart worden. Op Nationale Molendag,
gecombineerd met Nationale Fietsdag, de
tweede zaterdag in mei, zijn er startplaat
sen bij de molens, 3, 7 en 8.
//Na de grote actie met de expositie en
veiling, eind vorig jaar, lijkt het wat stil
rondom molen de "Rooie Wip", het
oudste nog complete monument dat
rijnwoude rijk is. Wat acties betreft hebben
we even gepauzeerd, maar de Stichting
heeft niet stilgezeten. Enerzijds is overleg
gevoerd met ae overheid en de molenbou
wer over het restauratieplan, dat nu defini
tief is vastgesteld en begroot, anderzijds is
alles in het werk gesteld om - overal waar
dat mogelijk is - subsidies en andere finan
ciële steun aan te vragen", zegt Gejus van
Diggele.
Hij geeft met het oog op Nationale Molen
dag 8 mei, de stand van zaken weervan dit
moment van de acties voor het behoud van
molen "De Rooie Wip".
"We zouden graag nog deze zomer
zleindelijk) beginnen met de restauratie,
die minstens enkele maanden zal gaan
duren. Echter er is nog een forse financiële
hobbel te nemen".
Inmiddels heeft er in het bestuur van de
Stichting een verandering plaatsgevon
den. Door verhuizing van Koudekerk a.d.
Rijn naar Huizen is afscheid genomen van
voorzitter J. Koopman. Zijn functie werd
overgenomen door de heer J. Boers. Als
nieuw bestuurslid werd de heer J. van Wijk
uit Koudekerk a.d. Rijn verwelkomd, direc
teur financiën bij het Hoogheemraad
schap van Rijnland en ook actief voor het
behoud van andere Zuidhollandse mo
lens.
"Het geeft een goed gevoel te weten dat
we - ook in 1993- weer kunnen rekenen op
een groeiend aantal donateurs, dat met
minimaal f 25,- per jaar daadwerkelijk
meehelpt om molen de "Rooie Wip"
draaiend te houden.
Bijdragen kunnen worden gestort op Ra-
borekening 39.59.01.782, onder vermel
ding van de toevoeging 'donateur'. De
molen is erkend als 'goed doel' en elke
bijdrage is fiscaal aftrekbaar".
"Zoals elke voorbijganger op de geldther-
mometer bij de molen kan zien is er nog
een tekort van ca. f 39.000,Dat is ern
stig. We willen de restauratie graag star
ten, maar zonder genoeg eigen middelen
zullen we een lening moeten sluiten, wat
weer extra kosten met zich meebrengt.
Uitstel van de restauratie betekent onher
roepelijk een verdere verslechtering van de
staart van de molen, wat het herstel nog
kostbaarder maakt.
Vandaar dat we een beroep doen op on
dernemingen en particulieren om een stuk
van de molen te kopen. Hiertoe is een
catalogus van onderdelen samengesteld
die bij de restauratie vervangen moeten
worden. Er zijn kleine en grote(re) onderde
len bij, met een 'prijskaartje' van enkele
tientjes tot duizend(en) guldens. Kopers
kunnen, als zij dat willen, tijdens de restau
ratie worden uitgenodigd om te komen
kijken hoe 'hun' onderdeel uit de molen
wordt gehaald. Daarna kunnen ze het ver
vangen oude onderdeel in hun bezit krij
gen Een uniek stuk van één van de oudste
molens in Nederland. Sommige onderde
len zijn enkele eeuwen oud en kunnen een
decoratieve functie hebben in uw interieur
of tuin. Het plaatselijke bedrijfsleven zal via
een mailing worden benaderd. Ook parti
culieren kunnen aan deze actie meedoen",
zegt Van Diggele en noemt zijn telefoon
nummer: 01714-121 81.
Zaterdag 8 mei is het Nationale Molendag,
de Stichting had graag gezien dat het
streefbedrag op deze dag gehaald zou zijn
en bezoekers dit op de geldthermometer
konden zien. Misschien toch over een paar
weken.
Tijdens Molendag is de Rooie Wip open
van 10.00 tot 17.00 uur. Er zijn deskundigen
aanwezig om het restauratieplan per
soonlijk toe te lichten en tevens kan men ter
plekke oude onderdelen bestellen.
De stellingkorenmolen in Benthuizen werd
in 1772 door Willem Overgaauw gebouwd.
Deze Willem Overgaauw was tevens de
eerste molenaar op deze molen en zo
doende maakte de molen op 18 juli 1772
dan ook z'n eerste omwentelingen.
Het was toendertijd niet ongebruikelijk om
een molen een dierennaam te geven,
waarschijnlijk werd dit ook gedaan om een
bepaald kenmerk van de betreffende mo
len te benadrukken. In Benthuizen kreeg
de molen de naam 'De Haas" en deze
naam is een kenmerk van snelheid!
Na Willem Overgaauw zijn er nog vele
molenaar op molen "De Haas" geweest. In
1886 werd Izaak Koole molenaar op de
molen. Hij was het ook die de molen in die
jaren een grondige opknapbeurt heeft ge
geven. De molen werd o.a. weer rechtge
zet, nadat de faGraper ontdekt had daf de
funderingen verrot waren, bij deze werk
zaamheden heeft de molen zelfs één
nacht op drie vijzels gestaan!
Jacob G. Koole, de zoon van Izaak, was de
laatste echte molenaar op de molen, om
dat het molenaarsbestaan niet meer ren
dabel was, verkocht hij de molen aan de
Coöperatieve Maal- en Dorschvereeniging
"De Tijdgeest". Dit was in 1924. De coöpe
ratie ging al snel over op het electrisch
malen van haar maalgoed (echter wel op
een maalstoel in de molen). Dit hield in dat
het pleit beslecht was voor de windkoren-
molen "De Haas".
Ondanks het feit dat het toenmalige ge
meentebestuur van Benthuizen een actie
voor het behoud van de molen heeft ge
voerd, kon de molen niet in zijn oorspron
kelijke staat behouden blijven. Op 6 juni
1932 werden de beide roeden verwijderd
en werd de stelling gesloopt. De roeden
zijn nog gebruikt in de molens van Scher-
penisse en Sint Maartensdijk (beide in Zee-
Tand).
Wat overbleef was een molenromp!
De coöperatie werd in 1938 opgeheven,
waarna de bedrijfsleider, de heerA.A. Bak
ker, het maalbedrijf voortzette. In 1956
werd hij opgevolgd door zijn zonen. Zij
hebben het maalbedrijf kort daarna echter
opgeheven. Het was voor hen niet meer
rendabel om de grote veranderingen in het
maal- en mengvoederbedrijf te volgen.
Na 1956 is het meermalen tot een 'sloop-
gedachte' van de molenromp gekomen.
In 1974 kwam deze gedachte ook weer op.
Een actie onder de Benthuizense bevolking
om de molen te restaureren mislukte. Deze
actie had echter wel tot gevolg dat het
gemeentebestuur de molenromp op de
Monumentenlijst plaatste: van sloop kon
dan geen sprake meer zijn!
In 1982 werd de actie van 1974 opnieuw
aangezwengeld en nu... met overweldi
gend succes!
In 1983 werd de restauratie van de molen
romp gegund aan de plaatselijke aanne
mer Van Noort en op 6 juni 1983, exact 51
jaar na de onttakeling, werd het startsein
gegeven voor de restauratie.
In december 1985 was de restauratie zover
gevorderddat de molen door de Vereni
ging Benthuizer Molenaars bemalen kon
worden: dit was een historische dag voor
de Benthuizense Gemeenschap!
De prachtig gerestaureerde molen "De
Haas" was in eerste instantie eigendom
van de gemeente Benthuizen. Op 10 okto
ber 1986 werd de molen officieel overge
dragen aan de Stichting "Molen De Haas"
Deze stichting is vanaf die datum verant
woordelijk voor het beheer en onderhoud
van de molen.
Al tijdens de restauratie van de molen was
een tiental Benthuizenaren in opleiding
voor'vrijwillig molenaar'. Dit enthousiasme
resulteerde in de Vereniging Benthuizer
Molenaars. Deze Vereniging kreeg van
zowel de gemeente Benthuizen als ook
van de stichting "Molen De Haas" de exclu
sieve draairecnten op de molen, bij toer
beurt vervullen de leden (c.q. molenaars)
van de Vereniging Benthuizer Molenaars
hun molenaarsdienst op de molen.
De molen maalt weer tarwe voor een bak
ker, die er het zgn. 'volmolenbrood' van
bakt. ook wordt er regelmatig voor een
veevoederbedrijf gemalen, ait is dan
hoofdzakelijk maïs en/of gerst.
Na een goede 50 jaar heeft molen "De
Haas" zijn functie als malende molen weer
geheel terug en de molen is op deze wijze
een levend monument in Benthuizen.
De molen is iedere zaterdag van 10.00 tot
17.00 uur geopend en is dan voor iedereen
vrij toegankelijk. De aanwezige molenaars
willen graag het één en ander vertellen
over 'hun' molen.
Ook voor groepen en gezelschappen is de
molen te bezoeken op een doordeweekse
dag. Onder deskundige leiding van één
van de molenaars worden de gasten rond
geleid in de molen en de kap.
Men dient een dergelijke aanvrage ca. vier
weken van tevoren te doen. tel. 079 -310
267.
Tevens is er op de begane grond in de
molen een winkeltje gevestigd. Hier kun
nen molensouvenirs en ambachtelijk ge
malen meel worden gekocht.
Stichting Molen De Haas ziet graag het
donateursbestand uitgebreid. Er zijn
slechts 86 donateurs: dat is veel te weinig
om de molen in stand te houden. Voor een
minimumbijdrage van f 15,per jaar is
men donateur van de Stichting en draagt
zo een steentje bij aan de instandhouding
van de molen. Inl.tel. 313 609.
Lid van de Vereniging van Benthuizer Mo
lenaars kunnen worden vrijwillige mole
naars en zij die een opleiding tot vrijwillig
molenaar gevolgd hebben. Deze vereni
ging heeft momenteel negen leden; vier
gediplomeerde en vijf die een opleiding
volgen.
Rijnwoude - Langs alle acht molens in de gemeente Rijnwoude is door de
Vereniging Benthuizer Molenaars een fietstocht uitgezet van ca. 35 kilometer.
De routekaart, routebeschrijving en de informatie over de molens is voor een
gulden van 10.00 tot 13.00 uur verkrijgbaar bij de volgende molens:
De Rijnenburgermolen aan de Corellistraat te Hazerswoude-Rijndijk; Molen
Nieuw leven aan de Dorpsstraat 226 in Hazerswoude-dorp; Molen de Haas aan
de Dorpsstraat 139 in Benthuizen.
Er zijn geen controles.
Op molen Nieuw Leven verkoopt molenaar V.d Akerboom overdag bakkerijpro-
dukten, meel en frisdranken. Bij molen De Haas zorgt, eveneens overdag,
Stichting Molen De Haas op het terras en in de molen voor de verkoop van
bakkerijprodukten, meel, frisdranken en koffie. In deze molen kunnen kinderen
zich ook weer laten wegen met als gewichten zakken meel. Het gewicht wordt
vermeld op een weegcertificaat.
Molen De Haas draait- als er wind is natuurlijk - tot elf uur 's avonds.
V-:.
Sa
20%
