Identificatieplicht geldt
voortaan ook op het werk
ID S
Situaties waarin u naar een
ID-bewijs gevraagd kan worden
Veel gestelde vragen over
de nieuwe wet
Hart van Holland/8 juni 1994
pagina 19
Wanneer is welk ID-bewijs toegestaan?
WERKNEMERS MOETEN BIJ CONTROLE EEN ID-BEWIJS TONEN
Wat is er veranderd?
«n
Kopie
Zwartrijden
M
Geen ID-bewijs
MEER WETEN OVER DE
IDENTIFICATIEPLICHT?
Goedemorgen, ik ben con-
roleur van de bedrijfsvereni-
png. Zou ik uw identiteitsbe
wijs mogen zien?" Als u een
aan hebt en u bevindt zich
ip uw werkplek, bijvoorbeeld
Ie fabriekshal, het kantoor of
Ie bouwplaats, dan kan het
inds kort gebeuren dat deze
iraag aan u gesteld wordt.
)p 1 juni 1994 is namelijk de
Vet op de identificatieplicht
ran kracht geworden. Dit be
ekent dat iedereen in Neder-
and vanaf 12 jaar zich in een
lantal situaties moet kunnen
dentificeren. Eén van die si
xties is de werkplek-
ontrole door controleurs
an bijvoorbeeld de bedrijfs-
ereniging.
alve de bedrijfsvereniging zijn er meer
nties die regelmatig de administratie
bedrijven controleren. De bedrijfsver-
iging en de Belastingdienst controleren
premies voor de werknemersver
eringen en de loonbelasting zijn afge-
lagen. De Dienst voor inspectie en infor-
tievan het ministerie van Sociale Zaken
i Werkgelegenheid (l-SZW, voorheen
i controleert of de werkgever een
ewerkstellingsvergunning voor zijn bui-
enlandse werknemers heeft. Het feit dat
Noor deze instanties wordt gecontro-
"rd is niets nieuws. Nieuw is wel dat deze
jsstanties aan iedereen op de werkplek
mogen vragen om zich te identificeren.
Dit kan handig zijn om bijvoorbeeld na te
aan of er in het bedrijf zwart of zonder
ewerkstellingsvergunning gewerkt wordt.
at is er veranderd voor u sinds 1 juni
1994? Als u in loondienst werkt, moet u
i kunnen identificeren bij een derge-
ke controle. U moet dan, als u op uw
wrk bent, een identiteitsbewijs (ID-be-
js) kunnen laten zien. Dit kan zijn: een
'erlands paspoort, een toeristenkaart,
o gemeentelijke identiteitskaart of een
lijfsdocument voor in Nederland ver-
lijvende vreemdelingen. Bij een controle
oor de bedrijfsvereniging of de Belasting
dienst kunt u zich ook identificeren met
een Nederlands rijbewijs. Voor alle ge
noemde ID-bewijzen geldt dat de
geldigheidsduur niet verstreken mag zijn.
Halve de invoering van deze 'dagelijkse'
plicht op het werk verandert er nog meer.
Zo zal uw werkgever u binnenkort vragen
pi de afdeling personeelszaken langs te
i met uw ID-bewijs. Uw werkgever is
namelijk verplicht de identiteit van zijn
cknemersvastte stellen. Hiervoor moet
de werkgever een kopie van een ID-bewijs
maken en deze bewaren bij de loon
administratie. Als u na 1 juni een nieuwe
daan vindt, dan zal uw nieuwe werkgever
"hijindiensttreding vragen een ID-bewijs
meete nemen. Ook dan moet er een kopie
Nn worden gemaakt om bij de loon
administratie te bewaren. In deze gevallen
<wt u geen gebruik maken van het Ne-
crlands rijbewijs. Wel toegestaan zijn het
aderlands paspoort, de toeristenkaart,
0e gemeentelijke identiteitskaart en een
'ijfsdocument. Het kan zijn dat het
onmogelijk is bij de uitoefening van uw
roep een ID-bewijs op zak te hebben,
'foorbeeld als u badmeester bent of
IqT t in het circus. U mag dan ook uw
•bewijs opbergen in een bureaula, een
Uls of andere veilige plek in de buurt van
werkplek.
werkgever heeft deze regel niet zelf
maakt. Hij is wettelijk verplicht een ko-
van uw ID-bewijs te maken. Doet hij dit
Na invoering van de Wet op de identificatieplicht kan men onder andere bij indiensttreding naar
een geldig ID-bewijs gevraagd worden. FOTO: PERRY HOKKE VISUALS
niet, dan is hij strafbaar en kan hij een
boete krijgen. Als u weigert een ID-bewijs
te tonen wanneer daar om gevraagd wordt
door de controleur, dan bent u strafbaar.
U riskeert dan een boete en u kunt in het
uiterste geval zelfs worden meegenomen
naar het politiebureau. Uw identiteit wordt
daar dan vastgesteld.
Deze regels lijken nogal ingrijpend. De
identificatieplicht op het werk is vooral
bedoeld om zwartwerken, belastingfraude
en illegale tewerkstelling te bestrijden. Nu
komen zwartwerken en illegale tewerk
stelling in bepaalde bedrijfstakken meer
voor dan in andere.
De toepassing van de identificatieplicht bij
een werkplekcontrole zal daarom afhan
gen van de situatie van het bedrijf. Als er
verder in het bedrijf niets mis is, zal een
controleur iemand die vergeten is om zijn
ID-bewijs mee te nemen, niet snel laten
meenemen naar het politiebureau.
Ook in de beginperiode, direct na 1 juni,
zal de controleur het meestal laten bij een
waarschuwing. Als er echter in de admini
stratie van de werkgever van alles niet
klopt en u kunt zich bovendien niet iden
tificeren, dan kunnen de controlerende
instanties wel harder optreden.
De Wet op de identificatie
plicht houdt in dat iedereen
in Nederland vanaf 12 jaar
verplicht is zich in bepaalde
situaties te identificeren. In
welke situaties moet u een
ID-bewijs laten zien?
Op het werk kunnen controles worden
uitgevoerd, bijvoorbeeld door de bedrijfs
vereniging of de Belastingdienst. Aan hen
moet u dan een geldig ID-bewijs laten
zien. Ook als u met een nieuwe baan
begint, zal uw werkgever u vragen een ID-
bewijs mee te nemen en daar een kopie
van maken. Ook als u een uitkering aan
vraagt of als u zich laat inschrijven bij het
arbeidsbureau, moet u sinds 1 juni 1994
eerst een geldig ID-bewijs laten zien.
Iemand die geen geldig vervoerbewijs kan
laten zien in de bus, tram, trein of metro en
geen kaartje kan of wil kopen, moet later
toch het bedrag van het kaartje betalen,
verhoogd met een boete. De controleur
mag dan vragen naar een geldig ID-bewijs
om de gegevens die zo iemand opgeeft te
controleren. Als er rellen dreigen te ont
staan voor tijdens of na een wedstrijd in
het betaald voetbal, mag een politieagent
u naar uw ID-bewijs vragen. Dat mag de
politie ookdoen tijdens supportersvervoer.
Vreemdelingentoezicht
De politie kan een duidelijke aanwijzing
krijgen dat zich ergens één of meerdere
personen bevinden die niet in Nederland
Rijbewijs Overige ID-bewijzen
Bij geldzaken
Ja
la
Bij de notaris
la
|a
Bij de aanvraag van een SoFi-nummer
Neen
Ja
Bij het arbeidsbureau
Neen
Ja
Bij indiensttreding
Neen
Ja
Op het werk (bij controle door de
Ja
Ja
bedrijfsvereniging of de Belastingdienst)
Bij het aanvragen van een uitkering
Neen
Ja
Bij binnenlands vreemdelingentoezicht
Neen
Ja
Als u zwart rijdt in het openbaar vervoer
la
Ja
Bij het bezoeken van een voetbalwedstrijd
la
Ja
paspoort, toeristenkaart, gemeentelijke identiteitskaart, verblijfsdocument
van de vreemdelingendienst, vluchtelingenpaspoort, vreemdelingenpaspoort,
niet-Nederlands paspoort (zonodig voorzien van een verblijfsaantekening),
elektronisch W-document.
mogen zijn. Als de politie zo'n aanwijzing
heeft en vervolgens een onderzoek instelt,
bent u verplicht uw identiteit en nationa
liteit aan te tonen. Deze verplichting geldt
zowel voor Nederlanders, als voor mensen
met een niet-Nederlandse nationaliteit.
Ook moet u een ID-bewijs laten zien bij
bepaalde transacties bij financiële instel
lingen, als u een akte laat opmaken bij de
notaris en als u een SoFi-nummer aan
vraagt bij de Belastingdienst.
Wat gebeurt er als u geen ID-bewijs kunt of
wilt tonen? Dan krijgt u niet wat u wilt
hebben, bijvoorbeeld de akte bij de nota
ris of een rekening bij de bank. In een
aantal gevallen bent u strafbaar, als u geen
geldig ID-bewijs kunt laten zien. U kunt
dan worden meegenomen naar het poli
tiebureau, zodat de politie uw identiteit
kan achterhalen. U riskeert bovendien ook
nog een boete. Welke documenten kunt
u nu gebruiken als ID-bewijs? Voor Neder-
landers zijn dat het paspoort, de
(jeugd)toeristenkaart, de gemeentelijke
identiteitskaart en in een aantal gevallen
het Nederlandse rijbewijs. Niet-Nederlan-
ders kunnen hun verblijfsdocument ge
bruiken als ID-bewijs!
Komt er nu een nieuwe ID-pas?
Nee, er komt geen nieuwe pas. Bestaande
documenten, zoals het Nederlands pas
poort, de gemeentelijke identiteitskaart,
de toeristenkaart en een verblijfsdocument
voor in Nederland verblijvende vreemde
lingen, kunnen worden gebruikt als iden
titeitsbewijs. In sommige gevallen is het
Nederlands rijbewijs ook te gebruiken. In
bovenstaand schema kunt u zien wan
neer u het rijbewijs kunt gebruiken als ID-
bewijs.
Waarom is het rijbewijs niet in alle
situaties als ID-bewijs toegestaan?
Op het rijbewijs staat geen nationaliteit
vermeld. In veel gevallen is het belangrijk
om dit wel te weten, bijvoorbeeld wan
neer iemand met een nieuwe baan be
gint. De werkgever moet op de hoogte
zijn van iemands nationaliteit, zodat hij
eventueel een tewerkstellingsvergunning
kan aanvragen. Om het voldoen aan de
identificatieplicht voor iedereen zo ge
makkelijk mogelijk te maken, is het in een
aantal gevallen toegestaan om het Neder
lands rijbewijs als ID-bewijs te gebruiken.
Het rijbewijs heeft namelijk een hand
zaam formaat en veel mensen hebben het
toch al dagelijks op zak.
Wat moet ik doen als mijn gemeente
geen gemeentelijke identiteitskaart
verstrekt?
Sommige gemeenten hebben besloten
de gemeentelijke identiteitskaart niet te
verstrekken, omdat per 1 januari 1995 de
uitgifte ervan zal stoppen. Omdat u alleen
maar een gemeentelijke identiteitskaart
kunt kopen in de gemeente waar u staat
ingeschreven, zijn de inwoners van die
gemeenten genoodzaakt een paspoort of
een toeristenkaart te kopen. Als u ver
wacht de komende maanden niet in één
van de situaties terecht te komen waarin
om een ID-bewijs gevraagd kan worden,
dan kunt u ook wachten tot 1 januari
1995. Dan komt namelijk de Europese
identiteitskaart.
Wat is dat precies, een Europese
identiteitskaart?
Deze kaart komt in plaats van de toeristen
kaart en de gemeentelijke identiteitskaart.
De nieuwe kaart is te gebruiken als iden
titeitsbewijs en u kunt er ook de grens mee
over, maar alleen naar de meeste landen
in Europa en naar de Nederlandse Antillen
en Aruba. De prijs van de Europese iden
titeitskaart zal maximaal 35 gulden zijn.
Is het verplicht voor kinderen vanaf
12 jaar om een eigeif ID-bewijs aan
te schaffen?
Het is geen wettelijke verplichting om een
ID-bewijs te hebben. Het is een verplich
ting om in bepaalde situaties een ID-
bewijs te laten zien. Als uw kind nog niet
in die situaties terecht komt, bijvoorbeeld
geen baantje heeften niet zonder kaartje
met de trein reist, dan zal niemand uw
kind naar een ID-bewijs vragen en is het
dus ook (nog) niet nodig er één aan te
schaffen.
Geldt de wet ook voor niet-Neder-
landers?
jazeker, de wet geldt ook voor mensen die
een andere nationaliteit hebben dan de
Nederlandse. Vóór 1 juni was het zo dat
alle niet-Nederlanders altijd een verblijfs
document op zak moesten hebben. Na
1 juni is dat niet meer zo. Net als Neder
landers moeten niet-Nederlanders dan
alleen in bepaalde situaties een ID-bewijs
kunnen laten zien.
Is het verplicht altijd een ID-bewijs
bij je te dragen?
Dat is niet verplicht, maar wel handig,
want zo zal je niet voor verrassingen ko
men te staan.
Zoals veel voorlichtings
campagnes van de over
heid, eindigt de radio-
en TV-spot over de iden
tificatieplicht met de zin:
"Haal de brochure bij
postkantoor of biblio
theek". De brochure 'Al
les over de identificatie
plicht' kunt u daar afha
len. Deze brochure geeft
algemene informatie
over de identificatie
plicht en is tevens ver
taald in het Turks, Ma
rokkaans, Engels, Frans
en Duits.
Sinds begin juni is er een
nieuwe spot op de buis. Hierin
komt de identificatieplicht op
het werk aan de orde. Wat de
gevolgen zijn van de identi
ficatieplicht voor werkgevers
en werknemers kunt u nale
zen in de brochure: 'Uw be
drijf en de identificatieplicht.
Wat moet u weten?' Deze bro
chure is verstuurd naar alle
werkgevers in Nederland. Als
u de brochure nog niet heeft
ontvangen kunt u die aanvra
gen bij het ministerie van So
ciale Zaken en Werkgelegen
heid, Postbus 90801, 2509 LV
Den Haag.
De brochure 'Identificatie bij
financiële dienstverlening'
kunt u aanvragen bij het mi
nisterie van Financiën, Post
bus 202012500 EE Den Haag.
Ais u de vertalingen van de
brochure 'Alles over de
identificatieplicht' wilt aan
vragen dan kunt u terecht bij
het ministerie van Justitie,
Postbus 20301, 2500 EH Den
Haag.
IMPACT MEDIA - ANTWOORDNUMMER 1505 - 1 200 Wl KORTENHOEF
