Gèmeentegids Rijnwoude
verschijnt binnenkort
Meer voorlichting Astma Fonds
Verkeersongeval met letsel
Huishoudbatterijen bevatten
nauwelijks schadelijke stoffen
"Soms heb ik het gevoel of
ik verloren ben in de ruimte"
Rijnwoude
Kerkdiensten
«Hart van Hottand/27 juli 1994
'pagina 11
Bruidspaar
van de maand
worden?
Dat kan in Hart
van Holland!
Stuur je eigen trouwkaart of
die van één van je vrienden of
familieleden naar:
Redaktie Hart van Holland,
Postbus 85,
2760 AB Zevenhuizen,
en maak kans op 100,-
aan waardebonnen!
Zondag 31 juli
medische weekenddienst
boskoop - benthuizen
telefoonnummers:
Binnen enkele weken zal elk huishou
den in de gemeente Rijnwoude een
nieuwe gemeentegids ontvangen. Het
informatieboekje wordt huis-aan-huis
verspreid in de vier kernen. In de geac-
tualiseerde gids zijn adressen en we
tenswaardigheden over de gemeente,
openbare voorzieningen, instellingen
en diensten, verenigingen en bedrijven
te vinden.
De afgelopen maanden zijn de vermei
dingen in de gids op hun juistheid ge
controleerd. Degenen die toch een fout
signaleren, wordt gevraagd de ant
woordbon in te vullen en op te sturen.
De nieuwe gids is een jaar lang verkrijg
baar op het gemeentehuis en verdere
inlichtingen worden verstrekt door de
afdeling Bestuursondersteuning.
Het Astma Fonds gaat nog meer en
betere groepsvoorlichting geven. Daar
toe heeft het fonds een groot aantal
nieuwe voorlichters opgeleid. Vereni
gingen, instellingen en andere belang
stellende groepen kunnen nu in hun
woonplaats gratis een boeiende avond
krijgen over astma, chronische bron
chitis en longemfyseem. Goede infor
matie is heel belangrijk omdat zeker 1
op de lONederlanders aan deze ziekten
lijden. Ook is het vaak onbekend dat
deze ziekten grote gevolgen hebben
voor het dagelijks leven van de patiën
ten. Ze hebben bijvoorbeeld last van
rook, van kou of mist of zijn allergisch
voor de huisstofmijt of voor huisdie
ren. Tijdens de voorlichtingsbijeen
komst geeft een deskundige voorlich
ter veel informatie over de oorzaken
van de ziekten, allergie en astma, medi
cijnen en misverstanden. Een film
maakt deel uit van het programma. De
bijeenkomst duurt ongeveer twee uur.
Geïnteresseerden kunnen contact op
nemen met het Astma Fonds van maan
dag tot en met vrijdag van 10.30 tot
12.30 uur met 033-941814.
Algelopen vrijdagmiddag vond er op de Rijndijk in Hazerswoude-Rijndijk een
aanrijding plaats tussen een personenauto en een bromfietser. De bestuurder van
de auto, een 23-jarige inwoner van Meern, reed over de Rijndijk in de richting van
Leiden. Hij merkte dat hij verkeerd reeden wilde keren. Tijdens deze manoeuvre
reed hij over het fietspad, waar een bromfietser reed. Het gevolg was een
aanrijding waarbij de 17-jarige bromfietser uit Utrecht zijn sleutelbeen brak. Hij
werd overgebracht naar het Elisabeth Ziekenhuis in Leiderdorp.
Afgedankte huishoudbatterijen zonder
kwik kunnen binnen vijf jaar goed en
goedkoop worden verwerkt in smelt
ovens voor oud ijzer. Dat heeft de
branche-organisatie Nefibat bekend
gemaakt. Het leeuwendeel van de huis
houdbatterijen (95%) bevat nu al geen
schadelijke stoffen. Nu gevaarlijke stof
fen als kwik en cadmium zijn uitgeban
nen, is het mogelijk om afgedankte bat
terijen veel goedkoper te verwerken.
Meer dan de helft van de gebruikte
grondstoffen kan door smelten worden
teruggewonnen. Er is nog één moeilijk
op te lossen probleem: veel import bat
terijen (van buiten de EG) bevatten nog
wel schadelijke stoffen. Het is moeilijk
te zeggen wanneer die opgebruikt zul
len zijn en daarom blijft gescheiden
inzameling de komende jaren van groot
belang, aldus Nefibat.
(Bron: Staatscourant 13 juli 1994)
Benthuizen
-W. gem. De Hoeksteen: 10.00 uur
n klapwijk, Den Haag.
vip'(fm' 9 30 en 18 00 uur ds. H.
n hinkel, Tiendeveen.
^rswoude-dorp
19 nn ^'bewaarders za. 30 juli:
kn uur woorddienst m. jongeren-
J- ao 31 juli: 10.00 uur H. Mis met
gem. koor:
Herv. Gem. 9.30 uur ds. M.H. Geertse-
ma, Zwijndrecht; 18.30 uur kand. J.M.
Goedhart, Utrecht.
Geref. kerk 9.30 en 17.00 uur ds. P.
Huisman, Donkerbroek;
Koudekerk ad Rijn-Hazerswoude/Rd.
Herv. Gem.10.00 uur ds. A.L. Lapré,
sow-dienst geref. kerk; 19.00 uur ds.
E.J.C Hamminga, Den Haag, sow-
dienst geref. kerk.
Geref. kerk 10.00 en 19.00 uur zie
Herv. Gem.
Zaterdag 30 en zondag 31 juli:
dokter R.H. Leeuwenburgh, Noorde
inde 339, Boskoop, tel. 01727-15700.
^P°theek 1
Kfuï7-7.A Meerburg: voor spoedgevallen: 01714-15555.
Hart van Ho»and:
^ikULenGW„e.?kend-en bereikbaarheidsdienst: via tel. nr. 071-122445;
Jr ld 0™«Q-JVtnwoude en Zoeterwoude Divisie Thuiszorg spreekuur dagelijks 13.00-14.00
l,s3:0/»„ „„7-j D""sie ouder-en kindzorgspreekuur dagelijks 13.00 - 14.00 uur. tel. 01715-
13.00-14 'n uitleenmagazijn: Koudekerk ad Rijn maandag, dinsdag, donderdag, vrijdag
®nsdao H"u,ur -Hazerswoude-dorp maandag, woensdag, vrijdag 18.30-19.30 uur.; Benthuizen
Süch„®Bd( nderdag'vrijdag 13.00-14.00 uur.
|2.0tfl3 i)o™u"eBurenhulP Hazersw.-Dorp: aanvragen: tel. 01728-9408 (tussen8.00-9.00 uur
«'kruien, ^un'iihulp Hazersw.-Rijndijk/Koudekerk ad Rijn: aanvragen ma t/m vrij
^happe^iju1aat®jc*,,aPI>e''jl'e Dienstverlening "Midden-Rijnland": spreekuren algemeen maat-
"'"tó/om-iVu^f^oude-Rijndijh tel. 01714-13208 dinsdagmorgen 9.00-10.00 uur: Hazers-
J'Bniddao i snn i J do+vrij 9.00-10.00 uur; Koudekerk ad Rijn 01714-12020, elke woens-
"•«hul» i. 00 uur;
Maaltijdvoorziening, tel. 079-313350
%mene SPOEDHULP 06-8212141
'Qacp (H, jarmnummers In deze regio geldt een alarmnummer voor politie, brandweer, ambu-
'hie/k:!, e,he seconde telt!)
^«itralp m ??r: D1714-15300
Stfrjno |Ak I, !enst m'heuklachten: 01720-91231
Wd»„ a,,elevisie: storingsnummer 01720-86868
Stichtin o"arm£r;ng. aanvragen: 01714-19015
"^(Riinrin!1 °,eiaardenwerk Hazerswoude Alarmering voor Ouderen Mevr. G. Drost 01714-
rouri' '"Rhje-dek-je Mevr. G v. Zwieten 01714-12405 (Rd) b.g.g. 01714-13253; Alurme-
^Ï2IEIbTg (U72R95'Da"'ete' 728-9531 fDorP); Tafeltje-dek-je Mevr.M. Verhage01728-
"Ik wilde gewoon zo ver mogelijk weg
komen," vertelt Smail (35). "Ik heb mijn
spullen gepakt en ben vertrokken".
Smail is een van de vele Bosnische
vluchtelingen in Nederland. Hij is af
komstig uit een grensdorp tussen Ser
vië en Bosnië en heeft in Sarajevo ge
woond. Twee jaar geleden ontvluchtte
hij zijn geboorteland en deelt sinds an
derhalf jaar een eengezinswoning in
Hazerswoude-Dorp met drie andere
Bosnische moslims, waaronder Ade-
mir (24).
Het is een gewoon rijtjeshuis in Hazer
swoude-Dorp. De bewoners hebben
dan wel weinig geld, maar het is netjes
ingericht met tweedehands meubelen
door de Stichting Vluchtelingenwerk.
Sober is het juiste woord. Er staat een
eethoek en een salontafel, er ligt zeil op
de vloer, er hangen gordijnen en er
staat een televisie. De planten op de
vensterbank bloeien en buiten wappert
het wasgoed. Alleen het groene bank
stel ziet er wat versleten uit en is door
gezakt*. Het is het ROA-huis van Smail,
Ademir en twee andere Bosnische man
nen, die gevlucht zijn uit het voormali
ge Joegoslavië.
"Ik ben zestien jaar naar school ge
weest en daarna heb ik na mijn studie
economie tien jaar gewerkt," vertelt
Smail. "Maar twee jaar geleden, toen de
oorlog al in volle gang was, ben ik ver
trokken. Ik ben met de trein naar Rot
terdam gereisd, want ik had een tele
foonnummer gekregen van een kennis,
die iemand in die stad kende. Die heeft
mij naar het opvangcentrum in Oister-
wijk gebracht". Een maand heeft het
verblijf in Oisterwijk geduurd. Het vol
gende station was het asielzoekerscen
trum in Helmond, waar Smail vijf maan
den verbleef. Toen had hij naar eigen
zeggen geluk en kon naar een ROA-huis
in Hazerswoude-Dorp. Daar wacht hij
nu al anderhalf jaar op een status. Hij
mag geen werk zoeken tot hij te horen
krijgt of hij mag blijven. Smail zucht als
hij zegt: "Ik voel mij soms verloren in de
ruimte."
Intussen is Ademir binnengekomen. Hij
biedt sinaasappelsap aan en geeft er
koffie bij. Dat hoort zo, vindt hij. Ade
mir spreekt minder goed Nederlands
dan Smail, die lessen heeft gevolgd in
Alphen aan den Rijn. Zijn Engels schiet
soms ook tekort zodat Smail als tolk
fungeert. "Ik ben nu tien maanden in
Nederland," vertelt Ademir. Net als
Smail komt hij uit Bosnië. Tien maan
den geleden brak hij zijn studie binnen
huisarchitectuur af en vluchtte. "Ik heb
alle soorten van vervoer gebruikt," zegt
hij. "Ik heb gelopen, ik heb met de trein
gereisd en ik kreeg ook wel eens een lift
van een automobilist of een vrachtwa
genchauffeur". In augustus 1993 begon
zijn omzwerving door Nederland: eerst
een opvangcentrum in Roermond,
daarna Luttelgeest en Hellevoetsluis.
En nu verblijft hij sinds twee maanden
in Hazerswoude-Dorp.
De vier mannen in het ROA-huis bren
gen de dag door met televisie kijken,
lezen, fietsen en soms naar het strandje
in Zoetermeer. Vorige week heeft de
Stichting Vluchtelingenwerk een dagje
Duinrell georganiseerd. Alle 48 mensen
uit de ROA-huizen in Zoeterwoude en
Rijnwoude en hun begeleiders gingen
mee. Alle deelnemers gaan normaal
gesproken naar school voor Neder
landse les, maar nu is het zes weken
vakantie. Duinrell was een aangename
onderbreking van deze weken zonder
dagelijks ritme. "Zo n uitstapje kunnen
deze mensen normaal gesproken nooit
betalen," vertelt Joke Rietveld van
Stichting Vluchtelingenwerk, die sa
men met Wijnand van der Lecq de vier
Bosnische mannen begeleid. "Zeker de
gezinnen met twee of drie kinderen
niet. Zij krijgen maandelijks fl. 445,- en
daarvan moet alles betaald worden:
eten, kleding, sigaretten en alle andere
dagelijkse benodigdheden. Dus luxe is
er niet bij. De huur van de woning, de
rekeningen voor water, gas en elektrici
teit worden betaald door de gemeen
te". Een maal per week moeten de man
nen naar het politiebureau om een
stempel te halen. "Dat vind ik vreselijk,"
zegt Smail. "Je lijkt wel een crimineel
die zich moet melden en het kost ook
nog eens veel tijd,", gruwt hij. Tot een
halfjaar geleden werd er in het gemeen
tehuis gestempeld maar deze taak is
overgenomen door de politie.
Het contact met de achtergebleven fa
milieleden in Bosnië verloopt stroef.
Door de slechte communicatiemoge
lijkheden hebben de twee mannen al
maanden niets meer van hen gehoord.
De post komt al in tijden niet aan en het
lukt vaak niet om via de telefoon con
tact te krijgen. "Wij proberen wel eens
te bellen, maar we krijgen niet altijd
verbinding," aldus Ademir. "Als het wel
lukt, kun je met een telefoonkaart van fl.
25,- vijf of zes minuten bellen". "Er
heerst totale chaos," legt Joke Rietveld
uit. "Ja," voegt Smail daaraan toe, "je
kunt het ene moment leven en het ande
re dood zijn". Ademir heeft veel men
sen dood zien gaan, ook kinderen. "De
mensen sluiten zich ervoor af en probe
ren hun eigen hachje te redden," aldus
Joke Rietveld. Deze mensen houden
waarschijnlijk hun leven lang last van
de oorlog, "in het Centrum '45 worden
Smail en begeleider Wijnand van der Lek in het ROA-huis in Hazerswoude-dorp.
nu niet alleen oorlogsslachtoffers uit
de Tweede Wereldoorlog meer behan
deld," zegt Wijnand van der Lecq hier
over. "Ook slachtoffers van de oorlog in
Bosnië worden behandeld voor een
oorlogstrauma".
De contacten met de mensen in Hazer
swoude wordt langzaam opgebouwd.
"Het gaat perfect," vindt Smail. "De bu
ren zijn heel aardig en Nederlands spre
ken gaat steeds beter. "Toen ik nog
maar twee maanden in Nederland was,
ging ik een keer naar een discotheek in
Leiden. Toen sprak men Engels tegen
mij terwijl ik zelf in het Nederlands
probeerde te praten". Nu spreekt hij
goed Nederlands. Regelmatig gaat hij
ook bij Joke Rietveld of Wijnand van der
Lecq langs om wat te praten of om iets
te vragen. "Zij hebben ons heel goed
geholpen en doen dat nog steeds," zegt
Smail. "Wij zijn heel dankbaar daar
voor. Zonder die hulp zou het niets
worden. Daarom zullen zij altijd onze
vrienden blijven". "Ook de gemeente
heeft veel gedaan," voegt Wijnand van
der Lecq daar bescheiden aan toe.
"Rijnwoude heeft ais één van de eerste
gemeenten voldaan aan de vrijwillige
verplichting om vluchtelingen op te
nemen. Het percentage dat behaald
moest worden, is al lang bereikt. Daar
om kan het aantal ROA-huizen nu terug
gebracht worden van acht naar vijf. In
de andere drie huizen kunnen dan mis
schien statushouders worden gehuis
vest".
Hoe het verder zal gaan met Ademir,
Smail en hun twee huisgenoten is nog
onduidelijk. Worden zij erkend ais
vluchteling en krijgen zij een A-status?
Voorlopig is geduld voor hun het be
langrijkst.
*"Dankzij het bericht in het Hart van
Holland van twee weken geleden is er
door een lezer een nieuwe bank aange
boden. Die kunnen ze hier goed gebrui
ken," heeft Wijnand van der Lecq laten
weten.
^ln eerste instantie komen alle vlucht&\
lingen die in Nederland aankomen
terecht in een opvangcentrum. Daar
wachten de asielzoekers op hun eer
ste beslissende interview. De kansar
me vluchtelingen worden het land uit
gezet en de 'kansrijkenworden over
gebracht naar een asielzoekerscen
trum. Daar blijven zij maximaal een
halfjaar. De Regeling Opvang Asiel
zoekers (ROAzorgt ervoor dat de de
finitieve uitslag afgewacht kan wor
den in een normale woning. In Rijn
woude staan acht van zulke ROA-wo-
ningen. De asielzoekers die erkend
worden als vluchteling krijgen een A-
status en mogen in Nederland blijven.
Er zijn na 20.000 mensen in Neder
land die al lange tijd wachten op een
status. Op het ministerie is nu een
aantal ambtenaren vrijgemaakt om
dit project aan te pakken. Smail is nu
ingedeeld, dat betekent dat de proce
dure voor hem begonnen is. Verder
heeft hij met zijn advocaat een proces
aangespannen omdat officieel bin
nen een halfjaar bekend moet zijn of
hij mag blijven of niet. Deze zaak ligt
nu al een halfjaar bij de Raad van
Staten.
Voor veel mensen betekent vakantie:
eindelijk dat ene dikke boek lezen dat
al zo lang op het nachtkastje ligt. An
deren nemen juist een hele stapel
leesvoer mee in de vakantie. Voor
iedereen die de vakantieboeken nog J
moet uitzoeken, worden de komen
de weken in het Hart van Holland
echte vakantieboeken besproken.
Deze week: Buigend bamboe van
Carolijn Visser.
Wie geen geld heeft om verre reizen
te maken, heeft één troost: er ver
schijnen jaarlijks tientallen reis
boeken over zowel onherbergza
me als idyllische oorden. Eén van
de bekendste Nederlandse reis
boeken-schrijfsters is Carolijn
Visser, die inmiddels zeven boe
ken heeft geschreven over haar
avonturen in het buitenland.
Deze zomer is een goedkope
herdruk verschenen van Bui
gend bamboehet verslag van
twee reizen die Carolijn Visser
naar China maakte. Zij reisde
onder de naam KaLolian, Prachtige
Ochtenddauw op Lotusblad, omdat
haar eigen naam niet uit te spreken is
voor Chinezen.
De aanleiding voor de twee reizen die
Carolijn Visser maakte naar het Rijk
van het Midden, waren de verhalen van
Johan Nieuhof. Deze Nederlander reis
de in de zeventiende eeuw naar China
en deed verslag van zijn reis in het
succesvolle boek Johan Nieuhofs beel
den van China. Carolijn Visser ging op
zoek naar herinneringen langs de Kei
zerlijke Waterweg. "Ik wilde weten wat
er nog over was van de wereld die hij
vastlegde," zegt zij in de inleiding van
haar boek. In mei 1988 trok zij door
China en volgde zoveel mogelijk Nieu
hofs route. Soms was dit lastig omdat
niet overal schepen voeren op de rivier
die zij wilde bevaren. Bovendien wilde
niet iedereen graag een buitenlandse
gast aan boord hebben, zoals de hande
laars die smokkelaars bleken te zijn.
in de eerste reis valt de nadruk op de
zeventiende-eeuwse reiziger Nieuhof,
maar als Carolijn Visser in mei 1989 in
China aankomt, zijn de protesten van
de studenten in volle gang. Op het plein
van He-
melse Vrede in Peking de
monstreren dagelijks honderden jon
geren tegen corruptie. Daarom twijfelt
de schrijfster of zij vast moet houden
aan haar plan of dat zij in moet gaan op
de rellen. "Moest ik Nieuhof maar uit
mijn hoofd zetten?" vroeg zij zich af.
Uiteindelijk richt zij zich op het binnen
land en de oorspronkelijke route, om
dat daar de achtergronden zijn te vin
den voor de studentenrellen in de ste
den.
De kracht van de verhalen van Carolijn
Visser ligt in haar opmerkzaamheid en
de beeldende manier waarop zij haar
avonturen aan de lezer voorschotelt.
Zij geeft je het gevoel alsof je als lezer
zelf getuige bent geweest. Door de per
soonlijke observaties lijkt het na het
lezen van Buigend bamboe alsof je zelf
in China bent geweest en zelf gerooster
de duif, soep met vissekoppen en kik
ker met soja hebt gegeten. En op het
Keizerlijk Kanaal hebt gevaren en met
Chinezen hebt
gesproken. Een echte aanrader, dus.
Buigend hamboe kost fl. 16,90 en is ver
krijgbaar bij alle erkende boekhandels.
