Stichting Oud Zevenhuizen
houdt tentoonstelling op het Oogstfeest
Oude radiatoren voorloper centrale verwarming
ETEC,
tagr.
grondverzet-
wereld
}ïfcehn'ek
Presentatie
van Toen en Nu
pen 7 SEPTEMBER 1996
OOGSTFEESTKRANT
PAGINA 19
ZEVENHUIZEN
- Eind jaren vijf
tig startte Piet van
Vliet in Waddinx-
veen met de repa
ratie van land
bouwtrekkers en
werktuigen in een
boerenschuur,
daar hoorde ook,
zoals zoon Henk dat nu om
schrijft de handel van trekkers
en landbouwwerktuigen bij,
maar het belangrijkste was
toch de reparatie.In 1962 werd
het bedrijf gevestigd aan het
Noordeinde in Zevenhuizen.
Sinds kort is een belangrijk
deel van de bedrijfsaktivitei-
ten, waaronder het magazijn,
machinevoorraad en reparatie
afdeling verplaatst naar de
vestiging aan de Bredeweg.
Bij de Zevenhuizenaren beter
bekend als het oude MOB-com-
plex-munitiedepot. Wij praten
met zoon Henk en z'n vrouw
Lucy over de activiteiten van
vandaag, de Import en Export,
van mobiele- en rupsgraafma
chines en shovels onder de ei
genmerknaam ETEC, bestemd
voor grondwerkzaamheden
voor aannemersbedrijven en
loonbedrijven.„Er is in die bij
na veertig jaar wel heel veel
veranderd. De mechanisatie
van de landbouw stond in haar
kinderschoenen. Als je daarop
terugkijkt, en dat doen wij op
het Oogstfeest, is er ongelofe
lijk veel veranderd. Bijna alle
werkzaamheden werden met
de hand en met behulp van
paardekracht uitgevoerd. De
grote boeren in de ons geliefde
Zuidplaspolder en alle andere
polders, hadden minstens vijf
paarden, van die echte zware
werkpaarden, ook te zien op
het Oogstfeest."
Een feest dat mede met steun
van van Vliet-Etec opgezet kan
worden. „Toen
kwam de mecha
nisatie op gang
en daarin ver
vulden de land
bouwtrekkers en
werktuigen van
de firma van
Vliet een belang
rijke rol. Het
verhaal wordt nog steeds opge
haald op verjaardagen aldus
Lucy, dat een tweetal werkne
mers van toen, trouwens nog
steeds in dienst, Wim Verkleij
en Koos Heij, dat een boer met
z'n nieuwe trekker naar rechts
wilde en nog gewoonte getrouw
het commando dat hij bij de
paarden gebruikte riep. De
markt was in die tijd heel ge
moedelijk, het was achteraf ge
zien een hele mooie tijd, voor
de boeren die hun bedrijf op
een andere wijze inrichtten en
voor het bedrijfsleven dat daar
op inspeelde."
„Nu worden er vooral door van
Vliet Hydraulische landbouw-
grijpers en enkele landbouw
werktuigen aan de boeren gele
verd." In fraaie brochures
wordt de technische beschrij
ving en mogelijkheden van de
complete ETEC graafmachine-
lijn beschreven. Vader en zoon
van Vliet nemen hierbij de ver
koop voor hun rekening. Zij
doen dat geheel op hun eigen
manier en met succes.De al
leen-vertegenwoordiging van
dit eigen merk dekt niet hele
maal de lading, de mobiele
graafmachines worden welis
waar voor het grootste gedeelte
in het buitenland gebouwd
maar wel geheel naar eigen
ontwerp en condities.
Wij waren aan de Bredeweg
voor dit verhaal, een mooi be
drijf, ruim van opzet en bij
mensen die trots zijn op hun
bedrijf.
ZEVENHUIZEN - Op het
aanstaande Oogstfeest van
zaterdag 7 september organi
seert de Stichting Oud Zeven
huizen-Moerkapelle in de
voormalige wagenschuur en
op het erf van de boerderij
'Bijna' van de familie J. Bos
een bijzondere tentoonstel
ling.
Deze boerderij is gelegen di
rect buiten het dorp op de
hoek Noordeinde/Tweemans
polderweg, de weg die leidt
naar de Rottemeren. De fami
lie Bos woont al heel lang op
deze boerderij. Op de foto uit
omstreeks 1900 zien wij een
aantal familieleden van deze
familie.
De Stichting Oud Zevenhui
zen-Moerkapelle stelt zich ten
doel om de interesse in de
plaatselijke geschiedenis le
vend te houden. Vandaar deze
tentoonstelling waarop een
groot aantal werktuigen uit
het verleden tentoon is ge
steld. Met deze werktuigen,
veelal afkomstig van de plaat
selijke bevolking, die de Stich
ting een warm hart toedra-
Foto uit omstreeks 1900 vos het gezin vos Jacob Bos en Cotborina Tom, de
bewoners von de boerderijen 'Nabq' en 'Bijna'. Van Taks naar redbts: 1(zit
tend) Jan Cornels Paal, geb. 23 dec 1888.2. Johanna Dederflca Bos, geb. 28
dec 1866, tr. 1888 met Arie Jobennes Paul 3. (met hoed) De Haan, school
meester in Zevenhuizen. 4. Jansje Bos, geb. 10 febr. 1870, ongehuwd ge
bleven. 5. Maarten Bos, geb. 25 april 1872.6. (reet riek) Jacob Bos, geb. 19
dec 1840.7. Teuna Maria Bos, geb. 16 maart 1878, tr. in 1907 met Tennis
Visser. 8. (zittend} Catharma Tom, geb. 4 jan. 1840.9. Simon Bos, geb. 24
mei 1872.10. Lena Cornelia Bos, geb. 12 maart 1880, tr. in 1908 met Teo-
nis van der Spek. (Foto: collectie J.D. Visser)
gen, krijgt men een indruk
hoe vroeger op het platteland
door de plaatselijke bevolking
is gewerkt.
Enkele van deze werktuigen
zullen o.a. zijn: een koolzaad
pers, een veurploeg, een kar-
weiploeg, houten handgereed
schappen zoals een kroos-
haak, graanmaten, een
zakkenweekplank, een eve
naar, een bonenlegger, het is
slechts een kleine greep uit de
zeer uitgebreide verzameling
die de Stichting beheert.
Verder organiseert de Stich
ting nog een foto-tentoonstel
ling onder de naam: 'Zeven
huizen toen en nu'.
Hier kan men b.v. zien hoe de
Dorpsstraat er vroeger uit
heeft gezien en hoe mooi die
eigenlijk was. Ook de verkoop
van foto-reprodukties uit die
tijd staat op het programma.
Een regionale primeur is er
die dag te zien op het erf van
de familie Bos: namelijk de
heer L. Neeleman sr. een in
die kringen zeer bekende rij
tuigenrestaurateur zal die
dag een demonstratie geven
in het maken van houten wa
genwielen!
Ook zal de heer Neeleman een
aantal zeer fraaie koetsen
tentoonstellen op het voor
noemde erf. Kortom, het be
looft een bijzondere ervaring
te worden op en rond de boer
derij 'Bijna'.
2E\ ENHUIZEN Om emgs-
3s aan te sluiten op het the-
j - landbouw uit vroeger
tijden heeft Fred Visser van
1 plaatselijke verwarmings-
service installatieburo geko-
n voor een historische
sentatie
van de
pre-
nV ,,a" ue verwarming.
(Wff zullen tijdens het
uogstfeest enkele oude verwar-
nn ,f eTner|ten aanwezig zijn
kL 6 Stand van Fred Visser en
ziin en oud Profiteren van
e»n kennis. Maar nu eerst
dn,i,V0<?r1ProeQe van deze in-
schtift8 S'
We kom
geschiedenis op
eeti= o 6n ze en f°e nog wel
feu <li 8n,id'® °ude radiato-
°ns herinneren aan on-
vanX e stappen op het pad
Redpn°f 3 verwarming.
L uieer om eens stil te
8ta]Uo:5 m.eS vaa een ïn-
:nniek waarover in
en weinig bekend is.
waarover in
In 'hét eJneenLWe.inig bekend is-
open u, begin speelde het
bij een belangrijke rol
eerste levensbehoefte
en warmte. Als
•naakt v!„ verd gebruik ge-
r%k nnt !10ut en turf en de
in het dak d°°r 6en °Pening
kr met de komst van het
?an voedsel
handstof
stenen huis werd een schoor
steen gebouwd met de daarbij
behorende open haard. Welke
ondanks moderne verwar
mingsbronnen in de huidige
tijd nog in menig huiskamer is
terug te vinden.
De gesloten kachel bracht
eveneens geen oplossing voor
stof en andere ongemakken
met betrekking tot vuur sto
ken. In de achttiende eeuw was
de tech
niek uit
eindelijk
zover dat
vertrek
ken uit
een cen
traal
punt ver
warmd
konden
worden
waarbij
lucht, wa
ter of
stoom als
medium
fungeer
de. In Ne
derland
werd deze
techniek
pas rond
1830 toe
gepast. De vermeende hoge
brandstofkosten en de afwezig
heid van 'kundige werklieden'
maakte dat men voor die tijd
nog de voorkeur gaf aan de tra
ditionele vormen van verwar
ming. De eerste Nederlandse
stappen op het gebied van hete
luchtverwarming werden on
der andere gemaakt door de ar
chitect W.N. Rose bij de bouw
van een ziekenhuis aan de
Coolsingel
te Rotter
dam (1840-
1851).
Maar alle
begin is
moeilijk en
aangezien
men in
Frankrijk
en in
Duitsland
reeds veel
verder
was met
deze tech
nologie
besloot
men rond
1880 de
buiten
landse experts naar
ons land te halen. Daarna
kreeg de Nederlander te kam
pen met de acceptatie van de
verwarmingselementen die
niet altijd een lust voor het oog
waren. Enkele oplossingen
voor dit probleem werden gebo
den in de vorm van houten om-
kastingen, siermantels en me
talen voorzetstukken of voor-
hangstukken. Begin van deze
eeuw werden er zelfs radiato
ren geleverd met opgegoten
krulletjes en bloemetjes, maar
pas vijftig jaar later raakte de
gladde radiator in trek. Hier
van zijn heden ten dage nog de
modernere versies te zien met
als laatste model de zogenaam
de design radiator.
Enkele voorbeelden uit vervlo
gen tijden: de oudste voorbeel
den gaan terug tot in de Ro
meinse tijd. Verbrandingsgas
sen werden via een
ondergronds kanaal onder de
tegelvloer geleid, waarmee de
eerste vloerverwarming een
feit was.
In 1745 was het majoor Cook
die zijn huis verwarmde door
aan de muren stoompijpen aan
te brengen. James Watt voor
zag rond 1770 zijn bedrijfs- en
woonruimte van ijzeren kisten
die door stoom gevoed werden.
De uitvinding van de warmwa
terverwarming in 1777 komt
voor rekening van de Frans
man Bonnemain (Bron: 'Monu
menten' april 1996).
ZEVENHUIZEN - Tij
dens het Oogstfeest nodi
gen wij u uit om in de
stand van P. Visser Zo
nen enkele van deze oude
verwarmingselementen
temidden van moderne
technologieën zoals de de
signradiator en verrijdba
re airconditioners te be
kijken. Tevens kunnen wij
u dan informeren over
verwarmingsinstallaties,
diverse thermostaten,
vloerverwarming en air-
conditioniners
Voor een vrijblijvend ad
vies op maat kunt u te al
le tijden kontakt met ons
opnemen. Voor meer in- f
formatie over onze pro-
dukten en service: bel
0180-631206 of kom langs
op onze stand op zaterdag
7 september, Dorpsstraat
167-169 te Zevenhuizen.
ou, uiu
