IH I/Metfeh en m eettjoeb ocm het füüb klat if qoeb 1 f&OoViet bil be kiubeww pagina 10Hart van Holland/10 november 1999 pagina 10 Door Karin Jongkind Veel kinderen kijken reikhalzend uit naar de voor ons liggende wintermaanden. Dit komt niet in de laatste plaats door het bezoek van Sinterklaas én de Kerstman. December is dan ook voor velen de feestmaandDe maand van thee met speculaas of boterlettermaar ook de maand met de korte dagen en lange avonden. Die avonden zijn bij uitstek geschikt om lekker lang (voor) te lezen of met het hele gezin een spelletje te spelen. De speelgoedwinkels zijn in deze maanden overvol. Het assortiment varieert van poppentreinen en gezelschapsspelen tot creatief speelgoed (klei, kleurboeken) en computerspelletjes. Veel speelgoedfabrikanten geven een eigen magazine uit, dat in veel gevallen gebruikt wordt om het ideale verlanglijstje samen te stellen. Onlangs koos een vakjury voor kinderen in verschillende leeftijdscategorieën het speelgoed van het jaar 1999. Het winnende speelgoed werd betiteld als 'goed speelgoed'. Over het speelgoed van vroeger is weinig bekend. In het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden bevindt zich, naar wat men aanneemt, het oudste speelgoed, een houten vrouwenfiguurtje, wat door middel van een touwtje bewegingen kan maken. Dit Egyptische speelgoed is tenminste drieduizend jaar oud. Ook in Iran zijn bij opgravingen speelgoedfiguurtjes uit die tijd naar boven gekomen. Bijvoorbeeld een kalkzandstenen leeuw, vastgebonden aan een plankje, waaronder wieltjes zaten. In ons land speelden de meeste kinderen vroeger met zelfgemaakte bootjes van klei of hout of werd er met een ronde steen gespeeld, die fungeerde als bal. Ook konden de kinderen zich urenlang vermaken met zelfgemaakte vliegers. In de Middeleeuwen werd op de jaarmarkten speelgoed voor het eerst aangeboden als handelswaar: poppen met mooie kleertjes, hobbelpaarden, trommels, pijlen en bogen, ballen en speelgoedsoldaatjes. Aan het eind van de achttiende eeuw kwam het mechanische speelgoed in opmars. Speeldozen, marcherende soldaatjes en zingende vogeltjes was mooi, maar voor de meeste kinderen onbereikbaar speelgoed. In de loop der tijd is er eigenlijk maar weinig veranderd. Hoewel het aanbod van het speelgoed vele malen hoger is, vormen ook nu de ballen, poppen, vliegers en soldaatjes de basis voor veel speelgoed. In tegenstelling tot vroeger is er tegenwoordig heel veel speelgoed. Grote speelgoedfabrikanten komen voortdurend met nieuwe producten, in hoge mate ingegeven door een hevige concurrentiestrijd. De consument kan van deze 'speelgoedoorlog' profiteren, mits hij door de bomen het bos nog kan zien. Om enigszins licht in de duisternis te brengen werd zesentwintig jaar geleden de 'verkiezing voor het speelgoed van het jaar' in het leven geroepen. Ook dit jaar streden in diverse leeftijdscategorieën de genomineerden om de eerste plaats. Opvallend daarbij was dat zelfs in de leeftijdscategorie 0-4 jaar elektronisch speelgoed tot winnaar werd uitgeroepen: het trekdiertje Brabbel Babbel Pimpampoentje, wat kinderen laat kennismaken met vormen, kleuren, cijfers en muziek. Ook in de kleutercategorie (4-6 jaar) werd een stuk speelgoed mét chip uitgeroepen tot winnaar: Sprekend Muisvriendje. Met deze kleurige laptop kunnen jonge kinderen de computermuis leren bedienen, en op speelse wijze kennismaken met reken- en taalopdrachtjes. Niet al het winnende speelgoed is 'hightech'; in de leeftijd van 6-8 is"Klei het maar", een bord- en kleispel. In de oudste leeftijdscategorie (12+) won het familiebordspel De Kolonisten van Catan. De meeste aandacht ging uit naar de winnaar in de leeftijdscategorie 8-12 jaar: de sprekende knuffel Furby. Internationaal gezien is dit dé publiekslieveling: over de hele wereld gaan er elke minuut drie Furby's over de toonbank! Het antwoord is niet gemakkelijk te geven. Ouders kijken vooral naar veiligheid én of het speelgoed het kind voldoende uitdaging biedt om er vaker mee te spelen. Zij zijn overigens best bereid daarvoor een aanzienlijk geldbedrag uit te geven. Kinderen hebben, afhankelijk van hun leeftijd, hun eigen kijk op 'goed speelgoed1: voor jonge kinderen geldt dat vooral de kleur en het geluidseffect bepalend is voor hun keuze; voor de iets oudere kinderen (8-12 jaar) speelt vooral het feit of speelgoed wel 'in' is een doorslaggevende rol. Al het speelgoed wat genomineerd was werd getest door kinderen van verschillende leeftijden. De kinderen speelden metal het speelgoed en maakten hiermee al snel duidelijk, dat ze zelf helemaal niet zo gemakkelijk één stuk speelgoed tot de beste, mooiste, leukste of liefste uitroepen. Er werd absoluut geen onderscheid gemaakt tussen hightech speelgoed, knuffels, klei of bordspelen. De uitspraken van een aantal kinderen over hun favoriete speelgoed spreken voor zich: Hugo (1) speelt graag met zijn draagbare radio, die voorgeprogrammeerde wijsjes speelt én zijn (kunststof) 'mobiele telefoon'. Verder is hij gek van boekjes lezen, die hij soms dan ook letterlijk verslindt. Aytor van 4 houdt vooral van buitenspelen, de jungle ruïne van Playmobil én zijn nieuwe action man. Peter en Raymond (beiden 5) weten het zeker: "spelen met dinosaurussen is het allerleukst!!!". Laura van 6 valt in de directe doelgroep van de speelgoedfabrikant; zonder lang na te denken roept ze: Furby. "Hij is zacht en lief en zo lekker knuffelig." Ook de oudere meisjes houden van knuffelig', dat blijkt eens te meer uit verkiezing van de Furby in de leeftijdsklasse 8-12 jaar. Larissa van 7 denkt even na over de vraag wat haar favoriete speelgoed is, maar antwoordt dan vastberaden^spe en met mijn barbies, kraaltjes én een hut bouwen." Ook Julia van spee graag met een pop: Babybom. "Maar ook met 'meisjeslego' kan ze uren spelen", vult haar moeder aan. De jongens hebben zo hun eigen menig over speelgoed. Jeffrey (10)* "Buiten met mijn skateboard vind ik het leukst. En skeeleren natuurlijken computerspelletjes." Het nieuwste computerspel van Star Wars is favorie en ook Ronald van 12 speelt graag computerspelletjes. "Soms spee i ook nog wel met Knex of Lego, hoor." vertelt Jeffrey nog. "Maar van ne bouwspeelgoed vind ik Mécano het allerleukste." De mening van deze speelgoedexperts1 komt overeen met de landelijke speelgoedtrends, n~iaa laat ook zien dat kinderen zich niet zo gemakkelijk een stempel late opdrukken: uit het grote aanbod van speelgoed kiezen ze gewoon ze wat ze het leukste vinden. faoot aanbod van $pedqoeö umtemaanbeH

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Hart van Holland | 1999 | | pagina 10