HART VAN HOLLAND NIEUWERKERKAAN DEN IJSSEL 27 DECEMBER 2012 17 0nze stok met een Joods toerist Een Palestijnse inwoner van Hebron passeert een checkpoint. Eer We op Migjeruzalvn-to op voo„ronö ma Tot dusver hebben wij studenten al leen gidsen gesproken. Een praatje maken met de inwoners van Hebron willen we wel en we zijn van harte welkom. Op de binnenplaats van dit Palestijnse huishouden is de grim migheid van Hebron ver te zoeken, ledereen krijgt een mierzoet drankje voorgeschoteld en ik raak aan de praat met Abdelrahman, de oudste zoon van het gezin. Op zijn telefoon laat hij filmpjes zien van gisteren avond, toen er oproer was vlakbij het checkpoint. Abdelrahman wordt belaagd door 'kolonistenkinderen' die hem bespugen. Hij filmt wel va ker en stuurt die filmpjes naar een organisatie die de problematiek in de Westelijke Jordaanoever aan kaart op internet. Ondanks de bijna onleefbare situatie in Hebron denkt Abdelrahman, die Engelse taal en literatuur studeert, niet aan weg gaan. "Checkpoints hebben jullie alleen op Schiphol, wij overal. Het is hinderlijk maar ik ga niet weg uit Hebron. Als je je huis verlaat, valt het in handen van kolonisten. Dat kan ik niet over mijn hart verkrij gen." Woensdag 18 juli: Bir Zeit Universiteit Gelukkig wordt er, ondanks de be narde situatie, ook onderwijs ge geven in de Palestijnse gebieden. Vandaag gaan we langs bij onze Palestijnse vakbroeders en -zusters, de journalistiekstudenten aan de Bir Zeit Universiteit. We moeten flink omrijden om er te komen; veel we gen zijn verboden voor Palestijnen. Omdat onze bus een Palestijns ken teken heeft, mogen we niet over de snelweg maar moeten we door ber gen en dalen naar Bir Zeit. De goede infrastructuur is verzorgd door de staat Israël en alleen bedoeld voor haar inwoners. Een jonge leraar aan de universiteit vertelt ons over de onderwijssitu atie. "Bir Zeit had veel studenten uit de Gazastrook. In de jaren tachtig werd de universiteit regelmatig ge sloten: geen onderwijs. Vanuit Gaza naar de Westelijke Jordaanoever komen is veel moeilijker geworden met de controles. Van de veertig procent studenten uit Gaza in de jaren tachtig is nu nog 0,03 procent over." Ook Bir Zeit kent langstudeerders. Met een van hen, Mohammad, praat ik terwijl we naar de kantine lopen. Hij zit in zijn zevende jaar journa listiek. Er is hem een tussenpoos opgelegd want hij was veroordeeld tot zeven jaar gevangenis. Over zijn strafbare daden is hij niet heel open. Heeft hij een steen gegooid of met een geweer geschoten tijdens een oproer? Hij benadrukt dat hij in ieder geval niemand ernstig heeft verwond. We lopen de kantine in en ik pak mijn portemonnee. Mijn shekels, de Israëlische munteen heid, moeten op want in Nederland kan ik er niks mee. Ik heb nog wei nig uit kunnen geven omdat het eten je hier vaak gegeven wordt. Arabische gastvrijheid. Ditmaal laat ik Mohammed geen kans: ik heb onze lunch betaald voor hij er erg in heeft. Hij baalt dat ik voor hem betaald heb, alsof hij een wedstrijd verloren heeft. "Je bent een snelle leerling: drie dagen hier en al zo gastvrij als een Arabier", zegt hij glimlachend. Donderdag 19 juli: Jeruzalem Tot dusver heeft de reis een uitge sproken politiek karakter. De trip jes naar Frankrijk met mijn ouders van vroeger - kerkjes kijken, ba den in meertjes - verschillen van deze reis als water van vuur. Van daag gaan we een dagje de toerist uithangen in Jeruzalem. Jeruzalem is de eerste stad die mij weet te betoveren. Ik ben geen glo betrotter, maar ik heb Parijs, Praag, Antwerpen en Rome gezien en geen van die steden greep mij als Jeruza lem doet. Elke steen die mijn slip per raakt, kent geschiedenis. Op een hoger punt in de stad kijken we uit op de Tempelberg met daarop de Klaagmuur, de gouden Rotskoepel en de binnen de islam zeer heilige Al Aqsa moskee. Onder de Damas- cuspoort door lopen we het markt- gedeelte binnen van Jeruzalem. De hectiek is enorm: kleine jongetjes vervoeren met grote houten karren koopwaar door de nauwe stegen. Ze rennen als jekko's en als je tenen je lief zijn kan je maar beter luisteren naar hun geroep als ze aan komen stormen. Het geschreeuw van de marktmannen in twee talen die ik niet begrijp maakt de hectiek com pleet. Het benauwt niet, het hoort bij deze wereldstad. De mooie, historische stad contras teert met wat we eerder op de dag zagen. Met een Israëlische organi satie genaamd ICAHD (the Israeli Committee Against House Demoli tions) zien we s ochtends het ande re gezicht van Jeruzalem. Een gids neemt ons met een busje mee op East Jerusalem Tour, door de minder betoverende delen van de stad en haar omgeving. Palestijnse wijken als Jabel Mukaber liggen in de dalen van het glooiende land. De water voorziening is er slecht; een leidin gensysteem bestaat niet en tanks met regenwater op de daken voor zien de Palestijnen van drinkwater. Op de heuveltoppen is de andere wereld, zoals we zien in de Israëli sche nederzetting Ma ale Adumim. Als bezoeker van de nederzetting moetje door een controle en het is alsof je een resort inrijdt, zeker als je daarvoor Palestijnse wijken hebt gezien. In het dal wordt met water omgesprongen alsof het goud is, in deze nederzetting wordt het drink water over fleurige bloemperken gesproeid. Later op de middag krijgen we een rondleiding door Silwan, een wijk die grenst aan de oude stad Jeruzalem. Onze gids is een Palestijn, die zich met een kruk voortbeweegt. Hij is mank - "door een kolonist in mijn been geschoten" - maar loopt als een kievit. In deze wijk is de span ning enorm. Silwan is een wijk met veelal Palestijnse inwoners, die er niet op hun gemak wonen. De Joodse toeristen lopen er af en aan, omdat de wijk een toeristische trek pleister is. Voor de ontwikkeling van de bijbelse hotspots City of David en de Garden of the Kings moesten veel Pales tijnse huizen wijken. "De ommuur de archeologische opgraving City of David, de thuisplaats van de tweede koning van het verenigd koninkrijk Israël, heeft de Palestijnse kinderen hun speelruimte ontnomen", ver telt de gids. De Palestijnse huizen staan dicht op elkaar en hoe verder je wegloopt van de oude stad, hoe onwelriekender Silwan wordt. Ei genlijk is Silwan een achterbuurt. In het deel van de wijk dat tegen het oude centrum ligt en dus een toe ristisch karakter heeft merkje daar echter niks van. De wijk ziet er goed uit, maar dat heeft meer betrekking op Kfar Hashiloah de Hebreeuwse naam voor de wijk dan Silwan. Naast City of David ligt namelijk een oogstrelend park genaamd Gar den of Kings. Hier zouden vroeger de tuinen van de koning zijn ge weest en nu is het een recreatieplek voor met name Joodse toeristen. Volgens de gids woonden hier tal loze Palestijnse gezinnen voordat het recreatiegebied werd ontwik keld. Nu woont er nog één Palestijns gezin dat weigert te vertrekken voor nieuwe bouwplannen. Onze Palestijnse gids krijgt een woordenwisseling met een Canade se toerist die zijn religieuze joodse roots is op komen zoeken. De woor denwisseling wordt met de seconde feller. De discussie is, op de keper be schouwd, kinderachtig. "Jouw voor vaders hebben de mijne vermoord!" "Welnee, jouw voorvaders zijn de moordenaars!" Het is een uiterst beladen potje welles-nietes. In de Garden of Kings bestoken de Jood en de Arabier elkaar met jaartallen en wetsvoorschriften om het onge lijk van de ander aan te tonen. Hoe kan er ooit toenadering plaatsvin den tussen Israëli s en Palestijnen als deze twee werelden er allebei een eigen waarheid op na houden die de waarheid van de ander deci meert tot prietpraat? Het doet bijna pijn als je ziet dat een land met zulke schoonheid wordt verscheurd door een conflict dat niet op te los sen lijkt. Zaterdag 1 december: Wanneer weer? De reis ligt een half jaar achter me. Ik heb geprobeerd het samen te vatten. De helft van mijn bele venissen heb ik overgeslagen. Geen woord over Ramallah, over Jericho, over het gesprek met Volkskrant correspondent Rolf Bos. Ik hoef het niet op te schrijven om het te onthouden, het staat in mijn grijze massa gebeiteld. Deze reis heeft een diepe indruk achter gelaten en smaakt naar meer. In een halve dag Jeruzalem ervaren? Onmogelijk! Hopelijk keer ik nooit meer terug naar Israël en de Palestijnse gebie den. Ik hoop in de nabije toekomst af te kunnen reizen naar Israël en Palestina. Een rondreis door twee landen die op gelijke voet met el kaar staan en elkaar niet constant bombarderen. Ik ben niet bij machte om een oplossing aan te dragen. Het zou van een overtreffende trap van megalomanie getuigen als ik dat probeer. Het is Obama, Clinton, Netanyahu, Arafat, Rabin, Abbas en wie-nog-meer allemaal niet gelukt. Ik kan alleen schrijven over wat ik heb gezien en dat aan u voorleg gen in de hoop dat u ervan geniet en zin krijgt om meer te weten te komen over Israël en de Palestijnse gebieden. Wat als ik wél bij machte was om tot iedereen te spreken, wat als ie dereen aan mijn lippen hing? Dit zou ik zeggen: "ledereen heeft het maar over die heilige grond waarop jullie conflict plaatsvindt. Als het jullie zo heilig is, gedraag je er dan naar en ga vreedzaam met elkaar om." Studeren in de Palestijnse gebieden is geen eitje. Als je wordt vastge houden op een checkpoint, kom je te laat voor je tentamen. Dat zijn nog eens andere zaken dan bruggen die open staan of lekke banden.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Hart van Holland - Editie Zuidplas | 2012 | | pagina 17