SCHOONHOVEN COURANT
WEEKBLAD
1869.
N°. 19.
ZOOA& 7'j NOVEMBER
VOOR DE KRIMPENER-, ALBLASSER- EN LOPIKERWAARD.
1
s
BU1TENLAND.
F
687
104*/,
5
5
7
6
6
5
5
5
5
5
5
6
3
7
8
7
'7
7
3
5
5
PIUS DEZER COURANT
Voor Schoonhoven per drie maanden 0,60.
Franco per post - 0,75.
raus DER ADVERTENTIÉN
Van 1 tot 5 regels 0,50.
Iedere regel meer- 0,10.
Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco.
helling der
roorxien worden
middel v1"
bergen afsi
itbare beetanddt
i, waarvan een ged
van de
L
ot. 1869.
A. Stekelen-
!liza, ouders
[aria, ouders
0. A. Bouté,
907,
817.
657,
857.
222’/,
215
467.
47
54>7,,
547.
46P/,
1107.
o. s
17.
i
i
i
i
s
s
5
5
5
17.
4
4
41
747.
887.
877,.
8«7.
2167,
2017,
827.
827.
797.
29 Oeiob..-
037.
627.
84'7,
867.
27
»77..
387.
337..
337,
03
tl. opname, meting
over geheel Java,
geld, en veel ar-
i In Spanje dreigt over dé quaeatie van de
verkiezing eens konings het kabinet uiteen te
spatten. Serrano is bij zulk eene verdeeldheid
het regentschap moede. Topete volhardt bij
zijn besluit oin zijn ontslag in te dienen als lid
van het kabinet. Waarschijnlijk zal het Mi
nisterie geheel ontbonden en Prim belast wor
den met de samenstelling van een nieuw Kabinet.
Het eerste gevolg van de scheuring in het minis-
687,
747,
te Schoonhoven.
T
S. W. N. van NOOTEN te Schoonhoven,
Uitgevers.
er 4 Nod.«
30 C., Hen-
tot f 8,60,
20 partijen,
jualiteit.
/boter 1,40
o met vluggen
ird 1366 Run-
lichtere Kalve-
irkens en 251
C.2de qual.
qual. 65 C.
[ts 1ste qual.
r 60,—.
fusten, bene-
sebe, Flakkee-
Nieuwe dito,
ƒ8,—4/8,50.
7,30 4/8,—;
,-4/7,80.-
f 221./225;
er 2100 kilo.—
70, dito Zomer
Corte en Lange
4,30; Lange
>,50 4 10,—
KIE vkn ƒ7,50
25 HAVER
1 van f 7,25 a
5 4 11,50.
I. -.-AARQ-
mud.
ir van 1.10
6 4 5,25 per
II, 75, 12,25,
75, 9.-^-
AVER: 4,50,
0,- 4 /235.—
INDISCHE POLITIEK
III.
.(Vervolg van N°. 17.)
Er bestaat op Java, met betrekking tot de
bebouwde veldentweëerlei grondbezitte
weten
1°. Gemeenschappelijk grondbezitwaarbij al
de onder het gebied van een dorp liggende gron -
den gemeenschappelijk bemeten worden door de
inwoners van dat dorpdie rechthebbenden zijn
op het gebruik van den grond, welke jaarlijks
door het dorpshoofd of naar gelang van om
standigheden verdeeld worden;
2°. Individueel grondbezit, waarbij elk stuk
lands uitsluitend en bij voortduring door een
en denzelfden persoon bezeten wordt en •■onder
het genot derzelfde rechten ovéi-gaat op zijne
rechtverkrijgendenhetzij door erfenis koop of
hoe dan ook.
Gemeenschappelijk grondbezit wordt hoofdza
kelijk in oostelijk Java gevoerd, het indivi
dueel daarentegen in het westelijk deel en den
zoogenaamden Oosthoek Dat het cultuurstel
sel waarover ift een volgend opstel, verbazend
heeft toegebracht tot uitbreiding van het gemeen
schappelijk grondbezit, is een onbetwistbaar feit.
Raffles bepaalde nudat ten behoeve van den
Souverein (het Gouvernement) zou geheven
worden een zeker gedeelte van den oogst der
bebouwde velden. Daar. er op Java twee soor-»
ten van velden bestaandie in waarde veel van
elkander verschillen, n. 1 sawahs of natte rijstvel
den en tegals of zoogenaamde droge rijstvelden,
en er ook veel verschil iq vruchtbaarheid ouder -
elk van deze bestaat, zoo bepaalde hij dat zij
in drie soorten zouden verdeeld worden, en van
de sawahs zou geheven' worden ll2, S/B, 1/.,
naar gelang zij tot de le, 2e of 3e soort
hoorden, en van de tegals 8/s> ’/s»
gemiddelde waarde der ^opbrengst. -
Raffles had echter nog de wijzere regelen,
waarop de belasting moest aangeslagen en ge
heven worden. Hierbij had hij de keus tusschen
twee stelsels; het eene was de dorps aanslag
waarbij aan de dorpshoofden al de aan het
dorp toebehoorende velden zouden verhuurd wor
den tegen een ouderling overeen te komen prijs,
gedurende den tijd van hoogstens 3 jaren. Aan
het dorpshoofd bleef, daar waar zulks noodig
was, de verdeeling der velden ovërgelaten, doch
in elk geval was hij aansprakelijk voor den
huurprijs, dien hij over de dorpsgenooten hoof
delijk moest omslaan.
Raffles beschouwde echter deze wijze van aanslag
en Heffing als een voorloopige maatregel, daar
hij, om tot een beteren n. 1. een indwidueelen
aanslag te geraken, veel voorbereidende maat-
Sawahi zijn die velden, welke, aan de
bergen gelegen, vlak gemaakt en rondom vc"’
van kleine dqkjea, teneinde hierover door middel van na
tuurlijke leidingen, het van de toppen der bergen afatroo-
mende en met ongeïoofelqk veel vruchtbare beatanddeelen
bezwangerde water te laten loopen, waarvan een gedeelte
als slib overblijft.
Tegalt daarentegen zijn die velden, welke wel voor den
landbouw geschikt gemaakt, doch niet vlak gemaakt wor
den. Daar de Javaan den grond niet, zooala wij, bemeat,
bezitten deze velden een oneindig geringere vruchtbaarheid j
dan de aawaha.
regelen te nemen had, 2
en claseificeering der vel<
hetwelk verbazend» som in
i beid en tijd vorderde.
Wanneer we beide stelsels in hare gevolgen
onderzoeken, dan zien we, dat de dorpsaanslag
de minste kosten en arbeid noodig maakt en
dat daar, waar het gemeenschappelijk grondbe
zit bestaat, de handhaving hiervan mogelijk is.
De gevolgen van den indiwdueelen aanslag zul
len zijn
1°. Eene kostbare opname, meting en clas
sificatie der velden en daarmede in verband
staande permanente administratie, welke echter
in het vervolg rijpe vruchfen zullen opleveren.
2°. Oplossing van het gemeenschappelijk in
individueel grondbezit, zoöals dat in W. Jiva
bestaat. Dit zal wederom ten gevolge hebben
a. Dat alle willekeur in den aanslag en de hef
fing der belasting, onvermijdelijk verbonden aan
i den hoofdeliiken omslag en inning door de dorps
hoofden, zal ophouden, daar ieder landbouwer
weten zal tot welke soort zijn grond behoort en
mitsdien hoeVeêFmj aan belasting heeft öp te
brengen.
b. Dat voortaan geen willekeur meer kan plaats
grijpen bij de verdeeling va» veldendaar het van
algemeene bekendheid is en in den aard der zaak
ligt, dat bij de verdeeling het dorpshoofd voor
zich, zijne'vrienden en magen de beste gronden
afzondert.
c. dat er bij den landbouwer een prikkel zal
bestaan tot verbetering van zijn grond, wetende
dat hij de vruchten van zijn arbeid het volgende
jaar niet heeft af te staan aan een ander.
Aan Raffles was echter de tijd uiet gegund om
zijne hervorming tot stand te brengen. Vandaar
dat commissarissen-generaal, die met de overname
der koloniën uit handen der Engelscben belast
waren, een zeer verwarden toestand vonden.—
Na eigen onderzoek en vooral door voorlichting
van den heer Muntinghe, die Raffles in zijn werk
ter zijde had gestaan, vereenigden zij ziph over
het algemeen met dè beginselen van den Brit-
schen landvoogdwaardoor voor goed aan het
stelsel der O. 1. C. den nekslag werd toegebracht.
Doch tevens oordeelden zij dat, met betrekking
tot bet door Raffles ingevoerde belastingstelsel,
bekend onder den naam van landelijk of land-
renten-stèlselkrachtig met de opname moest
voortgegaan doch tevens dat voorloopig de
dorpsaanslag en heffing behoorden behouden te
blijven. Zouden de C. G. destijds gedacht heb
ben,'dat in 1869 nog krachtig de handen aan
het werk der opmeting geslagen moesten worden I
Wat destijds voorloopige maatregel was, is dus
een stelsel geworden, dat reeds minstens'ruim
een halye eeuw gewerkt heeft! En hoe? Slaan we
het verslag van het beheer onzer bezittingen over
1849 op, dan zal ons de stelselloosheid van dat
stelsel duidelijk worden. We lezen aldaar: vVoor
<|en aanslag der landrenten bestaat geen vaste
maatstaf'ter is niet bepnald hoeveel van de op
brengst, of, naar rede der uitgestrektheid van
den grond moet worden betaald. Men houde
wel voor oogen dat, volgens de ‘oorspronkelijke
bedoeling der Engelsahe regulatie van 4 Febr.
1814, van de rijstvelden naarmate hunner meer
of mindere vruchtbaarheid, of en van
de hooge gronden Va V* van h*t gewas
moet voldaan wordenmaar er is geen laat om
zich daaraan te houden.
Integendeel heeft men zich deswege hoofd
zakelijk steeds blijven gedragen naar de voor
schriften, gegeven tijdens de eerste organisatie
van het beheer, na de wederovername van Java
I in 1816, wdke voorschriften vorderen, dat #om-
trent de bepaling van het bedrag van den aan
slag met de hoofden en oudsten vip elk dorp
eene overeenkomst getroffen zal wordan, in
aanmerking nemende den aauslag en het zuiver
bedrag van vorige jaren en daarmede vergelij
kende de omktaïidigheden van ieder dorp en
de vermoedelijke gesteldheid van het gewas;
alles met de meeste billijkheid en met vertnij-
ding van bezwaar voor de ingezetenen.”En 1
verder:
#In de heffing der landrente (waarmede
slag bedoeld wordt) op Java heerscht veel on
gelijkmatigheid. Op eenige plaatsen wordt be
halve van de rijstvelden, ook tuinhuur of van
de inkomsten der dessa’s belasting geheven;
op andere plaatsen neemt men bij den aanslag
in aanmerking of ook meer winstgevende pro
ducten dan rijst zijn geplant; hier wordt als
het ware geene uitgestrektheid van grond,.of
hoegrootheid van productie in aanmerking ge
nomen, en is dus de aanslag een eenvoudige
overeenkomst, met de dessa-besturen gesloten,
dtór heeft men eene bepaalde som per bouw;
op sommige plaatsen regelt men, overeenkom
stig de bestaande voorschriften, de belasting
eeniglijk naar een rijstgewas, bij taxatie van
het te veld staande product, en neemt
of V, der waarde, berekend naar een matigen
marktprijs; op andere plaatsen weder wordt
het product tijdens den oogst geconstateerden
men heft alsdan de. helft der waarde als be
lasting; hier eindelijk wordt bij de taxatie van
het te veld staande product vóór snijloon
afgetfökken, daAr weder niet.”
*Dit is het gevolg èn van het stelsel van
admodiatie, bij den aanslag voorgaschrevenin
van gebrek aan kennis omtrent het belastbaar
vermogen der bevolking.”
Voorwaar een scherp verwijt der Regeering
aan zich zelve, dat ^aaruit voortsfirootdat
men elke uitgaaf, oogenblikkelijk ten nadede
der nooit volprezene batige saldo’s, en daar
mede dikwerf zoo hoogst noodige eji wensche-
lijke, zoowel voor Moederland als Koloniën,
angstvallig vermeed. De welvaart van JaVa/s
bevolking hangt nu Voor een groot gedeelte af
van de min of meer grondige plaatselijke be
kendheid van den met den aanslag in de land
rente belasten ambtenaar. L.
