BUITENLAND.
BINNENLAND.
Stadsnieuws.
ADVERTENTIË1M.
q«*chipdenu van den taohtigjarigen oorlog altijd
hadden gekleed, te zien wegrukken. Er was te-,
leurstelling,—de tooverkring waa doorgeknaagd.
Wat moeten wij hiervan zeggen
Dit. Wij roemen in den strijd onzer vaderen
niet den geest van revolutie tegen het wettig
gezag. Wy roemen in dien strijd niet de gru
welen, in naam der Teligie gepleegd doorroom-
achen of ketters. Wij roemen in dien stryd den
moed, de volharding, de eensgezindheid, waarmede
onze vaderen hebben veroverd en verdedigd de
vrijheid, de burgerlijke vrijheidde staatkundige
vrijheidde vrijheid van geweten.
Andere tijden andere omstandigheden. De
wijze, waarop toen voor die vrijheid is oDgekómen,
zoude misschien de onze niet wezen. Wij hebbeu
meer verdraagzaamheid leeren voedenwij leven
in een tijd en een land, waarin schending der
vrijheid door andere middelen kan worden ge
keerd, waarin het aan een gewelddadige revolutie
niet zoo licht zal toekomen.
Maar al dragen de middelen, door onze vaderen
gebezigd, het karakter van hun tijddit leere ons
die middelen ook in de lijst van dien tijd te
beoordeelendoch te gelijk door te dringen tot
den geest, die er iu leefdeden geest der vrijheid,
die ook de onze wezen moet.
"Vryheid. Ook vrijhejd van geweten. Zij komt
allen ten batewelke hunne religie zij. Die ter
wills dér religie wil onderdrukken, heeft ook zelf
eenmaal onderdrukking te wachten. De Nemesis
is onverbiddelijk.
Laten alle Nederlanders denken, niet aan het
geen ben scheidt, maar aan hetgeen hen vereenigt,
en laten zy worden vereenigd door de liefde voor
de vryhekt en de onafhankelijkheid des lands.
Is eenmaal de tweedracht een woekerplant ge
worden door den ganschen boomgaard verspreid
dan is de eendracht misschien niet terug te beko
men, dan wanneer weer de aanval van een buiten-
landschen vijand allen om hetzelfde vaandel roept.
Maar op zulk een eendrachtigeu striid zoude een
eendrachtige ondergang kunnen volgen.
Dat verhoede God.
Men boude zich gewaarschuwd.
Op het Brielsche monument zouderf^tij zoo
gaarne gebeiteld zien de leus onzer vaderen
Eendracht maakt macht.
Maar dan moeten alleu meêwerken om den
doorgeknaagden kring weer te heelen.
Men gelooft, dat het getuigenverhoor in
de zaak der 23 beschuldigden, die voor deu
krijgsraad in Frankrijk terecht staan wegen9
deelneming aan den moord van den Aartsbisschop
en anderen, deze week zal ten einde loopen.
Vooral zijn de getuigenissen bezwarend voor
Francois, den directeur der gevangenis. Het
is maar al te zeer gebleken, dal, indien hij
gewild had, de gijzelaars gered hadden kunnen
worden. Het is voorts aan het licht gekomen,
dat aan de personen, die het executie pelotoh
uitmaakten, 50 fr. per hoofd was beloofd voor
hunne afschuwelijke daad.
Uit Oostenrijk meldt men, dat verscheidene
Katholieken', die zicb bezorgd maken over het lot
van den Pausdezer dagen eene audiëntie hebben
ad bij den Minister van Buitenlandsclie Zaken.
Minister Lestreed bunne bewering dat de Paus
niet vrij zon zijn, en wees, tot staving van zijn
gevoelen, op de erkenning door de italiaansche
regetriug van de laatstelijk door den Paus gedane
benoeming \an dertig Italiaansche bisschoppen;
hij betoogde de wenschelijkheid van het behoud
van vriendscbappr lijke betrekkingen tusschen
Oostenrijk en Italië, en zeide ten slotte dat hein
geene Katholieke mogendheidook Oostenrijk
niet, bekend was, welke in staat zou zijn den
Paus een verblijfplaats te verzekeren.
In eene correspondentie uit Brussel in
de Amst. Cour. wordt het volgende medege
deeld: «Gewoonlijk is de post in België op
den Nieuwjaarsdag overstelpt met brievenkaart
jes enz. Ditmaal moesten op 1 Januari daar
enboven nog besteld yrorden twee-honderd-duizend
circulaires van de firma 1 sent bal Sc Co. te Am
sterdam aan zooveel Belgen gezondenom hen
op te wekken tot deelneming aan eene premie-
leening. De brief 20 centimes berekendwerd
er 40,000 franca porto \oor betaald. Een mooi
voordeeitje voor de schatkistmaar v at een last
en moeite voor de ambtenaren 1
Z. M. heeft, op zijn verzoek, eervol
ontslag verleend aan H. WjHeyman, als kapi*
tein bij het 10e bat. 3e comp. rust. schutterij
in Zuid- Hollanden benoemd tot kapitein bij
het 10e bat. 3e comp. J. L. de Jongh thans
le luit.; tot len luit. P. van Beuningen, thans 2e
lujt.; tot 2en luit. E. G. B. van Vyorst van Beest,
thans schutter.
De Eersite Kamer heeft het trac-
taat tot afstand onzer bezittingen aan de kust
van Guinea aangenomen met 29tegen 6 stemmen,
Van verschillende zijden meldt
men, dat dé generaal-majoor Delprat' benoemd
zal worden tnfc Minister van Oorlog.
De Raad der gemeente Gorinchem
zal een adres aan de Tweede Kamer indienen,
om de Arrondissements-rechtbankwaarvan de
opheffing wordt voorgesteld, binnen die' ge
meente gevestigd te houden.
Van goederhand verneemt men,
dat in de twee eerste dagen in de spoorweglee-
ning Utrecht-Leiden, uit Woerden reeds voor
f 60.000 deelgenomen is.
Te Stolwyt-was men ten op
zichte der posterijen vrij stiefmoederlijk bedeeld.
Thans verneemt men echter met zekerheid in die
gemeente, dat, te begirinen met 1 Februari a. s.,
de postdienét zóó zal worden ingericht /dat men
tweemalen daags brieven zal kunnen verzenden
en ontvangen.
De steenfabriek de Schans, on-
dfer Ouderkerk a/d lJscl, Meft Woensdag jl.
in veiling met de verhoogipgen opgebracht de
som van f 81,860.
In plaats van wijlen den heer K.
Vermoat, is te Tienhoveu tot zetter voor de
Dir. Belastingen benoemd de heer D. de Jongh.
Dezer dagen verschenen de twee
eerste nommers van een p4»ulair weekblad voor
binnen- én buitenlandsclie rechtspleging, geti
teld «het Paleis van Justitie," onder redactie
van Mr. E. van Lier te Amsterdam; het wil
de burgers meer en ineer bekend maken met
hnnne rechten en plichtenvooioordeelen helpen
uitroeien en tot de opvoediug der natie mede
werken. Wy bevelen dit^preekbladdat eene
belangwekkende lectuur voor iedereen aanbiedt,
in de aandacht onzer lezers bijzonder aan.
Wij vernemen, dat de door den
Notaris de Kleijn 11. Woensdag iu veiling ge
brachte SVtbunders land te Gel kenes, onder Groot-
Ammers, zijn ingezet voor de som van circa
j 2000 de bhnder. De aftlag zal a. s. Woens
dag plaats hebbeu.
De sub-commissie te Ouderkerk
a/d IJsel voor het gedenkteekeu te Brielle be
staat uit deheerem W. v. Waning, P. Schel
ling, Ds. G. Boer, J. van Holst Ez., F. Noord-
hoek, E. Hoogentlijk van Capptllen en D. A.
Kip. Zij heeft besloten, in ellc huisgezin eene
circulaire te doen bezorgen en met open schaal
in de gemeente rond te gaan.
Uit Benschop wordt ons bet vol
gende gemeld. In den nacht van 15 op 16 dézer
had alhier een voorval plaats, dat diepen indruk
maakt. Zekere L., des nachts ontwakendeÓiist
zijn vrouw aan zijn zijde. Opstaande doorzoekt hij
te vergeefs zijn huis. Zich naar buiten begevende
wekt hij zijne buren. Na eenig zoeken, vindt
men de nog jeugdige ongelukkige vrouw in de
weteringwaarin zij zich gestort hadom een
einde te maken aan een lefcendat sedert lang
verbitterd en voor haar onverdragclijk gemaakt
was door de onwaardige gedragingen baars mans,
door diens ontrouw en miskenning. De vrouw
genoot de achting van allen, die haar kenden;
zoodat haar dood algemeen wordt betreurd.
De tweede volksvoordracht, te
Meerkerk den 12den dezer gehouden werd door
zalk een aanzienlijk getal belangstellenden bijge
woond dat het de verwachting verre overtrof.
Door den Hoofdonderwijzer aldaar werd eene
lezing gehouden over «Waanwijsheid en de vor
men w aaronder die zich vertoonen." Deze lezing
werd achtervolgd door onderscheidene bijdragen
zoo ernstige als luimige. Een en ander werd met
onverdeelde aandacht aangehoord, wel het sterkste
bewijs, dat men een' aaDgenamen en nuttigen
avond doorbradht.
In de 6e leesvergadering der vereeniging»Wln-
ter'cz'ngen" te Berg-Ambacht trad op Donderdag 18
Jan.'de heer T. B. van Dam als spreker op. In eene
goed gewerkte verhandeling schetste hij op eSne boeiende
wyze het leven van, Joost van den Vondel en diens
verdiensten als dichter, waarbij spreker tevens eenige
fragmenten uit Vondels dichtwerken en treurspelen
voordroeg, ter duidelijke' aanwijsing van de kenmer
kende ejgensohappeu dfes diohters. Met onverdeeld ge
noegen werd dese verhandeling door het publiek aan
gehoord.
Wij ontvangen het volgende be
richt uit de Alblaaserwaardwaarop wij de bij
zondere aandacht onzer lezers vestigen.
Als een staaltje van gruwelijke verkrachting
van het geweten, of verregaand huichelachtige
wijze, waarop sommigen, en dat nog wel onder
den dekmantel van godsdienst, met hunne me-
'demenschen omgaan, diene het volgende:
leiband, die qf bij voortduring zijn werk van
maakte, om eenvoudige, onontwikkelde lieden
bang te'doen worden voor de inënting tegen
de kinderziekte, slaagde, helaas! daarin bij velan
maar al te zeer. Een ander persoon daaren-
tegeu deedook doof het# bezoeken der tegen
de inënting gestemde gezinnenal het mogelijke
om den afkeer daarvan bij andéren te over
winnen. Zooi was, voor eenige dagendeze
laatste er eindelijk in geslaagd, de ouders van
een talrijk gezin te doen besluiten, pm zich,
benevens hunne kinderen, in het bijzijn van
hemdie heu daartoe had aangespoord, te laten
Vaccineeren.
Toevallig of niet-maar even vóór dat de
inenting zou plaats hebben, trad boven aenoemde
tegeustauder van de vaccine de woning "binnen,
en, bemerkende, wat dóór zou plaats hebben,
zoo begon hij dadelijk, op bestraffenden. toon,
over de goddeloosheid der inënting uit te va
ten, en al luider en luider te roepen: «dal het
etu gruwel was, om den Heer vooruit te loo-J.
pen" en men zich niet mocht doen vaccmecren.
Maar... daar gaat nogmaals'de deur van de
wouiug openen treedt een vriend binnen van
den persoon, die het gezin yoorde vaccmége
wonnen had. De boetprediker, den bui dén ko
mende niet herkennende, verhief nu met <Jes
te meer kracht zijne stem, en, zijn ann^lie-
melwaarta richtende, waarschuwde hij «om toch
den Heer daarboven niet te weerstaanen af
te lateu van Hem door de pok-inenting te willen
vóórkomen/' toen ploteel.ng de l&atstbiiiuen-
gekomen persoon den huichelaar bij den arm
greepen sprak
Menschennu zal ik u eens toonenwat
man hij is, die u zoo schrikaanjagend tegen
de «koepok-iuënting" waarschuwt. Opdenzelf-
deu armdieu hijvoor uwe oogenzoo drei
gend ten hemel heft, heeft hij zich zeiven
laten inönten."
Men verbeelde zich de verstomming van al
len, die daarbij tegenwoordig waren en den schrik
vau deu boetprediker. Tegen wil en dank werd
zijn arm ontbloot, en daarop weerspraken, voor
aller oogen, eenige nog niet geheel herstelde
ingeëute pokken de met driestheid uitgegalmde
woorden van den op velen zoo machtig invloed
rijken manDat door deze zoo treffende han
deling bij menigeen de tegenstand tegen de
vaccine voor een goed deel gebroken werd, is,
voor het algemeen belang, niet minder geluk
kig, dan verblijdend voor heu, die hei, als
een feit, kunnen vérmeldeu.
Nieuw-Lekkerlnnd was dezer
dagen getuige van een treurig misdrijf. Een
zeker dieiistmeisje lag aan dp (sikken en de
vrees voor haar leven was niet ongegrond. Van
dien toestand meende een harer bewaaksters te
mogen gebruik maken, om baar kast open te
maken en daaruit te ontvreemden een knipje
met eenig geld eu sieraden. Toen de zaak
ruchtbaar werd, heeft ze een en epider bp het
kerkhof neêrgeworpen. De burgemeester maakt
er' melding vau waar het behoort.
- Een koopman te Schoonhoven,
die zich eergisteren in de zitting der rechtbank
te Rotterdam över een hem ten laste gelegden
diefstal van een geit moest verantwoorden, ia
of een volleerde schelm, óf een slachtoffer van
raenschelijke dwaling. Het eerste' zou men
kunnen opmaken uit hetgeen de getuigen me
dedeelden, doch de audere benaming is, volgens
den beklaagde zeiven, de juiste. De ontvreemde
geit hoorde te Berg-.Vinbaclit in een schuurtje
tc huis, waar zij den 23sten October U. des
avonds nog door haren meester 'was bezocht.
Den volgenden morgen echter was de geit ver-
Awenm, KioaU de eigetiMi- ett'jijne «rauw, te-
hoeftiee lieden, tot hult schrik bespeurden. Het
spreekwoord zegt: men moet- het rtsar van zijne
fsmilie hebben; zoo ook hier. Deo namiddag
kwam bekl.een neet kan dpn bestolene, ten
zijnen huize, wierp ztóh op de knieën «oor de
voeten van diens vroowmet om der 'Ojange
op romantische, wijze zijne liefde te ontdekken
nittr om te verzekeren dat niet hij de geit bad
gestolen, waarvan hi) werd verdacht. Op den
bewusten dag hreft.bekl. met de stoomboot van
Schoonhoven naar Rotterdam de reis gemaakt
op welke boot zich toen ook de geit bevond,
zonder dat men wist wie die geit daar badge-
bracht De geit werd na aankomst alhier door
een persoon van de boot gehaaj,) die thansion-
der eede staande houdt, dat hij haar van bekl.
voor t 6 heeft gekocht: ook verklaart deze
kooper,- even als zijne vrouw, dat bekl. na de
ontdekking 'van den diefstal bij hen la geweest
om,hen te bewegen eene andere verklaring af
te 'eggen, waarvoor hij 10 als Mooning wilde
geven, hetgeen door heu natuurlijk werd ge-
weigeld. tickl. ontkent alles bhbalve de over
tocht met de boot en liet knielen voor zijne
'tante: dit laatste, zeide hij, was zoo zijne ge
woonte want hij was daar met vreemd 111 huis,
hoewel Je lanlo die vreemdst gewoonte hij haar
neef vsftr dien tijd nooit heeft opgemerkt. IJe
lurch luidt gevangenisstraf'van een jaar. Dins-
dag uitspraak.
Was men te Haastrecht langen tijd van de
pokken verschoond gebleventhans hebben zich ver
scheidene gevallen voorgedaan. Eén sterfgeval aan
die mekte heefi dezer dagen plaau gehad.
Te Streefkerk komen twetf gevallen van pokken
voor, kennelijk van naburige gemeenten overgekomen.
Ofschoon de ziekte zich met in hevigen grwd voor
doet wenschte men toch van dat tweede pokkenbezoek
gaarne verschoond te blijven.
«J- In de week van 12 tpt 19 Januari zijn te Go
rinchem door de pokken aangetast 3, overleden T en
hersteld 2 personen.
Als eène groote bijzonderheid kan worden, vpr«
melddat dezer dagsn te Zijdfrveld is overleden in
den ouderdom van 102 jaren en 8 maanden Arie Ver-
hoef. Hij «tierf met zijn volle bewustheid
SCHOONHOVEN, 20 Jan.
Wij ontvangen per telegraaf be
richt uit Meppel, dat' m de gi»teren-(Vrijdag)-
avond gehouden vergadering van Kerkvoogden
en Notabelen met I T tegen 7 stemmen besloten
is, aan den beroepen predikant (je jsarlijksche
toelage van f 600 bij het landstractement te
verstrekken. Door deze beslissing is deze quaere
dus geëindigd en het vertrek van Dr. A. J. Oort
aanstaande.
In den loop dezer week zyn 13
korporaals der Art.Instr.-Kompagnie naar de
régimenten vertrokkenen wel 5 naar de veld-,
10 naar het 2de regim.-vesting- en 8 naar liet.
3de regim.-vesting-artillerie. Van de 6 nieuw-
opgeroepen jongelingen zijn er 5 in dienst ge
steld en is 1 afgekeurd,
i Door den Notaris Voorduin zyn
11. Woensdag publiek verhuurd ongeveer 4
bunders wei- en hooiland onder Willige Lange-
rak, voor 310 per jaar, benevens ongeveer
11 /8 bunder hooiland onder Vlist, voor 116
per jaar. Een en ander voor den tijd van 6
jaren.
Gisteren-avond gaf het muziek
gezelschap «Harmonie" eene buitengewone uit
voering voor de contribueerende leden en hunne
dames. Onder de ten gehoore gebrachte stukken
behoorden o. a. «La Duchesse de Gérolstein",
Fantnisie Caprice door den heer G. H. West-
broek, benevens de door den heer Westbroek
voor dit'gezelsehap gearrangeerde «Dunkiers Ver-
mahlungs-walzer". De uitvoering van het pro
gramma mocht van de aanwezigen ruimen byval
verwerven. De avond werd met een bal be-
sloten.r—
Geboren-. Johannes, ouders T. van der Maat en
J. van den lJsset Lena, ouders P. Edging en E
Edeling. Heudrieka, ouders G. van der Dussen en
A. Schenkel. ,tt ,i
Overleden: N. van Vlaardinaen, oud 66 jaren,
echtgenoot van E. de Jooden W. F. H Behagel,
oud een jaar. f- H. van der Rée, oud 18 jaren.
T. de Hoog, oud 82 jaren, weduwe van 3 van Os.
Het Stuk, geteekeiid .Tante Doortje", en dat over
het louteren van het Goud worden in het volgend
nommer opgenomen. Zoo o<>k de bevolking berichten
van Haasirecht. Vlist, Jaarsveld, Lopik, Willige-/
Langerak en eenige andere berichten. Het zoo even
ontvangen bericht uit Stolwijk made in het volgende.
•KERK- EN 8CHOOLNIEUWS.
'Zondag 11. we$l de heer A H. de Klerckbe
roepen predikant te Lopikaldaar bevestigd door zijn
zwager, den lieer J.J. van der Lip, pred. te Linscho-
ten, die daarbij tot tekst had 1 Tim. 3*1. Des
namiddags hield de bevestigde zijn intreerede, en sprak
naar aanleiding van Joh. 1:19, laatBte gedeelte Beide
toespraken werden voor eed groote schare uitgespro
ken en met algemeene belangstelling aangehoord.
-w- Te bléskensgraif is met algemeene steramen
tot predikant beroepen Ds. E. A. Lazonder te Berkel c. a.
Naar men verneemt heeft Ds. Lasonder, te Ber
kel reeds bedankt voor het beroep naar Bleskensgraaf.
Bed»nkt voor Jaarsveld door Ds. P. C. van der
Horst te Zevenhuizen.
Tot Hulponderwijzer ea aan de Openbare School
te Oude water is door deu Raad dier gemeente den I5en
dezer met algemeene slemmeh benoemd mej. H. M.
Sluvel te Sneek.
MISHANDELING VAN KINDEREN IN HET GE-
STlUHT FR.vNKËNHUlZLN TE MONTFOuRT.
Een belangrijke en treurige zaak hield in de verleden
'week velen te Utrecht bezig. Voorde arrondissements
rechtbank aldaar stonden den 11 Januari II. terecht:
1'. mejufvrouw M.. M. van Frarikenhuizendirectrice
vau een inrichting te Montfoort, waar kinderen wor
den, opgenomen wier ouders hen thuis niet willen of
kunneu opvóbden,'en ook besteddingenonder welke
verscheidene oude lieden/en 2°. P. de Graafoud 59
jaar, bestedeling iu dat gestichtbeschuldigdde
eerste beklaagde, van twee jonge meisjes iu het gesticht
te hebben geslagen en,tfiishanaeld ol door den tweeden
beklaagde tc hebbeu doen slaan en mishaudelen en de
tweede beklaagde van medeplichtigheid aan mishande
ling. Er waren 40 getuigen, zoo Acharge als.h dé
charge, gedagvaard. Als verdediger van de eerste be
klaagde trad mr. B. G. A. Pabst op Dè drie eerstes ge
tuigen waren een der mishandelde meisjes en twee
vroegere dienstboden. Haar getuigenis kwam ongeveer
hrerop neêr, dat het bovei genoemd meisje eens, toen
zij een 25cautssluk weggenomen bad, volge,ns haar
zeggen oin brood te koopen, daar zij grooten honger
had, op last van dt^ directrice op den zolder werd
kromgebondeu en vastgemaakt aan een paalen toen
door boveufgcuoemden de Graaf, met een tak van een
bessensiruia met doornen, op httr rug, handen, bee-
uen en aangezicht geslagenen vervolgens gedurende
den geheeleu dag in een Iiok opgeslotenwaar alleen
door een gat in de deur lucht ea licht kon komen en
dat wtl eens gebruikt was om lijken te bergen. Bij
een andere gelegenheid had de directrice haar, toen
zij een vlek op haur muts had of eenig ander klein-
vergrijp had gepleegd, met een borstel op bet gezicht,
.de armen en beeneo, en bij eene andere, otertrddiug met
een stoelenkiopper geslagen. Een under meisje, dat nu
krankziunig is was ook verschillende malen door de
directnoe of op haar last door de Graat geslagen en
opgealoteu, niet "alleen bij dag-«naar ook dea nachts;
ook was haar eens het blok aan 't been gedaanwaar
mede zij dan moest loopen en werken. Herhaalde malen
was haar het onttyjt onthouden, omdat zy, last ge-
kregeu hebbende iu de bedden der mannen vlooien te
zoeken, er geen vond. Volgens d« geboorde getuigen
was het voedsel er teer ontoereikend; vlee^ou werd
volstrekt niet gegevenalleen in de dagen van de
veeziekte kreeg men wel eens vleesch. Dat ontbreken
van rleescb is te meer opmerkelijk in een gesticht,
waar kinderen uit den goeden burgerstandzooals de
mishandelden warentegen betaling w orden opgenomen.
Onderwijs werd uiet gegeven; sedert 1865 was er geen
onderwijzer geweest. Nog verklaarden de getuigen,
dat de Graat het ambt van scherprechter vervulde, en
de execution altijd plaats hadden wanneer hij thuis
was en Zondags na kerktijd.
Vervolgens werd de vierde getuige gehoord, J. vau
Do^kum ook een bestedeling vau dat gestichtdie
tevens als pörticr diende, llezé had in de instructie
een «eer omstandige en voor de beklaagden /eer bezwa-
reude getuigenis afgelegdonder anderen had hij zyn
mes geleend, om den bqssenstruikwaarmede geslagen
werd, af te snijden, en later had by een doek gehaald,
om daarin ede het handje van de eerste getuige, dat
hevig bloedde te omwindenook de eerste getuige
en de derde verklaardendat hij er by was geweest
en alles moest gezien hebben maar nu op de terecht
zittingna beëedigingverklaarde hy nergens van te
weten en niets gezien te hebbenna herhaalde malen
door den voorzitterde laden en den substituut-officier
vermaa.td te zyn de waarheid te zeggèirnadat hem
herhaaldelijk zyn vroegere verklaringen waren voorge
lezen en hy verscheidene keeren met de eerste en derde
getuigen was geconlrouteerdbleef hy bij zyn verkla
ring, <van niets te weien, volharden.
Nadat de rechtbank ruim een uur pauze had gehou
den, en hy dus lijd had te bedenken, beval zij, op
requisitoir van bet openbaar ministeriede gevangen
neming van van Dokkum, ais verdacht van valsche ge
tuigenis, en stelde zyn zaak in handen van deu rechter-
commisfaris. De rechtbank schorste de zaak teged de
beklaagden, totdat dit incideni tot klaarheid zal zijn
gebracut. Utt Peins nan Jut'tlm.
HOE DE WATERGEUZEN HET
SFEL BEDIERVEN.
f Slot.
Jan Pietersz Koppestok, een kloeke veerschip
per, die de zaak der vrijheid zeer genegen was,
begreep, al heel spoedig dat het de Watergeuzen
warenen roeide stoutmoedig naar de vloot om
te vernemen wat men in het schild voerde. Dit
nu waa niet heel veel goedszoo als hij weldra
uit den mond van Jonker Willem Blois Van Tres
long Vernemen zou."Deze namelijk wistV. d. MatvTc
tot het besluit te breygendaar gebrek aan levens
middelen »eene landing noodzakelijk maakte, om
Koppestok terugste zenden met eene boodschap;
en welom de stad opvte eischen. Dit was een
stout stuk voor een handvol volks, bestgande uit
hoogstens vier honderd man. En den Bricl, wqs
tamelijk sterk door zijn wallen en b'dwèrken.
Koppestok werd gebezigd als parlementair en
kweet zich, op zijn wijzè, goed vim zijn taak. Toén
de overheid hetfi vroegover hoeveel man Van der
Ma rek wel te bevelen had antwoordde hijzoo
langs zijn neus weg, dat zy over het geheel een
vijf duizend man sterk waren.
Nu ontzonk aan de regeering alle moed. Twee
regeeririgsledgn waagden hqt met de Gfèyzen te
onderhandelen. En terwijl deze afwezig waren,
maakten de raéesten der gézeten burgers en amb
tenaren zieliitot do vlucht gereed1;
Toen de Watergeuzen, die, de stad opeischende,
twee uren tijds tec beraadslaging hadden toege-
staanna den bepaalden rijd voor de wallen jran
de stad verschenen', vonden zij slechts enkele in
woners der mindere klassemaar. zij o.itvingen
geene de minstq boodschap van de regeering,
daar allen gevlucht waren.
De verovering der stad was spoedig geschied
den Briel ingenomen en daarmede was de grond
slag gelegd wan de Nederlandsche republiek, van
de vrijheid.
Er staat niets op zich zelf. De onderhandeling
van Alva met Elizabeth maakte het verblijf der
Watergeuzen in Engeland onmogelijk. De nood
dwong Van der Matak het anker te lichten en
elders fortuin en voedsel te zoeken. Tegenwind
belette hem Texel of den Helder om te varen
en deed hem zuidwaarts stevenentothij het
anker neêrwierp in de monding van de Mfas.
En daaruit weder volgde rie inneming van den
iBriel. Er is verband in dat allesmaar van een
wel doordacht, wel bëra&fnd plan is hier geen
sprake. Die inneming was avontuurlijk, hoezeer
van het hóógste belang vqpr de toekomst van een
volk. Deze woeste Watergeuzen hebben den grond
slag gelegd voor onze vrijheid, zij het ook onbe
wust. Onbewustzeggen wijzelfs'de PripS van
Oranje scheen op bèt oogenblik, toen hij van het
gebeurde bericht ontving, de gewichtige gevolgen
van het feit, vöbr de toekomst, niet te bevroeden.
Maar Alva besefte er al het gewicht van. Ik
denk dat de jictit hem plotseling verliettoen hij
de slechte tyding ontvingdat ziju óogen fonkel
den als dié eens tijgers; dat hij wraak zwoer aan
die verGeuzen. Zelfs zijn liei hebberijtoo-
neel zou geen voortgang heboende strafoefening,
die hij zoo heimelijk beraamd had» werd uitgesteld
.tot een gelegener tijd. Meester Karei kou naar
huis gaanen de bakkers en slagershoezeer
niet vermoedende, dat de dood heu zoo dicht op
de hielen gezeten had, waren gered. De bemach
tiging van den Briel (zegt Motley) was de Beu*
ex machina (de onverwacht gelukkige verschij
ning) die den anders niet te ontwarren knoop
der omstandighedenen tevens de stroppen van
den beul losmaakte. Albkrti.
MARKTBERICHTEN.
Gouda,'18 Januari. Kaas. Aaögevoerd 14 partyen
prijs: 29,00 k 32,00. Goeboter 1,30 k 1,40.
v ette varkeus van 26 4 2» ot., biggen voor Engeland
19 A 21 cl. per half kilo, magere dito f 8 k 16; nuoh--
tere kalveren 10 A 15.
Gorinohem, 15 Januari. Aangevoerd ongeveer 200
stuks vee.
Piijzenenkele rijpe kalfkoeien /"200A 255, blin
dere dito f 160 a 190, ditq vaarzen 90 165,
nuchtere kalveren 'J 10 k 14 Varkens van 120 k 130.
kilo, 47 50 ot., die van 90 A 110 kilo, 44 k 46 ct.
eu die van 60 A 7&'kilo, 41 k 43 ct. het kilo.
Botterdam, 15 en 16 Januari. Prijzen van het vee
Runderen 1ste qual. 76 ot., 2de qual. 60 ct.; kalveren
laiequal. ƒ1,20, 2de qual. 1,00s schapen 80 ct.;
weivarkens 52 tot 59 ot., voor Londen 44 tot 46 ot.;
alles per kilo.
Tarwe. Puike nieuwe Vlaamsche en Zeeuwsohe
ƒ12,40 k 13.00, miudere alsmede Flakkeesche en
Over.naassobe 11,00 k 12,00, mindere en blauwe
ƒ8,50 k 10,50; Zomer 9.5Q k 11,00
1 Tot diepe droefheid van mij* hare Zusters T
Broeders en overige betrekkingen overleed hfden,
in den ouderdom van bijna-26 jaar, mijne ge
liefde Dochter LENA RIETVELD.
Weduwe A. RIETVELD-van BAAlfEN.
BERGAMBACBT 17 January 1872. (2415^
Algemeene kennisgeving!
