1
I
l
ZONDAG JANUARI
N°. 186.
I
«4? J
571 7
156 ’/S
6P' H
ieO
8. W. N.
FAN NOOTEN,
folltffmc
I
t
u
'J. 3
BUITENLAND.
OVERZICHT.
-4
z o.ac-. I
20April 1808-OJiniual 1873.
'l (1 v
F >1
II
!1
'l(
nor.
88 j
I i 'J
13
en, Schoonhoven,
Napoleon
genie noemt
«47.
SCIOONHOÏENSCHE CDIUNT
^EEKBljlp VOOR DE \KRIMPENER-, ALBlJpSER- EN LOPIKERW'AARD E^ij OMSTREKEN.
nu aan zijne
man van
ks.
s jarige Zeeuwtche,
18,80, nieuwe
dito f9,50410,50,
mar-tarwe £10,30
asche f 6,8017,80,
nsche Wintertak*
X), OvermaaMcha
itort f 5,5016,00,
ernkmaat £5,30
he 5,8015,60,
w f 8,6013,40,
5
5
5
98
w'Vi
«47.
255 I
250
60‘/.
10 Jan.
«57.
66»/4
87»/.
887.
27%.
2871.
417.
99
kyen begon, zooals het eindigde.
Voorgegaan door Engeland, die
t van den gevallen
genoegen to
géwicht1 wqj
Engeland, A
De twddra
steedde hiH
aan het
Napoléom$$
van vrijhei^!
als het ideal
aan, devoor
De geschi
e, »au Jfijn g<^
zijn ontvluchting
ov. 5
lug. 5
Uli. 5
Jet. 5
1860. f
64.
ingeveer 230 stuks.
15, mindere quat
guste dito f 100
alveren f17125.
I ct., die van 120
60 1 70 kilo 501
8 weken f 8,50 a
sluiten. Nu echter
jug handelend op, en
Sen ernstigé politieke
:t punt van lös te bar-
Fransch legercorps) de
en Prins Louis, tot zijn
lat hij i t^ii persoon van
vrijwillig uitleekj naar
ioorbracnt, be-
iiuuwiiuuigu vcriua&cil
zijn werk vtyes Idéés
irin I" J-
ider een krachti;
‘rkunst ontwi
«'A
92"
a
HO
65y.
«6;%.
96%
145
54
87 I
weerloos, omdat
Door eerst Rusl
nederenknotte
gendheden, dpch op
toen het in zijn weg 1,
aarzelde hij en deed
de VOrmiDg |><»u iicwj &uuiugcij& xvano uuvu
handhaafde de, wereldlijke macht van den Paus.
5
5
5
00. 5
5
3
lectie. 7
69. 7
3
5
7
6
6
8
8
3
SN.
schil, prijs f 22 1
rilogoeboter 56 a
kilo; kaas f 27,00
aardappelen f 2,50,
n f8,0019; peren
roerd 25 partijen;
i qual.
half kilomagere
10114; nuchtere
>erd: 813 runderen,
tere dito, 92 scha*
biggen en 1 bok.
2de qual. 75 ct.;
d. 90 ct.; schapen
oor Londen 50 ct.,
ual. f 62 en 3de
ie en Zeeuwwhe
),50 111,80, ord.
0110,25blauwe
ie f 7,30 1 7,60,
OvermaaMche en
2100 k.
kkeesche en Over-
iere f6,2016,60,
8016,30, geringe
iche zware f3,80
.60.
beidtll v
dikwjjh
aan mW
verdenMiet werden
Franpnjl w
terugkomst vin Elba
df!n'toegang
nieuwe tijdperk
t Z
zag Harte
goed te' v.
H.et V—
té vindea EJwant üe 1<
ringen, J
denpunt
worpenirauen uw
weg. TeWjlaatste
iet beslissend oogenblik
Sadowa te voorkomen,
nets. Hij droeg bij tot
de vorming Fan hetJkoningrijk Italië, doch
handhaafde de; wereldlijke macht van den Paus.
Hij trad op als de tedder der vrijheid, doch
doemde haar beste vérdedigers ten ondergang.
Onder constitutioneel^ staatsvormen zeide hij te
regeerendoch inderdaad heerschte hij onbeperkt.
De tentoonstelling van 1867 was het glanspunt
van het //keizerrijk des vredes I” maar reeds ver
zamelden zich de elektrieke stoffendie het on-
weder van 1870 te weeg brachten. De buiten-
landsche politiek van Bismarck kwam met de
Napoleontische in botsing, en, onder het rooken
van een sigaar, zag de nieuwe Gesar zijn heer
schappij ineenstorten op de velden van Sédan.
Gelukkiger dan zijn oom waren Wilhelmshöhe
en Chislehurst zijn St. Helenaen mocht hij
in de nabijheid van zijn gade, den levensadem
uitblazen. Hetzelfde Engelanddat den oom
langzaam dooddeomringde den neef met eer-
bewijzingenmisschien uit dankbaarheid voor
het handelstraciaatdat voor Engeland zoowel
als voor Frankrijk winstgevend is geweest.
Napoleon is niet meer aan het nageslacht
zij het oordeel overgelaten. De Bonapartistüche
partij in Frankrijk heeft haar hoofd verloren
doch het Napoleonisme heeft denkelijk nog den
moed met laten zinkenwantde toestand in
Frankrijk is nog lang niet normaalen er
leeft een zoon van den gewezen Keizer. Zal deze
ook eenmaaleven als zijn vaderde schitte
rende beloften verwezenlijkt ziendie zijn ge
boorte hem toefluisterde? Zal de derde Fransche
republiekeven als haar voorgangsters, de voor
spelling zijn van een derde keizerrijk? Zal de
jeugdig^ erfgenaam van de Bonaparte-nalaten-
schap ook eenmaal optreden met het voorwendsel
van zijn //roeping P”
Voor de rust van zijn leven wenschen wij het
hem niet toe. H—-E.
Voorzeker heeft de kalmte, waarmede de dood-
tijding van Louis Napoleon Bonaparte in Europa
ontvangen werdde verwachting verre overtrof
fen. En geen wonder. De man, die nog vóór
weinige jareu aan bet hoofd van Frankrijk
eene eerste plaats in Europa innam, die, als’t
ware, naar willekeur over vrede en oorlog be
schikte, en naar wiens woorden handel en beurs
zich regelden, diezelfde man, nog pas sinds kort
van kroon en scepter beroofd, heeft nu maar
weinig getrouwen, die eene meer dan alledaag-
sche deelneming aan den dag leggen.
Zou vroeger die tijding allerwege schrik en
ontzetting hebben veroorzaakt, thans niets van
dat alles; zelfs niet in Frankrijk, van waar de
dagbladen ons zeer laconiek meldendat, bij het
vernemen der tijding, de werkzaamheden van de
Nationale Vergadering gedurende een kwartier
uurt feitelijk geschorst warendoor de verwar
ring die het bericht veroorzaakte.
Medelijden is de grondtoon der openbare mee-
j ook in de pers zi'ch uit; mede-
aan den overheèrstjhêL Eerst werd hij voor tien
jaren tot president Httkozen; en niemand bijna
verzette zich ea tegen, toen hij zich een jaar
later de keizerlijke vaardigheid liet opdragen.
Niemand had er daii’nbok zoo goed den slag
van, om met een plebisciet om te springen, als hij.
Als Keizer heeft Napoleon veel toegebracht
8
4
8
3
3
3
1816. 5
5
5
5
5
1000. 5
1000. 5
leen. 4} 89*/.
4
8
)0.
Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag
verzonden JOPrijs: voor Schoonhoven per driemaanden /0,70.
'l'u»chen dei bleide datumsaan hetl hoofd van i
dit artikel geplaatst(beweegt zich eenllpven J' dat
ongemeen ryk is geweest ajin lotsverwtasfllingen.
Voorzeker, ofschopn de tijd'^oorbij ia’, toen het
wenkbrauwfronsen van den 1 Gesar der T^ileriën/
door tfdnsch Europa werdJgadegeslagen^1 toch'’
verwijlde, eeniget dagen geiteden,' de dahdacht*
van millioenen ]bij den lijder o^ Chisïwhurs^
m en gaf het den 'lOden j.l. fjeen schok, ram hét
beknopt bericht s //Heden '1(9 Jan.V is |ie ex*
A keizer (of, zooals de Haarlem mei nodjaltijd,'
w in navolging van de Engelsqhe bladó^, bl$ef zeg-
i gen »Keizer”) Napoleon ^n 64-jangenJduder-
J aom overledenonder de telegrammen dÖf cou-
J punten stond vermeld. w?
r Napoleon III behoort dus tot de ^geschiedenis.
Doch wie zal zeggenhoeveel jareö er nog moe-
ten verloopen, eer *das Weltgericht” met hem
I in ’t reine zal zijn gekomen eer het ons zal
zijn gegeven een onbevangen oordeel te vellen
over qie persoonlijkheid die gedurende het vijlfde
eener eeuw zulk een machtigen invloed hééft
uitgeoefend op den gang der historieja, van
wien men beweren kandat hij meer dan e’ens
het lot Van Europa heeft in handen gehad
Thans, nu de branding nog het zeevlak beroert,
waarover de storm van 1870 is heengegaan, is
dat onmogelijk. Een mandie zoo te midden
van én door en met de partijen leefde, kan met
onpartijdig worden besproken. Eerst dan zal
zulks het geval zijnwanneer de leuzenwaar
onder de leden van het tegenwoordig levend
geslacht elkander bestrijdenhebben uitgediend
en het egoïsmedat nu eens Napoleon een
listig intrigantdan weder een
onzen blik niet meer benevelt.
Wij voor ons, wij zullen ons noch aan de
eenenoch aan de andere zijde scharen. Wij
willen in korte trekken het leven van den ge
wezen keizer verhalenen de beschouwingen
die wij er aan wenschen vast te knoopenzoo
veel wij kunnenzuiver houden van poiitieken
hartstocht.
Terwijl de zon van het eerste keizerrijk nog
in ongerepten luister straaldeverkondigde het
geschutgebulder aan de Parijzenaars, dat in de
hoofdstad van bet machtig rijk een nieuwe telg
aan de Napoleontische dynastie was toegevoegd.
Koningin Hortensegemalin van den komng
van Hollandwas ten derden male moeder ge
worden. Charles Louis Napoleon Bonaparte was
geboren.
De wettigheid van zijn afkomst is door som
migen in twijfel getrokken een beslissing dien
aangaande zal niemand van ons verwachten.
Wel is het merkwaardig, dat Napoleon I voor
dezen zijner neven altijd een bepaalde voorkeur
beeft gehaden men hem zelfs bet voornemen
heeft toegeschrevenhet kind tot zijn eigen
zoon en opvolger aan te nemen.
Weldra schoof er een wolk voor dit glansrijk
verschiet. Napoleon scheidde zich van zijn eerste
gemalin, de teedere Josephine, en verbond zich,
tot zijn ongeluk, met de Oostenrijksche aartsher
togin Mana-Louise. Uit dien echt werd een
zoon geboren, de later zoo rampspoedige hertog
Van Reichstadt.
Koningin Hortense wijdde zich met ijver aan
de opvoeding van baar kinderen. De oudste was
een jaar vroeger gestorven. Met de twee anderen
vestigde zij zich op bet schoone buitengoed
St. Leuniet ver van Parijsgeheel geschei
den van haar echtgenoot, met wien zij groote
lijks in neigingen en karakter verschilde. 'Haar
jongsten zoon, den heid onzer schets, noemde
zij een vzachtzinnigen stijfkop”, een oordeel,
dat niet onjuist kan genoemd worden met bet
oog op latere gebeurtenissen.
De storm van 1814 brak los, en daarmeê
begon het zwervend leven der Napoleoniden.
De keizerlijke troon vielen Hortense zag zich
Prns der Advertentiënj: Van '1 to|ö regels /0^0. ledére
regel mlèer 0,10. Groote lettersnaar plaatsruimte. Inzen
ding franco, en uiterlijk tot Zaterdag^voonniddags ten lOuHi.
I
nenberg. terug, om zijd nioedër, die ernstig
krank was, de oogen
trad de Fransche regee,
eischte zijn uitzetting
verwikkeling stond op Ji
isten; ree||s naderde eai
ZwitserscHe grenzen, tlfci
‘lemerkende dl
je ^geworden
$aren, die iiij daar
‘taan allerlei lichtzinnige vermaken,
wijven wan zijn w?rk vtyes Idéés
Mnes/’ i lya^rin hij de vêreeniging
ijlen oyde cjnder een krachtig gezag
ffll van rteeerkanst ontwikkelde, en
iroereidjing van zijn tweeden danslag.
u liedenis va'n het waagstuk van Bou
logne, van $ijn ge^ingenzetting te Hém, en
van zijn ontvluchting van daar zijn genoeg be
kkend. In 1846 betrad hij ten,derdenmalq den
Britschen bodem.
De revolutie van 'lip l'8 brak los. Hét burger-
kouingschap stortte Speen, en Louis'Napoleon
vertoonde zich te Parijs. Wel werd hij nitge-
"hoodigd weder te vertrekkenwaar hij niels op
tegen had, doch de aandacht was op hem ge
vestigd en in onderscheiden departementen werd
hij, door de samenwerking van de meeJ|t vreemd
soortige coalitie: geestelijkheid, democraten en
Bqnanartistentot gedeputeerde gekozen. Eerst
wees hij die opdracht van de handdoch toen
de beweging ten zijnen gunste gaandeweg toe
nam meende hij zich voorshands met het min
dere tevreden te moeten stellen om bet meerdere
te erlangen. De regeenng trachtte hem1 te weren,
door de toepassing te vragen van de verban-
ningswet van 1832, doch welsprekopde stem-
'men, o. a. die van Louis Blanc, Jules Favre
en Thiers, sprongen voor hem in de bres: tot
zijn toelating werd besloten. De storm, die zijn
naam had verwekt, was hem genoeg hij
bedankte weder. De bloedige Junistriid, die
Parijs beroerde, maakte nieuwe verkiezingen
noodig: nogmaals stelde hij zich kandidaat, en
de hoofdstad koos hem tot haar gedeputeerde.
Nu aarzelde hij niet langér, en zijn publiek
leven nam een aanvang.
Terwijl hij als lid van de Nationale Verga
dering bij elke gelegenheid zijn eerbied beleed
aan de republieken van de oprechtheid zijner
inzichten getuigde, bewerkten zijn agenten stil
maar zeker alle klassen van de Fransche be
volking. Spoedig was de presidentsverkiezing aan
de orde, en de kansen stonden voor Louis Na
poleon bij uitstek gunstig. Zelfs Thiers schaarde
zich aan zijn zijde. Met 57a van de 7^ mil-
lioen stemmen kwam zijn naam uit de bus; de
man van Ham stond aan ’t hoofd der Fransche
natie. De expeditie naar Rome was het loon,
dat hij de geestelijkheid voor haar krachtige
medewerking schonk.
Een beschrijving van de menigvuldige mid
delen waardoor hij gedurende de ruim drie
jaren van zijn eerste presidentschap zijn invloed
versterkte, van de talrijke gelegenheden, waarbij
hij zijn wil de overhand deed krijgen bovendien
van de vertegenwoordiging, zou ons te ver voeren.
Van lieverlede werd de spanning tusschen den
presidenten de Nationale Vergadering meer drei
gend. De eerzuchtige man omringde zich door
zijn ijverigste vrienden en door omgekochte ge
trouwen (Persigny, de MornyMagnanSt. Ar
naud). De staatsgreep van 2 December '51 werd
voorbereid - en met de meeste nauwgezetheid
uitgevoerd. De voornaamste tegenstanders van
deu Prins—-ook l'hiers was zijn vijand gewor
den werden ’s nachts gevangen genomedde
vergadering ontbonden, nieuwe verkiezingen uit
geschreven. Parijs geraakte in opstand, doch in
stroomen bloed werd de tegenstand gesmoord, nin^ zooals zij
En de verbanningen naar Cayenne, waarvan de lijden met den ongelukkigen avonturier, wiens
volgende dagen getuigen waren, zullen mede |™- - --i-aj-j-
voor altijd een vlek op zijn nagedachtenis werpen.
Frankrijk,_den strijd inoede, onderwierp zich gastvrije ontvangst
■7J
I7.I/J I
6 ,158
7 p2 W
6 «8’/J
187.’
'i
^eu^d&akt te vluchten vooreerst naar hp»r
moeiferhiJosephine, op het kasteel Navarret in
Nonjiartdië. De Russische keizèr Alexander yas
rouwen zeer genegenhij bezocht haar
i', en deed somtijds met den kleiden
hilis wandelingen in den omtr^ Daar
liet denkelijk toe te schrijven, dat zij
'1 2 bemoeielito,en rustig in
[k kbnden bjijventot I na dés Keizus
x vir. Elba i wel|e j’ebeutténis haar
tot de Tufleriën wéder opende. Hj|t
van glotie, éindigde Ms; W
terloo W^s'let voorspel van St; Helena neh ths
'rtej|se zjch gedwongen Frankrijk; vottr
laten.|, i j I
Ie haar moeite ëen vaste verily fpjaaj 5
legitimistisch-gezinos tfegei -
j duchtten dat haar persoon let mie
1 Bonapartistisóhe bijeenkomsten zij 1
|den haar allerlei hinderpalen ih dei
w i werd haar, onderq^ zekeji
beperking^, vergund, zich te vestigen! bij dj
Badensche’stad Constanz, waar zij het schil-
derachtig gelegen kasteel Arenenberg, op Zwit-
sersch grondgebied, kocht. Daar, en té*Augs
burg, waar hij de academische lessen bij woonde,
sleet hij de jaren zijner jongelingschap;JBij een
gunstigen aanleg maakte hij zich groqte be
kwaamheden eigenterwijl hij ook in liijuaams-
oefeningen voor niemand uit den weg behoefde
te gaan. Uit dat rustigste tijdperk vim zijn
leven worden vele bijzonderheden verhaajddie
van zijn moed en zijn hulpvaardigheid getuigen.
Indien de omwenteling van 1830 de hoop
op het herstel van den Keizerstroon in Frank
rijk al wekte in de borst der Bonapartes, de
troonsbeklimming van Louis-Philippe verijdelde
haar spoedig. De woelige en eerzuchtige geest
van den Prins zocht een ander terrein om zich
te doen gelden, en meende dat gevonden te
hebben in Italië, waar zijn familie vele goe
deren bezat. De revolutionnaire partij in den
kerkelijken staat koos de zonen van Hortense
tot aanvoerders; doch die onderneming liep op
teleurstelling uit. De Prinsen hadden pas‘hun
krijgsoperatiën aangevangen, of Oostenrijksche
troepen kwamen den opstand dempen. De oudste
stierf aan de mazelen of sneuvelde in een ge
vecht bij Rimini, en Hortense vluchtte, onder
duizend gevaren, met haar thans eenigen zoon
naar Frankrijk. Wel was de Koning genegen
haar een verblijf aldaar te vergunnendoch de
toestand van gisting, waarin Parijs zich nog
bevond, maakte dit onraadzaam. Zij week met
Prins Louis naar Engeland (Mei 1831.) Zij
bleven daar slechts kortdoch lang genoeg voor
den jeugdigen eerzuchtige, om in een bijeenkomst
te Ostende zijn zaak met de leiders der repu
blikeinen voor de toekomst te verbinden.
Te Arenenberg terilggekomenschreef bij zijn
eerste werk, //de Politieke Overdenkingen,”
waarin hij reeds het Keizerrijk, gebouwd op
de grondslagen der volkssouveremiteit, als den
iegeeringsvorm der toekomst schetste. Inmiddels
arbeidde hij ook ijverig, om zich bondgenooten
te verschaffen, en wist zich zelfs in de gunst
der geestelijkheid te dringen.
De gebeurtenissen van de volgende jarende
dood van den Hertog van Reichstadt, waardoor
hij de naaste erfgenaam werd van het Bona-
partisme, de ontevredenheid met het Juli-gon-
vernement, dje zich nu en dan in Frankrijk
openbaarde, en andere oorzakendeden heu> be
sluiten een aanval te wagen op het Koningschap
van Louis-Philippe, in 1836. Onderhandelin-
gen werden aangeknoopt met het garnizoen van
Straatsburgproclamation gereedgemaakt, doch
ofschoon zich in den aanvang alles gunstig liet
aanzien, zijn tijd was nog niet gekomen. De
aanslag mislukte Bonaparte raakte gevangen,
maar de Koning, die zijn poging belachelijk wilde
maken, gaf hem.de vrijheid, onder verbanning
naar Amerika, waarheen hij door een regeerings-
korvet gebracht werd.
Reeds het volgende jaar keerde hij naar Are-
