ZONDAG 25 IEL
N°. 204.
KENNISGEVING.
WEEKBLAD VOOR DE KRIMPENER-, ALBLAf
Naar aanleiding van de Siga-
renmakers-historie.
867,
93'/,
9774
9778
907,
777,
607*
.SSER- EN LOPIKERWAARD EN OMSTREKEN.
BUITENLAND.
OVERZICHT.
«V.
idee!.
0.
(«52)
88
87»/,.
gedwongen
1ora toch
gaat
6
6
5
6
7
6
5
H
3
3
5
5
5
t.100. 5
t. .5
3
597a
5»’/s
63«/s
63‘/,
missen uw vaak schamel loon zou dan nog
kinderen
ogen blik,
dat na u
S. W. N. VAN NOOTEX,
Uitteveg.
i»7i.
39'/.
757.
Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag
verzonden. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden ƒ0,70.
Franco per poet door het geheele ryk 0,80.
stiiimniistn coiiuit
k»
De Burgemeester der gemeenten Jaarsveld,
Lopik en Willige-Langerak
Gelet op de publicatiën van Burgemeester
en Wethouders der opgemelde gemeentendd,
15 dezer,
Brengt bij deze in herinnering, dat op aan
staanden DINGSDAG den 27en MEI, van des
voormiddags 9 tot 12 ure en des namiddags van
2 tot 5 ure, in het RAADHUIS te Lopik
de gelegenheid is opengesteld voor den
HERIJK
van
Maten, Gewigten en Weegwerktuigen.
LOPIKden 21en Mei 1873.
De Burgemeester voornoend,
S. I. VAN NOOTEN.
947.
9474
947,
927.
947.
1018
Prijs der Advertentiën Van 1 tot 5 regels /0,50. Iedere
regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzen
ding franco, en uiterlyk tot Zaterdags-voormiddags ten 10 ure.
De eenstemmigheid van het Franiohe mi
nisterie waarvan de oflicieuse Bien public ge
waagde, schijnt nog al wat te wenschen te hebben
overgelaten. Zeker is het ten minste dat Thiers
de wenschelijkheid eener kabinetswijziging in
ziende, aan alle ministers hun ontslag gevraagd
beeft, en een nieuw kabinet heeft samengesteld,
dat, wat eenheid van beginselen aangaat, zeker
de vergelijking met het vorige wel kou doorstaan.
Dat laatste droeg dan ook reeds de kiem van
ontbinding in zich, sinds Thiers, door de benoe
ming van de Goulardin een cogenblik van
crisisde gunst der rechterzijde had trachten te
winnen. Reeds meermalen had die minister, dik
wijls uit naam der regeering, stellingen verkon
digd, waarmede de rechterzijde zeer ingenomen
was, doch die zeker niet door zijne collega’s en
Thiers gedeeld werden, al werd ook geene offi
cieel e tegenspraak vernomen. Het nieuwe kabinet
is geheel gevormd uit leden van het linker cen
trum voorstanders der conservatieve republiek.
Blijkt hieruit reeds dat Thiers, meer onverholen
dan ooit te voren, zich voor de republiek als
definitieve regeeringsvorm verklaart, tie memorie
van toelichting der constitutioneele ontwerpen,
967.
58
17«/s
5171.
150
987.
987,
9974
95
8674
le Sectie. 7
18Ö9. 7
3
59. .5
7
6
6
8
8
8
HTEN.
nnep, ichil, prijs f 21 k
r 50 kilo; hennepzaad
ct., weiboter 48 50
5vette koeien f 240
vette kalveren 60 a 66
7, f 10 14vette var-
f 14 18aardappelen
60, per hectoliter. Ter
■gen booge prijzen.
di-) aangevoerd 70 par-
qual.
er f 1,20 h 1,80 per kilo,
half kilo; biggen voor
aio; magere dito van 5
n grootere f 18; lam-
J veren f 8 i 14.
Aangevoerd1083 run-
ren, 47 nuchtere dito,
varken, en 146 biggen.
95 ct., 2de qual. 75 ct.;
qual. 80 ct.ichapen
voor Londen 50 h 52
le qual. f 59 en 3de
ieeuwsche, Flakkeesehe
,00, mindere 110,50 i
aw»che f 7,00 7,60,
en Noord-Brabantsche
s, Flakkeesche en Over-
mindere f 6,20 6,70,
F 6,10 h 6,50.
maassche .ware f5,20
,00.
Overmaauche f 7,00 i
feveer 500 stuks vee.
en f 220 i 300, mindere
1 f 140 h 180, enkele
sien f 150 h 170, gaste
60&90, nuchtere kal-
a 100 kilo 50159 ct.
30, fokvarkeas van 61
f 17 per stuk.
to fl,0011,10 het kilo.
tukseenden dito f 3,60
arwe. Nieuwe puike
vermaassche f J1 40 1
90, geringe en blauw.
1,50 112.
Vlaamsche f 7,2017,60,
VI aam sc he Winter zak-
01 7,40, OvermaaMcha
seuwMhe en Vlaaasche
gestort f 6,90 h 7,20,
in NooteaSrhoonhavau,
De laatste weken waren getuigen van een
betreurenswaardig conflict tusschen patroons en
werklieden.
Mogelijk dat het geschildoor tusschenkomst
van derden, reeds spoedig zal zijn opgelost;
ofschoon, heel waarschijnlijk is dat niet, in aan
merking genomen de gespannen voet, waarop
de vijandelijke mogendheden tegenover elkander
staan. Kon zeer wel zijndat de werkstaking
van de sigarenmakers nog eenigen tijd aanhield,
tot groot nadeel voor de sigaren!abricatie(een
zeer belangrijke tak van industrie in ons land)
maar meer nog van de werkstakers zelven.
Ook van ’t publieknatuurlijk. Hoogst waar
schijnlijk zullen de sigaren in prijs rijzen, (tot
groot verdriet van schrijver dezes)zoowel door
de vermeerderde werkloonen a'.s door hetgeen
de heereu fabrikantengebruik makeude van
de gelegenheid, er op zullen leggen. Ten
minste zonder nu te willen beweren dat Zulks
hier bepaaldelijk het geval zal zijn, de
ondervinding, opgedaan bij soortgelijke oneenig-
heden in ’t buitenland, doet ons vreezen met
groote vreeze.
Die prijsverhooging zal ten gevolge hebben,
dat velen weder meer hun toevlucht zuilen nemen
tot den Gouwenaar, ’t geen ons verheugen
zou om de Goudsche nijverheidmaar bedroeven
door H herdenken aan de groote nadeelen, die
de oud-Hollandsche langepijperigheid en de aan
kleve van deze aan ons volkskarakter heeft ver
oorzaakt; of, dat velen, vooral de vertegen
woordigers van <»het jonge Holland,” zich zullen
toeleggen op het gebruik van de cigarette, ge
sneden tabak met een papiertje er om. Doch
ook dit redmiddel zou ons ontnomen worden
als de tabakskervers dan grève gingen maken.
Dan waren wij letterlijk radeloos, ’t Eeuige
wat ons dan nog overbleef was het rooken
te staken, en het geld dat deze liefhebberij anders
kost, te offeren ais een vrijwillige bijdrage in
*s lauds schatkist. En dan zouvolgens den
natuurlijken loop der dingen, de werkstaking
der sigarenmakers vooreerst een heilzamen invloed
uitoefenen op de volksgezondheid111 de tweede
plaats het vaderland ten zegen verstrekken.
Wij gaaü niet voort met deze, tamelyk ge
waagde onderstellingen, t Is ook evenmin ons
doel, in dit artikel haarfijn uit te pluizen
aan welke zijde, óf aan die der patroons, óf
aan die der werkliedenhet ongelyk ligt. Andere
bladen hebben dat met ijver gedaan, zonder
dat wij er eigenlijk een spier wijzer door ge
worden zijn. Alleen willen wijnaar aanleiding
van ’t feit zelf, een paar opmerkingen in ’t mid
den brengenzoo maar in ’t honderdzonder
er erg diepzinnige staathuishoudkundige theorieën
bij te sleepen.
Daarbij algemeene loonsverhooging ver
plaatst de quaestie slechts, zonder haar op
te lossen. Zij zou alle artikelen van dagelijksch
gebruik duurder maken, derhalve wederom de
behoeften grooter. En zoo zouden wij kunnen
blijven voortredeneerenzonder ons kringetje
ooit te verlaten.
Verminderden de prijzen der eerste benoodigdhe-
den, der natuurproducten in ’t algemeen, dan zou
den wij veel verder komen. Dan ten minste zou de
werkman bij kleiner loon dan hij thans verdient,
beter voedsel, betere woning kunnen hebben.
Echter, opgelost zou ’t vraagstuk ook dan
nog niet zijn: immers, in de zoogenaamd
uoedkoope tijden werd er ook armoede geleden
door nijvere werkers. Waarom? O, als de
natuurproducten goedkoopderhalve*tgeld duur
isdan laat elk zoo weinig mogelijk werken
dan zijn er arbeidskrachten te veel, dan moeten
menschendie tegenwoordig druk werk hebben
soms weken achtereen vruchteloos uitzien naar
een karweitje.
'1 Is zoo, ’t maatschappelijk vraagstuk is een
stekelvarken. Hoe men 't ook aanpakt, het prikt
altijd.
't Werk stakenen eischen formuleeren
nu ja, door dwang kan men veel gedaan krij
gen. En zelfs, als alle werklieden 't goed met
elkander eens waren dat is immers ’t idéé van
internationale? Zij heeft ten minste nu en
dan bewijzen van verbazende eendracht gege
ven dan konden zij dood op hun gemak de
wereld wetten stellen. Als' morgen al de let
terzetters in on. vaderland hun arbeid laten
liggendan krijgt geen mensch een courant te
lezen. Natuurlijk. Zelfs, omdat de arbeiden
den verreweg het grootst getal uitmaken. Kun
nen zij (mits het goed eens zijnde) de teugels
van het bewind in handen nemen, wie zal ’t
hun beletten. Indien zij er pleizier in hebben,
kunnen zij de Ministers en de ambtenaren en
de schoolmeesters of hoe die leegloopers verder
ook heeten mogennoodzaken hun de schoe
nen te poetsen, ’t Is maar te verwonderen dat
zij *t met reeds lang gedaan hebben.
Of dan de wereld in 't algemeen en de ar
beidersstand in *t bijzonder, er zooveel beter aan
toe zouden zijnwillen we maar liefst in ’t mid
den laten.
Van welke zijde men het zoogenaamde ^uiterste
middel,” de werkstaking, ook beschouwe, 't helpt
net zooveel voor de oplossing van de arbeiders-
quaestie, als het insmeren met Holloway zalf
voor iemand die den hals gebroken heeft.
Wat dan?
't Kan toch zóó niet blijven
De toestand is bedenkelijk, dat moet ieder
erkennen. Welnu, moet er dan niets, volstrekt
niets gedaan worden om betere toestanden in
’t leven te roepen?
Niet alzoo.
Wanneer wij het eerst daarover eens zijn,
dat gewe(d hierin niets vermag, en dat zoowel
werkgever als werker ten opzichte van elkander
zoo welwillend mogelijk moeten zijn dat zij
niet aan het touw moeten trekken in tegenge
stelde, maar in dezelfde richting... dat geen
schijnvertoon van belangloosheidmaar het be
ginsel zelf ten ruimste moet worden toegepast...
van bei d e zijden wel te verstaanmij dunkt,
dim hebben wij reeds een rustpunt gevonden.
Dan behoeft er vooreerst niet geworsteld te
worden over het meerdere of mindere, dan kan,
voor een tijd althans, het status quo gehand
haafd blijven.
De wond is dan wel niet genezen, maar de
voortgang der ontsteking is gestuit. De genees
heer kan nu optredenzonder dat hij in *t be
gin voor storeude verschijnselen bevreesd behoeft
te zijn. In een tijdvak van rust kunnen de
grondslagen gelegd worden voor volgende her
stellingen.
Er is, en ziehier onze onwankelbare over
tuiging er is maar ééu middel, dat voort-
Een werkstaking in *t rustige, dommelige
Holland - zal de vreemdeling zeggen hoe is
’t mogelijk 1 Is eindelijk dan de geest van den
vooruitgang ontwaakt in de waterrijke en warmte-
looze streken tusschen Oost-Friesland en de
Schelde
En in die streken zelven zal ook menigeen
staan kijken, alsof hij, te Keulen zijnde, de
werking hoorde van zeker natuurverschijnsel.
Want, herinner 't u maar eens, vriend Jezer 1
toen in de laatste jaren de berichten van strikes
en grèves uit Engeland, uit Frankrijk, uit
Duitschland tot ons kwamen, toen waren er ook
by ons, geleerde en ongeleerde lui, deftige
journalistenen eenvoudige menschen van gezond
verstand zonder meer, die wezen op de betrek
king tusschen arbeid en kapitaal, tusschen be
hoeften en verdienstentusschen krachtsinspan
ning en levensgenot, en die tot de slotsom
kwamen, dat ook ten onzent wel eens dergelijke
troebelen konden losbarsten. Maar de publieke
opinie was doof aan dat oor. De publieke opinie
hield maar vol, dat voor zulke dingen ons vader
land geen geschikte bodem was‘t stond bij
haar ais een paal boven water - dat wij
Nederlanders een veel te kalm, veel te bedaard
volk zijn, om er ooit toe te komen, langs den
weg des gewelds maatschappelijke verhoudingen
te willen wijzigen.
Een raar ding, die Nederkndsche kalme be;
daardheid of bedaarde kalmte I
Net zoo iets om te gebruiken bij elke gelegen
heid, een en-tout-cas, geschikt voor regen
en voor zonneschijn, ’t Eene oogenblik is 't een
deugden wordt tot in de wolken verheven
zooals bijvoorbeeld door hen die de onmogelijk
heid voor een werkstaking willen bewijzen, -—
dan weder is ’t het leelijkste gebrekwaardoor
ooit een natie zich in de schatting van haar
naburen verachtelijk maakte.
Intusschen is *t niet onmogelijk, dat die heele
bedaardheid als algemeene volksaard slechts
bestaat in de verbeelding van degenen, die ’t
elkander napraten. Al mogen wij dan niet bij
elke gelegenheid met het hoofd door den muur
willen vliegen, iedere bladzijde van onze ge
schiedenis bewijst dat wij wel degelijk, aan
zienlijken zoowel als geringen, ons tot de bui-
tensporigste handelingen kunnen laten vervoeren
als ’t bloed aan 't gisten geraakt. Hoe kan ’t
ook anders, wij, het nakroost van die dorpers
en poorters, zoo prat op hun rechten, voor wie de
commune de eenige mogelijke regeeringsvorm
was, zooals thans nog zichtbaar is in ons zoo
opgewekt gemeen te leven.
Anderen waren er, die niet zoo heel onvoor
waardelijk de gezegde eigenschap als hun veilig
heidsklep beschouwden; die meenden, dat men
zich tegenover den werkman wel een beetje
vriendelijker mocht aanstellen, dan men tot hiertoe
had gedaan, ten einde hem in te pakken vóór
hij ‘t oor neigde aau inblazingen van buiten af.
En dan, zoo nu en dan een feestje, ’t Voor
zitterschap aanvaarden in hun vergaderingen
en de Hemel weet wat al fraaiigheden meer.
Och, al die dingen, hoe aardig ook en hoezeer
toegejuicht als bewijzen van harmonie tusschen
werkgevers en werkers, ze zijn van geen de
minste waarde, als de storm opsteekt. Of denkt
ge, wanneer de wiudvlagen uw huis doen wagge
len dat een touwtje helpen zal
Maar wat dan?
Zie eens. De loonen zijn gestegen, doch de
prijzen der eerste levensbehoeften nog veel meer.
Derhalve, achteruitgang.
Door dien achteruitgang is men g
gewordenden werktijd te verlengen014
onderhoud te kunnen verdienen, derhalve
de werkman meer dan ooit gelijken op een
werkezel.
Daarentegen, de fabrikant kan zijn loonen
niet meer verhoogen, als hij ten minste fabri
kant wil blijven, want de concurrentie, zoowel
binnenslands als daar buiten, stelt hem grenzen.
Zoo is het.
durend helpen zal, over tijden en geslachten
heen.
Arbeiders, wie gij ook zijt, laat uw kinderen
goed ouderwezen worden.
Een oogenblik.... werpt mij niet tegen dat
zulks u reeds zoo vaak is gezegdgoede dingen
kunnen niet te vaak herhaald worden.
Laat uw kinderen de werkplaats niet betre
den vóór zij zekeren leeftijd hebben bereikt
en uw arbeid kunnen deden zonder nadeel voor
hun ontwikkeling.
Laat uw vrouwen ook thuishaar is het op
gelegd uw woning vriendelijk te maken en uw
jongste kinderen te verzorgen. Geen kinderen,
geen gehuwde vrouwen in een werkplaats, dat
zou een werkstaking zijnwaarover wij ons zou
den verheugen.
De arbeiderwil hij meer loon verdienen en
toch het maatschappelijk verband niet verstoren,
moet meer en beter produceeren. Dan ver
goedt hij het meerder loon door meerder arbeid.
Loonsverhooging zonder vermeerdering van ar
beidsvermogen leidt tot niets dan teleurstelling.
De eerste moet slechte van de laatste het ge
volg zijn.
Dat resultaat verkrijgt men alleen door vol
doend onderwys.
Geen kinderen in de werkplaats, ’k Weet
wel, gij kont hun geringe inkomsten moeieltjk
schraler worden.
Dat kunt ge wèl. Ge moogt uw
niet opofferen aan uw behoeften van ’t oi
Gij hebt het recht niet, het geslacht 1
komen zal tot onwetendheid en daardoor tot el
lende te doemen. Hebben voorgaande geslachten
dat ook met u gedaan? Des te erger voor
hen; maar gij, gij niet alzoo. Slechte weinige
jaren van zelfopoffering en de toekomst wordt
helderder.
Of liever, zoo lang niet eens. Want, als
uw kinderen en uw vrouw thuis blijven, dan
zal vooreerst de werkgever de krachten der
mannen op prijs stellenen zonder dwang zoo
veel loon betalen, als maar eenigszins mogelijk
is. En vervolgens, uw huis zal een uitspau-
ningsoord wordendat u naar geen ander doet
verlangen.
Nog eens... Ondarwij»! De Staat zal (hij
doet het heden nog vrij zuinig!) de Staat zal
zorgen dat overal ruimschoots gelegenheid daartoe
bestaat. Staakt het werk niet, maar zorgt dat
uw kinderen eenmaal met beter arbeidsvermogen
ter markt komen, dan gij hebt kunnen verkrij
gen, en hun lot zal u gewis doen roemen in
de offers, die gij u hebt getroost.
H—e.
STD.
pC. 15 Mei.
8
4
8
3
3
3
m 1816. 5
!0 5
5
5
2. 5
iflüOO. 5
l 1000. 5
2e leen. 4}
59. .4
3
100. f
-Not! 5
—Aug. 5
-Juli. 5
-Oct. 5
1860.
1864.
