M
LLOWAY
00,
ZONDAG 30 NOVEMBER.
1873.
N°. 231.
MM»,
w. Te bevragen bij de
t. (4813)
'A!t NOOTEN.
fa?
BOECK,
nmissionair in Effecten,
eek.
f3.
IONTGINNINGj
WEEKBLAD VOOR DE 'KRIMPENER-, ALBLASKER- EN LOI’IKERWAARD EN OMSTREKEN.
MEER,
>s7raat,^ö^6bÖffftOVkll,
WINKELIER in
CTUREN,
De reddende Engel.
BUITENLAND.
OVERZICHT.
stmniTira town
I
t
van dit
Ni
liet getal der
der
ma,
niet
m ne
er
N. van Nooten, Schoonhoven
S. W. N. VAN NOOTETs
ültgeafrs.
1» Januari 1874
htingen worden
EOOT»:
kPPEN, benoodigd voor
ver-
van
een
Ook
f 63,000.
25,000.
sning te verkrijgen,
(4815)
Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag
verzonden. Prijs: voor Schoonhoven per driemaanden ƒ0,70.
Franco per post door het geheele ryk 0,80
SAAI/BT BWZ.
gunst en recommandatie.
(4®i«)
Prys der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels ƒ0,50. Iedere
regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzen
ding franco, en uiterlijk tot Zaterdags-voormiddags ten 10 ure.
Gelukkig leven. Wan-
omloop er van goed en de
i, is de gezondheid ook goed,
ondervollc kracht, de groote
eid te doorgronden, door het
vochten en vaste deelen te
De Holloway Pillen kunnen
tvolen worden aan alle per-
ekkige spijsvertering lijden,
a ot renuwsmart onderhevig
Zij matigen het zuur in de
i, verdrijven de schele hoofd-
g van den lever aan en wer-
zacbt afzettend geneesmiddel,
schen kunnen die zonder den
Je Holloway Pillen zijn uit-
jr eene of andere ziekte aan
lijdende personen, omdat zij
tot zijn eigenaardigen stand-
algemeen een verzachtenden
uitoefenen.
Zalf 10.80, f1,85, fS,—
a op franco aanvrage i oon-
othekers in Holland, alsmede
dissentient te Londen, 583,
244 Strand. (4807)
Indien onze lezers de dagbladenwelke ver
slag gaven van de in deze maand in de Tweede
Kamer gevoerde debatten over de Indische be
groeting, niet hebben ter zijde gelegd onder
den uitroepochwat weet ik aan Indiëmaar
indien ze met eenige aandacht die verslagen
hebben doorlezen, dan zullen zij zeker een
gunstigen indruk hebben ontvangen.
Zelden toch is, in den laatsten tijd althans,
eene begrooting voor onze belangrijke Oost-
Indische koloniën met zooveel geestdrift ont
vangen en met zooveel bekwaamheid verdedigd.
Aan ieder moet het in het oog gevallen zijn
dat wij toch in de oplossing der zoogenaamde
koloniale quaestie in den laatsten tijd al een
heel eind zijn gevorderd en dat zeker tegen
woordig eene richting van koloniaal regeerings-
beleid is ingeslagenwelke op den duur tot
een goed koloniaal beheer leiden moet. Immers
men vermeet of vermant zich niet meer in af
getrokken theorieënof in bet bespreken van
toestanden, welke men toph niet volkomkn kent,
maar men is vrij algemeen van overtuiging,
dat ook in Indië, gelijk in iederen staat die
bloeien zal, de bronnen van welvaart moeten
worden verbeterd, dat alzoo voor een degelijk
en krachtig bestuurvoor veiligheid van per
sonen en goederen, voor middelen van gemeen
schap meer en beter moet worden gezorgd.
Zelfs de oppositie, d. w. z. de koloniaal-conser
vatieve partij ontkent dit niet, al is het dat
zij angstvallig waarschuwt tegen het doen van
te veel uitgaven in het belang van Lndiê’s wel
vaart. Doch dat is alleen een quaestie van
meer of min, met van beginsel.
Gelukkig is tegenwoordig de leiding der ko
loniale zaken toevertrouwd aan eenen Minister,
die buitengewoon sterk van de overtuiging door
drongen i>dat in de genoemde behoeften van
Indië behoort te worden voorzien en die ten
volle de bekwaamheid bezit, om daartoe de
uoodige maatregelen voor te dragen, te verde
digen en in het leven te roepen. Over die be
kwaamheid is in de Kamer maar ééne stem.
Welnu, de laatste begrooting droeg van dit
krachtig streven van den heer Fransen van de
Putte de meeat doorslaande bewijzen. Daar was
geld uitgetrokkeu voor eene geheele hervorming
van het gevangenisstelsel, voor verscherping en,
uitbreiding der politie, voor vermeerdering der
gelegenheden van onderwijs, voor het tot stand
brengen van noodzakelijke openbare werken enz.
Alleen een onverstandig idealist of een vitter,
of een kniesoordie niet bedenken of niet willen
bedenken, dat Aken en Keulen niet op ééuen
dag gebouwd zijnen die dus maar liefst alles
iu eens hervormd zouden willen zienkonden
voor die begrooting de schoudbrs ophalen.
Het resultaat is dan ook geweest 4 dat zij in
de Kamer met aanzienlijke meerderheid in aan
genomen.
Natuurlijk waren de liberalen het meest tot
toejuichen gestemd. Maar die toejuiching was
niet onverdeeld. Daar waren in de begrooting
enkele punten, waarin zy meenden, dat de
Minister van de beginselen der liberale richting
van zijne eigen beginselen was afgeweken, althans
die beginselen niet krachtig genoeg had door
gevoerd.
Over één dier punteneen hoofdpuntdat tot
een hoogst belangrijk debat aanleiding gaf, een
enkel woord.
Wij schreven boven deze regelen //een red
dende engel”, omdat inderdaad hier tusschen
den minister en zijne geestverwanten een Con
flict was ontstaan dat, indien het niet was
opgelost door een der kamerledeneen hoogst
noodzakelijken maatregel zoude hebben tegen
gehouden.
Wat was de zaak?
De Minister had op zijne begrooting den post
voor het binnenlandse!) bestuur verhoogd. Hij
wilde n. 1. het personeel der onderdistrictshoof-
den vermeerderen.
liberale koloniale po-
Eenmaal is men reeds aan de
ig dier heerendiensten nabij geweest,
t is er helaas, door verandering van
ivt toe gekomen. Toch
een der eerste wenschen
zal men toch ook,
efelijker, aangenamer, ver-
r geur voorstellen, dan het
ANVERS
ARBAIX te Antwerpen,
kende Bloemen, Bladeren
ende Geurplanten en Wor-
i’ANVERö eigenschappen
t verdrijven der Hoofd- en
alsmede om de lucht in
«ren en te verfrisschen.
dat iedere flesch omringt,
de volgeudt^ pr|ren:
UT, 1,00.
0,7#.
de helft minder in prijs,
iren te stellen in hen,
prijs verkoopen; men be-
LE en DUBBELE qualiteit
ien kan vinden in de voor
is volgt:
lej.M.P.KUULENBURG,
rfumeriën, enz. Koestraat.
JalSmaKKB, Apotheker
INin ’t groot.
4G, Hoogstr., Verkoophuis.
1AN, Verkoophuis.
ijzonder aanbevelingswaar-
meest verfrissohend reuk-
het best houdende op de
(4805)
is van 6 flesachen.
ren uitweg kunnen vinden en riep nu uit: in
Gods jiaam dan liever vermeerdering der heeren
diensten, dan een ongeorganiseerd districtsbestuur.
Hij troostte echter zijne geestverwanten met de
opmerking, dat hij ernstig bedacht was op een
geheele afschaffing van alle heerendiensten teu
behoeve der hoofden en dat dus de thans nood
zakelijke vermeerdering slechts een tijdelijke maat
regel was.
Maar de geestverwanten lieten zich zoo ge-
makkelijk niet troosten en riepen van hunne
zijdein Gods naam dan liever een ongeorga
niseerd districtsbestuurdan uitbreiding der hee
rendiensten.
Zoo liep dus de belangrijke hervorming in
de administratie en politie groot gevaar van te
zullen worden verworpen.
Wonder was het dus niet, dat men uitzag
naar middelen, om den uitweg te vinden, dien
de Minister verklaard had niet gevonden te
hebben eu dat verlangend werd uitgezieu, of
niet een reddende engel der verzoening tusschen
beide kwam.
Verschillende amendementen waren
streven het uitvloeisel.
Eerst kwam de heer Leutiug op met het
voorstel om de gevraagde verhooging van den
post te schrappen. Zyn doel was, om den
Minister met eerder in de gelegenheid te stellen
liet aantal onder-districtshoofden te vermeerderen,
tot dat hij tevens de algeheele afschaffing van
wlfte heerendiensten voordroeg. Men wilde daar
door bij deu Minister zekeren dwang uitoefenen
om tot dezen laatstenzoozeer gewenschten
maatregel over te gaan.
Maar de Minister zeide, dat hij daarmede nog
met gereed was, dat hij die afschaffing nog
niet voorstellen koude en dat. inmiddels zijne
hervorming zoo hoog noodig was.
De heer Lenting was dus geen reddende engel
eu op die manier reddende engel te wezen,
zoude ook wezenlijk al te gemakkelijk zijn.
Immers meu zoude eenvoudig de handen in den
schoot leggen en niets doen.
Van het amendement van den heer van Zuylen
zullen wij met veel zeggenomdat dit niet uit
sluitend op eene vereffening van het bestaand
conflict gericht was. Deze afgevaardigde wilde
den Minister eenige gelden toestaan, om alleen
het lagere politiepersoneel uit te breiden, maar
op de pertinente verklaring van den Minister,
dat bij daarover ook bad gedacht, maar dat dit
geheel onvoldoende zoude wezen, verviel de aan-
ueinelijkheid van dit voorstel.
Nu meende de heer Bergs na den steen der
wijzen gevonden te hebben. Laat ons, zeide
hij, aan die nieuw te benoemen onder-districts
hoofden geene heerendiensten toestaanmaar hun
liever eene verhooging geven van tractement, en
hij stelde eeu amendement voor, waarbij de be
doelde post verhoogd werd met eene som, voor
dergelijke tractemeutsverhoogiug benoodigd.
Dat was al heel eenvoudig, en, indien daar
werkelijk de steen der wijzen gelegen waszoude
men zich slechts hebben te verbazen over de
kortzichtigheid van den Minister, die dit dood
eenvoudige middel had over het hoofd gezien.
Maar het middel was dan ook meer eenvou
dig, dan aannemelijk. Het miskende geheel
deu toestand iu Indië. Immers giug het met
het oog op de denkbeelden der inlanders niet
aandat sommige onder-districtshoofden (de
thans bestaaude n. Iwèl heerendiensten zouden
genieten en hunne nieuwe ambtgenooten met.
Heerendiensteu doen af tot de waardigheid der
ambtenaren en eeu dergelijk onderscheid tusschen
ambtenaren van deuzelfden rang koude dus met
worden gemaakt.
Eindelijk kwam echter de reddende engel toch
in de gedaante van den heer van Loon.
Deze stelde uok voor den post te verhoogen,
maar niet om de tractementen der nieuw te
benoemen ouder-districtshoofdendoch om die
van eenige lagere ambtenaren te verhoogen. De
aau die lagere ambtenaren verschuldigde heeren
diensten zouden dan kunnen worden afgeschaft
en deze daardoor vrijvallende diensten worden
verplaatstdoordat zij aan de nieuwe onder-dis
trictshoofden werden toegewezen. Op die wijze
zoude de gelijkheid in waardigheid der ambte
naren van deuzelfden rang worden bewaard en
zoude toch het getal der thans bewezen heeren
diensten niet worden uitgébreid.
De Kamer greep de redding aan, al was
het ook slechts met eene zeer geringe meerderheid.
Na dit votum zal dus de Minister het districts
bestuur beter kunnen organiseeren en voor de
veiligheid op Java krachtiger zorgen. In zoo
ver heeft de Kamer hem dus in de bereiking
van zijn belangrijk doel niet belemmerd.
Maar bovendien heeft de meerderheid der
Kamer nu uitgesprokenduidelijk uitgesproken,
dat zij de heerendiensten ten behoeve der hoof
den afkeurt, dat zij zoo spoedig mogelijk een
voorstel tot geheele afschaffing dier diensten ver
wacht en dat zij zoodanig voorstel zal steunen.
Mogen wij spoedig de gelegenheid hebben
de indiening van dal voorstel te bespreken.
De aanneming van het voorstel om Mac-
Mahon’s mandaat met 7 jarenalthans voorloo-
pig onvoorwaardelijk, te verlengenheeft deu
President der Fransohö republiek aanleiding
gegeven tot het indienen eener derde boodschap.
Dit stukin de zitting van Maandag jl. door
den Minister-president voorgelezen luidt aldus
/rIk stel er prijs op U, mijn levendiger) dank
te betuigen voor het groove bewijs van vertrou
wen, dat gij mij gegeven hebt. Toen gij mij
de uitoefening van de uitvoerende macht gedu
rende 7 jaren verleendet, hebt gij het land de
veiligheid als noodzakelijke voorwaarden voor zijn
voorspoed willen waarborgen. Ik hoop aan uwe
verwachting te zullen beantwoorden. Gij cult
in mij steeds een vasten steun vinden der orde
en een getrouw verdediger der besluiten van de
Nationale Vergadering.”
In welken zin die verdediging der orde door
zijne regeering wordt opgevat, bleek al dadelijk
uit de beantwoording der interpellatie van Leon
Sayover het herhaalde en langdurige uitstellen
der aanvullingsverkiezingen.
De interpellant beschuldigde de regeering daarbij
het belang van sommige partijen op het oog
gehad te hebben, en aldus aan de monarchale
beweging, die het gansche land bezig hield,
te hebben deelgenomen.
Wel verre van die laatste bewering geheel
van zich af te werpen, stelde de Broglie zich
tevreden met de verzekering dat de regeering
als zoodanig zich niet met die beweging had
ingelaten; zij diende vereenigd de maatschappe
lijke belangendochvoegde hij er bijdit nam
niet weg dat ieder Minister als persoon volkomen
vrij bleef in zijne handelingen. De Minister
van Binnenlandsche Zaken Beuli verdedigde den
maatregel tot uitstellen der verkiezingen, als strek
kende tot handhaving der orde, waarvoor hij
de volle verantwoordelijkheid op zich nam. Ook
thans nog zou die maatregel door de regeering
worden doorgevoerd. Van die regeering zal hij
zelf echter hoogstwaarschijnlijk geen deel meer
uitmaken. In het nieuwe Ministerie, dat na
aanneming van het prorogatie-voorstel wordt
samengesteld, zal de portefeuille van Binnen-
landsche Zaken door de Broglie worden aanvaard,
terwijl Decazesde vroeger aangewezen persoon
als president-minister vau Hendrik V,die voor bui-
tenlandsche zaken zal opnemen. De overigen zullen
waarschijnlijk hunne portefeuilles behouden. De
richting die het nieuwe kabiuet zal volgen is
dus duidelijk. Of de z/conservatieve meerderheid”
met die richting is ingenomen zal eerst blijken
bij de behandeling der constitutioneele wetten.
Dan zullen de leden van het linker-ceutrum
die uit overdreven vrees voor de anarchie mede
werk teu tot de aau neming van het voorstel der
minderheid, moeten verklaren of zij het eens zijn
met heu, die volgens hunne uitdrukkelijke
klaring met de verlenging van het mandaat
Mac-Mahon niets anders bedoelend&n
geleidelijken overgang tot de Monarchie.
Gelijk men weet is Java verdeeld in resi-
dentiënwelker inlandsche bestuurder den titel
draagt van regent. Nu is iedere residentie weder
onderverdeeld in districtenaan welker hoofd
de districtshoofden of wedono’s staandie hunne
bevelen van den regent ontvangen en alzoo het
toezicht honden op die takken van bestuur,
welke aan den regent zijn opgedragen. In uit
gebreide districten bestaan dan nog onder-dis-
trictshoöfden. Van deze klasse van ambtenaren
wilde de Minister er meerdere aangesteld heb
ben. Hij wensebte dit vooreerst in het alge
meen omdat het districtsbestuur administratief
een verbetering van toezicht eisefite, maar bo
vendien, en wel voornamelijk in het belang
eener betere organisatie der politie. Immer? is
het maar al te waar, dat de veiligheid op Java
veel te wenschen overlaat en dat er allerlei mis
drijven gepleegd worden, welke nooit worden
ontdekt wegens gebrek aan politiebeambten en
politietoezicht. De Minister was van oordeel dat
reorganisatie op dit punt dringend werd gevor
derd en dat -eene vermeerdering van het getal
der onderdistrictshoofden het beste middel was,
om het beoogde te bereiken.
Dus eene vermeerdering van
hoogere inlandsche ambtenaren.
Maar wat zoude van dien maatregel een
gevolgen zijn?
Men herinnere zich, of wel men verneme,
voor zoover men het niet weet, dat de meeste
inlandsche ambtenaren behalve door hunne be
zoldiging nogvolgens de oude gebruiken des
lands, beloond wordeu iu heerendiensteu. Voor
ieder hunner is een aantal personen der aan
hen onderhoorigc inlandsche bevolking aange
wezen, om in hunne huishouding, voor hunne
staatsie enz. zekere diensten te veriebten. Dit
alles is bij gouverueinentsbesluit geregeld en na
tuurlijk kan daardoor de regeering met het toe
kennen van lagere tractemeuten volstaan, dan
anders het geval zoude zijn. De heerendiensten
ten behoeve der inlandsche ambtenaren ontlas
ten dus de Nederlandsche schatkist. Het ligt
nu in den aard der zaak dat, vooral bij de
bekende onderworpenheid der inlandsche bevol
king aan hare hoofden, die heerendiensten niet
zelden tot misbruiken aanleiding geven en dat
die onbezoldigde diensten met onze beginselen
van rechtvaardigheid ook niet strooken. Geeft
aan de hoofden een betere bezoldiging en laat
hen hunne bedienden huren, gelijk wij onze
dienstboden ook huren. Zoo zoude men zeggen,
liiet waar?
Welnu, zoo hebben ook reeds sinds langen
tijd de voorstanders eener
litiek gesproken. E
afschaffing die’
maar het
regeeringspersonenn..
blijft die afschaffing
van de liberale partij, en 2 t
vooral nu de Indische inkomsten zoo ruim
vloeiente eeniger tijd tot dien maatregel
tei. komen, waaraan dan natuurlijk eene trac-
tementsverhooging der hoofden verbondcu zal
moeten zijn.
Volgens de bestaande regeling nu behooren
de onder-districtshoofden tot die ambtenaren,
welke op heerendiensten recht hebben. Werd
derhalve de Minister door het toestaau der aan
gevraagde gelden in de gelegenheid gesteld om
het getal dier ambtenaren te vermeerderendau
was het noodzakelijk gevolg uitbreiding van de
heerendiensten.
Dit zoude strijden tegen het liberaal pro
gramma.
Van daar de hevige oppositie tegen dien post
van liberale zijde.
Maar hoe was dan de liberale Minister er
toe gekomen om over dit bezwaar heen te
stappen
Zijne Excellentie verklaarde, dat hij lang had
geaarzeld, maar dat de eischen van een ver
beterd districtsbestuur en een politietoezic.it zóó
dringend waren, dat hij dit bezwaar had moe
ien ter zijde stellen. 11 ij zelf had geenen ande-
