ZONDAG 14 DECEMBER.
N°. 233.
1873.
GING
WEEKBLAD VOOR DE KRIMPENER-, ALBLASSER- EN LOPIKERWAARD EN OMSTREKEN.
-IA AS,
andelaar
RG.
>TING.
bollenland.
OVERZICHT.
Partijzuivering.
SCIOOHHOVENSCHE COULANT
bekend
gezeilde natie leeft niet
Eindelijk
ontwcrp-wet op het
flessohen.
Moeten, SchooBhonu
kRK
LTXEIV.
bedrag verzendt
loten voor de
deel vastgesteld,
I zen,
binnen eenige
ten zijn aauge-
isverre geschon-
k mijne geëerde
esten dank.
uw aanvangende
Staat Hamburg
ie groote
gelukkigste ge-
S. W. N. VAN NOOTEN,
Uitgevers.
van behoud
VfBER a.s.
Ie vaste prijzen
hlr. 2 of fl. 8.50.
1 1.76.
i 0.90.
ptste bediening,
■ders willen op-
elnng daarop op
toezend mg van
i per brief mede-
ielijk de naam
upons, Bankno-
in betaling aan-
van mij de van
origineels loten,
promessen die
ouwen berusten,
lan, alsmede de
vanwordt bij
evoegden wor-
benevens eene
aan de belang-
jezonden.
t zich deze loten
mag ik ook be-
welke dan ook,
ngentot in de
ceung en onder
ien uitgevoeitd.
den verscheidene
lijne door iet ge-
schen de partijen
de anderendie
staatsleven zoo
Geen invloed der Roomsohe curie of van het
rechtzinnig Protestantisme buiten het gebied der
kerk en van den godsdienstallerminst op dat
van den Staat.
Dat is een wachtwoord, hetwelk in alle rijen
der anti-kerkdijken wordt verstaan, bij alle
liberalen zonder onderscheid en bij die vele con
servatieven die zich hoe langer zoo luider tegen
het streven dier kerkdijken uitspreken.
Allereerst heeft de partijzuivering dus reeds
bewerkt, dat het bewustzijn der anti-kerkelijken
is ontwaakt, dat eene groote anti-kerkelijke partij
haar doel kent en voor dat doel met geestdrift
Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag
verzonden. Prijs: voor Schoonhoven per driemaanden ƒ0,70.
Franco per post door het gelieele rijk 0,80.
m spoedigste en
Och, lieve Hemel, roept menig'gezeten bur
ger mistroostig uit, die ellendige partijen, wat
doen wij er mede, waartoe daarover zooveel ge
zegd en geschrevenmen moest liever iets meer
doen en die partijen met haren strijd maar
laten voor hetgeen zij zijn; indien men er zich
iets minder mede bemoeide, zouden ze ook wel
niet zoo scherp op den voorgrond treden.
Zoodanig gezeten burger zoude echter doen
als de struisvogel. Al verbergt deze het hoofd
ih de bladeren, daarmede verdrijft hij deu vijand
niet. Bovendien hebben wij hier niet eens te
doen met een vijand, maar met een landsman,
met iemand die zoo oud is als de streek zelve,
met iemand, dien wij wel kunnen wegdenken,
maar nooit wegsturen. En iemand wegdenken
is altijd gevaarlijk, omdat men op eens tegen
hem kan aan s too ten.
Maar wij vatten een straks gesproken woord
(Opmen moest liever iets meer doen is er
gezegd. Juist, maar zoodra men op Staatkundig
gebied iets doet, vereenigen zich zij, die hetzelfde
willen en door dezelfde beginselen worden geleid,
en vormen zich alzoo hetgeen men partijen noemt.
Indien men nu over die partijen spreekt, in
dien men zich van haar wezen rekenschap tracht
te geven, dan geeft men zich inderdaad van
niets anders rekenschap, dan van de groote
dingen, die in het staatsleven moeten gebeuren,
van de groote beginselen, die dat leven beheer-
schcn.
Die hoofdquaestiën en hoofd beginselen nu zijn
natuurlijk met te allen tijde dezelfde en het
is staatsmanskunst om te weten, welke in een
gegeven tijd op den voorgrond treden en moeten
treden.
In een
Ja, dat
aangenamer, ver-
joratellen, dan het
VERS
X te Antwerpen.
Iloemeu, Bladeren
irplanten en Wor-
Kö eigenschappen
ven der Hoofd- en
om de lucht in
te verfrisschen.
re flesch omringt.
;ende prijzen:
L25*
1,00.
0,76.
ft minder injjprijs.
stellen in hen
irkoopen; men be-
uBBELÉ qualiteit
vinden in de voor-
KUULUNBURG,
u, enz. Koestraat.
HKER, Apotheker
t groot.
>gstr., Verkoophuis,
erkoophuis.
aanbevelingswaar-
erfnsschend reuk-
t houdende op de
(4872)
3 a Mark 6000
5000
4000
8000
6 a 2000
6 a 1500
2 a 1200
2 a 1000
2a. 500
0 a 300
5a. 200
0 a 110
>ten worden door
n uitgetrokken,
hief haren standaard hoog eu beloofde zich eene
belangrijke overwinning bij de verkiezingen. Van
vele zijden werd dit verschijnsel toegejuicht, niet
I het minst door verscheilen liberalen die er zelfs
in enkele districten toe kwamen die partij bij de
stembus te steunen.
Het resultaat der verkiezingen was
althans in cijfers. Met belangstelling wachtte
men daarna de pirlenents-zitting, waarin dat
resultaat in werkelijkheid zoude blijken. Zui
vering der partijen had men gewenscht. Is zij
verkregen
Indien men klaagt over onzuiverheid der partii-
formatiën, dan wil dat eigenlijk zeggen, dat de
mannen die in het politiek leven werkzaam zijn,
niet precies welen wat zij willen, dat zij uch
althans daarvan geen rekenschap geven.
Zuivering der partijen erlangt men met anders,
dan wanneer men zich wel rekenschap geeft,
wanneer men eene heldere voorstelling heeft van
hetgeen men wil en wanneer men van de nood
zakelijkheid om dat tot stan^ te brengen zoo
danig is doördrongen, dat met alle energie naar
dat doel wordt gestreefd.
Nu is de eigenlijke hervormingspartij tegen
woordig niet sterk.
Zeer juist heeft in een onlangs verschenen
Gidsartikel Mr. Veegens, procureur te Brielle,
de oorzaak van dat dalen der hervor mngs-am-
bitie aangewezen. Immers tot de groote liervor-
mingefi, die het eerst aan de orde moeten zijn,
behooren de herziening van het belastingstelsel
en van het defensiewezen. Nn is het ónmoge
lijk, die herzieningen tot stand te brengenzon
der zwaardere lasten te leggen op dat deel der
bevolkingdat tot de meer vermogende klassen
behoort en dat in de regeeringshebamen vee) te
zeggen heeft. Bij wijziging van belastingstelsel
zullen de grondeigenaars en de fondsenhou
ders meer worden gedrukt, bij eene goede wij
ziging der militiewet kan de persoonlijke dienst
plicht niet uitblijven.
Wij willen hier nog meer bij voegen. Belas
tinghervorming wordt te dringender, omdat ver-
booging van de bezoldigingen der ambtenaren,
dus verhooging van onze gewone uitgaven, niet
lang meer kan worden uitgesteld. Evenmin kan
langer worden berust in de bekrompen omstan
digheden waarin ons volksonderwijs nog in zoo
vele gemeenten verkeert, en zal ook daarvoor
naar geld de groote vraag zijn.
Eindelijk de verbetering onzer rechtsinstellin
gen. De natuurlijke behoudzucht, welke aan
zekere mate van welvaart door kapitalenrijkdom
verbonden is staat ook daarbij belemmerend in
den weg.
Op die wijze heeft de liberale partij van tegen -
woordigals geheel genomenbare vroegere geest
drift verloren, en'er is dan ook niet vee| kans,
dat zij die geestdrift spoedig terug erlange met
dat gevolg, dat zij eenige hervorming binnen
kort tot stand brengt.
Was er nu op het oogenblik niets anders te
doen dan hervormen en was de liberale partij
uitsluitend daartoe geroependan zeer zeker zoude
zij ónmogelijk op het oogenblik aan het bewind
kunnen ztju en zoude zij ook niet aan het be
wind wezen.
Maar daar is nog iets anders. Partijzuivering
heeft er in dien zm ongetwijfeld plaats gehad,
dat er eene scherpe afscheiding is gekomen tus-
met kerkeiijke bedoelingen en
voor kerkelijken invloed op het
bijzonder bevreesd zijn.
i» bezield, eene geestdrift, welke niet weinig
wordt verhoogd door de gevaren, welke men in
het buitenland ziet dreigen.
Maar deze werkkring is uit den aard der zaak
hoe goed ook, hoe belangrijk ook voor het be-
houd van onze instellingen op den duur onvol
doende. Behoud is eene groote zaakis de eerste
zaak waar gevaar van verlies dreigt en in zoov.t
is de groote behoudspartijhet anti-kerkelijke
centrumof hoe men ze noemen wil eene partij,
welke aan de behoeften van het oogenblik vol
doet en alzoo als politieke partij een volkomen
recht van bestaan heeft.
Doch eene
alleen.
Daarom is nog eene andere partij noodzakelijk,
de hervormingspartijgelijk men haar zal moeten
noemenom met den naam van de liberale geene
verwarring te stichten. Zij zal in zekeren zin
eenige gelijkheid hebben met hetgeen de Pruisen
de /rFortsehritts-partei” noemen e-ne kleinere
fractiewelke als minderheid een belangrijken
zedelijken invloed uitoefent. Zoodanige invloed
is juist iu Nederland zooveel te gemakkelij
ker dan in Piuisen omdat de gouvernementeele
almacht daar oneindig grooter, de parlementaire
vrijheid daar vee1 geringer is dan hier. Welnu,
die fractie, ook Mr. Veegens heeft haar deze rol
aangewezen, moet op de noodzakelijke hervor
mingen blijven aaudringen en nu en dan zal zij
voordeel behalen. Aan haar behoort de toekomst.
Met deze nieuwe partijgroepeering, welke be
vorderd moei worden zijn ook voor de liberale
kiezers nieuwe plichten geboren. Het is te meer
niet ongepast, daarop in dit blad te wijzen,
omdat in het district Gouda weldra eene nieuwe
verkiezing zal moeten plaats hebben.
Later, indien decandidaten bekend zijn ko
men wij daarop terug.
Voorloopig naar aanleiding van het in deze
regelen.geschrevene alleen dit: de liberale kie
zers die’xnize gevoelens omtrent de noodzake
lijkheid der hervormingen deden, moeten aller
eerst trachten de partij der hervorming te ver
sterken. Kunnen zij dit niet doen dan moeten
zij medewerken om aan het anti-kerkelijke cen
trum kracht bij te zetten.
De toepassing van dezen regel op het aan
staande bijzondere geval volgt.
Eindelijknadat de Fransohö nationale
vergadering zich gedurende ruim anderhalve week
met stemmen heeft bezig gehouden, is het gelukt
eene commissie van dertig bijeen te krijgen. De
twee laatste plaatsen werden, hoewel slechts
noode, aan de Linkerzijde ingeruimd, zoodat
de oppositie, die naar hare getalsterkte op 13
leden mocht aanspraak maken, door 5 leden,
allen op één na tot liet centrum beboerende,
vertegenwoordigd zal zijn. De commissie, belast
met het onderzoek der kieswet, heeft thansmet
goedkeuring der vergadering, haar mandaat aan
de dertig mannen overgedragen, zoodat deze zich
nu vermoedelijk met vijf verschillende wetten
zullen hebben bezig te houden, alstot regeling
der bevoegdheid Van het uitvoerend gezag; tot
instelling eener Eerste Kamer of Senaat, naast
de Kamer van Vertegenwoordigers; de gemeente
wet alsmede wetten op de samenstelling der
stedelijke besturen en tot regeling der verkie
zingen. Tot voorzitter der commissie is gekozen
de oud-minister de Batbie.
Na afloop der stemaiingen kwam de inter
pellatie van Lancy, betreffende de handhaving van
den staat van beleg, aan de beurt. Het ant-
wöord der regeering kwam in hoofdzaak neder
op het reeds vroeger medegedeelde: in beginsel
was zij niet ongenegen den slaat van beleg op
te heffen, maar krachtige maatregelen, o. a. tot
breideling der drukpers, moesten daaraan voor
afgaan eu zouden aan de goedkeuring der Kamer
worden onderworpen. Met eene meerderheid van
134 stemmen keurde de Kamer de handelwijze
der regeering goed, door over te gaan tot de
orde van den dag. Het voorstel van een ander af-
Prijs der Ad verten tiënVan 1 tot 5 regels ƒ0,50. Iedere
regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzen
ding franco, en uiterlijk tot Zaterdags-voormiddags ten 10 ure.
i i
gevaardigde, om den staat van beleg in de depar
tementen Seine en Seine et Oise op te heffen
weigerde zij in overweging te nemen.
Hoewel de jongste reconstructie van het ka
binet aanduidt, dat de regeering haren voor-
naamsten steun wil zoekenbij de beide midden
partijen, schijnt zij het toch niet ondienstig
geacht te hebben der rechterzijde een beyijs van
welwillendheid te geven. De doör de legitimisten
zoozeer gehate gezant bij het Italiaansche hof,
Fournier, is vervangen door den minder liberalen
Noailles, terwijl de gezantschapsposten te Londen
en te Bern ook door mannen naar het hart
der rechterzijde bezet zijn. Toch zijn deze kleine
concessies nog niet geheel naar den zin der
legitimisten, althans generaal du Temples heeft,
hoewel schoorvoetendvan de vergadering vrij
heid bekomen om de regeering over de benoeming
van Noailles te interpellcerenna afloop der
begroeting, die thans aan de orde is en met
voorbeeldiger! spoed wordt afgedaan.
Ook het proces-Bazaine loopt ten einde. Het
is den verdediger, advocaat Lachaud, niet mogen
gelukken de beschuldigingen tegen den maarschalk
ingébracht op voldoende wijze te wederleggen.
Met;, algemeene stemmen beeft het Militaire ge
rechtshof den eisch van den regeerings-commis-
saris bevestigd en Bazaine schuldig verklaard
aan het overgeven van vesting en leger zonder
alles gedaan te hebben wat plicht en eer ge
boden, en hem dientengevolge veroordeeld tot de
doodstraf na voorafgaande dégradatie.- Onmid
dellijk nadat het vonnis was uitgesproken hebben
de leden van den krijgsraad een verzoek om
giatie ingediend.
De Pruisisohe landdag heeft zich met bijna
algemeene stemmen (slechts 6 leden stem Ien
tegen') vereenigl met het voorstel van den cle-
ncaal Bernard tot afschaffing van het dagbla I-
zegel. Toen van liberale zijde gewezen werd op
het zonderlinge, dat een dergelijk voorstel werd
ingediend door verklaarde vijanden van drukpers
vrijheid, antwoordde de woordvoerder dezer laat-
stendat bijna alle bladen öf eigendom der
regeering bf onder haren onmiddellijken invloed
stonden, zoodat zonder afschaffing van het zegel
concurrentie onmogelijk was. Natuurlijk kwam
de regeering tegen deze bewering op en herhaalde
hare toezegging dat de afschaffing aan den Rijks
dag zou worden voorgesteld. De landdag wenschte
echter deze zaak liever als Pruisische aangele
genheid behandeld te zien. Of de regeering
daarin zal bewilligen, is niet zeker; voorshands
schijnt zij er weinig lust toe te gevoelen.
Minder gelukkig was de clericale partij met
haar voorstel tot eenvoudige intrekking der ker-
kelijk-staatkundige wetten. Met eene overgroote
meerderheid weigerde de Kamer dit voorstel in
overweging te nemen. Nu de aartsbisschop van
Posen werkelijk geweigerd heeft gehoor te geven
aan de aanmaning der regeering om vrijwillig
van zijne betrekking afstand te doen, is de zaak
aanhangig gemaakt bij het Hooge gerechtshof
voor kerkelijke zaken.
Door de regeering is een ontwcrp-wet op het
burgerlijk huwelijk bij den Landdag ingediend.
De ministeriëeic crisis in Hongarije, aan
gevangen met het ontslag van deu munster van
Financiën, is nog met geëindigd. Slechts op
dringend verlangen van den Oosteunjksclien pre
mier, heeft de minister-president zijn herhaald
verzoek om ontslag ingetrokken, onder voor
waarde dat hem een bruikbaren minister van
'Financiën wordt toegevoegd. Dat schijnt echter
niet gemakkelijk te gaan bij den tegenwoordigen,
alles behalve rooskleurigen flnancieelen toestand
des lands.
Ook in Italië dreigt de minder gunstige
toestand der schatkist der regeering inoeielijk-
heden te zullen baren. De vertegenwoordiging
had gehoopt dat het nieuwe kabinet het even
wicht in ’s lands financiën zou weten te herstel
len, zonder vermeerdering van belasting, die toch
reeds zoo zwaar drukt. De indiening der be-
grooting, die met een aanzienlijk te kortsluit,
heeft haar daarin evenwel deerlijk teleurgesteld,
terwijl nieuwe ontwerpen, door de regeering aau-
gegeven tijd.
is het juist. Het is. geene staats-
inanswijsheid oin in het algemeen fraaie theorieën
te bouwen eu idealen te scheppen. Niët dat
een staatsman zonder idealen moet zijn. Im
mers wie zich een richting kiest, heeft ook een
einddoel, al is het ver verwijderd, en zonder
zoodanig einddoel, dat in onze gedachten aan
de volmaaktheid grenst, is geen streven mogelijk.
Maar de staatsman schrijft geen boeken, hij
verricht daden, daden die moeten werken in
den tijd, waarin hij handelt en die alzoo noch
den tijd vooruit noch ten achteren mogen Z'jn.
Zoo was b. v. in de jaren van 1840 tot 1848
in Nederland hoofdzaak de wijziging der grond
wettige instellingen. Daar was eene partij die
ze tegenhieldeene andere die ze vooruitdrong.
Voor dien strijd week op dat oogenblik alles
in belangrijkheid.
Na het tot stand komen der gewijzigde con
stitutie was het de toepassing barer beginselen
in strengeren of milderen zin en de organisatie
van het staatsbestuur in moederlanden koloniën.
Liberaal en conservatief waren toen de namen,
waaronder de aan elkaar tegenovergestelde rich
tingen werden aangeduid en de liberalen ver
tegenwoordigden daarbij de hervorming, den
vooruitgangde conservatieven de voorzichtigheid,
het toezicht.
De liberalen wonnen in kracht sinds 1862.
Eenmaal moesten zij de zetels van het bewind
vooreen conservatief kabinet ruimen, maar sinds
verscheidene jaren bleven zij de regeeringspartij
vormen. En toch, hervormingen kwamen er niet.
Alleen voor de 'koloniën werd iets gewonnen.
Maar in het moederland.? Noch verbetering van
het belastingstelsel, noch van ’s lands defensie-
middelen, noch van rechtspleging en recht, mets
werd verkregen. Gedane voorstellen werden ver
worpen. Ontevredenheid ontstond in den lande,
doch men wisi niet waar de fout gelegen was.
Toen kwam de zomer van 1873. Eene scherp
geteekende partij, die der antirevolutionairen, ver
liet is wezenlijk van meer belangdan me- I
nrgeen meent, dat in het staatkundig leven de
partijen voortdurend zuiver blijven en dat men
zich daarom gëregeld van den stand der poli-
tieke partijen rekenschap geeft.
Gun nc»p iiuiuvi ruupi inning gvz.u*rn
ger mistroostig uit, die ellendige partijen
Het is wezenlijk van meer belang
ui, nut i
irtdurend
blijven
