ZONDAG 28 DECEMBER.
1873.
Mr.KC.VerniersvanderLoeff
WEEKBLAD VOOR DE KRIMPENER-. ALBLASSER- EN LOPIKERWAARD EN OMSTREKEN.
EEN KORT WOORD
naar aanleiding der
AANSTAANDE VERKIEZING.
BUITENLAND.
overzicht.
1
smommscBE courant
1820
op z
zijde
aandeel
:ooo.
1040
bet district heeft
Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag
verzonden. Prijs: voor Schoonhoven per driemaanden ƒ0,70.
Franco per post door het geheele rgk f 0,80.
76
88’/8
80’/4
43
■■■.x t.a. H II r-;-z-=-=
S. W. N. V&N NOOTEN,
l3‘/s
44*/4
139
81
99
»9«/4
1007*
t.
t.
5.
8-
1869.
79
W/8
187.
18
87
49'/,
vergaf
ld.
107.
457,
255
S0«/„
59’
8S7,
53
138
14’/,
?7.
234’/,
225'/,
»87.
96’/,
97
937,
Te beginnen met 1874 zullen
alle binnenlandsehe ADVER
TENTIE waarvan de plaatsing
driemaal wordt opgegeven,
slechts tweemaal worden in
rekening gebracht.
99’/,
9?7.
65'/,
577,,
”‘7i
89’/,
87
18'7..
137.
100’/.
Prijs der Advertentiën Van 1 tot 5 regels /0,50. Iedere
regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzen
ding franco, en uiterlyk tot Zaterdags-voormiddags ten 10 ure.
opdat, hoe ook hunne stem worde uitgebracht,
zij hunnen kiezersplicht vervullen als vrije bur
gers, die van die plichtsvervulling alleen aan
hun eigen geweten verantwoording verschul-
d'g l zijnen aan niemand anders.
Wij hebben dan in de eerste plaats tot u
te zeggen, kiezers in bet district Gouda: wacht
u voor den zuurdeesein der kerkdijken.
Gij zijt als kiezers in de eerste plaats Ne
derlanders, burgers van den Staat, niet leden
eener kerk. Gij treedt op als leden uwer kerk
genootschappenzoo dikwijls gij voor de be
langen dier genootschappen te zorgen hebt. Gij
zult daarom medewerken om steeds moer te
verwezenlijken de vrijheid dier kerkgenootschap
pen hunne volkomen onafhankelijkheid van den
Staat.
Gij beschouwt den Staat zooals hij door de
gebeurtenissen der wereldgeschiedenis is gevormd,
zijne b. hoeften zooals die in den loop der tijden
zijn ontstaan en thans moeten worden erkend.
Gij begrijpt alzoo hetgeen men noemt, den
modernen Staat en zijne belangen. Gij wilt
dien Staat niet terugvoeren naar middeleeuwsche
verhoudingen en gij erkent als eersten eisch
van het staatsleven de vrijheid van geweten en
van gedachten, van godsdienst en drukpers.
Gij weet, dat de vrijheid der burger» aan regelen
moet worden onderworpen in het belang van het
algemeen, maar gij weet ook, dat
niet worden voorgeschreven door fie
verlangd voor de heerschappij eener kerk, maar
door hetgeen noodig is voor de belangen van
het land. Over die belangen en hunne ver
zorging kunnen dan de meeningen verschillen
maar als eenig deugdelijk standpunt waarop al
die meeningen zich wisselend mogen bewegen,
erkent gij niets anders dan de behoeften van
bet vaderland.
Gij hebt u ook te wachten voor den zuur-
deesem der kerkelijken van de mannen uit den
anderen hoek. Gij eerbiedigt de vroomheid der
anti-revolutionairen, maar gij wilt niets toegeven
aan een dreigend exclusivisme ter wille van
zekere godsdienstige begrippen of van zeker gods
dienstig geloof. De anti revolutionairen zullen
u zeggendat zij juist de mannen der vrijheid
zijn, dat zij vrijheid voor zich zelveu wenschen
en vrijheid ook aan anderen gunnen. Dit ver
langen zij bovenal voor het onderwijs, maar
hoewel zij vrijheid bezitten, zijn zij daarmede
niet tevreden. De onzijdige school is hun een
gruwel en ons is zij dierbaar, omdat wij in die
neutraliteit een der waarborgen zien van goed
onderwijs en flinke, onbekrompen vaderlaudsche
gevoelens.
Bovendienhet is waar dat op ander gebied
de anti-revolutionairen zeker in vele opzichten
zeer hervormingsgezind zijn, in denzeifden geest
als wij, maar een programma, waardoor wij
kunnen nagaanwat wij in de praktijk van hen
te wachten hebben, geven zij niet en zoolang
zij dat niet gegeven hebben, kuiineu zij van
ons geeu steun verzoeken, kunneu zij zich niet
als onze vrienden aan ons voorstellen eu vragen
om het aangrijpen der toegestoken hand.
Zij willen geen Staatkunde buiten Jezus. Wat
betekent dat?
Willen zij geene Staatkunde, die niet be-
heerscht wordt door de groote beginselen van
het christendom, va*i Jezus’ leer? Willen zij
ook in de Staatkunde rechtvaardigheid, toe a hi
ding, vaderlandsliefde? Wij willen dat niet
minder dan zij en ook wij haten in de politiek
alle kleingeestigheid alle persoonlijke baatzucht.
Maar wat willen zij meer? toch niet soms uit
algemeene mensciiuoliefde het land aan een ander
volk afgestaan, of de armen verryken uit de
staatskas, of de menschen der straat Minister
maken en de Ministers kaaiwerkers laten wor
den? Welnu, indien zij mets anders willen,
dan ook het staatkundig Leven en werkeu te
doordringen van de hoogere aspiration en den
verheven zin voor bet ideale, welnu, laten zij
het zeggen en wij staan in dat opzicht ten
minste niet ver van hen af, al bezigen zij om
hunne gevoelens uit te drukken andere woor-
liNov. 5
br.Aug. 5
n.—Juli. 5
ir.Oct. 5
500, 1860.
1864. r
5
5
i 5
6
7
6
6
6
5
M
3
3
5
5
.5
1. st. 100. 5
nsk.
k.
^Q.
I der liberale kiesvereenigingen geweest en bij.
zonder groot was het aantal stemmen, dat hij
op zich vereenigde. Van hoogst geachte
zijde is hij toen aanbevelen en gesteund.
Voor het overige verwijzen wij wat den per
soon betreft onze lezers naar hun eigen er*
varing of naar die van hunne vele bekenden
in liQt district en naar de mannen, die Mr.
van der Loeff's naam op de vergadering te
Gouda het eerst hebben genoemd.
Alleen merken wij nog op, dat hij is een
man in de kracht zijner jareneen man die
een zeer werkzaam leven achter zich heeft
en wien het dus noch aan opgewektheid,
noch aan ijver, noch aan degelijke activi
teit ontbreken zal. En inderdaaddaarin
ligt zulk een groote oorzaik van de matheid
in ons parlementair leven, dat zoovele leden
der Kamer niet genoeg werken. Toch mag
het volk van zijne vertegenwoordigers bij
het vele andere ook wel eischen, dat zij
werkenja dat zij hard werken.
Brengt dan, kiezers van Gouda, bij de
eerste stemming in grooten getale uwe stem
uit op
te ’s Ha ge.
Eindelijk is het tussfchen de uiterste rechter
zijde en de overige deelen der conservatieve
meerderheid in Frankrijk’S n.itionale verga
dering tot eene openlijke breuk gekomen. De
legitimist de Ia Rochet te heeft, mede namens
zijne vrienden, verklaart dat, nu alle pogingen
om bet met de Rechterzijde en het Rechter-
ceutrum eens te worden, mislukt waren, zijne
partij de quaestie republiek of monarchie op nieuw
aan de beslissing der vergadering zou onderwer
pen. Of zij die vraag bij een afzonderlijk voor
stel, dan wel bij de behandeling der wetsont
werpen tot regeling der verschillende staatsmach
ten wil aanhangig makenis niet gebleken. Is
dit laatste bet gevaldan zal er nog wel «eni
gen tijd verloopen alv oren» die oude strijd weder
wordt aangevangen. De commissie van 80 toch
heeft twee afzoncrerlijke commissies benoemd,
waarvan eene zich zou hebben bezig te houden
met eene vergelijking van hetgeen over de hoofd-
quaestie, de regeling der openbare machten, al
zoo geschreven is, terwijl de andere zich met
de studie der bestaande wetgevingen op dat punt
in andere landen, speciaal in Amerika, zal on
ledig hóuden. De jongste verkiezingen hebben
dan ook op nieuw bewezen dat de kieswet op
dit oogenblik van het hoogste belapg is en de
behandeling daarvan geen uitstel duldt. Op
welke wijze men trachten zal de openbare meo-
ning aan banden te leggen is nog met duidelijk;
de een wil aan de verschillende standen en be
langen afzonderlijke vertegenwoordigers verzeke
ren, door verkiezingen met verschillende trappen;
een ander wil de officieele candidaten van vroe
ger door officieuse vervangen zien.
Intusschen is de commissie van de voorloopige
gemeentewet met haar rapport gereed gekomen,
waarvan de conclusie, zooals men weet, bij uit
stek gunstig voor de regeering is. Dat deze van
de haar daarbij verleende bevoegdheid tot het
benoemen van maires gretig gebruik zal maken,
mag men opmaken uit de wijze wdarop zij zich
ook nu weder, na de jongste verkiezingen, in
het benoemen van nieuwe prefecten heeft geweerd.
In afwacht ng der drukperswet, waarvoor de
noodige gegevens verzameld worden, beeft de
regeering een voorstel ingediend tot wering van
schadelijke boeken. Niet alleen zal, als onder
het keizerrijk, niemand zonder vergunning den
boekhandel mogen uitoefenen, maar, echt Rus
sisch, zullen ook de boeken en tijdschriften aan
een keur worden onderworpen. Zoolang der
gelijke maatregelen genomen en dergelijke voor
stellen ingediend worden duor de regeering, mag
meu de geruchten omtrent ophanden zijnde af-
ICHTZM.
pC. 19 Dec.
24/577/..
8
4
8
1. 3
8
9. 3
*8 en 1816. 5
5
5
5
862. 5
14 k 1000. 5
16 A f 1000. 5
0 2e leen. 4* 91»/’
7/69. .4
9. .3
Hs. 100.
In een onzer vorige artikelen bespraken wij
de tegenwoordige verhouding der politieke par
tijen in onze Tweede Kamer en hetgeen de
kiezers met het oog op die veranderde verhou
ding hebben te overwegen.
Onze slotsom was deze: de liberale partij is
•Is partij van hervorming te zwak ,want allen,
die tot de liberalen bebooren zijn niet hervor
mingsgezindalthans niet doordrongen van die
overtuiging, en die energie, welke alleen tut
hervorming kan bekwamen toch moet de libe
rale partij op den duur hervormingspartij wor
den. Onder die liberale partij en onder de zeer
gedunde conservatieve bevinden zich verder vele
elementen, welke, al zijn zij geene mannen der
hMVormwgtoch ongetwijfeld mtMu ziju vAu
behoud en handhaving onzer bestaande instellin
gen, ter handhaving en bescherming tegen de aan
vallen waarmede van kerkelijke zijde wordt ge
dreigd onder die instellingen staat bovenaan de
onzijdige openbare volksschool. Die bedreigingen
van kerkelijke zijde komen op uit twee hoeken:
de katholiek-clericale en de anti-revolutionaire
of cbristelijk-historische. De mannen uit den
eersteu hoekmet wie eenige conservatieven
nauwer of losser verbonden zijnbehooren tot
dat groote leger, dat in zoovele landen van
Europa den hernieuwden strijd tegen den mo
dernen staat heeft aangekoudigdeen leger dat
zoo in ons land als elders, zijne gedetacheerde
compagniën bezitmaar toch slechts .>an één
opperbevel uit Rome gehoorzaamt.
De anti-revulutionairen staau meer geïsoleerd
niét alleen blijven zij er steeds op gestelddat
meu hen niet beschouwc als eene fractie van de
vroegere conservatieven, maar tot veler bevreem
ding is zelfs hunne inwendige eensgezindheid ge
bleken zeer quaet-tieua en hun programma zeer
Develachlig te zijn. Nog altijd blijft de vraag
opeu, wat van hen te wachten is. Dat zij aan
de openbare godsdien-^tlooze school Vijandig ge
zind zijn, is uiet twijfelachtig. Vrij sterk hebben
zij altijd op den voorgrond gesteld, dat een zui
vere toestand alleen zoude kunnen Verkregen
worden duor herziening van art. 194 der Grond
wet maar in de Kamer heeft de heer van Loon
verklaard, dat eene juiste formule nog uiet ge
vonden was {nog niet na zoove 1 jaren van agitatie I)
en de heer vqn Wafcsenaer Calwijck (dien men
toch ook tot hen rekent) zoude over een paar
weken al zeer tevreden zijn geweest, indien eene
alleronschuldigste door hem voorgestelde verkla
ring in het belang van het bijzonder onderwijs
eene meerderheid hadde kunneu verwerven. Op
ander gebied zijn zij nog veel meer in gebreke
gebleveu hunne beginselen te formuleerenwant
wat de zinspreukgeene politiek buiten Christus
met het oog op harepraclitche toepassing in hun
mond beteekenen moet, is noch door de heeren
zelven aangewezennoch door een ander te raden.
Liberale kiezers in het district Gouda, een
enkel woord tot u. Mochten ook kiezers van
andere richtingen deze regelen lezenzij mogen
bedenkeu, dat wij met voor hen schrijven. Zij
mogen hunne raadgevers elders zoeken. Zy
kunnen deze beschouwingen overslaan en loopen
dan ook geen gevaqy zich te ergeren. Maar
zij die weifelen, die geene vaste staatkundige
overtuiging bezitten, van hen verzoeken wij iu
het belang der zaait ernstig overleg, onbevoor
oordeelde overweging ook van hetgeen wij te
zeggen hebben, vrije overweging bij zich zelven,
lie regelen
aBWr?
m,
rt.
2e Sectie. 7
1869. 7
3
5
7
6
6
8
3
3
ICSTBN.
Hennep, 't geheele gewaa
8,5U per 50 kilogoeboter
ct. per half kilo, kaas t 28
as 22 4 24 ct, overloopers
1 70 ct. per kilonuchtere
koeien f 210 4 270;
ileu f 2,00 a 2,20poters
Ter markt gebracht 10
Aangevoerd 40 partijen;
»ter f 1,2041,95 per kilo,
per half kilo; magere dito
dand 21 4 23 ct. per half
)tkl4; nuchter* kalveren
•ec. Aangevoerd: 1 paard,
graskalveren, 1 nuchter
neren, 462 varkens, 150
d. 90 ct., 2de qual. 70 ct;
2de qual. 80 ct.; schapen
ct., voor Londen 44 4 48
9de qual. f 60 en 3de
ie en Zeeuwsche f 13,00 4
1 Overmaassche f 12,00 4
11,50, jarige Vlaamsche,
Overmaass, f 10,25 4 13,50.
e en Zeeuwsche f 10,bO 4
rmaassche f 10,25 4 10,70.
uwsebe, Flakkeesche en
ite f8,2018,50, dito min
hé, Zeeuwsche, Flakkeesche
beste f7,20 4 7,60, dito
unsche en Overmaassche
je f3,00 4 4,70.
er. Bij een aanvoer van
e handel minder traag dan
re van vlug te noemen,
loeien f 180 4 290, mindere
n f 130 4 210, enkele vette
f 160 4 225guste vaarsen
4 80, enkele nuchtere dito
160 kilo 50 4 52 ct.die
ct., per kilo, fok varkens
per stuk.
kilo.
26 stuks.
re. Puike jarige Zeeuwsche,
ie f 12.50 4 13,20, puike
goede dito f 11,50 412,00,
1,00, Zomer-tarwe f10,00
ie en Vlaamsche f 10,30 4
0 4 10,80.
laamsche winter zakmaat
4 8,80, Overmaassche en
Zeeuwsche en Vlaamsche
20, gestort f6,5047,50.
I. van Noetea, Schooohuvcn.
den, dan wij. Maar zij moeten spreken, dui
delijk spreken duidelijker dan zij deden. Reeds
hunne raadselachtigheid maakt dat wij hen moe
ten bestrijden en, toch, al werd hunne raad
selachtigheid ook opgebeveuzoo zouden wij
ons waarschijnlijk wel nooit met hen kunnen
verzoenenomdat tusschen ons steeds zoude in
liggen de klove van het onderwijs. Zijn zij op
dat punt onverzoenlijkook wij. Daarom kunt
gijkiezers van Gouda, den anti-revolutionairen
candidaat nooit steunen, al is het ook zoo goed
als zeker, dat, indien hij gekozen wordt, hij
zeer dikwijls in de Kamer met de mannen
der liberale vlag, ja vooral met de echte her
vormingsmannen zal medegaan. Doch wij her
halen het, dien steun, die nog altijd, wat de
bijzonderheden betreft, niet is te omschrijven,
moogl gij nimmer koopen voor den prijs der
neutrale school.
Hebt gij u te wachten voor den zuurdeesem
der kerkelijkendan rijst de vraagmoeten wij
liberalen een eigen candidaat stellen of steun
geven aan den conservatievenvan wien althans
eene flinke oppositie tegen den kerkelijken invloed
te wachten is.
Voor het oogenblik een eigen candidaat.
Immers het geldt de eerste stemming, dus eene
stemming wairöij alleen de volstrekte meerder
heid d. 1. de helft der uilgebrachte geldige stem
men plus één beslissend is. Versnippering van
Memmen op verschillende tegen-candidaten ver
oorzaakt daarbij geen gevaar. Maar weet ge
waaruit veel gevaar ontstaat? Uit wegblijven van
de stembus, uit onverschilligheid. Hoe minder
talrijk gij opkomt, hoe grooter de kans wordt
voor eeu der andere candidaten wiens aanhang
groot en vastaaneengesloten is. Bedeukt toch het
gewicht van deze opmerking. Zegt niet: och, de
liberale candidaat wint het hier toch nooit. Gij
kunt met weten. Eene eerste stemming zal wel
niet beslissen en indieu uw candidaat eens in
herstemming kwam tegeu een der kerkelijken
wie zoude dan zijne kansen slecht noemen. Maar
bovendien, komt ook daarom zoo trouw op ter
stembus, omdat iedere stem meer de kansen van
elk der andere caudidaten om de volstrekte meer
derheid vau stemmen te verwervenvermindert.
En hebt gij eenmaal eene herstemming noodzake
lijk gemaakt, dan kunt ge verder zien.
Dus eeu eigen candidaat en voor dien
candidaat trouw ter stembus.
Een eigen candidaat, omdat gij moet begin
nen met de banier uwer beginselen omhoog
te houden. Bij herstemmingen .kanwij zeg
gen kan, soms de keuze geen andere zijn
dan tusschen twee kwadenmaar bij eene
eerste stemming behoeven de eigen beginse
len voor niets te wijken.
Een eigen jcandidaat, ook omdat de wer
kelijk liberale partij, de hervormingsgezinde,
in de Tweede Kamer noodig moet worden
versterkt. De liberale partij moet hare oude
tradition van kracht tot reformatie getrouw
blijven. Ai is dat deel dier partywaarin
hervormingslust gloeit en hervormingskracht
heerscht, eene minderheid, al zal zij voor
eerst wel geene meerderheid wordenzij
moge dan eene sterke minderheid zijn. Het
is de roeping der minderheden om, al kun
nen zij. niet veel tot stand brengen, toch de
geesten wakker te houden. Eens worden de
minderhedenwier streven zich beweegt in
de richting van den tijdgeest, meerderheid.
Een eigen candidaat.
In de boofdplaats van
eene vergadering van liberale kiezers plaats
gehad en als candidaat hebben deze gekozen
Mr. H. G. VERNIERS VAN DER LOEFF,
vroeger advocaat te Rotterdam, thans wo
nende te ’s Hage.
Velen uwer zullen den heer van der Loeff
kennen uit zijne praktijk, vele anderen zul
len van zijne erkende bekwaamheden meer
malen hebben gehoord.
Als vrijzinnig staat hij bekend. Te Lei
den is hy bij de laatste verkiezing candidaat
