1F1E. ZONDAG 19 JULL F. 266. 1874. UI9PING. ÏÏNDE, imende Onder-7 rij ser essen vau WEEKBLAD VOOR DE KRIMPENER-. ALBLA^SER- EN LOPIKERWAARD EN OMSTREKEN. Te hooge pachten. ZEN, BOUW- Zand :rs' !ACEN, BUITENLAND. OVERZICHT. □DE, PILLEN U iet, wegens het ERING RIFT Alte binMaUodsolM AdvertaatiSn waarom 4a f DRIE MAAI* wordt opgegeven, worden 'WEE MAAL in rekening gebracht. plaaUi. ■lechti Lekdijk onder .TOL; intend Woensdag den 1 ben D uur tut 'sjiamid- i-Logoment ge- vervaardigen van ée)t GROEPEN, rergrootingen naar ide Uitgevers ver- Prys der Advertentiën Van 1 tot 5 regels ƒ0,50. Iedere regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzen ding franco, en uiterlyk tot Zaterdags-voormiddags ten 10 ure. n NOOTEN te cht: Vragen g van het geleerde EKEN KUN DE. ’e Stukje je 50 Cents, lijk te bekomen. IACHT. .adere inlichtingen van genoemden [58/1) van den SHOOHIOVEHSCIE COURANT. b Notaris AHLSTEDE, nbacht, is voorne men JüLTJ 1374, in het Regthuis r te veilen en te deren, behoorendv heer AN DRIES al vroeg den noesten landbouw leeren lieten ofschoon hij dezen arbeid maar met een kiemen lust verrigtte Ziet, als alle boeren eeus, om aan den kost te komen, altijd even hard mede moesten werken als hun arbeiders, zou dan de lust voor het boerenvak niet aanmerkelijk ver minderen En zoo zou het eenmaal kunnen wordenals 3- van Gouda genoemd Logement (5817) Deze Courant wordt gtrqgeld iederen Zaterdag-middag verzonden. Prys: voor Schoonhoven per driemaanden ƒ0,70. Franco per post door het geheele rijk 0,80. raagd in een bur- litenshuis is, eene MBRB, te Gouda. verschijnt om de •ing. De prys van Iraagt 90 oentE. n voorhanden. De zoete rust die de Duitsohe rijkskansc» lier, Bismarck, te Kissingdn dacht te genieten, tot herstel van zijne in den laatsten tijd zoo zeer geschokte gezondheid, werd deze week op zeer onaangename wijze verstoord. Toen hij den 13en zich naar gewoonte voor het diner naar de Saline wilde begeven, werd plotseling een schot op hem gelost, dat, dank zij de onbedrevenheid van den sluipmoordenaar, slechts een lichte wond aan de rechterhand veroorzaakte. De verontwaardiging der omstanders over dezen ver raderlijken aanslag was zoo groot, dat de aan rander, een 19jange kuipersknecht uit Neustadt- MaagdenburgKuilmaan geheeten, ter nauwer- nood levend in hechtenis genomen kon worden. Uit het voorloopig verhoor bleek dat dweepzucht, die sluipmoord maar al te vaak als een Gode welgevallig werk doet beschouwen, ook hier we der de voorname drijfveer was tot een daad die zeker aan de partij, wiens handlanger Kuil man was, meer nadeel dan voordeel zal doen. Naar men wil zou zijn medeplichtige een priester zijn, die mede reeds in hechtenis genomen is. Zoo luide de verontwaardiging zich uitte toen de aanranding plaats greep, zoo hartelijk waren de bewijzen van blijdschap, toen de Vorst zich eenige oogenbbkken later weder in het openbaar vertoonde. Aan ovaties van allerlei aard ontbrak het niet, en eerstdaags zal te Kissingen een kerkehjke dankdag worden gehouden. Opmerkelijk was de aanspraak waarmede de o Vorst na afloop van de USerenade daarvoor dank lijk verklaard heeft. i ook geschikt om o goed loon. Adres, jau dezer Courant. (5810) LUFF’s ander geneesmiddel lim 50-jarige praktijk revolg voorgesehreveu, n groot aantal lijders lokkige vinding. L1J- 10k lijdend rijt» mijn overtuigend beweren estof oplossend middel op alle organen van i heilzaam verbetert jIJM en ziektestoffen ft, het bloed zuivert, BORST. MAAG en rstelse) versterkt, en te spoedig wegneemt zaarborg ik den lijder BOKST, MAAG, ZE- en RHEUM ATI f.K ler pillen zeer gelukkig, en met eene gebruiks- riektetoestanden nader r f 1,ook doozen ONHOVEN alleen bij ZOON; m, ADi.i*AAa Co.; J treclit,'R. WStarn, 3. GELAUrr, 9 het Genootschap ter Verlos- en Natuur- (6800) plaats zal exploiteeren er een gedeelte van bet onmisbaar bedrijfskapitaal aan ten olfer brengt. Dit is inzonderheid het geval met jongelieden die gaarne gevestigd willen zijn en zoo lang de ouders dan nog in staat zijn nu en dau bij te springen gaat het weldoch waar zulks niet geschiedt, is achteruitgang onvermijdelijk. Zou het niet mogelijk zijn, door onderling overleg, dat kwaad te temperen? Als bij voor beeld de pachters een bond slotenom niet te huren dan tegen een prijsovereenkomstig de gemiddelde waarde der producten Wij gelooven niet dat dit middel aanbeve- lenswaardig is. ’tZou er net mee gaan als met de werkstakingen; waarvan sommigen zich ook gouden bergen beloofden om des te grie vender teleurstelling te ondervinden. Voor een oogenblik zou de concurrentie verminderenen werkelijk zouden de pachten omlaag gaan; doch niet de leden van een dergelijken bond zouden er van profiteerenwel zijdie er buiten ston den. Er zou dus eigenlijk niets zijn gewonnen: de bond zou uitecnspatlende oude toestand zou zich herstellenen zijdie de handen in» eengeslagen hadden om verbetering aan te bren gen zouden de lijdende partij zijn. Eu to< h is vermindering van de concurrentie het eenige middel dat voor de hand ligt. Wan neer het getal van hen die met geweld boer willen zijn minder wordt, dan zal men elkander niet langer verdringen om huurder te worden van een plaats die weinig meer dan de pacht som opbrengt. Dat de concurrentie zoo groot rs, daarvan dragen de tegenwoordige landbouwers de schuld. Zij willen, wat het ook kosten moge, hunkinde ren ni hun stand houden. Daarop wordt alles ingericht. Reeds gedurende de schooljaren die vooral niet te lang gerekt mogen worden,— laat vader zijn zoon nu en dan thuis blijven om in drukke tijden behulpzaam te zijn; (ik hoop dat de heer Saaijmans Vader mij niet kwalijk neme dat ik in dit opzicht met ZEd. in gevoelen en in ondervinding verschil;) op twaalfjarigen leeftijd gaat hij mee naar de marktneemt geregeld deel aan den arbeid gaat, om zoo te zeggen met het werkvolk op en neer. De zoon vindt dat heel mooihij denkt er niet aandat buiten den boerenstand ook nog wel het geluk te vinden is; hij weet niet beter of het behoort zoo. Is vader be middeld, dan vleit hij zich met de hoop, dat zijn zoon, -1 1 1 vinden zal; met een talrijk gezin van de opbrengst v dan neemt hij de jongens na verloop van tijd een t 1 te hebben. Het getal boerenzoons dat hoopt eenmaal boer te zijn is betrekkelijk nog vrij gering. Dit moge nu pleiten voor de omstandigheid dat onze landlieden tevreden zijn, en dus een verblijdend verschijnsel genoemd worden, toch valt er over die gehechtheid aan het voor vaderlijk bedrijf wel wat te zeggen. Onze land- bouwer-dichter Poot zingt in zijn //Akkerleven Als. een boer zijn hijgende ossen ’t Glimmend kouter door de klont Van zijn erfelijken grond In de luwt’ der hooge bosschen Voort ziet trekken; of zijn graan ’t V et der klei met goud belafln Of zijn gladde mellekkoeijen Even lustigeven blij Onder ’t grazen, van ter zij In een bogtig dal hoort loeijen Toon mij dano arme stad Zulk een wellust, zulk een schat. Maar onze goeie beste Poot was in de eerste plaats dichter; het landbouwer-zijn vond hij in theorie erg mooi, maar in de prak tijk Getuigt hij niet zelf dat rziju ouders hem betuigde. #De aanslag tegen mij gericht/’ reide hijz/geldt niet een persoon, maar de zaak waaraan ik mijn leven gewijd heb: de eenheid, vrijheid en onafhankelijkheid van Duitschland. En al had ik voor die groote zaak moeten sterven, wat zou dat anders geweest zijn, dan hetgeen duizenden onzer landgenooten is overkomendie voor .3’jaren geleden bloed en leven op de slag velden lieten. Het groote werk, dat ik met mijne zwakke krachten heb helpen beginnen wordt niet ten gronde gericht door zulke mid delen als dat waarvoor ik door Gods goedheid bewaard bleef. Het zal voltooid worden door de kracht van het vereenigde Duitsche volk,” Het is niet waarschijnlijk dat m den eersten tijd die voltooiing gemakkelijk gemaakt zal wor den door te gemoetkoming van de tijde der bisschoppen. De geruchten als tonden op de jongste bisschoppen-bijeenkomst te Fulda stap pen m dien geest gedaan zijn, worden toch geenszins bevestigd. Integendeel mag men het voorval te Kissingen veilig als een vrucht aan merken van de ophitsende taal, onlangs op het congres der Duitsche Katholieke vereeni- gingen te Mainz gevoerd. Het ter dood brengen van twee Pruisische officieren door de Carlisten geeft aan de Duitsche pers weder stof tot tal van beschouwingen. Som mige bladen achten zelfs den tijd gekomendat Duitschland in Spanje tusschen beide kome ten einde de bescnerming zijner onderdanen te verzekeren. Of zulk eene tusschenkomst voor Spanje gewenscht warewordt betwijfeld door iemanddie de zaken daar te lande van nabij bezien heeften daarvan een zeer treurig tafe reel ophangt, indien men ten minste geloof mag slaan aan de mededeelingen van de Gazette d’ Italia. Dat blad deelt een gesprek mede, dat een «ijner correspondenten odlangs met Prins Amedeus voerde. Nadat de ex«kouing betoogd heeftdat |iet republikeinsche leger volslagen gebrek aan goede aanvoerders heelt en ook in organisatie verre ten achter staat bij dat der Carlisten, verkondigt hij als zijne meening, dat Spanje binnen twee jaren .in de macht der Car listen zal zijn, tenzij vreemde staten tusschen- beide komen. Zulk eene tusschenkomst zou echter niets baten en slechts strekkeu om de verbittering te doen toenemendaar Spanje geene vreemdelingen duldt. En waarlijk er is wel eenige grond voor de beweringen van den Prins. Dezelfde twisten welke voortdurend heer- schen in den boezem der opvolgende kabinetten, verdeelen ook de legeraanvoerders onderling en maken elke geregelde operatie ónmogelijk of wel elk behaald voordeel vruchteloos. Nadat eerst verzekerd wasdat generaal Zaballa het krijgs plan van de Concho zou voortzettenblijkt ou dat daarvan geheel is afgezien en een geheel ander plan van aanval is bt-raamd, waarvoor nog een derde legercorps moet gevormd worden. Als altijd maken ook thans de Carlisten van die werkeloosheid gebruik om zich te versterken. Een Engelsch vaartuig voerde dezer dagen weder 25 Kruppkanonuen voor hen aan. Het is waar schijnlijk ook met het oog op dezen niet onvoor- deeligen handeldoor Engelschc kooplieden bij eiken oorlog in praktijk gebrachtdat JEng0- land bezwaar maakt deel tc nemen aan het dezer dagen te houden congres tot nadere rege ling van het internationale volkenrecht in tijd van oorlog. Lord Derby heeft den Russischen gezant te kennen gegevendat hij er tegen opziet deel te nemen aan de beraadslagingen over een ontwerpdat oude internationale grieven weder zou kunnen oprakelen. Ook maakt hij bezwaar tegen belangrijke wijzigingen in het volkenrecht en is er liepaald legen dat de conferentie over maritieme quaesties handelt. De vertegenwoor digers der verschillende landen, die wèl aan het congres zullen deelnemen hebben nu eerst uit te maken of met die beperkende voorwaardeu kan worden genoegen genomenalvorens Engelands vertegenwoordiger wordt toegelaten. In het Lagerhuis heeft de behandeling van het ontwerp, betreffende den openbaren eeredienst m de Staatskerk de beide onverzoenlijke stryders Disraeli en Gladstone, weder tegenover elkaar gesteld. Laatstgenoemde heeft zea amendementen op het regeeruigsontwerp ingediendUsgeu de aanneming waarvan de premier zich onverzctlu- liik verklaard heeft. In de laatste weken hebben een paar Friesche bladen zich bezig gehouden met het onderwerp door ons tegenwoordig opschrift aangeduid. Wan neer wij in dit artikel onze gedachten over diezelfde zaak nederleggendan vreezen wij geenszinsdat men ons zal beschuldigen van de aandacht onzer lezers op min belangrijke aangelegenheden te vestigen. Integendeel, alles wat den landbouw betreft is niet alleen van het uiterste gewicht voor hendie er rechtstreeks mede in betrekking staan maar ook voor dege nen die slechts de vruchten genieten van dezen alleraanzienlijksten tak van nijverheid. En over het algemeen is het vraagstuk van de verhouding tusschen den gebruiker van den grond en den eigenaar zoo diepingrijpend in het gebcele maat schappelijk stelsel, dat een speciale studie daar over zeer zeker de opmerkzaamheid van velen zou trekken. Zulk een diepe behandeling der quaestie ligt echter nigt op onzen wegwij bepalen ons tot een vluchtige beschouwing. Dat de landhuren sedert eenige jaren ontzag lijk naar de hoogte zijn gegaanis overbekend velen onder onze lezers weten het maar al te goed. Dat is zoo in Friesland en in Gelderland, in Zuid-Holland zoowel als in Noord-Holland, al waar schrijver dezes meer van nabij de toestan den te platten lande kent. Nu is het evenzeer waar, dat de prijzen der producteu aanzienlijk zijn gerezen^ derhalve ook de waarde van den bodem. (Immersde grond op zichzelf heeft geen waarde; alleen is het uitsluitend recht om dien te bebouwen het kapitaal dat grooter wordt naarmate de landbouwproducten hooger bedrag vertegenwoordigen.) Doch wanneer men de waarde van vee, zuivel en akkergeïvassen tegen over de landhuren stelt en beiden van jaar tot jaar vergelijkt, dan zal men ontdekken, dat oftr het algemeen de laatste veel sterker zijn toegenomen dan het geial^ou zijn wanneer men de eerste als bazis had aangenomen. De omstan digheden zijn dus veel gunstiger voor den eige naar dan voor den pachter, (’t spreekt van zelf, dat zulks niet overal waar is, doch glo baal wèl,) en de laatste betaalt gedurig hooger huur voor de tijdelijke beschikking over den grond dien hij bewerkt. ƒ- Gelukkig is de toestand bij ons niet zoodanig, dat wij voor agrarische verwikkelingen behoeven hang te zijnzoodat wij onder al de agitatiën die wij er op nahouden ten minste die niet tellen. Doch als er ooit bij ons sprake kwam van dergelijke quaestiëndan zou het pacht stelsel wel het eerst aan de orde gesteld worden. Bij ons toch is de huurder zeer afhankelijk van zijn eigenaarcontracten voor een nog al aan zienlijk getal jaren worden zelden gesloten menig pachter huurt bij het jaar en onder zulke drukkende voorwaarden dat bij misschien verder vooruit zou komenindien hij als gewoon werk man zijn arbeidskracht aan een ander verkocht, dan thansnu hij als boer fungeert, Vandaar dan ook, dat by ons de theoretische beschou wingen over landbouwverbeteriug wel met be langstelling worden aangehoorddoch veel te weinig toegepast allerminst door de pachters omdat zij niet weten of zij nog lang gelegenheid zullen hebben om de resultaten van hun streven te aanschouwen en te genieten. En dit werkt alweder verlammend op de ontwikkeling van de nationale welvaartdie toch voor een groot ge deelte afhangt van de productieve kracht van den bodem. Bij het huren van landerijen is niet de prijs der voortbrengselen de eenige factor; er komt nog een zeer gewichtige bij, de al te groote cqpcurrentie namelijk. Geraakt een boerenhof stede vacantaanstonds dagen er liefhebbers bij menigte op. Niet zelden, ten minste iu Noord-Holland, geschiedt de verhuring bij in schrijving enjuist omdat de candidaten dan de, conditiën om zoo te zeggen in hun hand hebbenbereiken de aanbiedingen vaak een zeer hoog cijfer, zoo hoog zelfs, dat degeen die de eenmaal volwassen zijnde, wel wat is vader daarentegen zelf huurder i en genoodzaakt uitsluitend van zijn bedrijf te leven, ~s iu zijn dienst om arbeider minder noodig t niet S. W. N. VAN NOOTEN, UitRorera. M. veiloopen van het getijde bakens verzetten. Wie een eigen bedrijf bezitgroot genoeg voor twee zijnlr kinderen, bestemme ze niet allen, al ware er ook een dozijn voor den boerenstand. Wie huurboer isen bemerkt dat de voor uitzichten niet gunstig zijn neme een koen be sluit, en zoeke voor zijn kinderen andere uit wegen. Er sluimeren frissche krachten in on zen landbouwersstand, en hier en daar treft men Knapen aan van wie het jammer is dat zij met krabben en bijten boer trachten tc blij ven; die in eer. anderen werkkring zich zeer waar schijnlijk gelukkiger zouden gevoelen. Werd dit meer algemeen ingezien, dan zou den de volgende uitkomsten verkregen worden 1. De grondeigendommen zouden niet in zoo kleine aandeelen worden gesplitst dat elk der bezitters van zulk een stukje, om boer te blij ven er tegen grof geld nog een stuk bij moet huren; zoodat de winst, op het eigen land be haald, door het gehuurde land somtijds wordt verzwolgen. 2. De mededinging naar een opengevallen huurplaats zou verminderen; dit zou weldra da ling der pachtsommen ten gevolge hebben. 3. De maatschappijdie behoefte heeft aan knappe, ijverige menschen, zou er zich wel bij bevinden. Wij besluiten deze wenken roet een aanha ling uit de Friesche Courant, die hetzelfde vraagstuk bespreekt: ■*De boerenstand moet verdwijnen. Hij past niet meer in onze tegenwoordige maat schappij. Men onderscheide niet meer een burgerstand en een boerenstand. Wanneer een erfgezeten landbouwer meer dan één zoon heeft, bestemme hij een, om hem op te volgen, maar late hij de andere een ander beroep of betrekking kiezen. Het onderwijs wordt op de dorpen met elk jaar beter en op zeer veel plaatsen zijn hoogere burgerscholen en andere inrichtingen voor onderwijs, waar de knapen de voorbereidende kennis voor velerlei betrekkingen en bedrijven kunuen opdoen. De landbouwer gebruike zijne kinderen, .als ze 13 i 14 jaar oud zijn geworden, niet meer oin een knecht of arbeider uit te winnen. Hij late ze leeren, en, in plaats van op de eenzame boereplaats, zende hij ze, na goede voorbereiding, in het bedrijvige maatschappelijk leven, om daar car rière te maken. Zoo dit wordt verzuimd, laat het zich aanzien, dat het nageslacht van onze tegenwoordige landbouwers in maatschappelijken rang zeer zal dalen, en in de toekomst schier ieder landbouwer huurboer zal zijn.” H—e.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1874 | | pagina 1