F. 270, 1874. ZONDAG 16 AUGUSTUS. -- WEEKBLAD VOOR DE KRIMPENER-, ALBLA^SER- EN LOPIKERWAARD EN OMSTREKEN. Patriot of Cosmopoliet? n BUITENLAND. OVERZICHT. SCIOHimmi tOBRINT 862. k. l 91*/, 100 000. 100 */8 o* Daast 79 f ■I 3de iqual. f 120 Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag verzonden. Prys: voor Schoonhoven per driemaanden ƒ0,70. Franco per post door hei geheelé ryk f 0,80. Prijs der Advertentiën Van 1 tot 5 regels 0,50. Iedere regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzen ding franco, en uiterlijk tot Zatei dags-voormiddags ten 10 ure. 10% 51 Alle binn—lendnhe Advertantiln waarvan de plaat**»* DRIE MAAL werd* opgegeveB, worden •leekt* TWEE MAAL ia rekening gebracht. O,4/1. 243 r/69. 100. 101% 101% 94% 83% 1869. *7 6 6 8 3 3 286 290 63 63*/a 66% 668/ifl t. 2e Sectie. 7 1869. 7 3 5 per kilo, {eland 20 nuch- 7 Aug. W7. »«7. 92 17'/, 12 «‘/s ioi 7, si 80’/, 8’71. »«7. 1045 l'l’1/. I 8»7, 82 '7'/. '57. 55’/. S. W. N. VAN NOOTEN, Uitgevers. treilend voorbeeld om onze meening te ntelu del ij ken. Dat moest en zou anders worden. Der'*be- schaafde volken gingen begrijpen en gevoelen, dat zij bij vriendschappelijke betrekkingen met hun naburen oneindig meer zouden winnen dan door den best gelukten verdelgingsoorlog. Meer der bekendheid had ook alweer zooais gewoon lijk booger waardeering ten gevolgeen wij zijn nu zoo ver gevorderd dat het volkdat geringen dunk koestert aangaande zijn naburen daardoor sterk vermoeden van eigen onvolkomen heid opwekt. Doch nu zijn velen een schrede verder ge gaan. Zij redenceren aldus //De grenzendie de volken scheiden zijn eigenlijk willekeurig getrokken. ‘Zij zijn ontstaan door meestal niet gerechtvaardigde oorlogen gevolgd door vredesverdragenwaarbij niet zel den onbillijkheid en kleingeestigheid den boven toon voerden. Zelfs het verschil van taal be wijst heel weinig, als wij letten op de splitsing van elke taal in een aantal dialecten en op het feitdat aan de grenzen de talen van twee naast elkander wonende volken vooral in de spreektaal, (de schrijftaal kan be schouwd worden als een willekeurig aangeno men een bevoorrechten tongvaleen der vele dialecten dat men goedgevonden heeft als de taal bij uitnemendheid op den troon te zetten) inéénvloeienzoodat bijvoorbeeld het Franscb in den Elzasvrij sterk op Duitsch, in de 8etal nabijheid der Pyreneeën op Baskisch of op rekei Spaansch gaat gelijken. Het verschil van zeden en gewoonten heeft niet veel te beduidenom dat deze toch al heel wat zijn veranderd en een voortdurend streven naar gelijkvormigheid ver- toonen. Het verschil van regemngsvorm is zoo groot nietof men kan zich bJR een ganschen volkengroep voorstellen onder één systeem le vende. Derhalveweg met dat bekrompen hechten aan het verouderd denkbeeld van va derland de beschaving moet alleswat dje voiken scheidt, omverrukken, alles, w»t de volken verbindt, versterken. Geen zonen meer van het vaderlandmaar wereldburgersgeen patriotten, maar cosmopolieten.” Wij willen aan die meening volle recht laten wedervaren. Er ligt iets zeer edelmoedigs aan ten grondslag. Zij streeft er naar, onzen ge zichtskring te verwijden, opdat onze blik al onze natuurgenooten omvatte; zij verlangt ons hart te verruimen, en daarin plaats te maken voor de gansche menschheid. Zij wijst aan hetgeen wij hier te doen hebben een honger en uitge- strekter doel aan, zij verkondigt, schooh in andere vormende hoofdgedachte van het Chris tendom, liefde voor alle menschen. Ofschoon wij dus tot op zekere hoogte me- degaan met hendie wij zooeven sprekende heb ben ingevoerd, geheel met hen eens zijn wij het niet. Wij berusten niet in de aangehaalde motieven, noch in de gevolgtrekking. Wij ver langen niet de grenzen die de volken scheiden te zien wegrukkenalleen zorge men de scheids muren zoo laag te houden, dat zij het vrije verkeer volstrekt niet belemmeren. Evenmin als wij een opgewekt gemeen televen in strijd achten met liefde tot het gemeenschappelijk vaderland, zien wij in de laatste een hinderpaal voor alge- meene menschenhefde. Het cosmopolitisme, dat op zichzelf een uitmuntend beginsel is, sluit geen patnotisme uit. Als elk zich beijvert, zijn vaderland ten zegen te zijnzij het dan ook in den meest beperkten kring, dan bevordert hij daardoor noodwendig het welzijn der menschheid in het algemeen. ’t Is daarmee eveneens gelegenals met bet welbegrepen eigenbelang. Ook dit richt zich eerst op eigen geluk, eigen welvaart; doch de middelenwaardoor dit doel wordt bereikt, ko men van zelf anderen ten goede. Zoo is het eigenbelang niet in strijd met, doch juist de oorzaak van het welzijn van auderen. Niet het minst bij het onderwijs moet dit denkbeeld in de gedachten blijven. Het verhalen van hetgeen onze vaderen te lijden hadden van buitenlaudsch geweld kan zoo licht aanleiding geven tot haat tegen andere natiën. Persoon lijk heb ik meer dan eens menschen ontmoet, inurcniauuscuc zu&cu, inzonderheid in den tijd van den Fransch-Duit- steeds zijn plicht deed Aangevoerd: 2 paarden, a graskalveren, 4 nuchtere mmeren, 359 varkens, 101 ;en. al. 82 ot., 2de qual. 62 ct.; 2de qual. 70 ct.; schapen ot., voor Londen 44 tot 2de qual. f 58 en k3,90, Overmaassche f4,00 aamsche f 12,00, f 12,60 a 30 a 13,60, Flakkeesche en dito mindere f 10 a 11,55. ie f 8,50 a 9,50, nieuwe uwache, Flakkeesche en «te f7,50 a 8,00, mindere e beste f7,25 a 7,50, min- Jmindere f 5,50 a 6,80. tsche f 270 per 2100 kilo. 1G H T E N. Hennep, *t gebeele gewas, i 10 per 50 kilo-, goeboter >7 ct. per half kifo; kaas 25 ct., overloopers f 5 a >er kilo, nuchtere kalveren 4 34,00, lammeren f 14 a poters f 1,70 a 2,00 per 100 stuks. Aangevoerd 110 partijen ia!, afwijkend goed f 24 a 1 alhier groote kaasmarkt dito f 1,10 a 1,20 biggen voor Engeli igere dito f 5 i 13; De erkenning van Spanje is ook in den Franschen ministerraad ter sprtke gebrachthaar aanleiding van een mondgesprek met den Duit- schen gezant, die te kennen gaf, dat zijn gou vernement voornemens is dit te doen. Het schijnt Duitschlands bedoeling te zijn in deze in overleg met de andere groote mogendhe den te handelen; men verzekert althans dat ook bij andere groote mogendheden op erkenning der Spaansche regeering is aangedrongen en dat Engeland, Oostenrijk, Italië en Rusland daartoe bereid zouden zijn. Verder schijnt de Duitsche regeering voorloopig niet te zullen gaanvan eene gewapende interventie is, zooais trouwens de Engelsche regeering reeds verzekerde, geen sprake. Voor Spanje zou echter zulk een bewijs van welwillendheid reeds veel waard zijn. Was Don Carlos van het begin af aan aan zich Zei ven over gelaten ware hij niet, dank zij de geïsoleerde positie der regeering, in de gelegenheid geweest, zich in het buitenland ruimschoots van amu- uitie en manschappen te voorzien, dan zou voorzeker de onderdrukking van dien opstand thans voor de regeering niet zulk eene zware taak zijn. Omtrent de verrichtingen van het noorderleger verneemt men nog steeds weinig of niets. De Carlisten maakten zich dezer da gen, ouder Dorregaray, door eene krijgslist meester van La Guardarukten daarna op naar Arganzon, door welke stoute beweging zij de beide spoorwegen van Alava, die Vittoria met Miranda en Logropo verbindenbeheerschen. Generaal Blanco is afgezonden om La Guards te hernemen. In Catalonie waren de Carlisten minder gelukkig. Een aanval op het dorp Moulins-del-Rey, dat den spoorweg naar Bar celona bebeerscht, werd door Lopez-Dominguez afgeslagen; de Carlisten trokken daarop terug naar Villafranca, waar zij echter weder een ander meer belangrijk spoorwegstation bedreigen. Don Carlos heeft in eene circulaire gepogd om zich te zuiveren van de beschuldigingen van wreedheidhem door den Minister van Buiteu- landsche Zaken ten laste gelegd. Dit zelfde heeft hij ook getracht te doen in een mondgesprek met een der correspondenten van de New-York Herald. Toen deze hem echter wees op den moord aan Schmidt gepleegd, verklaarde Don Carlos plechtig, dat deze als spion was veroordeeld; hij had hem evenwel gratie geschonken, doch het bericht hiervan was niet tijdig genoeg aan gekomen. Zou Duitscbland om deze zaak willen interveniëeren, dan zou, zoo meer.de de pre tendent, geheel Spanje zich onder zijn vaandel tegen den gemeenschappelijken vijand scharen. Italië wordt tegenwoordig zeer verontrust door de woelingen der Internationalen, die hier en daar met de volgelingen van Mazzini en de geavanceerde republikeinen gemeene zaak maken tegen de bestaande orde van zaken. Op een villa nabij Rimini hadden de hoofden dier ver schillende partijen zich onlangs vereenigd, onder het voorwendsel van maatregelen te beramen voor de eerlang te houden verkiezingen. De regee ring, tijdig van het gevaar onder richt, liet het gebouw omringen en de vergaderden gevangen nemen. Op eene andere plaatstusschen Imola en Bologna, trachtten 49 h 50 belhamels den spoorweg op te breken en de telegraafdraden te vernielen. Verscheidene kisten met amunitie werden bij hen in beslag genomen en overal hebben huiszoekingen plaats. Sicilië wordt we der zeer onveilig gemaakt door rooverbenden. Ook m Duitsohland. hebben voortdurend nog huiszoekingen plaats, die echter, naar 't schijnt, vooralsnog weinig licht doen opgaan over den aansiag op het leven van Prins von Bismarck. Deze is niet alleen geheel van zijne wond her steld doch ook zijn gezondheidstoestand is door de badkuur te Kissingen veel verbeterd. Reeds is hij van daar vertrokken. De circu laire van den Minister van Justitie aan de rechterlijke autoriteiten, om een wakend oog te houden op de zoogenaamde Katholieke vereeni- gingen, heeft hare uitwerking niet gemist. Ver schillende dier vereenigingen zijn op booger last gesloten, terwijl te Aken 16 leden van het centraal comité der Meiniger Unie van de Kath. vereenigingen tot boete en gevangenisstraf ver oordeeld zijn. 144 1 3 63 H% 43 126% 75 100% ien oorlog, die den. l'ranschen glip rampen toewensebtenomdat zij het ons in het begm dezer eeuw zoo lastig hadden gemaakt; en ik herinner mij nog zeer goed, dat ik het in mijn schooljaren heel flauw vond van onze vaderen, dat zij, nog geen dertig jaren na het sluiten van den Munsterschen vrede, een vloot zonden om de Spanjaarden bij te staan, de Span jaarden, nog zoo kort geleden onze bitterste vijanden. Al wat nationalen haat kan wekkenmoet bij het onderwijs in de vaderlandsche geschie denis zorgvuldig worden vermeden, 't Spreekt van zelf dat daartoe geen feiten behoeven ver- zwegen te wordenintegendeel doch men plaatse de gebeurtenissen in hun ware licht en gewage tevens van veranderde omstandigheden. Daarbij verzuime men niet de zegeningen van een vriendschappelijk verkeer met andere volken helder te doen uitkomen als een der hoofdver- eiscliten voor den bloei van het eigen vaderland. Op de vraag, als hoofd boven dit artikel geplaatst: Patriot of Cosmopolietis der halve ons antwoord //Niet uitsluitend het een, evenmin het an der;” doch beide, innig verbonden door de kracht van hetzelfde beginsel. He. 't Behoeft geen opzettelijke vermelding, dat wij, sprekende over .onderwijs in de vaderlandsche geschiedenis,’’ het oog alleen hebben op die onderwijzers die dat geven kannen. Voor hendie met gebrekkige hulp een groot jetal niet getrouw ter school gaande kinderen voor bun i»»ening hebben van wie zij daarenboven bijna zeker we ten, dat zij op jeugdigen leeftijd de school zullen verla ten om daarna in 't geheel geen onderricht meer te ont vangen is het beproeven van het leervak .beginselen der vaderlandsche geschiedenis." op zyn zachtst genomen, onnoodig verlies van tijd en werkkracht. CHTEft. pC. 3 4 3 3 3 3 en 1816. 5 829 5 5 5 5 iaƒ1000.5 IAf 1000. 5 2e leen. 4J .4 3 - Nov. 5 r.—Aug. 5 .—Juli. 5 Oct. 5 00, 1860. f 1864. 5 5 5 6 7 6 6 6 5 3 3 landed. f 5 - 5 5 5 .st. 100. 5 isk. Bij een aan voer van on- s de handel in de beste Het jonge vee was ech- en f 180a 280, mindere qual. 5 a 170, guste vaarten f 120 130, pinken f-50 a 80, per kilo, die van 40 a 50 4 ct. per kilo, fok varkens 90, oudere 50 ct. per week reiboter f 1,16 a 1 24 p. k. 26 stuks. irwe. Puike nieuwe Zeeuw- maassche f 12,70 a 13,20, mindere en blauwe f 10,00 :he en Vlaamsche f 8 50 a a 9,20. he en Vlaamsche zak maat a 8,20, Overmaasaohe en nieuwe Zomer uit het che Voeder f ^,50 6,00, A tons les coeurs bien nés que la patrio est chore I »Hoc dierbaar is het vaderland voor elk recht geaard hart I” Dus luidt de uitroop van den Franschen dichterwelken uitroep wij als motto boven dit opstel plaatsen. In gewone omstandigheden is het ons niet mogelijkde volle kracht te gevoelen die er ligt in dat woord. De gezonde gevoelt niet diep genoeg de hooge waarde der gezondheid de welgestelde vormt zich een veel te flauw denkbeeld van liet genot, rich geen billijke wenschen te moeten ontzeggen. Om recht te waardeeren, moet men eerst missen. Eu daarom klinnen wij moeiehjk beseffen welk een rijikdom vaa gewaarwordingen het woord //vaderland” in het gemoed van een gevoelig mensch kan wekken. Wij leven en bewegen ons te midden onzer landgenooten zelden bereiken andere klanken dan die onzer moedertaal ons oorop onze vreugdedagen zien wij de nationale kleuren allerwege zich ont plooien. Wij 'hebben de altaren onzer hmsge- nooten opgericht ter plaatsewaar sedert eeuwen wellicht onze vaderen het leven genoten. Maar wilt ge weten wat het woord vaderland zegt vraag bet den man dien de macht der omstandigheden beeft genoodzaakt onder vreem den hemel het brood zijns bescheiden deels te zoeken den Zeeman bij voorbeeld, die, hoe ruw ook vaak en hoe schijnbaar ontoegankelijk voor zachte indrukken, toch het hart voelt zwellen bij de gedachte aan de vaderlandsche kust. Doch laat ons met voortgaau op dien toon. Alleen dit nog de letterkunde van geen enkel volk biedt roerender bladzijden aan, dan daar, waar door afwezigen aan het verre vaderland wordt gedacht. Het treffend-t, het dichterlijkst zijn die psalmen die gewagen van vergoten tranen aan den oever van Babels stroomenvan het weemoedig verlangen naar Sions veste. Elke deugd heeft Kaar schaduwzijde. Er is een patriotisme’t welk dien naatn met dragen mag. ’t Is een mengsel van eigenliefdevan nationalen trots, gepaard aan verregaande blindheid voor al hetgeen buiten de grenzen voortreffelijk wordt gevonden, en van bék rompen •zelfgenoegzaamheid. De geschiedenis van alle eeuwen en van alle volken weet er van meè te praten. Die verkeerde vaderlandsliefde vindt in vroe gere toestanden een voldoende verklaring. In vorige eeuwen waren zoowel de stoffe lijke als de geestelijke behoeften der individuen in verhouding' tot de hedendaagsche, beperkt elk kon in den echoot zijner stamgenooten vin den wat hy npodig had. Men had minder sym pathie voor den buurmanomdat men nem beter kon missen. Daaruit ontstond een stelsel van afsluitingdat elk volk een sterk gepronon ceerd nationaal karakter deed erlangenin ver band met den toestand van zijn land, van de zwarigheden die men er moest over winnen van de genietingen die men er kon smaken. Niet alleen de volken, ook de vorsten werkten het bastaard-patnotisme in de hand. Hun macht was onbeperkt, en zij streefden er naar, die macht uit te breidennietom over meerdere volken te beerscheümaa^ om de woonplaats van hun volk te vergrooten ten koste van den geheelen ondergang der beroofde natie. Zoo zien wij de Assyrische en Babylonische dwingelanden de volken van Israël en Juda aan het veroverd land ontrukkenen dat land bevolken met andere volksstammendie reeds de zeden en gewoonten der veroveraars hadden aangenomen. Zoo zien wij Willem van Normandië, na Enge land op de Angelsaksers te hebben veroverdhet grondgebied verdeelen onder zijn eigen krijgs lieden. Zoo zien wij, eenige eeuwen vroeger, de Galliërs door de Franken niet alleen ten onder gebrachtmaar als volk geheel uitge- wischt. En om niet zoo ver in het verleden terug te gaande russificatie van Polen is een De eene moeielijkheid is nog niet uit den weg geruimd, of er verrijzen nieuwe voor de Fransche regeering. In het begin der vorige week werden plotseling de Fransche bladen in hunne alles behalve rooskleurige beschouwingen over de afgeloopen zitting gestoord door het bericht, dat de ex-Maarschalk Bazaine, die zooais men weet op het fort St. Marguerite ge vangen zatvan daar ontsnapt was. Geen won der dat men deze ontvluchting al dadelijk in verband bracht met de Bouapartistische woelin gen van den laatsten tijd. Dc geschiedenis van de capitulatie van Metz en de feiten door het onderzoek van den krijgsraad aan het lic.it ge bracht, gaven daartoe dan ook alleszins aan leiding. Dit heeft de regeering begrepen. Zij heeft een streng onderzoek bevolen, den bevel hebber vAn het fort en allen die bij de ont vluchting betrokken konden zijn doen gevan gen nemen, en eindelijk ook iets medegedeeld omtrent de vorderingen van het onderzoek naar het bestaan van geheime Bouapartistische ge nootschappen iets waarop de bladen reeds her haaldelijk met nadruk hadden aangedrongen. Die mededeeling heeft zich bepaald tot de ver klaring dat de instructie nog niet is afgeloo pen; eene verklaring geruststellend in zooverre, daar men vreesde, dat de zaak eenvoudig ge smoord zou worden. Omtrent de ontvluchting zelve zijn allerlei i geruchten in omloop. Volgens sommige bladen zou het plan daartoe reeds geruimen tijd be staan hebbendoch weigerde Bazaine. Eerst toen eene poging om zijne gevangenschap in ballingschap te veranderen mislukt was,gelukte het zijne vrouw hem daartoe over te halen. In den nacht van Zondag op Maandag liet hij zich langs de steile rots aan den oostkant aan een touw afzakken, in een bootje waarin ook Me vrouw Bazaine zich bevond, om daarmede aan boord van een Italiiansch schip overtegaan. Waarheen Bazaine zich heelt begeven is niet bekend; sommigen zeggen dat hij zich te Brus sel of te Spa, anderen weder dat hij zich in Italië of Spanje bevindt. Ook van öpaansche zijde wordt bevestigd, dat de Fransche regeering thans beter hare gren zen bewaakt. Hoe deze maatregelen te rijmen zijn met de verklaring van den minister van Buitenlandsche zaken, dat Frankrijk vroeger is onbegrijpelijk. -a. r-

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1874 | | pagina 1