ZONDAG 13 SEPTEMBER
F. 274.
EN,
ELERT.
lTIE,
REN,
SNEL,
OUDA,
WEEKBLAD VOOR DE KRIMPENER-, ALBLASSER- EN LOPIKERWAARD EN OMSTREKEN.
De Linie—Orleans.
i
UNG,
>oo,
LZ.
RIÈN,
PILLEN
ider geneetmiddel
N BALS.
ADES.
ijzen.
ENDIJK.
deposit o,
BUITENLAND.
OVERZICHT.
SCIOONIOTEKIE CHR1NT
A
S. W. N. VAN NOOTEN,
>T.
ontvangen eene
8U
1870,
I
8.
je te bekomen ten
(5997)
Alla A4nH«w1ifci waaavaa 4a
plaaUing DRIE MAAL wordt «pgegeraa, worden
«leohti TWEE MAAL in rekening gebracht.
4PEN, PORCE-
egen verminder-
874.
UFF’s
:ot en met
Koffiehuis
en
(6002)
ESSEN.
in de gunst van
Prijs der Advertentiën Van 1 tot 5 regels /0,50. Iedere
regel meer f 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzen
ding franco, en uiterlijk tot Zaterdags-voormiddags ten 10 ure.
onds ten 8 ure.
4de Rang ƒ0,40.
(6018)
i, heeft Onder
in het vak van
i genieten.
VDIJK.
(6004)
azerne. (6016)
De slag van
Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag
verzonden. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden ƒ0,70.
Franco per poet door het geheele rijk 0,80.
a 3
*ger termijn vol
tijs geboren
n 1840. Hy
jens zijn liberali
zware slag
voorname
geweest
rm
:ude,
-_-jmde w..w„ ««o uw.u uci icgccriug gum
eutohag nlBa'cte voorshands elke wijziging onwaarschijn-
lijk totop het onverwachts een ,u-i
ontslaan van het ministerie Serrano meldt
gewend, (met goed gevolg 1)
te brengen, den man, aan wien zij zooveel te
om de maat vol te ma-
van Parijs zijn schreden
aan de voeten van den
//uitverkorene” al zijn liberalisme te offeren.
naar Rome,” maar niet na ir
De Graaf van Parijs heeft
dagen,
37,
onto der Neder-
I(5998)
m 50-jarige praktijk
volg voorgeschrevei),
groot aantal lijders
ikkige vinding. LIJ-
k lijdend zijt, mijn
ivertuigend beweren,
tof-oplossend middel
ip alle organen van
heilzaam verbetert,
ÏJM en ziektestoffen
het bloed zuivert,
BORST, MAAG en
telsel versterkt, en
spoedig wegneemt,
arborg ik den lijder
)RST, MAAG, ZE-
en RHKUMAT1EK
pillen zeer gelukkig,
i met eene gebruiks-
:ktetoestanaen nader
i f 1,—ook doozen
NHOVEN alleen bij
ZOQN;
Adelaar Co.;
recht, R. W. Stern,
GELAUFF,
het Genootschap ter
Verlos»en Natuur-
(6000)
koningschap op vrijzinnigen grondslag ander
maal zou trachten te verwezénlijkenditmaal
onder bescherming van den Graaf vanParijs.
Had eenmaal Louis-Philippe, ofschoon opgetre
den met de leuze van het monarchaal begrip,
beperkt door het grondwettig beginselgetoond
zijn tijd niet te verstaan en daarom als grijs
aard zich in ballingschap moeten begevenzyn
kleinzoon, dus vertrouwde men, zou, door te
genspoed gelouterd en door reizen en studie en
ervaring gevormddie zelfde leuze tot waarheid
maken.
Teu tweede had geen andere monarchale res
tauratie toen kans van slagen.
De Graaf van Chambord, //Henri V’’ de ko-
ning door Gods genade, was nog niet openlijk
opgetreden, ten minste niet met die kracht,
die vereischt wordt om rechten te doen gelden
op een vacanten troon. De Bonapartisten had
den zich nog niet hersteld van den schok, te
weeggebracht door de vervallenverklaring van de
dynastie-Napoleon.
Ten derde was de republikeinsche partijhoe
talrijk ook, volstrekt niet georganiseerd. Zij
bestond uit een aantal ongelijksoortige besta nd-
deelen: oude gemeenebestgezinden van lb48,
vol minachting voor de blauwkielen die de re- i
volutiën gemaakt en de republieken geschapen
hadden; radicalen van Gambetta's kleurgeneigd
om allen voor verraders uit te maken die met
met hen instemden; communalisten eindelijk,
die in de omverwerping van de oude maat
schappij het uitgangspunt van een gansche sociale
hervorming zagen. Een partijdoor zulke zwakke
banden vereenigd, had het recht niet zich als
definitieve regeeringspartij op te werpen.
Derhalve, ware toen de Graaf van Parijs voor
den dag gekomen met een flink vrijzinnig pro
gram, dan zou zijn kans van slagen waarschijn
lijk zeer groot geweest zijn. Daar kwam bij,
dal de Orleanistische prinsen zich gedurende hun
ballingschap op onderscheiden wijzen gunstig
hadden doen kennen. De oudste der nog in
leven zijnde zonen van Louis Philippe, de Her
tog van Nemours, had bij de omwenteling van
’48 kloekmoedig de rechten van den tienjarigen
graaf van Parijs (f) trachten te verdedigen. De
tweede, de Prins van Joinville, staat bekend
als een uitstekend zeeofficier, en als schrijver
over militaire onderwerpen. In den Fransch-
Duitschen oorlog kon hij geen plaats in het
Fransche leger verwerven, doch wist hij onder
den aangenomen naam van kolonel Lutherod
aan de defensie deel te nemen, totdat hij ont
dekt en naar Engeland overgebracht werd. De
derde, de hertog van Aurnale, is een ver
dienstelijk letterkundigeeen geestig man
een bekwaam soldaat. De jongste, de hertog
van Monpensieris daarentegen weinig populair.
Zijn houding bij de omwenteling van'48, zijn
huwelijk met de zuster van de Spaausche Isa
bella, en het aandeel dat hij heeft gehad in de
staatkundige knoeierijén aan de overzijde der
Pyreneeën, hebben de Franschen van hem ver
vreemd. Het hoofd der Orleans, de Graaf van
Parijs, heeft den tijd zijner ballingschap op
waardige wijze besteed: in Engeland en in Duitsch-
land legde hij zich met ijver toe op de studie,
deed vervolgens een reis door het Oosten, en
begaf zich in 1861 naar Noord-Amerikamet
zijn broeder en zijn oom, den Prins van Join-
ville. Gedurende den burgeroorlog nam hij dienst
bij de Noordelijken, en onderscheidde zich gun-
siig. Hij heeft zich ook bezig gehouden met
de arbeicers-quaestie, waarover hij twee werken
schreef, die zeer op prijs worden gesteld en een
echt vrijzinnigen geest ademen.
Men gevoelt het: na den schok van 1870,
toen Frankrijk behoefte had aan een reddende
(t) De oudate zoon van den burgerkoning, de Hertog
van Orleans, wa» in 1843 gestorven, twee zonen nala
tendo, de tegenwoordige Graaf van Parys, geboren in
1838, en de hertog van Chartres, geboren 1840. Hy was
bij de Fransche natie zeer bemind, wegens zijn liberaliteit
en zyn dood was voor de Juli-dynastie een zware slag ge
weest; van dien tyd af dagteekenen ook voornamelijk
de reactionaire maatregelen, die de oorzaak zijn
van den val van Louis-Philippe. Toen deze, voor den stort
der revolutie bezwykende, zijn troonsafstand ondertcekeudi
deed hij zulks ten gunste van zijn kleinzoon, en benoem
de Hertoginne-weduwe van Orleans, een Duitsche p
tot regentes. Het was echter te laat; de omwet._
triomfeerde reeds in de straten van Parys, de val van de
dynaatie-Orlcana was reeds een voldongen feit.
üitgevm.
y»u de troon-oandidatuur van een prins
met zulke antecedenten wel niet als dwaasheid
te beschouwen zijn geweest, Doch het juiste
oogenblik ging voorbijen de opvolgende ge
beurtenissen, zoomede de houding van den Graaf
in het bijzonder en die van de leden der familie
in het algemeen, maakten een herstelling van
de Juli-monarchie zoo goed als onmogelijk.
De Nationale vergadering haastte zich goed
te maken, wat het keizerrijk ten opzichte van
de prinsen uit het huis van Orleans had ge
zondigd niet alleen vergunde zij hun den te
rugkeer in het vaderland, doch zij plaatste hen
ook weder in het leger in de rangen die zij
vóór de Februari-omwenteling hadden bekleed.,
en gaf hun de goederen terug, die het gou
vernement van Napoleon had verbeurd verklaard.
Bij die gelegenheid bleekdat een van de ver
keerde eigenschappen van Louis-Philippe, één,
die geen gering aandeel beeft gehad in het ver
lies van zijn kroon, overdreven geldzucht na
melijk, op zijn afstammelingen was overgegaan.
Ondanks de tinanciëele moeielijkhedenwaarmede
Frankrijk te worstelen heeft, deden zij al hun
best om, zooals men gemeenlijk zegt, vhet on
derste uit de kan te hebben.” Dat kostte hun
echter een deel hunner populariteit.
Gedurende de onlusten der commune ontbrak
de gelegenheidom het vraagstuk van den rde-
finiticven regeeringsvorm” tot oplossing te bren
gen. Toen Mac-Mahon aan het hoofd van de
vdappere soldaten van Versailles” zijn goed-
kstope lauweren had behaald, waren de andere
monarchale partijen als mededingers opgetreden:
de legitimisten hadden zich onder bescherming
van Rome georganiseerd, de Bonapartisten had
den zich van den schrik hersteld en waren met
hun schaamtelooze kuiperijen begonnen. Dat
het eerste geschiedde, Hiing samen met ge-,
wichtige gebeurtenissen.^1 Het dogma der on
feilbaarheid, ten vorige» jare tijdens het ge-
schutgedonder van den reuzenstrijd geproclameerd,
had in alle landen van Europa de aanhangers
van het Pausdomonder één vaandel vereenigd,
te wapen doen snellen tegen de moderne staats
begrippen, en Chambord trad in Frankrijk op
als de kampioen van het ultramontanisme.
Daarbij kwam dat de gruwelen der commune
de gemoederen met ontzetting hadden vervuld,
en de ooren geopend voor de priesterlijke ver
zekering, //dat republikeinen en communalisten
in den grond der zaak weinig verschilden."
Daardoor was de clericale reactie in Frankrijk
zeer versterkt. De mannen van het onbeperkt
koningschap zoowel als die van het //beroep op
het volk” traden op met een goed geaccentu
eerd program, terwijl de republikeinen zich onle
dig hielden met zwevende begrippen, en de
Orleanistentot hun ongeluk zich aan de
wolken vastklemdenniets van zich lieten hooren.
Toen deden de leden van het huis van Orleans
verschillende stappendie hun zaak voor langen
tijd hebben bedorven. Zij schonken hun adbaesie
aan de pogingendoor hun partijgenooteu aan
gewend (met goed gevolg I) om Thiers ten val
te brengen, d
danken hebben. En,
ken, richtte de Graaf
naar Frohsdorff, om
jf mtvo.lrnronp' al
#Elke weg leidt
Frankrijks troon,
effen //viaChambord” ingeslagen; hopen wij,
voor het welzijn des Franschen volks, dat hij
langs dien weg zijn doel nimmer moge be
reiken. IIe.
reeds eeu nieuw kabinet kant en klaar heeft.
Zooals over vele dingen die in Spanje gebeuren,
ligt ook over de oorzaken van deze crisis eeu
geheimzinnig waas verspreid. Volgens eene latere
mededeelingdie zeker ook al niet meer licht
verspreid zou Serrano thans het bevel op zich
nemen over een nieuw leger van 60000 man,
datonafhankelijk van het n oor der leger, in het
centrum des lands tegen de Carlisten zou
opereeren.
Aan het feit der erkenning zelve schijnt deze
crisis niet geschaad te hebben. De gezanten
van Duitschland en Oostenrijken waarschijn
lijk ook van andere mogendhedenzijn toch te
Madrid aangekomen en zoowel daar als op andere
plaatsen, waar zij doortrokkenrecht feestelijk
ontvangen. De Carlisten waren minder ingeno
men met de komst dier vertegenwoordigers; zij
schoten op den trein waarin zij meenden dat de
gezanten zich bevondendoch met geen ander
gevolg dan dat de machinist en de stoker
gedood werden. Ook elders konden zij hunne
gevoeligheid over Duitschlands bemoeizucht niet
bedwingen. Toen de beide Duitsche kanonneer-
bootenop hunnen weg naar Santander wel
licht wat dicht langs de kust, Guetaria voorbij-
stoomden losten de Carlisten bezig met het
beschieten van dat plaatsjemede eenige schoten
op de Duitsche booten. Deze openden daarop hun
vuur op de Carlistische batterijen en zetten toen
hun tocht voort. Of dit incident hiermede ge
ëindigd zal zijn is de vraag. Duitschland zou
gaarne eene gedegenheid aangrijpen om zich werk
dadig in de Spaanscbe aangelegenhedendie
meer dan oppervlakkig het geval schijnt, met
zijn eigen binnenlandsche aangelegenheden ver
want zijnte mengen. De weinig beleekenende
aanleiding en de afkeer der Spaanscbe regeering
van alle vreemde inmenging, zullen voor ’t oogeu-
blik daartoe waarschijnlijk nog te veel hinderpa
len in den weg leggen.
De Carlisten waren overigens in den laatsten
tijd met zeer gelukkig en de regeeringstroepen
minder werkeloos dan de omstandigheden deden
vermoeden. Na van Baga totCastella verschil
lende bloedige gevechten aau de Carlisten gele
verd te hebbengelukte het Lopez Dominguez
hen te noodzaken het beleg voor Puycerda op
te breken. Voor de bezetting en de inwoners
die zich zoo heldhaftig en tot het uiterste ver
dedigden, was dit eene welverdiende uitkomst.
Lopez Pinto bracht voorts den Carlisten eene
gevoelige nederlaag toe nabij Mora m de pro-
vincie Ter nel, waarvan het gevolg was, dat de
stad en het kasteel na eene hardnekkige verdedi-
ing door de regeeringstroepen genomen werden.
Don Carlos heeft op zijne circulaire aan de
Christelijke mogendheden eindelijk toch één ant
woord ontvangen, pl. van zijn oom, den graaf
van Chambord. Deze toont zich zeer ingeno
men met de wijze van oorlogvoeren van zijn
//lieven neef,” troost hem met de gedachte dat
de Christelijke mogendheden, na het lezen dier
circulaire, weinig geloof meer zullen slaan aan
ae revolutionaire leugens die verspreid worden
en hoopt alles goeds van de eindelijke zegepraal
der legitieme zaak in Spanje, die tot dus ver
zoo zichtbaar door God gezegend werd.
Deze brief heeft niet onwaarschijnlijk het
zijne er toe bijgedragen om ter elfder ure den
president der FraUfiOilö republiek te doen af-
zieu van zijn voorgenomen reis naar de zuide
lijke provinciën. Na de erkenning der Spaan-
sche regeering kan de president allerminst re
kenen op de toejuichingen der legitimisten en
het het zich dus aanzien, dat de ontvangst in
het zuiden, waar legitimisten en republikeinen
scherp tegenover elkander staan, althans niet
hartelijker zou zijn dan in Bretagne, Depositie
der regeering wordt dan ook hoe langer hoe
zwakker. Door de vereenigde pogingen van le
gitimisten, Bonapartisten en Orleanisten ten
troon verheven, resten haar nu nog slechts
laatstgenoemden als bondgenooten. Zoo lang
de graaf van Chambord leeft, lijn dezen toen
het best gediend door het persoonlijk gouverne
ment van Mac-Mahon.
Het onderzoek in zake de ontvluchting van
Bazame is afgeloopen. Hoewel het gebleken is
dat de ex-maarschalk langs Koninklijken weg
het slot verlaten heeft, zoo moest hij toch van
een touw gebruik maken om langs de steile rot-
o Sédan had het caesarisme ver
pletterd. Het gouvernement der Nationale De
fensie was opeetreden om de verminking af te
weren, die Frankrijk boven het hoofd hing,
doch vermocht dit niet: het zag zich genood
zaakt, de harde voorwaarden van den overwin
naar aan te nemen. Een Nationale vergade
ring kwam bijeen, welker mandaat eigenlijk
zich niet verder kon of mocht uitstrekken dan
tot de aanneming en ten uitvoerlegging van het
vredesverdragzij achtte zich echter ook be
voegd tot het instellen van een definitief gou
vernement, ter vervanging van bet zwakke, im
populaire voorloopig bestuur van de mannen
van den 4en September. De wereld weet
hoezeer genoemde vergadering tot lieden toe met
die vrijwillig aanvaarde taak heeft gesjouwd, en
het nog niet verder heeft kunnen brengen dan
tot de instelling van #het septennaat,” een
regeeringsvorm, die niemand voldoet.
De eenige man, die Frankrijks toestand be
greep, was de heer Thiers. Hij was slim ge
noeg geweest, om niets te doen, waardoor hij
zich in de opinie der Franschen kon bederven:
wel had ria nation” hem schuin aangekeken,
toen hij den oorlog tegen Pruisen veroordeelde
maar later, toen de uitkomst zijn ongunstige
verwachtingen tot waarheid maakte, toen //la
nation” het raadzaam had gevonden, het kei
zerrijk van alles de schuld te gevenen te
verstaan gaf, dat zij voor zich den vrede be
geerde, gelijk zij altijd kad gedaan, als
maar de Pruisen zoo goed wilden zijn stilletjes
den <geheiligden bodem” van Frankrijk zoo
spoedig mogelijk te verlaten, toen begon men
eensklaps voor Thiers en voor diens meening
veel respect te krijgen. Thiers liet niet na zijn
best te doen om te trachten met de Franschen
op goeden voet te blijven; een welgelukte po
ging daartoe was zijn beruchte rondreis teneinde
de vorsten van Europa op te wekken tot inter
ventie ten gunste van Frankrijk; een tocht,
waarop hij »met den keizer van Rusland ont
beet” of //met den koning van Italië dineerde,”
doch die geen verder resultaat had. Trouwens,1
een man, zoo scherpzinnig als bij, moet dat
vooruit wel gezien hebbendoch op die wijze
hield hij zich in de laatste weken van den oor
log uit het gedrang, terwijl toch zijn landge-
nooten het oog op hem bleven vestigen.
Thiers was dus, tijdens het sluiten van den
Vrede met Duitschland, de man bij uitnemend
heid. Zeer velen verwachtten, dat hij nu van
zijn invloed gebruik zou maken tot restauratie,
niet van de Bourbons, want daaraan dachten
toen alleen de redacteurs van l’Univers en
van nog een paar andere gelijkgezinde bladen,
benevens eenige van hun meest enthou?iastische
lezers, doch van de familie Orleans. Inder
daad was destijds de Orleanistische partij vrij
sterx, sterker wellicht dan eenige andere, de
republikeinsche alleen uitgezondérd. En nu?
Nog geen vier jaren zijn verloopen, en er wordt
schier niet meer gesproken van de wederop
richting van den troon des burgerkonings. ’t Is
waar, in de negentiende eeuw leeft men snel,
niet het minst in Frankrijk.
De mogelijkheid van de verheffing van de
linie Orleans rustte op verscheidene gronden.
Vooreerst op de vroegere loopbaan van
Thiers. Gelijk bekend is, was hij gedurende
het burger-koningschap de aanvoerder van de
liberale partij. Wel hield Louis Philippe per
soonlijk niet veel van hem, maar dat is ge
woonlijk het lot van //vrienden die feilen toonen;
en eeu vriend was hij bepaald. Toen ook iu
de Februari-dagen van 1848 de Juli-monarchie
lag te zieltogen, had hij nog een krachtige
poging tot redding aangewenddoch 't was met
tneer mogelijk, de lijderes was te ver heen
|pen de hulp van den bekwamen arts werd
ingeroepen. En daarom was het geen wonder,
dat iu 1871 de verwachting werd gekoesterd,
dat Thiers zijn begrippen van het constitutioneel
Reeds langen tijd liepen er geruchten van
ophanden zijnde wijzigingen in het Spaanscbe
ministeriedatvoor een land als Spanje
zich trouwens reeds lang genoeg had weten
staande te houden. De erkenning der Spaanscbe
regeering door verschillende mogendhedeneene
erkenning, welke, zooals algemeen verzekerd
werd doch naar het thans schijnt ten onrechte,
alleen Serrano als hoofd der regeering gold
telegram het
