rELOOF.
iHOUT.
1874.
ZONDAG 18 OCTOBER.
N0. 279.
VEKKOOPING
inhoven.
fflPAIRD,
WE MIEN,
„Allen wien zulks aangaat.”
I
WEEKBLAD VOOR DE KRIMPENER-. ALBLASSER- EN LOPIKERWAARD EN OMSTREKEN.
HUISRAAD
l
S. W. N. VAN NOOTEN,
Uitgmn.
TEEN-
WASSEN,
ns BOD DE te Meer-
Fwtuiii' te Ameidö,
1874, ’s morgens 9 ure.
eren BODDE voornoemd
STOELEN,
IUUR:
OORHUIS,
OR DEZEN TIJD,
;K EN STEIN,
te Haastrecht.
TEEN-
WASSER,
■sveld, Dondirdag
middags ten 10 ure.
aer DE K.MBIJN
)P van
AREN
GRMHOtï,
ouw de Weduwe van
)G Az., 4 Hectaren,
op Liesveld, onder de
BTS, in 2 perceelen.
BUITENLAND.
OVERZICHT.
Wij Willem III bij de gratie Gods
die deze zullen zien of hooren lezen
en
en dat
Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag
verzonden. Prijs: voor Schoonhoven per driemaanden ƒ0,70.
Franco per post door het geheele rijk 0,80.
Prijs der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels /0,50. Iedere
regel meer 0,10. Groöte letters naar‘plaatsruimte. Inzen
ding franco, en uiterlyk tqt Zaterdags-voormiddags ten 10 ure.
gepast. Als overgangsbepaling
October Ï874 tot 15 October
deren van tien en elf, tot 15 October 1876
elf jaar in dienst worden ge-
fit- iA-tlüt-
ene aanzienlijke partij
Alle binnenland.ohe Ad»erlenti«n waarvan de
planning DRIE MAAL wordt opgegeven, worden
.UchU TWEE MAAI* M* rekening gebraakt.
(6159)
Verkooping- van
Ameide. (6155)
vaarder C. B. VAN
zal op Donderdag den
BKR 1874 (in plaats van
gs ten 9 ure, in het Kof-
ibosseri’, in het openbaar
BED, DEKENS, MA
LS, SCHILDERIJEN,
3RK, eenig LINNEN
WEVER, KOPER- en
DHELS enz.
kunnen goederen
ft, mits daarvan opgave
i voornoemden Deurwaar-
tober aanstaande. (6146)*
of ongemeubileerd
leuken en Zolder, op een
deze stad. Adresmet j
OBureau dezer Courant,
(6158)*
n NOOTEN te Schoon-
s de eerste Aflevering
DOOB
iet Godsbegrip. 2. Om
Wonderen. 4. De Hei-
Verzoeningsleer. 6. De
Kerk. 8. De Moderne en
ng in betrekking tot eenige
Afleveringen. Prijs per Af
at bij alle Boekhandelaren
levering is alom ter inzage
e Verkooping van
(6156)
stioommsciE tmiiu.
plaats gehad buiten weteh dier hooftjén of be?
stuurders, en bewijzen dezendat zij de over*
trading onhiiddellijk na daarvan kennis te’ heb
ben bekomen, hebben doen ophouden, dan wordt
degene aanspnkehjk gesteld, die het kind in
dienst heeft genomen. De wet straft de over
treding met geldboete van f3 tot f25 en ge
vangenisstraf van 1 tot 3 dagen, te zamen of
afzonderlijk, terwijl bij herhaling van overtre
ding binnen een jaar na cene vroegere veroor-
deehng altijd gevangenisstraf moet worden toe
mogen van 15
1875 nog kin-
[AKER, gevestigd
lens om op Vrijdag
des avonds ten 5 ure,
manie” bij den Heer
Boveneinde van Slie-
:oopen: ongeveer
(6158)
ans CïfaJHÊ’
IMMINKJgjfT*
d.op DiNS-IWtilRMi
874, des voormiddags
erf huize van de Wede.
■Jssolstein, in den
eld, verkoopen:
.UIN
HENGSTVEULEN,
KV AARSEN, 9 KAL-
<ENS, 3 BOEREN-
een PLOEG, EGGEN
en HAN DGEREED-
allen,
salutt
Zoo luidt in het staatsblad de eentonige
aanhef van alle wetten.
Even eentouig luidt het slot.
//Lasten en bevelen, dat deze in het Staats
blad zal worden geplaatst, en dat alle Minis-
tenëele Departementen, Autoriteiten, Collegiën
en Ambtenaren, wien zulks aangaat, aan de
nauwkeurige uitvoering de hand zullen honden/*
Uit deze laatste woorden spreekt de kracht der
staatsmacht, der regeenng. Het voorstel van wet is
wet geworden. De staatsmachten hebben er hun
zegel op gedrukt. Het moet thans worden gehoor
zaamd, het moet worden toegepast, het moet werken
in het leven, de maatschappelijke toestand, waarop
de nieuwe wet betrekking heeft, moet anders
worden dan hij vóór dien tijd was.
Daartoe is arbeid noodig, is organisatie, is
administratie noodig; daartoe is ook noodig,
dat de overtreders der wet worden vervolgd en
gestraft.
Een geheel raderwerk uit de wereld der
ambtenaren wordt in beweging gebracht, want
alle staatslichamen en autoriteiten, wien zulks
aangaat, moeten daaraan de hand houden. Dat
is bevel des Konings namens de wetgevende
macht uitgesproken. Op dat hoog bevel volgen
andere bevelen» De minister zendt aanschrij
vingen aan de hoogere en lagere ambtenaren,
deze geven hunne orders aan de onder hen staande
beambten en zoo ontstaat er eene samenwer
king van boven naar beneden voor één doel, de
handhaving en toepassing der wet.
Maar wat baten wetten, ambts- en regeerings-
bevelen en ambtenaren, wanneer niet nog een
andere factor in het groote raderwerk medear
beid!, één factor raachtiger dan alle andere sa
men de volksgeest. O ja, in goed georgani
seerde staten heeft de regeering middelen ge
noeg, om de weerspannigen te dwingen, maar
waar velen weerspannig zijn, worden van die
velen niet allen tot hunnen plicht gebracht en
blijfthet aantal overtreders altijd nog groot
genoeg. Bovendien om weldadig te werken,
moeten de wetten in het volksleven zelf worden
opgenomen. Een wet die haar nut zal doen
moet niet staan buiten de natie, maar in de
nationale woning eene plaats vinden. Het volk
zelf moet zich aan de Handhaving en toepassing
zijner wetten toewijden, het volk zelf behoort
in de eerste plaats tot hen *wien het aangaat/’
Heeft het goede deel van een volk dien geest
van toewijding aan de handhaving der wet ver
loren, dan is het zeer waarschijnlijk dat de wet
verouderd en voor den maatschappelijke!! toe
stand ongeschikt geworden is.
Het volk zelf behoort tot hen, ewien het
aangaat.”
Deze gedachte werd bijzonder sterk in ons
opgewekt bij de lezing van No 130 van het
Staatsblad, jnhoudende de wet van 19 September
1874, houdende maatregelen tot het tegengaan
van overmatige!) arbeid en verwaarloozing van
kinderen. W ij zullen ze kortheidshalve de wet
Van Houten noemen. Onze lezers immers we
ten dal het de onvergankelijke roem zal blijven
van dezen uitstekenden afgevaardigde, het ini
tiatief te hebben genomen tot regeling van dit
onderwerpdat de Minister van Bmnenlandsche
Zaken niet scheen te durven aanvatten, en dat
bij slot van rekening eene al was het dan ook
nog wat al te schroomvallige sympathie vond,
veel grooter dan men had kunnen vermoeden.
Die wet is thans afgekondigd en den 15en
dezer m werking getreden.
Zij verbiedt kinderen beneden 12 jaren iu
dienst te nemen of in dienst te hebben, behalve
voor huiselijke en persoonlijke diensten en voor
veldarbeid. Zij stelt voor overtreding van dit
verbeid' aanspraielijk de hoofden of bestuurders
der Ondernemingenm of bij welke het kin<|
i» dienst is bevonden. Heeft de indienstneming
tegenover Spanje doorstijgt, toont zich by na
in elke andere aangelegenheid, zoo ook thans
weder in de terugroeping der Orenoque. Nu
eindelijk, op herbaalden aandrang der Italiaan-
sche regiering, dat oorlogschip de haven van
Civita Vecchia verlaten heeft, is met het ken
nelijk doel om de legitimisten te believen» een
andere bodem iu epn der Fransche Midilel-
landsche zeehavens tor beschikking van den
Paus gestold; een maatregel die de clericalen
echter slechts ten halve voldoet.
De uitslag der herstemmingen voor de alge-
meene raden heeft naar ’t schijnt ten slotte den
Republikeinen nog een klein voordeel bezorgd.
Ook in de departementen Alpea maritimea en
Seine et Oise, waar Zondag a. s. verkiezingen
voor de Nationale vergadering moeten plaats
hebben, staan hunne kansen gunstig.
In DultSChland houdt de zaak Arnim nog
steeds aller aandacht bezig. Eiken dag ver
diepen de verschillende bladen zich in btschpu-
wingen over de eigenlijke beweegredenen, die
tot zijne inhechtenisneming hebben geleid, zon
der echter veel licht aan, te brengen. Mogelijk
dat de civiele actie, welke graaf v. Arnim ge
zegd worden te zullen instellen, om zijn eigen
domsrecht op de vermiste brieven te bewijzen,
omtrent den aard dier stukken de noodige op
heldering zal geven. Welke groote waarde de
voormalige gezant ook aan het bezit dier stuk
ken schijnt te hechten, moet hij toch, naar
men verzekert, er niet aan gedacht heboen om
die openbaar tc maken. Zoo ook is het onwaar
gebleken dat de stukken iu quaestie iu bet
buitenland in Veiligheid zouden zyn getracht,
al heeft de huiszoeking tot geen resultaten geleid.
De graaf is thans op advies van eenige ge-
nepsheeren, door de rechtbank met oen onder
zoek naar zijnen gezondheidstoestand belust,
Qvergebracht naar het Maison de Santé te Schö
neberg, w»ar hij drie ruimt vertrekken te zyner
beschikking heeft en de buitenlucht kan ge
nieten.
Een ander voorval, dat mede in itooge iu;ip-
gen sensatie gemaakt heeft, is de overgaqg ina
de Koningin-moeder van Beieren tut het Ka
tholieke geloof. Verwant aan Keizer Wilhelm,
van wieu zij een eigen nicht is, kan het gel
niet anders, of hare bekeenng, waarover de Ul
tra montaausebe pers juicht, moest, bij de agi
tatie welke thans op kerkelijk gebied beerscht,
grooten indruk maken.
Het proces tegen Kuilman zal tegen het einde
dezer maand een aanvang netnen. Daar hij
geen advocaat kou vinden om zyne zaak te
verdedigen, is hem ambtshalve een verdediger
toegevoegd.
De huiszoekingen in Italië duren nog steeds
voort. Dezer dagen werden wederom bij een
lid der Internationale te Florence eeuige socia
listische proclamaties eu eenige onimbominen,
zeker bestemd om aan die proclamaties de nop-
dige kracht bij te zetten, ia beslag genomen.
De nieuwe Minister van Onderwijs heeft by de
aanvaarding van zijn ambt zich voor verplicht
schoolbezoek verklaard, dat hy echter geleide!yk
zal invoeren.
Het ontworpen posttractaat, waarvan wij reeds
cene enkele bijzonderheid mededeelden, is thans
door de afge vaardigen der verschillende lauden,
te Bern (Zwitserland) iu Congres vergaderd,
en bloc aangenomen. Alleen de Frauachc af
gevaardigde maakte bezwaar het ontwerp te tee-
kenen, alvorens de Nationale Vergadering ge
raadpleegd was.
Vau net oorlogstooueel iu Spanje kwamen
in den laatsten tijd eenige benemendie gun
stig voor de Republikeinen luiden. Zy maakten
zien, trouwens zonder eenigen tegenstand, te ont
moeten, meester van La Guarda, een plaatsje op
den linkeroever der Ebro gelegen, dal vooral ge
wichtig wasomdat de Carlisten van daar uit
verschillende spoprweglijnen bcheenchtea en
voortdurend Miranda nedreigden. Voorts is de
bende van Lozana bij Fortuna in Mureu totaal
verslagen en een aanslag op Irun met goed ge
volg afgeslagen.
Hat bericht dat Don Carlos door zijn eigen
troepeu ernstig gewond zou zyn, is niet be
vestigd. Hij bevindt zich thans met het gros
van zijn leger te Rioja in Navarra. Als redsu
verstandig staatsman heeft de voorsteller er in
berust, dat de wetgever niet verder ging- dah
dien stapal had hij zelf reeds dadelijk verde
ren voortgang gewenschi. Hij heeft er gelukkig
in berust en niet door onverzettelijkheid zijn
gansche ontwerp in gevaar gebracht. Zulk een
eerste stap zal ten gevolge hebbendat de be
volking met dit ingrijpen door den Staat, iets
waartegen zoovcler bezwaar was gericht, zal
vertrouwd geraken, dat men er aan zal gewennen.
Die eerste stap zal ten gevolge hebben, dat op
dien kinderarbeid meer de aandacht zal wordeu
gevestigd en dat ook in die takken van bedrijf,
waar thans de kinderarbeid nog geoorloofd is
gelaten, de toestanden met meer aandocht zullen
worden gadegeslagen. Daarom heeft Mr. Van
Houten ook verzocht dat ieder de feiten, welke
hij in zijnen Jrring mocht waarnemen zoude
verzamelen aan het licht brengen en openbaar
maken. Wie het aangaatdoe ook in dat op
zicht zijnen plicht. Zoo zal de wetgever op den
goeden weg kunnen voortgaan, omdat de publieke
opinie hem steunt.
Menigeen onzer lezers zal ook wel behooren
tot hen, wie de wet rechtstreeks aangaat als werk
bazen of bestuurders eener onderneming. Maar
ieder in zijnen kring behoort ongetwijfeld tot die
grootere menigtedie op eene of andere wijze
tot eene goede werking der wet kan bijdragen
door bekendmaking van overtredingen, door be-
studeering en mededeeling van feiten en stellig
door zedelijken invloed op anderen.
iedereen vrage zich zelven ernstig af, of hij
niet behoort tot hen //wie het aangaat.”
De erkenning der Spaansche regeering heeft
het gouvernement van Frankrijk nog niets
anders dan moeiclijklieden gebaard. Eerst had
zij daarover eene zeer ernstige berisping van
de zijde der legitimisten te verdurenthans heeft
haar streven om die partij wellicht eene kleine
genoegdoening te gevendbor met al tc streng
op de bewaking der grenZen toe te zien, haar in
nieuwe moeilijkheden met Spanje gewikkeld. In
eene vrij krasse nota heeft de Spaansche re
geering zich bij die te Versailles, ditmaal met
Vermelding van verschillende feiten, beklaagd
over de houding der ambtenaren aan de Spaan-
sche grenzen. Geconstateerd wordt dat de Car-
listen nog steeds toevoer van wapenen, ammu
nitie en levensbehoeften uit Frankrijk ontvan
gen, en zich in de grensplaatsen met name te
Bayonne, Pau en Perpignan vrij kunnen bewe
gen, alles in strijd met de bestaande tractaten.
Er wordt op gewezen dat Don Carlos een jaar
lang zich aan de grenzen op Fransch grondge
bied ophield om de opstand voor te bereiden
en den Hen Mei 1872 met een gevolg van 12
personen de grenzen overtrok, ónder de oogen
der Fransche autoriteiten, die toch in tyds
daarop opmerkzaam gemaakt waren. Niette
genstaande dit alles het de regeering die amb
tenaren ongemoeid en bleef nog steeds in ge
breke aan Donna Margaretha het langer verblijf
te Pau te ontzeggen. De spaansche regeering
verlangt thans formeel dat aan dien toestand
een einde gemaakt wordt, door de schuldige
ambtenaren door anderen te vervangen en aan
dc grenzen eene voldoende militaire macht te
plaatsen, om met de Spaansclre autoriteiten sa
men te werken tot betere bewaking der grenzen.
Nu moge de Fransche regeering, en met recht,
wijzen op de weinige waakzaam beid der Spaan-
sche ambtenaren, die, hoewel een eskader aan
de kusten gestationeerd is, de invoer van wa
penen enz. aan de zeezijde tot nog toe niet
konden beletten, hare verantwoordelijkheid voor
de verregaande partijdige handelingen harer
ambtenaren wordt daardoor niet weggenomen.
Onbekendheid met die handelingen kan zij ook
moeielijk voorwenden; eigen organen wezen
hierop hcrhaaldeiyk %n de Duitscbe consul te
Bayonne, die op last Zijner regeering eene in
spectiereis langs de grenzen deed, maakte nog
zeer onlangs eene gansclie lijst van feiten open
baar, waaruit bleek hoezeer het toezicht tc wen-
sclien overliet. Dit laatste doet vcrinoe len dat
Dmkchland niet geheel onkundig is aan deze nota.
Dezelfde halfheid die in Frankrijk* houding
nog kinderen van
nomen en gehouden.
Ziet daar de wet.
Valt het niet duidelijk in het oog, dat zij
meer menschen aangaat, dan ambtenaren
autoriteiten alleen P
De voorsteller Mr. Van Houten heeft dat
ook gedacht, toen hij in een der laatste nom-
mers van het Vaderland een artikel heeft in
gezonden om aan de natie zelve aan te bevelen,
dat ook zij voor de handhaving der wet het
hare zoude doen en de regeering bijstaan.
En het kan ook niet anders.
Vooreerst blijft het waar, dat altijd vele over
tredingen kunnen worden gepleegd, die niet wor
den ontdekt. Dat zal hierbij wel zijn als overal
elders. Alle dieven staan niet terecht. Het
heeft er niets van en het getal dat ontsnapt is
stellig niet gering. Nu zal dat met overtre
dingen der bedoelde wet op den kinderarbeid
wel niet in die mate plaats hebben; daarvoor
is er een te groot verschil in soort tusschen
de personen die stelen en hen die deze over
tredingen plegen, maar het egoïsme is machtig
en slim en zal het ook hier wel zijn.
Dat getal zij zoo gering mogelijk. De mees
ters, werkbazen, fabrikanten of hoe ze heeten
mogen, die zelven in den overmatigen kinder
arbeid zoo groot, bezwaar niet zagen, die mis
schien het ontwerp* hebben bestreden voor dat
het wet was, moeten thans als eerlijke mannen,
als oprechte dienacen der wet die oppositie
staken. De wetgever heeft gesproken, de bij
zondere menschen moeten zwijgen voor den al-
gemeenen wil. leder verstandig man en op
recht vaderlander die weet dat de vrijheid eener
natie steunt op hare gehoorzaamheid aan de
wet, zal zich dus naar de wet hebben te schik
ken ook al zoude Inj kans genoeg zien oin haar
te ontduiken zonder te worden ontdekt.
In dit opzicht hebben wij dan ook nog al een
goeden dunk van die bazenhoofden en be
stuurders van ondernemingendie het aangaat
in de eerste plaats.
Maar op den goeden wil alleen mag in het
maatschappelijk leven niet worden vertrouwd.
D^ar moei zijn controletoezicht. De mrnsch
is niet volmaakt en eene goede controle vult
iets van die onvolmaaktheid aan.
De wetgever heeft het nog met noodig ge
acht eene afzonderlijke controle voor de nako
ming der wel Van Houten m tc voeren. Hij
heeft het toezicht der gewone policie en justitie
voldoende geacht. Maar een policie-beam ote zit
met overal eu het publiek moet medewerken.
Mr. Van Houten heelt in zijn straks genoemd
artikel die medewerking ingerocpeit en den weg
aangewezen, vliet openbaar gezag," schrijft hij
//kan in dezen slechts dan met vrucht werkzaam
zijn indien de bevolking zelve medewerkt, oin
overtredingen te zijner kennis te brengen.” Hij
spoort dus allen die zoodanige overtredingen
mochten ontdekken aan om ddarvan aan de
poliqe-beambten kennis te geven, met opgave
van twee ^tuigen tot bewijs. //Klikken”, //aan
brengen", doen velen niet gaarne. Maar wanneer
de drijfveer tot dut aanbreiigen met is egoïsme
of wraakzuchtkleingeestige plagerij en leedver
maak, wanneer die drijfveer is liefde voor de
wet, liefde voor het doel der wetliefde voor
het lot der Nederlandsche kinderen, dan is de
handeling waartoe die drijfveer leidt niet ver
achtelijk maar edeldan vervult de aanbrenger
zijn plicht als burger van den Staat.
Daar is eindelijk nog eene andere medewer
king. Zij heeft ten doel de wet uit te breiden.
De wet Van Houten is een eerste stap. Als een