énëïT
deelige en soliede
m hiertoe eene in
genheid, door de
x)te Qeldver
egarandeerd dooi
1874.
ZONDA& 15 NOVEMBER.
TIE,
HSMARK
N0. 283.
I
TNG,
Een paar punten uit de
Indische Begrootingsdebatten.
lNTELS,
1. Gulden
geboden
üNDE
KHIO.
WEEKBLAD VOOR DE KRIMPENER-, ALBLA^ER- EN LOPIKERWAARD EN OMSTREKEN.
buueiNlaind.
OVERZICHT.
MGEN.C
TmEID,
THEEK.
I
delijk in dienst
NOOTEN,
Alla tililT‘AdvertentiSn wMrvan da-
sstgestelde eersU
lanat.
TTIE.
Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag
verzonden. Prijs: voor Schoonhoven per driemaanden ƒ0,70.
Franco per post door het geheele ryk ƒ0,80.
3 ie bekomen ten
(6276)
(6278)
SAC°.
•e te Hamburg.
►oo,
z.
w voor Heeren.
(6269)
i was
reeds
welke
3 van
voorgai
medebi
Prijs der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels ƒ0,50. Iedere
regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzen
ding franco, en uiterlyk tot Zaterdags-voormiddags tenf10 ure.
1 spec, prijzen van
90,000 - 60.000
0 3 a 30,OCX)
900- 6115,000
3-3.4800-
103 12400 - 5 1
800 599 a 300
ïrning in zijn ge-
loven vele derge-
13,300 LOTEN
het gezamentlijk
elingen, dus bin
vrij zen getrokken
van een
oudgasterij,
de aan bid-
op de oud-
Dat gevaar
JTBN fl. 3,50.
v v 1,75.
0,87'/,.
ngeteekende
,8 of Postzegels)
wij onginaal
pen voorzien en
n officieels trek-
d wordt de
'AAKT, en
ring van af
onmiddelijk aan
:iëele trekkings-
lelijk na de trek
s steeds tegen de
diegene die al
lien, dat hunne
den, gelieve zich
scimmnuscii courant.
De verandering van Ministerie zoude in onze
volksvertegenwoordiging het eerst worden gevoeld
met betrekking tot het Departement der Kolo
nie. De Indische begrooting moest het eerst
aan de orde komen.
Men was in den laatsten tijd aan eene voort
durende toepassing en ontwikkeling van de
beginselen der liberale koloniale politiek gewoon
ueworden. Een voorvechter ak de Minister
Fransen van de Putte had het fOët.iii handen
gehad en krachtig vastgehouden. Men
vooruitgegaan. Meer nog. Sinds jaren
was met de oude conservatieve politiek w
Indié alleen wilde exploiteeren ten bate
Nederland, voor goed gebroken.
Aan de mogelijkheid van een herleven dier
oude richting werd met meer gedacht. Zij was
afgeleefd. W el zoude men vooruit kunnen gaan
met sneller of gematigder stap, maar vooruit
gaan zoude het altijd moeten zijn. Indié ont
wikkelen, d. i. mild te zijn in bet vermeerde
ren der bron van materieele welvaart, ijverig het
onderwijs, bovenal het inlandsche te bevorderen,
voorzichtig maar ernstig op te ruimen alle oude
toestanden welke aan die ontwikkeling in den
weg staan ziet daar het streven van de li-
"Wie dit alles bedenkt, heeft gcepe reden
rlBaU“f DMIE wordt •F<***<**» tot. klagen.
■iMhu TW£K MAAL in rekaiuag r«br*oht. Immers, in hoever voldoet de Minister Van
Golstein aan de liberale wenschen niet? Hij
moet nog te v||l onderzoeken, hij durft nog
te weinig doortasten, hij dweept met de deugd
der voorzichtigheid meer dan zij Verdient.
Dit ia tót dusver alles.
Geen teruggang, geen verheerlijken
afgeleefd stelsel, geep hulde aan de
geen verlevendiging der hoop voor
dets van het batig slot, geen lof
cónservatieve kolómale staatkunde,
dreigt al niet.
En ten andere.
Had de Minister de memoriepost voor
de afschaffing der slavernijwaar zij nog in
de buitenbezittingen bestaatgeschrapt om
dat hij die instelling wilde behouden? In het
minst niet. Vol sympathie voor het doel der
afschaffing wilde hij nog den weg daarheen on
derzoeken en om het niet enkel bij woorden
te latenbracht bij zelf op de begrooting een
nieuwe post, ter bestrijding der kosten van dat
onderzoek en de voorbereiding der afschaffing.
In de quaestie der heerendiensten was de zaak
ingewikkelder. De Minister zag vooralsnog tegen
die geheele afschaffing der persoonlijke diensten
aan de hoofden op. Hij meende, dat deze dien
sten te nauw met de heerendiensten in het
algemeen samenhingen en wilde over dat gansche
onderwerp meer licht bezittem, alvorens verder
te gaan dan men in de laatste jaren reeds ge
gaan wastoen men die diensten al meer was
gaan beperken. Wellicht had men hier iets meer
kunnen wenschen. Maar een volgend jaar komt
er weder eene begrooting en dan mag de heer
Van Golstein niet langer op hetz.lfde standpunt
staan als thans dan moet men positief weten
of hij zal wezen de man van stilstand of voor
uitgang. De quaestie is zeker niet met één
woord af te doen, ma
meer terug te komen,
heeft de Kamer door
S. W. N. Vï\N
Uitgevars.
iilrf twee republikeinen tegenover elkander ston
den, is de Bonapartistische candidaat, de hertog
De Monchy, met groote meerderheid* verkozen.
Gemaal van prinses Anna Murat en*ls zooda
nig verwant aan de keizerlijke familie, is deze
verkiezing voor de keizerlijken eene niet geringe
aanwinst. Zooals herhaaldelijk in den laatsten
tijd en onlangs nog in Pas de Galais 't geval
was, hadden de Orleanisten en overige voor
standers van het Septennaat zich ook bij deze
«verkiezing aan de zijde der Bonapartisteii ge
schaard. Blijkt hieruit de onmacht der Orlea-
uisten om een eigen candidaat te stellen, tevens
blijkt hoe langer zoo meer, dat Thiers gelijk
had, toen hij De Broglie en de zijnen voor
spelde, dat zij eenmaal de dupes zouden wor
den van het Keizerrijk. Dat dit werkelijk reeds
nu bet geval is, kin men opmaken uit de taal,
door de keizerlijke pers in den laatsten tijd
gevoerd. Le Paps beduidt de regeermg, dat
zij de Bonapartisten tot vrienden heeft te hou
den daar bet anders met baar gedaan is. Het
blad gelooft thans de tijd gekomen, dat der
keizerlijke partij een groot aandeel toekomt aan
liet beleid der zaken.
Dit alles zegt het orgaan eener partijdie
voor enkele jaren geleden werd dood verklaard.
De regeeritig zint intusschen op middelen
on haar bestaan nog wat te rekken. Ook de
officieuse organen verzekeren thans dat de ver
gadering zal geopend worden met eene boodschap
van Mac-Mahon, waarin hij zal aandnngen op
spoedige behandeling der censtitationeele ont-
werpen. Te gelijkertijd zullen dan voorstellen
tot regeling van de volmachten des Maarschalks,
van de overdracht der waardigheid en van de
samenstelling der Eerste Kamer in handen der
commissie van dertig gesteld worden.
Aan de Spaansoh.0 grenzen wordt de waak
zaamheid der regeenug weder in dubbele mate
vereischt. De aanslag der Carlisten op Irun
heeft den opperbevelhebber van het noorderlegtr
naar het schijnt tot krachtig optre Jeu genoopt.
Met een groot deel zijner troepen heeft hij
langs den Ebro-spoorweg Santander bereikt en
zich van daar ingescheept naar 8. Sebistiaan,
naar men verzekert met het doel om gezamen
lijk met Monones, die van eene andere zijde
over dr
gevolg van
beleg voor
gevecht* in den omtrek
aanstaande. Volgens _...o
schen consul te Bayonne heeft don Carlos zich
maar op de richting is niet
Nog* in het vorige jaar
eene stemming ov«r het
bekende amendement van den heer Van Loon
hare sympathie voor de geleidelijke afschaffing
dier heerendiensten onverholen betuigd. De
Minister weet, dat die sympathie bestaat en dat
zij eene macht is. Die macht heeft hem thans
uitstel gegund ter overweging. Het volgend
jaar zal zij strenger eiscben stellen. De Minister
weetdat hij met haar rekening moet houden.
Een laatste punt is de bevordering van het
inlaudscb ouderwijs. Een noodkreet is het ge
roep om vermeerdering èn van scholen voor de
inlandsche kinderen èn van kweekscholen tot
opleiding van onderwijzers. De discussie daar
over was niet anders dan eene uiting van sym
pathie, een krachtig getuigen voor de goede
zaak. Ook deze Minister heelt die zaak omhelsd.
Ook hij is doordrongen van die andere over
tuiging dat n. 1. de inlandsche volksschool moet
zijn neutraaldat christelijk godsdienstig onder
wijs van staatswege of door den staat gesteund
de godsdienstige hartstochten der Mohamedaan-
sche bevolking tot gevaarlijk worden toe zoude
prikkelen, doch dat goed neutraal onderwijs'op
den duur dat fanatisme zelf zal dooden.Toen
door een paar afgevaardigden een bewijs van
sympathie lu de zaak van net onderwijs gegeven
werdde indiening van een amendement tot ver-
hoogmg van de toelagen der kweekeliugen op de
kweekscholen, toen wilde de Minister in het
minst geene vijandige houding tegenover dit
voorstel aannemen en de meerderheid stemde voor.
Vraagt men ons nu den algemeenen indruk,
dien het begrootingsdebat op ons heeft gemaakt*
Hij is deze; naar de politieke omstandigheden
van het oogcnbhk bestaat er voor de maqnen
der liberale koloniale politiek alle reden om
met het bezit van den Minister Van Golstein
zeer tevreden te zyn.
Al wederom hebben in twee van de drie de
partementen, waar Zondag jl. verkiezingen voor
de Nationale vergadering van Frankrijk plaats
hadden, de republueiiische candidaien gezege
vierd, nl. in de departementen Dróme en du
Nord. In Oise, waar zoóals men
derde lezing aangenomen.
De commissie van notabelen uit die landen,
aan wier oordeel voortaan alle wetsontwerpen
speciaal op die gewesten betrekking hebbende,
alsmede de begrotingswetten zullen onderwor
pen worden, zal, blijkens keizerlijk decreet, zijn
samengesteld uit 10 leden van eiken Arrondis-
-sementsraad en 3 plaatsvervangers. De verga
deringen dier commissie zullen niet publiek zijn
en gunnen door den opperpresident of diens
plaatsvervanger worden bijgewoond. Mogelijk
dat door deze concessie de belangstelling ook
in de rijksaangelegenheden wat groote? wordt.
Tot nog toe liet die veel te wenschen over
slechts enkele Elzasse^aftrevaardigdeu nemen aan
de beraadslagingen vin den Rijksdag deel.
Verscheidene dagbladen maakten dezer dagen
weder gewag van eene nieuwe correspondentie,
die tusschen den Keizer en den Paus gevoerd
zou zijn over de kerkelijke aangelegenheden.
Djor andere bladen tegengesproken, komt thans
de Ultramontaansche Unita Catolica het bestaan
dier brieven bevestigen. Het antwoord van den
Keizer zou volgens de Gazetta d' Italia groote
verontwaardiging op het Vaticaan hebben teweeg-
gebrach t.
Dit zal evenzeer wel het geval geweest zijn met
het jongste vlugschrift van den Fngelsolien
oud President-Minister Gladstone vover de de
creten van het Vaticaan en hunne betrekking
op de plichten van den onderdaan.” De ex-
premier betoogt daarin de onmogelijkheid voor
een goed Katholiek om tevens getrouw ouder-
dian te zijn, daar noodwendig telkens de uit
spraken der kerk in tegenspraak moeten komen
met de wetten des lands. Die kerk toch is
na de besluiten van het jongste concilie en de
daarop gevolgde decreten, geheel van karakter
veranderd; zij eisebt dat de leden hunne ze
delijke en geestelijke wijsheid geheel zullen ten
offer brengen.
Dat schrijven heeft in protestantsche en libe
rale kringen een zeer goeden indruk gemaakt.
Van Katholieke zijde heeft het reeds tegenspraak
uitgelokt. Aartsbisschop Manning ontkent dat
de Vaticaansche decreten verandering hebben
gebracht in de plichten welke de Katholieken
als onderdanen hebben te vervullen. Alleen
en dit is het jui$twaarop Gladstone in zijn
werkje, doelde die onderdanenplicht der Ka
tholieken kan volgens hem niet onbegrensd zijn;
zij wordt beheerscht door het gewetendat op
zijne beurt wéder gericht wordt door de Kerk.
Op een geheel ander standpunt plaatst zich
Lord Actoneen ander bestrijder van Gladstones
jongste brochure. Wel verre van in te stemmen
met hetgeen de kerk of eenig concilie als goed
gedecreteerd hebben acht hij die voorschriften
alleen m zooverre verbindend, als ze niet in strijd
zijn met de geestelijke vrijheid en het geweten
van ieder Katholiek, en ontzegt op dien grond
aan Gladstone het recht om de Katholieken als
minder goede onderdanen te beschouwen dan da
niet Katholieken. Het is echter de vraag, of
Lord Acton en de zijnen wel aanspraak mogeu
maken op den naam van goede Katholieken
waarop de ex-premier alleen het oog had.
De uitslag der verkiezingen voor het ItaH-
aausohe pjrlement is gunstig voor de regee-
ring. Van» de 213 verkozenen behooren s/8 tot
de regeeringsgezinde partij. Ook zijn al de
ministers herkozen. Er moeten echter niet min
der dan 295 herstemmingen plaats hebben, zoo-
dat deze de kans nog wel eeus zouden kunnen
doen keeren.
De Turksohe regeering heeft in eene cir
culaire aan zijne vertegenwoordigers bij de regee-
nugeu van RuslandPruisen en Oostenrijk
geprotesteerd tegen de wijze, waarop naar hare
meening aan het Parijssche tractaat een nieuwen
slag is Loegebracht. Zoo als man zich herinnert,
hebben genoemde regeeringea als hunne meening
te keunen gegeven, dat de Donau-vorstendommen
het /echt hadden omzonder toestemming van
de rortehandelsyjirdrageii met andere staten
te sluitenelTWais gevolg hiervan een verdrag
tusschen Oostenrijk en een dier Vorstendommen
tot stand gekomen.
Dit nu acht de Turksche regeering in strijd
met de bepalingen van het Parijssche tractaat en
zij noodigt de moge vlheden uit alsnog daarop
terug te komen.
te leiden in een
iwaamheid. Adres,*
L aan het Bureau
(6290)
ËBÖOM
ecember eene
NOOTEN,
HN.
■1 per week.
erknjgbaar.
oprukt, de Cadisten eiken uitweg behalve die
J Franscüe grenzen af te snijden. Als
deze onverwachte beweging is het
Irun opgebrokenen setnjrit een
van deze plaats zeer
verzekering van den Sptan-
den 7en dezer eemge oogenblikken op Fransch
grondgebied opgehouden. Niettegenstaande de
Spaansche autoriteiten officieele stappen heb
ben gedaan om hem te doen aaiibouden en
zelfs bet huis aanduidden, waar hij zich op
hield, is men in gebreke gebleven hem te in-
terneereu. Een nieuwe grief dus tegen Frank
rijk, indien althans het gerucht zich bevestigt.
Don Alfonso, die Spanje verlaten heeft zinder
dat men weet hoe en waarheen, is, naar van
Carlistische zijde verzekerd worlt, belast met
de taak om bij de verschillende Europeesche ho
ven de goede rechten van Don Carlos op den
troon van Spanje nader uiteen te zetten.
Nu de leden van den DllitSOheil Rijksdag
eeumaal in genoegzaam getal bijeen zijn, vór
deren de werkzaamheden ook goed, dank zij
vooral de uitnemende wijze vau werken, bij dien
tak van vertegenwoordiging in gebruik. Elk
wetsvoorstel met de meeste zorg voorbereid eri
samengesteld, of ook elk ander voorstel van
eenig belang, wordt m handen eener commissie
gesteld, waarin alle richtingen vertegenwoordigd
zijn. Deze commssie, die zoo noodig met de
regeering m nader overleg treedt, brengt een
uitvoerig rapport uit en gewoonlijk lokt de zaak,
aldus vau alle kanten nauwkeurig bekeken, in
den Rijksdag weinig discussie meer uit.
Zoo zullen enkele onderdeden der begrooting
over 1875, o. a. het militaire budget en dat
hetwelk de gddelijke bijdragen der verschillende
staten regelt, in handen vau commission gesteld
worden, evenals reeds besloten was met betrek
king tot het ontwerp tot reorganisatie van den
landstorm. Het voorstel der regeering tot in
voering van het rijksmuntstelsel ook in de nieuwe
zich herin- rijkslanden Elzass en Lotharingeg is bereids iu
berale politiek.
Wat zoude de heer Van Golstein tegenover
dit streven wezen?
Zoude zijn optreden op nieuw de reeds ver
geten staatkunde der oudgasterij inwijden of
miMchien een stilstaan aanbevelen, een uitrus
ten op den afgelegden weg? Men wist het
niet zeker. Alleen de antecedenten van den
nieuwen Minister beloofden voor de heerscliende
richting niet bijzonder veel. Daarbij kwam dat
de heer Van Golstein, hoe bekwaam ook, zijné
veelomvattende taak met zóó konde meester
Zijn als zijn voorganger. Dit moest groote
moeielijkheden medebrengen. Zich tegenover
den Minister stellen zoude licht kunnen we
zen, hem in zijn werk verlammen. Hem voort-
drijven koude tengevolge hebben, dat hij werd
omvergeioopen en gestooteu. Hem volgen zoude
aan den anderen kant licht kunnen overgaan m
een met hem stilstaan of althans kruipen.
Was alzoo de taak van den Minister moeilijk,
die van de meerderheid der Kamer was het met
minder.
Of men nu teleurgesteld moet wezen, nadat
eemge van de groote quaesliën der Indische
begiootmg reeds behandeld zijn?
O. i. neen.
Het was waar. De heer Van Golstein had
van de begrooting zijns vooigacgers o. m. twee
belangrijke posten geschrapt. Een memoriepost
voor de afschaffing der slavernij daar waar die
nog in de buitenbezittim^M>estaat en een post
tot algeheele afschaffing W^»n de Inlandsche
Hoofden door de bevolkingverschuldigde heeren-
diensten, de zoogenaamd^ pantjèudiensten met
eene evenredige verhooging van de tractementen
dier inlandsche ambtenaren.
Men had daarin slechte voorteekenen gezien.
Doch, waaneer wij nu eenvoudig verstandig
zijd, wanneer wij niet vau eenen Minister Van
Golstein verwachten een volkomen volger van
den Minister Van de Putte, iets dat ónmoge
lijk te vergen is, dan hebben wij alle reden
tot tevredenheid.
Immers de liberale partij had in het alge
meen geene regeerkracht meer. Haar bestuur
moest noodwendig worden vervangen en het
Ministerie Heemskerk, samengesteld als het is,
heeft alleen door op te treden zich verdienste
lijk gemaakt. Dit erkent ieder, partijgenoot
of tegenstander. Aan dit Kabinet kan met
worden verweten dat het er is, allerminst van
-liberale zijde.
Moest men nu ook niet van dit noodwendig
feit alle gevolgen dragen? Konde een Van de
Putte voor Kolanién. naast een Heemskerk
voor Binnenhndsche Zaken staan?
