}fe
'1874.
ZONDAG 22 NOVEMBER.
WEEKBLAD VOOR DE KRIMPENER-, ALBL^SSER- EN LOPIKERWAA”RD EN OMSTREKEN.
Misdaad en Straf.’
BUITENLAND.
OVERZICHT.
w
i
IIIIIHNSCII COURANT
101V.
9.
597,
•het reglement
S. W. 1ST. VAN NOOTEN,
Uitgevers.
M‘/.
1040
107
89
15"/,.
91
«7.
81
eenmaal
in .gelijkheid
te voorzien,
5'7,6
243
233'/,
»9'/s
99'/,
997.
Mog geen halve eeuw geleden waren onze
gevangenissen echte kweekscholen voor de mis
daad. De jeugdige veroordeelde, die slechts
in geringe maie de wetten had overtreden,
kwam daar in voortdurend gezelschap van erva
ren booswichten, wier onbeschaamde gesprekken
hem in het eerst af keer inboezemden, maar
waaraan hij later zoozeer gewoon geraakte, dat
bij er behagen m vond en er leering mt trok
ten kwade. Uit de gevangenis ontslagen, werd
1(12
81
73’/.
887,
'K
94’/.
71'/.
295'/,
286'/.
627,.
61'7..
657,
«5'71.
581
147 7,
129'/,
7?
SB’/.
100'/.
Prijs rler Advertentign Van 1 tb't, 5 regels f.0,50. Iedere
regel' meer f 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzen
ding franco, en uiterljjk tot Zatqrdags-voormiddags ten 10 ure.
Nov. 5
-Aug. 5
Juli. 5
-Oct. 5
I860, f
861.
5
..5
5
6
7
6
6
-6
5
4|
3
3
deel. f
.».5
0. 5
5
5-
109. 5
ct; «cbapen
Londen 46 tot
qnal. f 64 en 3de
Overmaasschc f 5,75
n Vlaamsche (9,00i
.nieuwe Flskkeeschc
dito mindere (7,50 k
■die, Flakkeesohe en
iwsohe f 7,80 A 8,30,
a Noord Brabantscbe
die, Flakkeesche en
10, dito mindere f 6,20
dito mindere (6,00
lichtere f3,40 A 5,00.
f 225, f 228 A 230 per
Zeeuwsche ,f8^0 A
Evenals de vorige week
ree betrek Lelijk gei nj
sekenia. leder wacht
rtensmarkt den 17den
vee verwacht wordt.
Wo 46.48 ot„ die
kilo, fokvarkena van
iere 60 ot. per week
f 1,28 A 1,32 p. k.
stuks.
i Vlaamache f 7,50 A
vsche zakmsat f 6,60
i Overmaassche en
ier nieuwe Zoeuwaohe
7,00, gestort f7,20 A
che f 6,00 A 6,80.
Sectie. 7
1869. 7
3
5
7
6
6
8
3
3
:hten.
nnep, prijs onbepaald,
r 50 küogoeboter
per half kilo; kaas
ct.overloopers f 6 a
If koeien f 200 a 280,
vaarten f90 A 100,
I veren 85 a 90 ct. per
rette schapen f 23 a 36,
0 a 3peeren f 3,80 a
oters f 1,30 A 1,40 per
X) stuks. Ter markt
ngevoerd 45 partijen
f 1,30 a 1,40 per kilo,
jen voor Engeland 21
iito f5 A 14; graskal-
kangevoerd2 paarden,
skalveren, 3 nuchtere
ren, 409 varkens, 221
2ot., 2dequal. ÖOct.;
qual. 75 ct.; schapen
voor Londen 46 tot
A1!q Hnnenlandtoha AdvertentiSn waarvan da
DRIE MAAL wordt opgegerf-, worde»
.l.okt. TWEE MAAL in rekening gebracht.
voor ruim honderd jaar
jeugdig geneesheerden
Fitter. Van Woeusel, en
komt ,vpoc in een verhandelingwaarin de schr.
den wensch uitdrukt, dat men voortaan de
boosdoeners met zoo maar ter dood brenge,
zonder dat iemand er iets van profiteert, maar
dat men hen moge bestemmen voor ontleed
kundige proefnemingenwaardoor hun dood
van onberekenbaar nut zou wezen voor de lij
dende menseb heid. Dit tamelijk vreemdsoortig
stelsel van strafvordering heeft tot nog toe
geen begin van toepassing gevonden, dl het
moest zijn bij sommige Dajaksche stammen op
Bornéo, waar men de misdadigers, lieden die
het leven verbeurd hebbente algemeenen
nutte onteigent en eenvoudig oppeuzelt. De
kosten van 't proces zijn daar te gelijk mee
gedekt.
In ons vaderland zegevierde nog niet lang
geleden eindelijk de overtuiging, dat lichame
lijke straffen, als xijnde overblijfselen uit eeu
wen vau barbaarschheidbehooren te worden
afgeschaft de doodstraf daaronder begrepen.
In omliggende groote staten is men het, wat
de laatste aaugiat, daarmee nog niet cens:in
Frankrijk, in Engeland wordt nog nu en dan
de doodstraf toegepast. Iu Engeland waren wij
in den laateten tijd zelfs getuigen van een
verrassend verschijnsel, dat namelijk een van
de meest onteerende lichaaraskascijdingen door
zeer velen, nok onder de bekwaamste rechts-
geleerden, beschouwd wordt als het eemg af
doend middel om paal en perk te stellen aan
zekere soort van misdaden. Wij bedoelen het
mishandelen van vrouwen eh het knevelen eq
daarna berooven van weerlooze personen op
den publiekeo weg, (de bedrijven van de wife-
beaters en van de ga rotters), misdaden
die zich, vooral de eerste, op schrikbarende wijze
schijnen te vermenigvuldigen, en die men al
leen met geeselstrat meent te kuipen bestrijden.
Ik wil in deze quaestie geen oordeel uitspre
ken, maar toch ben ik niet geheel vreemd aan
het gevoelen, dat er werkelijk wezens zijn, zoo
diep bedorven en verdierlijkt, dat «ij onvatbaar
zijn voor den invloed van zedelijke strafmidde
len, en alleen afgeschrikt worden door het
vooruitzicht van lichamelijke pijn. Het vree-
selijke van de doodstraf wordt door sommigen
nog verminderd door zeker soort van woeste
heldhaftigheids-vertooning f maar geestlslagen
bij herhaling toegepast, doen meestal den ver
stokten booswicht een weinig tot inkcer komen.
En hoe men er ook over denken moge, de
bescherming van zwakken tegen het brutale
overwicht eens gewetenloozen aanranders ia toch
de eerste eischwaaraan een stelsel van straffen
moet voldoen. Wel mogen wij van geluk spre
ken dat wij inwoners zijn van eén landwaar
lichaamstraffen ter zijde konden worden gesteld,
zonder dat de gevaren voor de phblieke veilig
heid daardoor vermeerderden.
Nog geen halve eeuw geleden
gevangenissen L..
(A<# een paar Leeke-beschouwingen.)
«Wat is' een misdadiger? Iemanddie door
'het schenden der openbare veiligheid dh gan
ache maatschappij bëleedigd heeft. Wat is nu
redelijker, den zoodatfigen eene pijn te
doen lijden waaruit niemand rechtstreeks nut
trekt, dan dat hij ten voordeele dier gansche
maatschappij lijde? dan dat een leven, 'tgeen
toch volgens de wet moet afgesneden worden,
besteed worde om de schadehet leed te ver
goede», ’t geen hij aan anderen heeft'toege-
bracht?”
Deze volzin werd
geschreven öoor een
la&r meer békenden
den wensch uitdrukt, dat
de Ritualriten af te trekken e» om mcb te
wreken-ever den afval der lersche Katholieken,
gedurende de jongste zitting. @ok hij verwerpt
de beschuldigingals zouden de yaticamteche
idee reien verandering gebracht hebben in de leer
der kerk.
Onder hendie met Gladstone's schrijven
instemmen, heeft vooral de aandacht getrokken
de Katholieke edelman Camoijs, die openlijk
verklaart het geheel eens te zijn met Gladstone,
waar deze beweertdat door de jongste decreten
van het Vaticaan veranderingen zijn gekomen* in
de verhouding der Roómsch-Katholieken tot den
Staat. .5
Maar niet alleen ip Engeland, ook daarbuiten
heeft hut schrjjvetr van - den Ex-premier £rctote
sensatie verwekt. Do Paus heeft zichtegenover
eene deputatie van Epgelsche Katholieken hef
tig daarover uitgelatenen meent dat het ge
schrift dat hij echter verklaart niet gelezen te
hebbenalleen is ingegeven door de ergernis
van den gevallen Minister over den grooten voor
uitgang, die het Katholicisme in de laatste jaren
in Engeland maakte. -
In Dllitsohland dreigde de goede indruk,
dien Gladstone’s brochure maken moest, eenigs-
zins, verminderd te worden door eene verkeerde
uitlegging, die door de Engelsche pers gegeven
werd aan het. gesprokene door Dt-raeli, bij ge
legenheid van het jongste banket vso den Lord
Mayor. De premier nl. had, over den werk
mansstand sprekende o. a. gezag I, dat die in
Engeland veiliger wasdan hooggeplaatste pe. -
sonenin andere landen, daar hij gevrijwaard is
voor willekeurige inhechtenisnemingen eu huis
zoekingen. Zooals voor de hand ligtzagen de
meeste dagbladen daarin eene toespeling x>p de
inhechtenisneming van Grad Vou Aruim. Dd
premier heeft zich echter gehaast dien ongunsti-
gen indruk weg te nemen door de oflicteuse
verklaring in de Timesdat hij bij het uiten
dier woorden volstrekt niet aan de zaak van
Vou Ar mm beeft gedacht en daaraan ook niet
heeft kunnen denkenomdat diens inhechtenis
neming i. i. verre van willekeurigintegendeel
zeer wettig is. Of dit werkelijk ’t. geval is B
moet echter nog bewezen wordennog altijd
ontbreekt toch voldoende licht in deze zaak.
DeQraafdle, zooals men weet, óm redenen tan
gezondheid in vrijheid was gesteld, wordt thans
weder iu zijn paleis bewaakt. De aanleiding daar
toe is, dat de Graaf door zijn verdediger, advo-
kaat Munckel, aan de rechtbank di^ papieren heeft
doen' overhandigen,, waarvan hij reeds Juh jl.
aan den Secretaris vah Staat, Von Bulow, ver
klaard had: «Ik.kan daaromtrent geene. nadere
verklaring geven; een nader onderzoek zal tot
de ontdekking moeten leiden, &it zij verleg i
zijn.” De wijzewaarop deze papieren aan de
rechtbank zijn overgegeven, nl. zóó dat de ad-
vokaat van den inhoud kon kennis nemen, heeft
mede tot eene nieuwg lieschuldiging van hoog
verraad geleld. De rechtbank toch weigert den
advokaat als verdediger, dus bevoegd om van
alle stukken kennis te nemen, te erkennen, zoo
lang de akte van beschuldiging niet is over
handigd. Met spanning ziet men de openbare
behandeling van deze zaak t^ gemoet, die met
12 December e. k. zal aanvaugen.
In den Rijksdag hebbên' de nationaal-libe
rale?, de vrij-consefvatieven eu de couse vatieven.
zich bij de behandeling van hét bank wetsont
werp, voor de oprichting van een- rijksbank ver-
kl iard, waardoor, naar zij meenuu, een einde zou
komen aan de soms-gevaarlijke fluctuation der.
particuliere banken. Ten gévolge daarvan is het
ontwerp in handen eener commissie gesteld, die
waarsciiijniijk.de regeenng wel zal weten over
te halen urn aan dien aandrang gehoor te geven.
Bij de stemming over deze zaai had evenwel
een incident plaats, waarvan het gevolg was,
dat de President vau deu Rijksdag zijn ontslag
nam. De meerderheid stelde hem namelijk in
het ougelijk, bij de beslissing over een gerezen
verschil iu de uitlegging van »het reglement
van orde.
Van het wetsontwerp tot invoering van het
burgerlijk huwelijk zal,’volgens mededeelmg der
regeenng, gedurende deze zitting niet veel to
men. Daarentegen verraste zij de, Elzasser af
gevaardigden met een voorstel oin bet gebruik
der Fransche taal bij de rechtbanken in die ge-
TEN.
3
.3
3
.3
>n 1816. 5
10. .5
5
5
2. 5
L1 1000. 5
ƒ1000. 5
2e leen. 4}
19: .4
3
100. f
Deze Courant- wordt geregeldiedepm Zaterdag-middag
verzonden. Prijs:'voor Schoonhoven per drie maanden ƒ0,70.
Franco per post door het geheele rijk 0,80.
hij aonder hulp wederom in de mant’chapjfl^plfchtigè fröften
geworpen, en, door ieder geschuwd, omdat liij gesteld aan’tocli
het tuchthuis bewoond had, buiten de
om door arbeid in zijn onderhoud
vergreep hij zich op nieuw, waartiij
het genoten onderricht hem uitstekend te pas
kwamen werd wederom voor korteren of
langeren tijd blootgesteld aan de zeden-ver-
pestende atmosfeer van den kerker, om zoo
al dieper en dieper te zinken, en niet zelden
het leven te verliezen op een schavot, het
leven, dat met een misstap begonnen, een aan
eenschakeling van wandaden was geworden.
Ook in dit opzicht zijn wij werkelijk veel
vooruitgegaan. Jonge menschendie pas de
eerste schrede gezet hebben op den weg des
kwaads, worden niet meer in voortdurende
aanrakingmet doortrapte boosdoeners gebracht,
en men beijvert zich om hun straftijd te be
nuttigen voor hun zedelijke eu verstandelijke
vorming zoodat zij als bétere menschen op
nieuw de samenleving binnentreden. En in zeer
veel gevallen wordt die intrede hun gemakke-
lijk gemaakt, opdat zij niet, overal verstooten-,
bij herhaling, der misdaad-,ter prooi worden.
De afzonderlijke opsluiting, de celstraf, heeft in
onze rechtspleging een groote uitgebreidheid,
verkregen, en, welke gevarén ook aan dat stel
sel mogen verbonden zijn, bij ons bevlijtigt
men zich om die zooveel mogelijk te voorkomen.
Men laat den zondaar niet troosteloos alleen,
tei wijt de herinnering aan zijn misdrijf hem on
ophoudelijk door de hersens apookt, tot kzjmk-
zinmgwordens toemen bezoekt hem van tijd
tot lijd en spreekt hem een woord vau be
moediging toe, verschaft hem bezigheden, die
zijn gedachten afleiden en niet missen kun
nen een verzachtenden invloed op hem uit te
oefenen, dewijl arbeid altijd veredelt!
Ho daar hebben we al weder een vraag
stuk van beteekenis aangeroeidde arbeid van
gevangenen, ’t Zou onnatuurlijk en wreed zijn,
dq gevangenen tot volslagen ledigheid te doe
men, maar aan den anderen kant, dunkt mij,
zou het onbillijk zijn den misdadiger een voor
recht te guirnendat menig braaf mandie
zich nooit aau de wetten der maatschappij heeft
vergrepen, vaak moet missen. De laatste kan
niet altijd werk vinden, en verkeert dien1 ten
gevolge wel eens in kommervolle omstandighe
den; als er nu steeds gezorgd wordtdat et-n
gevangene werk heeft waaruit hij voor zichzel-
ven voordeol kan trekken, dan geniet hij een
onrechtmatige begunstiging.
Mijns inziens zou er niets onbillijks in gelegen
zijn, als men de gevangenen liet arbeiden ge
heel ten voordeele van den Staat, die ook ge
noodzaakt is m hun onderhoud te voorzien. In
Italië heeft men beproefd om hen te doen ar
beiden aan werken van algemeen nutaan kana
len of wegen bij voorbeeld; en dat ging vrij
goed, except dat er nu en dan een de plaat
poetste, iets dat vermeden zou kunnen worden
door het toeziend personeel te versterkendoor
de arbeidenden bij voorbeeld te ómringen det
een militaire macht van beteekenis. Maar dat
nog daargelaten, er zijn werkzaamheden die in
de gevangenis zelve kunnen verricht worden, en
waartoe weinig oefening nopdig is. Dickens
spreekt, in zijn «Schetsen uit Amerika” van de
gevangenis te Buston, waar -hij -de misdadigers
in een gemeenschappelijk, vertrek bezig vond
met touw pluizen, siroovlechten en manden ma
ken, werkzaamheden die iü de diepste stilte
geschiedden. Dat samenzijn zonder dat er een
enkel woord (mocbt gewisseld worden is volgens
genoemden schrijver nel strafejsteem bij uitne
mendheid, en duizendmaal te verkiezen boven
het stelsel van eenzame opsluiting.
De verpleging van gevangenen wordt ook nu
eu dan besproken. Het spreekt van zelf dat
de lieden uie tot den kerker worden verwezen,
geen gebrek aan het noodige mogen hebben.
Toch moet men daanu voorzichtig zijn, en zich
niet door een ziekelijke philantropie lateu ver
leiden om het deu gevangenen al te aangenaam
te maken, liet is een feu, dat menig huisva
der te vergeefs voor zich en zijn gezin hunkert
naar spijzen, die voor gestrafte misdadigers alle-
daagsche kost zijn; liet is een feit, dat menige
kazerne er onvriendelijker, naargeestiger uitziet
dan de gewone gevangenissen, dat onze dieust-
1 in dfe eerate- meer zijn- bkxit-
’tocht eii koude, dan de boosdoe-
I nerè in hnn comfortabele vcjrblijven. Ziet u,
als het Jot eens gevangenen voor den arme
benijdenswaard wordt gemaakt hoe spoedig
is dan dé gienslinie overschreden, die denier
lijke van de misdaad scheidt!
-Verbanning eh deportatie schijnen in ons
stelsel van straffen ^een burgerrecht te kunifen
verkrijgen ofschoon delaatste in ons straf
wetboek (dat is te zeggen, in de nog altijd ge
bruikte vertaling .van het Code Pénal van Na
poleon) is aangegeven.
Verbanning, het eenvoudig «uit het land stu
ren van lui die men kwijt wil zijn, is dan ook
niet te verkiezen 't is alsof wij de muizen die
onzen proviand bedreigen naar onze buren jagen.
Wij hebben het recht niet om onze misdadige^
den nabuur op den halt te schuiven. Maar
deportatie, het overbrengen van veroordeelden
naar eejiig oord in onze overzeesche bezittin
gen, waar zij dan ondep een waakzaam toezicht
staan, heeft veel voor, zoodat in den laatsten
tijd bij ons nu en dan stemmen worden ge
hoord die aandringen op het bezuren dier straf,
in navplging van* Frankrijk1 en Engeland. Aan
mÊer bevoegden laat ik gaarne de taak, het voor
en legen van het deportatiestelsel te oeredenee-
ren. Mochten wij eenmaal er toe komen, dit
beginsel in onze wetgeving op te.nemen, dan
zal de keus van een verbanningsoord Uel niet
mogen vallen op een tweede Cayenne, waar het
klimaat, de veroordeelden langzaam vermoordt,
of op éen tweede Nieuw-Caledonië, vanwaar de
heeren gedeporteerden zich’ uit de voeten maken
als ’t hun verveelt.
Dat er voor het overige aan onze strafwet-
geving wel wat te verbeteren valt, is reeds zoo
dikwijls gezegd, dat het hier niet behoeft her
haald te worden. Immers, wij sukkelen nog
altijd voort met Franschc wetten van den eersten
Napoleon, waardoor het onlangs mogelijk was
dat een galant fabriekarbeider, die over een hek
was geklommen om voor aijn beminde een
bloempje te plukken, tol een beduidende straf
werd veroordeeld //wegensdiefstal met overk(im-
ming” en de Hemel weet wat verzwarende om
standigheden meer
Dat er een nog gewichtiger vraagstuk is dan
het verband ttisschen misdaad en straf na
melijk het voorkomen van wanbed-rijf door
het aan brengen van- kennis en het aankweeken
van goede zeden, 'met andere woonden, dat
de onderwijzer geroepen is om den rechter het
werk uit de handen te hou.len, dat weten
onze lezers denkelijk ook wel.
’k Wenschte maar dat de Heeren die in
’s lands vergaderzaal beraadslagen over het wel
zijn onzer natie-het ook toonden te welen.
M—e.
Indien het Gladstone, bij het schrijven,zijner
"brochure over de Vaticaansche decreten, groo-
tendeels alleen; te doen ware geweest om popu
lar! teits-bejag zooals in Engeland van cleri
cale zijde beweerd wordtdan had hij zijn doel
volkomen bereikt. Reeds ziet de tiende uitgave
van zijne brochure het licht en schier dagelijks
verschijnen geschriften vaq instemming uf be
strijding onder de laatste dient in de eerste
plaats genoemd een tweede brief van den Aarts
bisschop Manning, waarin deze,-xJp grond dat,
over de burgerplichten der onderdanen op bet
Vaticaansch Concilie niet speciaal gehandeld is,
beweertdat Gladstone’s argumenten eenvoudig
niets beteekenen. Hij houdt het er voordat
de oudminister zich bij zijn geschrijf heeft laten
leiden door den Munchcner oud-katholiek Dollin
ger en vroeger geheel andere denkbeelden was
toegedaan.
Dat dit laatste echter niet het geval is, kwam
duidelijk aan het licht door een. brief in de Times-
openbaar gemaakt en die uit de concdiedagen
dagteekent. Ln dezen brief wijst Gladstone,
destijds Minister, den aartsbisschop Manning
op de verderfelijke gevolgen die uit de afkon
diging vau hetonfeilbaarheidsleerstuknoodzakelijk
moeten voortspruiten.
Een andere bestrijder, Mgr. Capel, beschuldigt
Gladstone van den toeleg om de aandacht vah