r. aio.
ZONDAG 23 MEI.
WEEKBLAD VOOR DE KRIMPENER-,. ALBLASSER- EN LOP1KERWAARD E£T OMSTREKEN.
«7.
«7.
•7.
’«7>.
BINNENRAND.
BUITENLAND.
OVERZICHT.
De ommekeer.
I
100.
5
- 7
is
89.
Deze Courant wordt, geregeld iederen Zaterdag-middag
verzonden. Prys: voor Schoonhoven per drie maanden 0,70.
Franco per post door het geheels ryk 0,80.
Prijs der AdvertentiëhVan 1 tot 5 regels /0,50. Iedere
regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzen
ding franco, en uiterlyk tot Zaterdags-voormiddags ten 10 ure.
«BB» COURANT
- .iTJ-ï
3
4
3
3
8
8
3
en 1816. 5
5
5
k f 1000. 5
kf 1000. 5
2e leen. 4‘
1867/60. 4
3
:1
5
f
89
-Nov, 5
Aug. 5
-Juli. 5
-Oct. 5
1854.
180 ff. a
64. r
5
5
6
7
.4.5
e
.6
6
6
5
44
3
y
idee). f
i 5
'O. 5
5
.5
t. 100. 5
98.
996
107 »/4
86
18./,
861/,
18
16,71.
»’7.
DO
141/.
57*/,
e Sectie. 7
1869. 7
3 I
5 1
7 1
0
8
3 1
CHTBR.
leanep 21,00 4 22;
oter 46 4 50 et., Wel-
ilokaai 126 4 32,
jverloopera f 5 4 7;
f 12 4 13vette kli
ktere idem 4 J gul.
2,00, peeren f 14,00
f 2,50 4 3,00. po
eieren f 3,20 per 100
Handel willig, of-
i aangevoerd 100 per-
t. 2de soort van f 20
■f0,96 4 1,10.
ggen voor Engeland 21
(ito f 6 4 13nuchtere
ei. Aangevoeld1142
eren, 74 nuchtere kal-
m, 303 varkens, 181
Sfl et, 2de qual. 62 et;
qnal. 80 oL; schapen
voor Londen 48 tot
e qnal. f60 en 3de
Vlaamaehe f 8,60 4
lassche f8,30 4 8,80,
nwsche f 7,60 4 7,90,
u Noord Brabaatache
che, Flakkeesohe en
60, dito mindere f 6,50
0, dito mindere f 6,20
f6,96 4 6,40, lange en
145 4 250 per 2100 kilo,
n Zeeuwsche f ö,6ó a
soorten f8,20 4 f8,80.
een aanvoer van on-
handel levendiger dan
0 4 246iiaindere qual.
1180, vare koeien f 90
een £35 4 75, nneh-
•or Engeland 44 4 47
4 8 weken bij ruimen
:t 0,90 4 1,00 per kilo.
16 stuks; eendeneieren
r»«. Puik. Zm...
>he 78.7» ,19,00, go..
blauw, f 7,70 48,00,
i Vluauohe 7,70 4
Vort» (4,80 4 4,90,
JHTKIL
’47,
987.
91
8’7.
20
‘»7.
49
101
’97.
897,
100’/,
101
”7.
172 7,
319
61
601/,
64»/,
°«7i.
278
5821/,
148
de genoemde corn mi wie al zeer wel verstond.
Deze is dan ook over dat votum zoodanig ont
stemd, dat de meerderheid harer leden ontslag
verzoekt.
Zoowel uit de samenstelling der afdeelingen
als uit de benoeming der verschillende com-
missiën bleek dat de republikeinsche meerder
heid haar overwicht had behouden.
Op bet porlogstooneel in Spanje begint we
der eenige bedrijvigheid te heerschen. De Oar-
listen hebben Guetaria en Pampelona gebom
bardeerd en in die plaatsen heel wat schede aan
gericht. De -regeeringstroepen daarentegen be
haalden bij Bruch eene belangrijke overwinning,
waarbij zij sterke positiën veroverden, doch te
vens gevoelige verliezen leden.
Voorts komen er nog dagelijks berichten van
onderwerping van Carlisten en van Ontevreden
heid der bevolking in de door hen bezette pro
vinciën.
Tegenover den Pauselijken nuntius, die af
schaffing der godsdienstvrijheid in Spanje eisch t,
blijft de regeering die vrijheid handhaven. Er is
sprake van bijeenroeping der Cortes.
De budgetcommissie in Denemarken is
het, tcgqn alle verwachting in, onderjmg eens
geworden, dank zij de concessiondie men van
beide zijden deed. Men verwacht nu dat het
ministerie geheel of ten deele zal aftreden.
De reis van den Perziaohon Schah heeft
toch reeds eenige goede vruchten gedragen. Dank
zij het nauwkeuriger toezicht sluit de begrootmg
over het afgeloopen jaar met een overschot. Voorts
worden munt- en postwezen hervormd, en is aan
de onderdanen, gelegenheid gegeven hunne klach
ten rechtstreeks ter kennis van den Schah *te
brengen.
L. M. heeft benoemd tot rechter
in de Arrond.-rechtbank te Dordrecht Mr. II.
W. De Bas, thans kantonrechter te Beverwijk.
Z. M. heeft aan Mr. J. M. Gordon
vergund zijne notaneele standplaats van de gem.
Bodegraven over te brengen naar de gem. Leiden
enheeft benoemd to,t notaris te Bodegraven
J. A. Sperna Weiland, cand.-not. te Warmond.
Z. M. heeft aan D. J. De Kruijff,
op verzoek, eervol ontslag verleend als plaatsv.
kantonrechter te Schoonhoven.
- Z. M. heeftbenoemd tot hoog
heemraad van de Vijf Heerenlanden H. De Jong.
Z. M. heeft benoemd, tot schoolop
ziener in het vierde schooldistrict der prov.
Utrecht Mr. W. H. De Beaufort, te Leusden.
Door Z. M. is aan F. Van der Vliet,
pred. te Reeuwijk, een pensioen verleend van
f 552.
Doot Z. M. is, met ingang van 16
Juli e; k., aan K. Mars, op' zijn verzoek, eervol
ontslag verleend als leeraar aan de Rijks hoo-
gere burgerschool te Gouda.
Blijkens een telegram van den
Gouverneur-Generaal van Nederlandsch Indië,
heeft generaal-majoor Pel, civiel en militair be
velhebber in Atchin, onder dagteekening van
den 15en dezer geseind, dat, volgens ingekomen
berichten, Toekoe Daoed door de hoofden der
drie sagi’s tot Sultan benoemd ia, en dat de ge-
zondheidstoestand bevredigend is, hoewel echter
enkele choleragevallen voorkwamen.
Art. 1 van het wetsontwerp op de
hohdsdolbexd is Woensdag 1.1. door de Tweede
Kamer verworpen. De Minister heeft alsnu het
ontwerp gewijzigd, en het zal alzoo veranderd bij
de Tweede Kamer in behandeling komen.
Dit gewijzigd wetsontwerp bepaalt nu in art. 1
«rZoodra zich bij een bond of eene kat verschijn
selen van dolheid voordoenof zoodra een dezer
dieren door een dol of van dolheid verdacht dier
gebeten isbehoort de eigenaarhouder of hoeder
van dien hond of van die kathet dier terstond
af te maken 'of te doen afmaken of vast te leg
gen en op te sluitenof te doen vastleggen en
opsluiten. Hij geeft van zijne bevinding en van
het door hem of van zijnentwege verrichte on
verwijld kennis aan den Burgemeester of aan den
Commissaris van Politie zijner woonplaats.”
//Tut die kennisgeving is bij ook verplicht,
Wanneer ket hem met mogelijk is geweest den
hond of de kat te doodenop tq sluiten of vast
te leggen.” 4
om deh stam van hel knoestige 3och stevige
restitutiestelsel te hechten. De stam is omge
hakt en de slingerplant kruipt in het Wild over
den grond. De electorale strijd heeft alle scherpte,
alles wat geaccentueerd koude heeten, verloren.
Thans wordt de door ons reeds zöo betreurde
naaktheid der liberalen, bun onvermogen om
actief Op te treden met een nieuw staatkundig
programma, duidelijk zichtbaar. Hun algemeene
geestdrift om de zaak van het openbaar volks
onderwijs te verdedigen tegen iederen aanval
was de mantel, wefke die naaktheid bedekte.
Alles- zal blijven bij het oude.
Van de Juni-verkiezingen is geen nieuw leven
te wachten .ook niet dat leven, dat door den
strijd geboren wordt. De physionomie der Ka
mer zal wel in hoofdzaak dezelfde blijven.
Twee zaken hebben wij thans 'slechts aan ’de
kiezers onzer richting te zeggen.
In de eerste plaats dit. Verheugt in de
werkzaamheid van het tegenwoordig ministerie
op wetgevend gebied. Gij mocht met ons heb
ben geweuschtdat die werkzaamheid had- kun
nen uitgaan van mannen, wier geheel staatkun
dige richting gij deelen kondtnu dat niet zoo
is schikt ir daarin en verheugt u. Kiest daarom
mannendie deze werkzaamheid steunend. w. z.
die bekwaam zijnin staat de voorgedragen wets-,
ontwerpen te beoordeelenvoorts mannen, met
ruimen staatkundigen blik, die niet, vasthoudende
aan allerlei eigen inzichten, het totstandkomen
van hetgeen het openbaar belang zal dienen
telkens pnmogelijk maken. Kiest mannen die
bij verstand in het beoqrdeelen een hart bezitten
voor de algemeene waak een hart dat
toewijden
opofferingen leiden kan.
Dit vooreerst. En dan in de tweede plaats,
houdt oen oog in het zeil. Let op het altijd
woelend streven van hendie aan hunne gods
dienstige begrippen, aan hunne kerkelijkenei-
gingen de ontwikkeling der nieuwere maatschappij
zouden willen ten offer brengen. Nog hebben
zij geene bepaalde plannen voor, naar het schijnt.
Hun restitutiestelseldat eeh plan wasis op
den achtergrond geschoven. Maar zij werken
toch. Kan het niet boven dan onder den grond.
Daarom zoo wij thans niet tegen hen hebben
slag te1 leveren wij moeten ons kruid droog
houden. Het kan te pas komen. Vooralsnog
moeten, wij waken tegen alles wat hunnen in
vloed kan vermeerderen en tegen allen die een
staatsbeleid in hunnen geest voorstaan of zelfs
toelaten.
Dit hadden wij te zeggen.
De eerste eisch is die der geestdriftder toe
wijding aan den vooruitgang van ons maatschap
pelijk en staatkundig leven.
De tweede eisch is die der voorzichtigheid
de welbekende Oud-Hollandsche deugd.
’t Is alsof met het bezoek, dat Keizer Alexan
der aan den Duitsohen Keizer brachtplot
seling alle oorlogsgevaar geweken is. De staat
kundige gezichtseinderstraks nog bezwangerd
met onheilspellende onweerswolken, is opgeklaafd,
en onder de vriendelijke stralen van de zon des
vrtdes wedijveren de organen der openbare mee-
ning om der wereld te verzekeren dat de inter
nationale verhoudingen, bepaaldelijk-die tusschen1
Frankrijk en Duitschlandin -langen tijd niet zoo
vriendschappelijk zijn geweest alg thans. Ja, men
verklaart zelfs niet te begnjpep, hoe die onrust
barende geruchtenwaarvoor geen enkele ge
gronde beweegreden werd aangevoe’rdeen oogen-
blik geloof konden vinden. De Pall mall Gazette,
een Engelsch orgaanmeent intusschen den oor- -
sprong dier geruchten te kunnen aanwijzeu. Het
blad verzekert nl., 'dat voor eenigen tijd door den
Duitschen njkskanselier aan de Bmteiilaridsche
mogendheden eene circulaire is verzonden, waarin
de aanneming van de wet op de kaders door de
Fransche Kamer werd afgekeurdbetreurd en als
gevaarlijk voor den vrede van Europa voorgesteld.
Hoéwel dit bericht eenige waarschijnlijkheid er
langt door de mededeeliog, eenige dagen te voren
in de Times voorkomendeals zou Engeland
in overleg met andere mogendhedenpogingen
in het werk hebbeu gesteldom den vrede tq
t men
S. W. Nj VAN NOOTETSr.
- üitgwera.
^fen' on voorwaardelijk geloof te hechten.
Wat men echter vrij zeker uit al die beweging
op staatkundig gebied mag besluitenis dat
Diitschland het noodig heeft geachthetzij dan
op, officieele of officieuse wijzedan wel door
een wenk aan de dagbladenwaarover het te
beschikken heeft, aan Frankrijk eene waarschu
wing te geven om niet voort te gaan met zijne
militaire toerustingenwaarin men te Berlijn nu
eenmaal niets anders wil zien dan het rijpen der
remcAe-plannen. Niet ónmogelijk «.is het, dat
de invloed van Rusland S Keizer en de tus-
schenkomst der Engölsohö regeering er het
hunne aan hebben toegebrachtom Duitschland
omtienfi die plannen gerust te stellen.
A»n bet voornemen om den Keizer-komng te
bewegen zijne goedkeuring aan de kloosterwet
te onthoudenschijnen de Duitsche bisschoppen
geen gevolg te zullen geven. Daarentegen heb
ben zij, naar aanleiding van het antwoord dat
zij ontvingen op hun protest tegen het wets
ontwerp tot inhouding der staatsbezoldigiug, een
nader schrijyen aan den Keizer gerichtwaarin
zij de verwijten ongegrond noemen en als hunne
iunige overtuiging uitspreken dat de Pauselijke
Stoel gaarne aan alle billijke eischen der regee-
ring te *gemoet komt, gelijk zij dat immer
te voren deed. Gematigd genoeg voorzeker
indien het verschil in opvatting tusschen rp-
geering en episcopaat over de quaestiewat
als billijke eischen beschouwd moet worden
maar piet zoo hopeloos groot was. Sommige
schijnen dan ook eene verzoening tusschen
Italië en Rome nog eer mogelijk te achten,
de algemeene vaak een hart dat sick ka»cUu tiwaehen Diutaeixland en Rotte. Naar men
Jdendat in geestdrift ontvlammendat tot wil, zouden de lerscfie bisschoppen zelfs eene
ernstige poging willen aanwenden om den Paus
te bewegen, zij het ook met zware offers, zich
met de regeering van Victor Emanuël te ver
zoenen en daardoor Duitschland' te isoleereu.
Eón der leden van het Engelsche parlement zou
daartoe expres naar Rome zijn afgevaardigd. Zoo
er al ooit kjyis zou bestaan zulk een poging
met goed gevolg bekroond te zien, thans zeker
niet, nu de Itahaausche Kamer van afgevaar
digden nog pas zeer onlangs de regeering aan-
spoorde om de rechten van den Staat tegenover
Bome te handhaven, en daarvan haren verderen
steun afhankelijk maakte.
Daarenboven zou elke stap nader tot Rome,
haar ook verwijderen van Oostenrijk, Rusland
en Duitschland, wier steun het jonge Koninkrijk
nog zoozeer behoeft. Alles duidt aan, dat dit
dan ook allerminst het streven der regeeriug is.
Integendeel, de wijze wjiarop Keizer Frans Jo
seph en de Duitsche Kroonprins door Victor
Emanuël ontvangen zijn, bewijzen hoezeer Italië
er prijs op stelt om de banden vah vriendschap
al nauwer en nauwer toe te^halen.
De Keizer van Oostenrijk is intusschen
van zijn uitstapje uaar Italië en door Dalmatië
wedergekeerd, zeer tevreden over de ontvangst,
die hem allerwege te beurt viel. 7n de harte
lijke wijze waarop de Vorst van Montenegro
en de gezant van den vorst van Ru menie, die
den Keizer op zijn reis kwamen compliinentee-
rén, ontvangen werden, zien de officieuse bladen
almede bewijzen' van toenadering tot Rusland
en dus eene nieuwe bevestiging vau het- driekei-
zers verbond.
Eindelijk is. in de Nationale vergadering van
Frankrijk het bekende voorstel van Cour-
celles, om de supplementaire verkiezingen te
schorsen, iiji afwachting van de geheele ontbin
ding der vergadering, m behandeling gekomen.
Een amendement om het tijdstip dier ontbin
ding nu reeds vasl> te stellen of anders alle
aauvullingsverkiezingen op eens en gelijktijdig
te doen plaats hebben, werd m< t groote meer
derheid verworpen en hfet voorstel onveranderd
aangenomen.
De regeenqg heeft intusschen een aanvaog
gemaakt inet jie indiening der wetsontwerpen,
die aap eene ontbinding moeten voorafgaan en
wel in de eerste plaats van een ontwerp rege
lende de samenstelling van den Senaat.
Een voorstel van den Minister van Justitie,
Dufaure, om die ontwerpen te stellen in handen
der befaamde commistie van 30, werd gelukkig
verworpen en aldus de kans verbeterd om de
I behandeling dier voorstellen niet al te zeer op
i- *- een kuiret die
pUateaaig J>RlÉ MAAL wordtWpgeger«n, worden
■leelita TWEE MAAL in rekening gebracht.
De wensch, aan het slot van ons laatste ar
tikel over het restitutiestelsel uitgesproken, is ver
vuld, eerder dan wij hadden durven hopen en
langs een anderen weg. Niet een lid der libe
rale partij, maar de hoofdman der anti-revolu-
tionairen zelf, heeft aan de Regeering den eisen
gesteld, dat zij de nevelen, die hare plannen tot
wijziging der school Wet' omringden, zoude uiteen
drijven. Daarvoor verdient hij dank; te meer, om
dat hij er de gunstige verkiezingskansen zijner
partij bij heeft Verspeeld.
t)f was het misschiennaast zijne begeerte
naaf waarheid en licht nog eene and^-e over
weging, die h^m leidde? Immers in het kamp
der anti-revolutionAiren zelven werd het res-
titutiqstelsel niet eendrachtig toegejuicht. Had
de veldheersblik gefaald Bleek hij zijn leger
niet te hebben gekend, den invloed van zijn
bevel te hebben overschat? Zoude misschien eenq
mogelijke toezegging der regeering, de muitende
troepen, door bet uitzicht op een onverwacht
voordeel, onder de discipline hebben terugge
bracht.
Het is jnpgetijk. Doch, hoè dan ook, het licht
gekomen.
Men verlangt, heeft Mr. Heemskerk den inter-
pellant Dr. Kujper toegevoegd, een claim, een
recht van het bysonder onderwijs op onderstand
uit de kas van staat of gemeente erkend te
zien? Ik kan verklaren, dat dit denkbeeld van
eene herziening der onderwijswet niM ten grond
slag zal liggen. De regeering volkomen vrijheid
van het bijzonder onderwijs, wil erkenning van
het onkreukbaar recht der ouders, wil eerlijke en
billijke gelijkstellmg van openbaar onderwijs en
bijzonder, met meerdere zorg echter voor het eer
ste, als door de grondwet aan de aanhoudende
zorg der overheid aanbevolen.
Geen restitutiestelsel dus, in welken vorm ook.
De uitdrukking der regeering omvat alle onder
scheidingen. Immers, het woord restitutie is
eigenlijk niets dan eene uitdrukking (met vol
komen juist bovendien) voor subsidie, met aan
wijzing van den rechtsgrond waarop die eisch tot
onderstand wordt gebouwd. Welnu, dien rechts
grond heeft de regeering niet willen aftnnemen.
Daarmede heeft zij zich dus aan de geheele re
denering, die het restitutiestelsel moest aanbe
velen, vijandig verklaard. Wel beeft zij hare
overwegingen niet gegeven, maar hare beslissing
was duidelijk en moet onherroepelijk wezen.
De Standaard heeft den invloed dezer gebeur
tenis erkend. Het restitutiestelsel is als shib
boleth voor de aanstaande verkiezingen terug
genomen. Het is niet begrepen door velen
onder de eigen partij, het is miskend en gepa
rodieerd door wie vroeger den schijn hadden
bondgenooten te zijn, doch nu afvalligen waren
geworden; het is verstooteu door eene regeering,
van welke men althaus iets ten behoeve van het
bijzonder christelijk onderwijs verwacht had.
Het machtwoord der restitutie zal dus in
Jnni geen wachtwoord wezen. Dat is de om
mekeer. Daar is meer; de ordeloosheid in het
leger der anti-revolutionairen is gebleken. Het
zal nog in de tucht moeten worden ouderwezen.
De Standaard zal voortgaan, de deugden van
het restitutiestelsel door de geloovigeb meer en
meer te doen inzien. Dat zal geschieden vóór
de verkiezingen en daarna; de electorale strijd
zal daar dus buitenom gaan. Dat ouderricht
zal zich schikken in de nederige rol vau voor
bereiding voor betere tijden, die wellicht een
maal komen zullen. Eu in Juni? Dan zal
men het eenvoudige rallegaArsysteem” van vroe
ger volgen. Men zal stemmen naar de omstandig
heden liefst een volbloed anti-revolutionair, kan
dat met, dan een zwakkere broeder die toch
het christelijk bnderwijs is toegedaan, eindelijk,
doch uiterlijk zal men tevreden zijn met een,
die de klachten van het' bijzonder onderwijn
niet volkomen ongegrond vindt.
Die ommekeer zoo ter elider ure brengt in
derdaad verlegenheid. De J uni- verkiezingen wa
ren eenmaal begonnen zich Kis een slingerplant handhavendoet
verworpen
goed daaraan vooralsnog de lange baan te schuiven,
