i
d
jfr
ZONDA& 30 mi
N*. 372.
le^krft
1876.
Invent
7
4
r
i
,iR1
^7„
;r‘
9’7«
»’7< I
H7.
I I «WEEKBLAD VOOR ,ZÜIIHHOLLAHD EN UTRECHT. H, i
i M-3 --—iI, -
Tw-. ij
«7. i
BUITENLAND.
OVERZICHT.
iten op zee?'-
i «Igwneen ilcle H
BINNENLAND.
'1
[uii
i
18
yaar|
39«/4
iosy,
90-/.,
90»/„
«13
tó,
it i
i‘ in®
vanij den «I
tan ^vooijofli
■1
I
87
825
97>/t
68>/4
877.
83
20*/4
101
8ÖV,
12«/4
{én
Wi
ijmen.
ft"’
feker,
iBestmêr,
•cheè^dek
Piet
op eei
buis
morgen als kapiten
Prys der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels /0,50. Iedere
regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzen-,
ding franco, en uiterlijk tot Zaterdags-ioormiddags ten 10 ure.
Ï1 VAN NOOTEN,
3 Uitgever».
J.
WO..
_vaan
anders geworden. Wij zijn\ groote
iele gewu,
Jter1ste
r half kilo
31 et.,
lammeren
half kilo;
ardappelen
ot, eieren
;r van on
en williger
ndere qua),
oeien f 100
f 4,60 i 10.
rarkens van
ras fl.Mi
ige Zeeuw-
0,70, goede
Vlaamscha
en blauwe
e f7.7Qè
i 7,80.
winter rak-
’Iskkeesch»
scbe watr
obe f6,00
i 6,70.
iOUTfiN
M7,
933
545
125 V,
6’7.
10"/l«
was vooral
1,30.
gen f 1,50
15; wol-
UMJgevoerd.-
1veren5
lammeren,
f geiten,
al. 75 et.,
(0,96, 2da
lo.
or Londen
i qual. f 56.
0 10,40,
keesche en
n mindere
f 8,00 i
iche, Over*
1,00.
ermaaasche
6,10.
0 a 5,60.
10 kilo.
88
96»/,
96
i 771/.
93
90
J..91 Juli.
99
187.
587.
1007.
SCHOONHOVENSCHE COURANT
Deze Courant wordt geregeld iedered, ®ffcerdag-middag
verzonden. Prijs: voor Schoonhoven per dricA 1 A n
Franco per'poet do0r het geheele ryk 0,l
Alle iinnenfaiidtckel
plaat ting 3 amoZ worut
lóu door inenitó
iga op den torn?
laad, de niati'b#';
Waren in de eejrB
io* 1
W4 -I
259 If
i)
^erdtósteléf:
-achtdfi
van d<
dan z
gevera
Indero
eeuw
en al had nog geen W
flinke woorden ge^ongeiWiv
<l)p zee heeft krachj.
Zout water geeft het'
de overtuiging, in <*-
gesproken, leefde in het hart
moet voor een
de zucht naar
itschappelijke
cr van die
hebben
j>m, en
leel geen
iloekèn zeeman
cijn Sollicitatie,
kee, Otty een flinke
in elkander wij-
j meihgeendiefc
sort «ingegaan,
VWial door
Mbpgeklom-
4
«uqlit voor/
itd« 'fan
'j die’ ook begonnen jwas met op
ij sdek den zwabber te Miiteeren, op efen
lein, in nederige omstandigheden geboren^
Jan De Lapper die vandaag in zijn poö
op een oude schoenzool zat te hakken
en morgen als kapitein met zijn schip de zee-
kasteelen des vijand» bestookte. Ëeu aantal
groote namen, die in de geschiedenis van het
Nederlandsch zeewezen voor eeuwig gedenkwaar
dig zullen blijven, zouden te vergeefs gezocht
worden m de geslachtsregisters van adellijke fa mi-
bën of van den deftigen burgerstandde wieg
van zoo menigeen, die den buitenlander respect
voor de statenvlag wist af te dwingen, moet
opgespoord worden op het nederig kamertje
van deze of gene achterbuurt. De zee gaf niet
alleen brood en rijkelijk brood 1 maar odk
roem en grootheid.
In latere tijden is er veel verandering geko
men in de eischen die aan een zeeofficier of
een gezagvoerder bij de koopvaardij gesteld
worden. De uitbreiding, door andere natiën
haar zeewezen gegeven, de toepassing, op
Bsohaal, van den stoom op de scheep-
vorderingen ook op dat gebied zoo
menigvuldig, zijn oorzaak geweest, dat weten
schappelijke ontwikkeling minstens evenzeer m
aanmerking moest genomen worden als practi-
sche ervaring, en daarmee werd.de kans op
bevordering van hen, die niet van' jongs af
een goed onderwijs mochten genieten, gaande
weg kleiner.
Wil men evenwel de uitmuntende elemen
ten, die ook in onze lagere volksklasse- aan
wezig »yn, dienstbaar maken aan den bloei
van ons zeewezen, dan moet er iets gedaan
worden, om ook voor min gegoeden de gelegen
heid open te stellen tot het verkrijgen van
die kennis, die onmisbaar is voor het afleggen
van de noodige examens. Menig ouder zou
zijn flinken zoon met genoegen voor de zee
afstaan, ware hij verzekerd van de kans op
een werkkring, eenigszins boven het gewone
peil verheven: al is het waar, dat slechts een
kleine minderheid het tot de hoogere rangen
zou brengen, het feit alleen dat de gelegen
heid bestond zou voor velen een aansporing
zijn. Als bij voorbeeld de jongens van de
Leidsche kweekschool later gelegenheid vonden
om hun studiën kosteloos voort te zetten, en,
bij genoegzamen aanleg, geholpen werden om
de examens voor den officiersrang af te leggen,
als het gouverne neut, niet tevreden met het
overlaten van de opleiding van jeugdige zee
lieden grootendeels aan particuliere krachten,
zelf inrichtingen daartoe opende, en die op
leiding ten einde toe geheel voor Kijksrekening
wilde nemen onder voorbehoud wellicht van
restitutie van gemaakte kosten door de reede-
rijen die de aldus gevormde zeelieden zpuden
wenschen in dienst te nemen, dan zou van
lieverlede de lust voor het vnaar zee gaan”
grooter worden. Bij het kiezen van een werk
kring wordt terecht in de eerste plaats aan
de ‘toekomst gedacht; het is daarom van over
wegend belang, het uitzicht daarop zoo ruim
mogeiijk te maken.
De pensioneenng van uitgediende zeelieden
mag ook wel eens in overweging genomen
worden. Zou het niet mogelijk zijn, een alge
meen fonds in het leven te roepen, waartoealle
zeelieden het hunne bijdragen, onverschillig of
zij den staat of particuliere reederijen dienen,
en percentsgewijze van hun gage berekend?
Janmaat is in den regel zorgeloos; het geld
dat hij met zwaren arbeid op het golvenveld
verdient, strooit hij gaarne met volle handen
uit wanneer rijn voet den vastenfllwal drukt.
Hij aóu er echter niet op tegen hebben, |een
deel van /zijn mnandgeld tq moeten ^‘missen om
op zijn ciiiden dag nipt j hülpelc&>^ in de wekeld
te staan.
Eindelijk, -4 wij willen met oflderwerp niet
ibitpittên, maar alleen een paar 'lósse wenken
in bet midden brengen, moeten we nog
mede zingen in het orkest van de ^ö|e stemmen,
die op j een betere behandeling va$ de schepe
lingen pij de Marine aandringen, j Aanleiding
paartpe vinden we in het berjcht, dat weinige
'dagen'1 gele^n, ondanks den afkeqi dien men
algemeen aan den dag legt tegen lijfstraffen
lop de schepen, op nieuw te Vlissmgen aan
(boord vanljhet wachtschip vDe Adder” eed
jongen op ob bekende gruwzame manier is afge
straft geworden. Welke overtredingen ook die
executie hebben uitgelokt, de commandant die
haar gelastte heeft de püblieke opinie tegen zich,
al staan nog de lijfstraffen m ons verouderd
strafwetboek voor het krijgsvolk ter zee aan*
geteekend. Tot op zekere hoogte zouden we
kunnen aannemen,' dat de bevelhebber van een
vaartuig in volle zee, waar de gewone straf
middelen niet voor het grijpen zijn, m Zeer
ernstige gevallen wel genoodzaakt is zijn toe
vlucht tot handtastelijkheden te nemen, maar
op een wachtschip, onder het gehoor en
in het gezicht van de burgerij eener haven
pis nts, is er toch wel iets anders te vin
den - «ta mU's de ergste odftredingen te doen
boeten. liet moet ieder, ^ie het wèl meent
met onze zeelieden, genoegen hebben gedaan
oit de dagbladen te vernemen dat aan het
Departement van Marine een speciale commis
sie werkzaam is om een nieuw strafwetboek,
waarin het vslaan” niet meer is opgenomen,
samen te stellen.
Ook wy, wij hebben den kloeken, oppassen-
den zeeman hef; wij begroeten in hem een
der krachtigste bevorderaars van het welzijn
des vaderlands. Zyn positie, zijn uitzichten te
verbeteren, zijn peil van verstandelijke en zede
lijke ontwikkeling te verhoogen, achten wij
dringend uoodig, en het zou zeer te wenschen
zijn als de bevoegde machten konden goed
vinden daaraan haar zorgen te wijden.
Wanneer wij derhalve bij deze de urgentie
vragen voor deze aangelegenheid, dan rekenen
wy. op den bijval van al ouze lezers.
Het voorstel tot wijziging van de wet op het Hoo-
ger Onderwijs in Frankrijk is oorzaak geworden
van een eerste conflict tusschen de beide wetgevende
lichamen aldaar. Dank zij de heftige en welberekende
bestrijding van de Broghe, Wallon e. a. oud-conser-
vatieven, heeft de Senaat met eene meerderheid van
slechts 5 stemmen geweigerd over te gaan tot de
behandeling van het voorstel, dat aldus verworpen
is. Indien de meerderheid door deze stemming het
bewijs heeft willen geven, dat zij ‘t geheel eens is
met haren voornaamste» woordvoerder, de Broglie,
waar deze de roeping van den Senaat omschreef, dan
tal het zeker bij dit eerste conflict niet blijven. De
Senaat, zoo betoogde de hertog, was het eenige re-
geeringslichaam, dat een duurzaam karakter droegen
’t was dus zijn taak om neigingen tot plotselinge ver
andering te voorkomen. Deed hij dit met, dan zou de
revolutiegeest telkens met nieuwe eisehen voor den
dag komen. Dufaure bleef het antwoord op dit be
toog niet schuldig, doch het gelukte hem niet de
nederlaag te verijdelen. Toch heeft de oppositie haar
doel niet volkomen bereikt. De president Mac-Mahon
toch heeft geweigerd het ontslag van den minister
van onderwijs Waddington aan te nemen en deze
weigering heeft nog meer beteekenis gekregen door
het votum van vertrouwen, in het kabinet door de
Tweede Kamer uitgebracht, nadat de regeering bij
monde van Marcére op nieuw eene verklaring ten
gunste der republiek had afgelegd. Aanleiding tot dit
votum was een aanval van den Bonapartist de
Cassagnac over de benoeming van zekeren maire,
die in zijn oog wat al te geavanceerd was, en mis
schien ook wel voor een gedeelte de oorlogsverklaring
van den Senaat Men acht het thans zeer wel moge
lijk dat deze hare oppositie voortzet door verwerping
ook van het ontwerp gemeentewet, dat bereids door
de Tweede Kamer is goedgekeurd.
De overlegging der stukken op de Oostersche
quaestie betrekking hebbende, in het Bngetaohe
parlement, heeft de regeering volkomen gerechtvaar
digd. Bij monde van haren leider, lord Hartington,
heeft de linkerzijde in het Lagerhuis verklaard, dat
zij geen aanleiding vond om een motie van wantrou-
wattman M
t opffgffeven^ toerden ulecht^
n opzichten jsta^n Jlo'
gjenwoordigen] tijd tei) ‘jd
Sm pitdenibloeitija iflosit
^eeni&de Protincicn ffién
i de ^nndacllt korden' 'lis
Ml vtfii onW ze^wezonu fl
kan)tde Mëntieii|dëIJ}
Jplaawj echte.'1 robbend
wërlaiwsch ïÜchteri’ideJ H
n 'A 1 i'
.1 de zee is Mrootbq IL
zoetste brooal” m
die eepvoudige regelen yit-
o4 »M.«t van eiken Neder-
landseben jongen. vMaar wat den Nederland-
schen gast bet beste pastisin dén mast
Die uitspraak vap denzelfden volksdichter was
toen een algemeen nationaal beginsel.
Pe zee heeft ons volk groot gemaakt. Het
golvend pekelvdd was het oorlogaterrein, waarop
de vijanden van ons geroeenebest tot reden
werden gebracht, en een Hollandscb zeeman
was in die dagen dubbel éen Hollander. Als
de jongens pas praten kondendan verklaarden
zij reeds dat zij wanneer zij groot zouden
zijn, het zeegat uit wilden, en geen zorgvuldig
vader of angstvallige huismoeder voelde bij die
woorden den schrik hun om het harte slaan.
De hangmat aan boord was een even veilige
slaapplaats als het donzen ledikant, en,
was bet geen benijdeuswaardige werkkring, de
Nederlandscbe vlag te gaan ontrollen in oorden,
die men ter nauwernood bij naam kende?
Dat is nu heel i
nog altijd een zeevarende natiein dién
zin, dat wij er een oorlogsvloot en koopvaar
dijschepen op na houdenmaar het gaat zoo
héél gemakkelijk niet meer om er bemanning
voor te vinden. De lust om den staat op zee
te dienen of voor particuliere ondernemingen
zich beschikbaar te stellen is zoozeer vermin
derd, dat menigmaal schepen moeten bemand
worden met het schuim van vreemde natiën,
en men aan boord van een koopvaarder som
tijds gelegenheid zou hebben oin op een ge
makkelijke manier vergelijkende taalstudiën te
maken.
Toch zijn er enkele verschijnselen waar te
nemen, die in dit opzicht op een betere toe
komst doen hopen.
In de eerste plaats is het opmerkelijk, dat
ieder jaar bij de loting voor de nationale
militie zich meer liefhebbers voor den zeedienst
aanmelden, dan noodig zyn. Nu moge dat op
zichzelf nog geen bewijs zijn voor de bijzondere
voorliefde van onze negentienjarige jongeling
schap voor de zee, immers, de aanvraag
geschiedt bij de meesten omdat de afkeer voor
het leven in de kazerne, gelijk zij thans nog
is ingericht, bij uitnemendheid groot is, het
bedoelde feit mag toch wel worden aangevoerd
als een grond voor de stelling, dat de Holland-
sebe jongens en de zee nog niet voor goed
met elkander hebben gebroken.
Vervolgens mag met ingenomenheid worden
gewezen op de hoogst gunstige resultaten, ver
kregen door de Kweekschool van Zeevaart te
Leiden, aan welke inrichtingluidens haar
jongste jaarverslag, gedurende haar twintig
jarig bestaan meer dan tweeduizend knapen
voor den zeedienst zijn opgeleid geworden.
Maar waar zich teekenen van beterschap
voordoen, is het geenszins van belang ontbloot
eens te overwegenof er niet nog iets meer
kan worden gedaan ten einde wat spoediger in
een gewenschten toestand te geraken. Schryver
dezes roert dat onderwerp aan, omdat hij van
meening is dat het voor ons volk een levens-
quaestie is, evenals voor onze naburen aan de
overzijde der Noordzee. Onze handel, die de
gansebe wereld tot zijn domein mag en moet
annexeeren, kan niet bestaan, als het ons ont
breekt aan zeelui.
Dat in de zeventiende eeuw het aanbod van
nianden f 0,*70.
wan of afkeuring in te dienen. Uit de gvwiaaelde en
overgelegdc stukken blijkt dan ook de liberale
pers erkent het volmondig d»t de houding der re-
geering zuiver onpartijdig ia geweest en dat noch
materieel noch moreel eenigen steun aan een der
twistende partijen verleend Is. Een minder gunstig
licht verspreiden die stukken over de Staatkunde raff*
Rusland, dat eerst toen het te laat was flink tegen
over Servië optrad, en over de bedoelingen van
Servië en Montenegro, die blijkbaar alleen den
oorlog verklaarden om in troebel water te visschen.
Tot hqg toe waren de kansen hun eenter nietgun-
stig, want hoe verward en overdreven de berichten
van het oorlogstöoueel ook zijn, zooveel is thapa met
zekerheid daaruit op te maken, dat de Serviërs al
hunne vobruitgebraohte positiën hebben moeten ver
laten. Dit wordt thans uit Belgrado zelf erkend. Ook
de Mqntenegrijnen leden bij BUgiaeen gevoelig ver
lies. $taan de zaken van die zijde voor Ttüjüjw
niet zoo heel ongunstig, ernstige moeiehjkheden drei
gen op diplomatiek terrein. De bestaande onzekerheid
wordt voortdurend gaande gehouden en aangewakkerd
door allerlei geruchten, die reden geven om de officieels
verklaringen van non-iaterventie m twyfel te trekken.
Zoo verzekert de Observer dat op de jongste bijeen
komst van de keizers van Oostenrijken Duitschland
te Salzburg ernstig beraadslaagd is over de nood
zakelijkheid om aan het moorden en bloedvergieten
op het Schiereiland tu den Balkan een einde te
maken. Van eene andere zyde wordt weder bericht
dat, hoezeer de keizer van Rusland ook voor den
vrede gestemd is, men in regeeringskringen toch de
mogelijkheid voorziet, dat de oorlogspartij d? over
hand verkrijgt. Brengt men deze on-dits m verband
met het feit dat de Russische gezant te Cpnstanti-
nopcl, generaal Ignatieff, zyn post verlaten heeft om
waarschijnlijk niet weer terug te keeren en dat men
dit overhaast vertrek toeschrijft aan voor Ruslands
Staatkunde zeer compromiteerende, die in handen van
Midhad Pao ba gevallen zijn, dan zal men moeten toe
stemmen dat het voorzichtig is op alle mogelijke
eventualiteiten voorbereid te zijn.
In Duitschland maakt men zich gereed voor den
verkiezingsstryd. In October nl. zullen de verkiezingen
voor het Pruisisch huis vau Algevaardigden, in
Januari die voor den Ryksdag plaat» hebben. By die
gelegenheid zal moeten blijken of de pogingen om
eene nieuwe conservatieve p«rtij te vormen kans van
slagen heeft. Het programma dier nieuwe partij ver
meldt o. a herzi ning der kerkelijk-staatknndige wet
geving, om zoodoende een einde te maken aan den
strijd tusschen Kerk en Staat. Voorts eischt het, met
behoud der constitutioneele eenheid, meer zelfstandig
heid voor de verschillende Duitsche staten.
De Minister van Financiën in Spanje is afgatreden
om redenen *jvan gezondheid; zijn broeder heeft de
portefeuille overgenomen.
In Portugal is dezer dagen de 43e verjatodag
van de af kondiging der constitutie met luister gevierd.
Tot lid der Prov. Staten van
Utrecht is in het district Utrecht gekozen Mr.
O. G. Berger van Hengst, met 168 van de
216 uitgebrachte geldige stemmen. Op den
heer J. P. Havelaar waren 45 stemmen uit
gebracht.
Voor de verkiezing van één lid
voor den Baad te Arkel zijn 1.1. Dinsdag 26
stemmen uitgebracht, waarbij 2 van onwaarde.
Gekozen werd de heer D. Besoort met 16
stemmen; de heer J. De Jong verkreeg 7 stem
men en de hh. C. De Jong Cz. en O. A.
Muijlwijk elk 1.
De door den Baad dergemeente
Vuren vaètgestelde rekening over 1875 bedraagt
in ontvangst f 6602,27 en in uitgaaf f 4863,046,
sluitende alzoo met een batig saldo van f 739,22*.
Bij -gelegenheid van het in de
vorige weer luisterrijk gevierde 60-jarig jtbilé
van Prins Frederik der Nederlanden als chef
van het 2e Westfaalsohe regiment No. 15, heeft
de prins aan het regiment eene schenking gedaan
vau 10.000 Mark, en wel: 5000 Mark ten
behoeve van hulpbehoevende onderofficierendie
recht op burger betrekkingen hebbenen 5000
Mark op gelijke wijze voor officieren. Aan de
troepen schonk de prins 1600 Mark om feest
te vieren. Het officierscorps bood den jubilaris
een feestgeschen» aan, bestaande uit een monu
mentaal postament van massief zilver, waarop
een soldaat ais vaandrager te veldeop de voor
zijde het Kon. Ned. wapenen daaronder de
opdracht
Aan Z. K. H. den Prins Erederik der Neder
landen bij liet 60-jarig jubilé als chefeerbiedig
aangeboden door de officieren van HD. regiment.
De drie ovenge velden van het pedestal be
vatten in chronologische volgorde de hoofd-data
uit de geschiedenis van het regiment.
Van den Gouverneur-Generaal
van Neerlands-Indië is het bericht ingekomen
dat ook Z.Jitx. bereidwillig het Eexelidmaat-
Sw <fc W.
ïl ,1 4-r
^'Scheepsvolk zqp a&jzienlijk wMj^ i
'ueel worden toegeschreven d
{avonturen, di.Q destijds alleglmaat
«Jansen bezielde. 'De Nedermnder
fei leek w*él buskruid ih fybloed Id be
diers pappqt w«s osn vJrWfen beiflgldpi
Mpnzq méisjes maaïteu et-Jn ’t geheel
rtieiiszaak Van/ daw zij eé^kloekèn ze
:W|ig bescheid ga^èn orfi
clil velen gingen oofa rmafi
■itfe t te veroveren. 1
top het vqorbeel^Jvaifc
efen armen Idrmin^ aiii
door vlijt, VfloHWppaiMenö
ipt rheid tot een ,‘lroögeq} ra]
Het prikkelde de eerzi;
was een zeer lofwaard1!
dat men kon v