zome e imsm
N°. 373.
1876.
EEKBLAD VOOR ZUID-HOLLAND EN UTRECHT.
S. W. INF. van nooten,
Uitgevers.
27.
”7.
837,
"7>.
27.
•■’"“ïjiïn
larnoMn^
geiten.
BINNENLAND.
Jongeheeren en Jonge
juffrouwen.
BUITENLAND.
I
SCHOONHOVENSCHE COURANT
55 jaren.
5
7
veel
7
7
3
5
7
6
3
3
5
5
6
7
5
6
6
6
6
5
M
3
3
f
5
5
5
5
5
5
5
5
5
t
i.
1878.
Gelder.
ran C. J. Van
Col.
19 Juli: 177
>r half kilo;
per half kilo.
van de
Spectator”
UP/,
IO/*/,
35*/,
127.
pc
3
4
8
3
3
3
3
5
5
5
5
5
4
3
5
5
5
door eene latere
jnige Stukken geschut
idoch het is niet*
de Herzegovina mis-
de preten-
897,
93%
871/.
828
98
Prijs der Advertentiën Van 1 tot 5 regels 0,50. Iedere
regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzen
ding frénco, en uiterlyk tot Zaterdags-voormiddags ten 10 ure.
67.
8’7.
Alle binnenlandeche Advertentiën, waarvan de
plaatsing 3 maal wordt opgegeven, worden slechte
2 maal in rekening gebracht.
1017,
281 7,
230 7.
95
937«
2S J,||_
827,
757,
98‘71.
97
98
M"/l.
1«7
”7.
"7.
777,
8’7.
«7..
957,
8’7.
318 7,
320
527,
527.
557,
«7„
548
120
687.
”7.
307.
397,
1037,
ing tot den
■d 160 par
ade soort
>r Engeland
gen fl,50i
langevoerd
«1. 75’W.,
f0,95, Vdc
iilo.
oor Londen
Ie qual. f 56.
80 10,30,
kkeesche en
en mindere
f7,80 a
f,70; Over-
?,80.
T«rmaassche
1 6.00.
>0è5,50.
00 kilo.
icele gew^a,
boterlate
half kilo
6 a 30 ot,
1, lammeren
r half küo.
aardappelen
eet, eieren
>er van on-
:n van Wel
le vette en
nmarkt was
iden vlugge
>1,40 p.k.
XOUl'w
Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag
verzonden. Prys: voor Schoonhoven per drie maanden 0,70.
Franco per post door het geheele ryk 0,80
Alle binnenlandtche Advertentiën, waarvan de dat nooit, want mama vindt dat vcommun”
gelijk zij het noemt. De jongeheer bouwt wat,
vltcht wat, knipt wat, knutselt wat, mama
noemt dat fröbelen, weet u, en o, dat ontwik
kelt zoo! ’t Is dan ook curieus, hoe vontwik-
keld’" zoo’n mannetje ook al is: bij doet zijn
papa vragen, waar je versteld van zoudt staan;
en papa, opgetogen van bewondering voor de
zucht tot onderzoek die zijn zoontje aan den
dag legt, beijvert zich om al de vragen van het
wijsneuzig kereltje zoo nauwkeurig en uitvoerig
mogelijk te beantwoorden, ’t Is waar, de heer
zoon luistert volstrekt niet naar het antwoord,
dat hem niet de minste belangstelling inboe-
zeint, hij heeft alleen zijn vraag gedaan, om
dat hij weet dat het papa’s eige^iefde streelt
aldus door zijn veelbelovende telg te worden
ondervraagd.
Is het wonder dat
gevleid over zijn
deze weder eeniguins goed gemaakt d<
overwinning, waarbij zij zelfs eei
en eenige vaandels bemachtigden
temin een feitdat de inval in
lukt is.
Te Belgrado Servië’s hoofdstadmaakt de preten*
dent Peter Karageorgewitscb zich de nederlagen van
het leger ten nutte om de bevolking tegen Vorst
Milan in te nemen. Servies toestand vooral is dus
alles behalve bemjdenswaardig.
De Italiaansoho Senaat heeft bij de nieuwe
stemming over de bekende quaestie der vrijhavens,
waarover, zooals men zich herinneren zal, de eerste maal
de stemmen staakten, het regeenngsvoorstel met eene
meerderheid van 12 stemmen goedgekeurd, nadat de
regeeriug verklaard had de verwerping als een bewijs
van wantrouwen te zullen beschouwen.
De Tweede Kamer in Frankrijk heeft na vrij
kalme beraadslagingen de begrootmg van ouderwijs,,
die aanzienlijk hooger is dan vorige jaren, afgehan
deld en goedgekeurd. De minister Waddington ver
klaarde bij den aan vang der disoussiën, ook in Frank
rijk schoolplicht te zullen invoeren, zoodra enkele
hinderpalen, die daaraan nog in den weg stonden,
zouden opgeruimd zijn. Thans is de begrooting van
oorlog aan de orde. De Senaat schijnt de behande
ling der gemeentewet op de lange baan te willen
sqhuiven. Het is onwaarschijnlijk dat het voorstel
nog vóór de vacantie, die tegen 12 Augustus begint,
in behan Icling komt.
Het journal officiël bevat eeu decreet, waarbij
op nieuw aan 127 personen, die deelnamen in de
gruwelen der commune, vermindering of kwijtschel
ding vau straf verleend is.
Hetzelfde blad bevat in zijn officieel gedeelte een
brief van de ex-koningin Isabella, waarby deze aan
Frankrijk haren dank betuigt voor de gastvrijheid,
tijdens hare ballingschap daar genoten. Zij is nu naar
Spanje teruggekeerd, waar zij te Santander door
haren zoon en den premier Canovas de Castillo
ontvangen is.
Ook de zittingen van den Böierschen landdag
zijn gesloten. 4n de sluitingsrede gaf de koningzijn
hedwezen te kennen zoowel over het niet-tot-stand-
komen van sommige noodige wetten, als over den
grooten strijd van meeningen, die in de kamer heerschte,
waardoor de zitting zeer onvruchtbaar was, en de
parlementaire toon te wenschen overliet!
Bij Koninklijk besluit is, op zijn
verzoek, eervol ontslag verleend aan Mr. P. L.
F. Bliwé, als hoogheemraad van Rijnland.
De heer Moens heeft aan de
Tweede Kamer zijn memorie van antwoord,
vergezeld van een gewijzigd ontwerpingezon
den op het verslag over zijn wets voorstél tot
wijziging der wet op het lager onderwijs.
Om in de onzekerheid van de kosten geen
voor sommigen onoverkomelijk bezwaar tegen
zijn voorstel te laten overblijven, is de heer
Moens te rade geworden het bedrag van het
deel der kosten dat ten laste van den Staat
zal komen te regelen op eene wijzewaar
door de onzekerheid voor een groot gedeelte
kan worden weggenomen. Hij stelt thans voor
de helft van de minima der jaarwedden van de
onderwijzers door 's rijks kas te doen dragen en
houdt z ch overtuigddat de tegenwoordige
regeeringeven als die in 1857bereid zal
zijn, al is het dan ook slechts ubij benadering”,
te doen berekenen welke last daardoor op ’srijks
kas kan worden gelegd.
Ook met betrekking tot de minima der trak
tementen heeft de heer Moens, na rijp beraad,
zijn voorstel gewijzigd. Hij stelt thans voor
drieërlei minima in de wet op te nemen, en
wel als volgt: voor een hoofdonderwijzer aan
een school le kl. f900 2e kl. f 1000 3e kl.
f1200; voor een hulponderwijzer met hoofdon-
derwijzers-akte aan een school le kl. f700
2e kl. f800; 3e kl. f900voor een hulponderwij
zer, onverschillig op welke school geplaatst f 500,
Op advies van Üedep. Staten zal bij Kon.
besluit worden bepaaldwelk minimum voor
elke gemeente gelden zal. Die Massificatie zal
om de 5 jaren worden herzienonder beding
dat alleen bij vacature een lager minimumdan
het eerst bepaalde, mag worden toegepast. Dat
laatste om te voorkomen dat aan een onder
wijzer die zich met 't oog op een zekere jaar
wedde aan een school heeft verbondengedu
rende den tijd dat hij zijn betrekking bekleedt,
een mindere bezoldiging kan worden toegekend.
Bij de nieuwe verdeeling dec kosten wordt de
helft daarvanvoor de gewone kostenbijna
geheel door het rijk gedra,en; die der buiten
gewone vooral kosten voor het bouwen van
uieuwe of vergrooten of verbeteren van bestaande
lokalen blijven ten laste der gemeentenbe-
I houdeus de hulp krachtens art. 36, óuafgezieo
Reeds Justus Van Effen beklaagt zich over
de dwaze manoeuvres, die sommige vaders en
moeders hun kinderen inpompen, en die zij
dan beschouwen als de kern eener beschaafde
opvoeding, of, om ons van de taal van ge
zegde vaders te bedienen, van een vgecivi-
liseerde educatie.” »Kom mannetje, maak nu
eens een mooie dienaar aan de oomes en tantes.
Lustig als een vrijer! Je moet niet timide
wezen 1”
Ongeveer anderhalve eeuw zijn wy
verschijning van den rHollandschen f,
verwijderd, en ik zou niet gaarne de veront
waardiging mijner lezers gaande maken door te
beweren dat er in den toestand met betrekking
tot de huiselijke opvoeding geen verandering is
gekomen. Integendeel, de achttieud’eeuwsche ge
kunsteldheid is sedert lang
Halt, daar zou ik bijna meer gezegd hebben
dan ik kan verantwoorden. Veel, dat in die
dagen mooi werd gevonden, is later onder den
last der belachelijkheid bezweken, eu een man
als Van Effen, die met onverbiddelijke!) spot
de dwaasheden zijner tijdgenooten onder han
den nam, heeft met te vergeefs gearbeid. Maar
over het algemeen kan gezegd worden, dat
slechts de vorm is verdwenen; het wezen zelf,
de gekunsteldheid, de oonatuur heeft in andere
gedaante zich toegang weten te verschaffen tot
de huisgezinnen.
Wij allen vinden de beschrijving, die Hil
debrand van den i/Hollandschen jongen” geeft,
mooi, en lezen haar misschien twintig maal met
telkens nieuwe sympathie; en toch doen velen
onzer hun best, om hun zoon zoo weinig mo
gelijk op het bewonderde llildebrands-type te
doen gelijken. Reeds m de wijze waarop wij
onze jongens kleeden, openbaart zich dit: in
plaats van den broek met diepe zakken tot ber
ging van de bekende verzameling, benevens den
blauwen kiel en de pet die op mets anders
gelijkt dan op een pet, geven wij hem een
net gesneden, met knoopjes en strikjes rijkelijk
voorzien rbukskin-pakje” uit een oi ander cen
traal-magazijn van gemaakte beerenkleederen,
zoodat hij precies gelijkt op het houten ventje,
dat op een draaitoestel zich voor de glazen
van bedoeld magazyn zooveelmaal in een et
maal om zijn as wentelt ten einde het publiek
in de gelegenheid te stellen zijn //pakje” zoowel
van voren als van achteren te bewonderen. Ons
jongeheertje van zes jaar krijgt vervolgens een
paar stoffen laarsjes en een paar handschoentjes
aan, een hoedje op met eeu koordje er aan,
een wandelstokje in de band, men leert
hem hoe hij op een rgracieuse” manier moet
groeten als hij geen ooines en |antes, want
dat is achttieud’eeuwsch, maar rheereu en
dames” tegenkomt, hetgeen na eenige oefe
ning hem tamelijk wel van de band gaat
en zoo doende begint hij langzamerhand net
zooveel te gelijken op een vjongen heer” als een
aangekleede aap op eeu rheuschelijk mensch.”
Ik zei zoo evenw ij doen alzoo. Dat was
eigenlijk minder juist, hoop ik. Maar, er zijn
er nog altijd, die op aangeduide wijze de na
tuur in het aangezicht slaan, door hun kin
deren te fatsoeneeren naar een allermisselijkst
model, tot groot nadeel van hun karakter.
een kind, zoo aanhoudend
//vroegtijdige ontwikkeling”,
zoo weinig in de gelegenheid frank en vrij zich
te midden van anderen te bewegen, zoo voort
durend op een geïsoleerd standpunt geplaatst,
later een égoïst, zoo niet erger wordt?
De ^jongeheer” is geen jongen, hij zal
ook nooit tot een man opgroeien. Ja, op den
leeftijd waarop een andermanskind nog onbe
kommerd dartelt en soms uw bezorgdheid wekt
door zijn waaghalzerij in het klimmen op een
boom of het springen over een sloot, rookt de
jongeheer zijn sigaar en neemt hij, als leerling
eener inrichting voor middelbaar of ander onder
wijs, zekere studentikoze manieren aandie hem
precies doen gelijken op een man door een om-
gekeerden verrekijker beschouwd. Hij neemt
deel aan discussiëu en debatten, slaat over ge
wichtige quaestiën door als een blinde vink,
totdat hij eindelijk komt aan eeu levensperiode,
waarin het beter staat al die dingen belache
lijk te vinden. Dan bestudeert hij angstvallig
de houding, de gebaren, de taal van dit of dat
geblaseerd model van fijne beschaving en ele
gantie, tracht van den éénigen Théophile iets
te krijgen dat naar een baard of een knevel
in miniatuur gelijkt, versiert zijn ééue oog
met een stuk glas en geeft aan het andere
een kwijnende uitdrukking, en verbeeldt zich
van nu af onweerstaanbaar te zijn.
Van niet minder bedenkelijken aard zijn voor
meisjes de gevolgen van eeu onnatuurlijk
laat ik liever zeggen tegennatuurlijk opvoedings
stelsel. Er zijn misschien een aantal moeders,
neen, mama’s! die het heel onaardig vin
den als haar zeven- of achtjarig dochtertje bij
zonder veel liefhebberij toont om zich van een
zandhoop te laten afrollen of in wilde vaart
door den tuin te vliegenmaar wezenlijk, daar
steekt geen kwaad in. Laat de kleuter toch
niet haar levenslust ten offer brengen aan de
dressuurkwel haar niet met laarsjes met hooge
hakken, waarop zij drentelt als iemand die op
eieren loopt, met een parasol in de haud en
een voile voor ’t gelaatdenkt u bij geval,
dat het zonlicht vergif is, of een nadeelige
scheikundige werking uitoefent op bet aristo
cratisch bloed uwer dochter? Pijnig baar toch
niet met uw vervelende instructiëu, hoe zij
neigen moet, als zij de kamer biuuentreedt,
hoe als zij er uitgaatwelke gebaren zij moet
maken als iemand naar hakt gezoudbeid infor
meert, en meer dergelijke onbeduidendheden.
Stel uw kind in de gelegenheid, een meisje
te worden, opdat zij later vrouw zij; verstik
niet in haar de kiem van //das ewig wei,b-
liche’’; ’t welk met onnatuur onbestaanbaar
isspan wat minder uw krachten in om van
haar een jongejuffrouw, een dame te maken,
dat is, in de beteekenis die gij op dat oogen-
bhk aan die woorden hecht, een pop, het
karikatuur van een mensch.
Hebt gij wel eens jonge meisjes gezien, die
op twaall- of dertieujangen leeftijd blozen,-als
zij door veen jongeheer, van haar leeftijd”
worden gegroet, die een jaar later in ’t geniep
verdachte romans lezen, en in den ouderdom
van zestien jaar van amourettes droomen
Niet, ga dan eens kijken op die zoogenaamde
kinderbals, waar gij nufjes zult aantreffen met
het dansboekje in de eene, deu waaier in de
andere hand, in een min of meer galant ge
sprek met bleekwangige stumperts in een elegant
toilet, slachtoffers van de ijdelheid hunner
nudtrs arme wezentjes, op wier gelaat het niet
sierlijk, maar volkomen duidelijk woord van
vader Cats: //vroeg rijp” enz. te lezen staat.
Die jongeheeren en jongejuffrouwen, zij dan
sen maar op den rand eener vulkaan. Aan
weelde gewend, hebben zij aan bun //behoeften”
een uitbreiding gegeven, waaraan hun rriiddelen
niet steeds zullen beantwoorden. Zij gaan het
leven in met een zucht naar genot, die, het
koste wat het wil, bevredigd moet wordenden
ernst is geen plaats ingeruimd bij hun beschou
wing van het wezen der dingen, en van geest
kracht bij het overwinnen van moeielijkheden
kan bij hen geen sprake zijn. Wel worden er
onder hen gevonden, die door een gewaagde
speculatie zich zullen trachten te verzekeren van
datgeen wat voor de bevrediging van hun //be
hoeften” onmisbaar is, maar geen van hen zal
pogen zich door arbeid omhoog te werken, of
door- mannelijkeu strijd het noodlot te bekam
pen. In de gelederen van die menschelijke
broeikssplanten wordt de //nrijnbeer” gevormd,
die zijn carrière zal beginnen als een beurs-
agioteur, om te eindigen als een verachtelijk
fortuinzoeker. Of, zoo hij tot de financieel be
voorrechten behoort, dan is hij bestemd om
zijn plaats in te nemen onder de hommels der
samenleving, die volstrekt niets bijdragen tot
de bevordering van het maatschappelijk welzijn.
U meent wellicht, dat mijn schets te donker
is gekleurd. De Hemel gave, dat het zoo ware
luderdaad, het is geen overbodige moeite die wij
ons geven, wanneer wij aandringen op //natuur
en waarheid” in de opvoeding onzer kinderen.
Aan niets is zoozeer behoefte als aan mannen
en vrouwen: van niets is er zooveel overdaad,
als van he eren en dames. Zorgen wij toch
vooral, onze kinderen niet zedelijk te verminken
met het keurslijf dat door een verderfelijke rich
ting in de opvoeding wordt gestempeld tot een
mode artikel. Leer uw kinderen zich te ver-
toonen gelijk zij zijn, en als gij snoeien gaat,
doe het dan met overleg; er wordt meer be
dorven door te veel, dan door te weinig weg
te snijden.
Zoowel voor onze jongens als onze meisjes is
bet een vaste waarheid, dat zij, die vroegtijdig
volwassen zijn, het nooit zullen worden.
Dat klinkt eenigszins als een wonderspreuk.
Doch dat het wel degelijk waar is, zal nie
mand, die eerlijk is, mij betwisten.
OVERZICHT.
Op nieuw rijn gedurende de afgeloopen week de
Oostersohe zaken in het Engelsohe parlement be-
sproken. Uit de gevoerde beraadslagingen bleek, dat I
de oppositie niet 200 ingenomen was met de houding
der ngeering in die quaestie aangenomenals (ie eerste
indruk, door de overgelegde bescheiden teweeggebracht,
deed vermoeden. In het Hoogerhuis beschuldigde men
de ministersop grond der openbaar gemaakte stuk- 1
ken, van met-stnkle onzijdigheid ten aanzien der twis- s
tende partijen. Men meende uit die stukken te be- 1
merken, dat de politiek jegens Turkije gevolgd, een
meer welwillend karakter droeg dan jegens de opge
stane gewesten. In het Lagerhuis had men gewensctit
dat de regeering zich by de andere Mogendheden had I
aangesloten om afdoende waarborgen te verkrijgen tot j
verzekering van een goed beheer der Slavische provin-
ciën. Men keurde het afdat toen er eenmaal sprake
was van gemeenschappelijke pogingen aan te weudeu,
de minister de gelegenheid beeft laten ontsnappen. De
beraadslagingen leidden echter tot geen resultaatf
want geen der voorgestelde motiesdie de strekking
hadden om de gedragslijn der regeering in meerdere
of mindere mate af te keuren, werd aanginomen.
Trouwens de geschiedenis der laatste dagen heeft s
bewezen hoe weinig beteekeneud ook die waarborgen
zouden zijn, zoolang geen krachtige hand bet even-
wicht tracht te herstellen in den zoo gansch ontred-
derden staat van zaken in Turkije. De man, die voor
slechts weiuige weken als zulk een hervormer begroet 1
werd vooral door de hngelsche persschijnt bij zijn
optreden reeds half idioot geweest te zijualthans
nu reeds is zijn lichamelijke en geestelijke toestand
zoodanigdat hij afstand deed van de regeering. Zijn
opvolger zal echter niet voor deq dood vau den le-
genwoordigen öultanMurad V die eiken dag wordt
tegemoet gezien, de teugels van het bewind aanvaar
den, waarschijnlijk met dezelfde beloften van hervor
mingen en verbeteringen in het bestuur ah waarmede
zijne voorgangers optraden.
Het is nog te verwonderen dat bij zulk een stand van
zaken de berichten van bet oorlogstooneel zoo betrek
kelijk gunstig voor Turkije blijven luiden. Dat de
Serviërs binnen eigen grenzen zijn teruggedrongen
en daa? vervolgd wordenis een leltdat thans van
alle «yden .erkend wordt. Ook de Montenegnjnen I
leden op ni^uw een gevoelige nederlaag. Wel werd I
Of de klèédiDg daar iets mee te mqkeu beeft?
O, meer dan men wellicht denkt. Want wie
de eischen der natuur in het eene opzicht ver
loochent, doet zulks ook ten aanzien van veel
gewichtiger belangen.
Ziet, daar zit ons ventje bij mama. Zijn
kameraden zijn buiten, op het veld of op het
marktplein; en ofschoon wij bet straatslet)teren
hoogelijk afkeuren, en niet gaarne van onze
jongens matadors willen makeu in het slijpen
van ruwen diamant, toch zien we met welge
vallen die lustige knapen daar den hoepel in
beweging brengen, den bal omhoog slaan, den
knikker voorwaarts stooten. De ^jongeheer”,
zooals gezegd is, is niet van de partijhij ia
