1876.
ZONDAG 24 DECEMBER.
F. 393.
N
(IGEN is
omboot
ihoven
Rek., den
5CHE
I
N
imerik,
ijk,
T
WEEKBLAD VOOR ZU1D-HOLLAND EN UTRECHT,
i*
I
ichine,
er en
•k.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
OVERZICHT.
Duizend vaten jenever perdag!
re
de'
S. W. N. VAN NOOTKJST,
Uitgevers.
N.
en st.
RECTIE.
WNRIVEME COURANT
SE
buw.
en.”
shonden
M FREY-
M. FRE-
'rofessor te
estuur,
ting meester,
REN.
Q 1 JANU-
de
i.fc. en den
Cents,
reide
TH AAN,
in Duitsche
bleekzucht,
ing, bloed-
per flacon
aal gebruik
srkende ge-
ken onaan-
ordt vooral
enomen en
deeling van c'
een uitbarsting
iect.
lug; aangevoerd
richt. en qual.
0 a 1,40 per kilo,
voor Engeland
i biggen fl,00
voerd4 paarden,
raskalveren, 12
of lammeren,
geiten en 1 esel.
Ie qual. 73 cl.,
aal. f 1,20, 2de
jer kilo.
Voor Londen
83de qual. f 04.
mwsche f 11,00 a
Flakkeesche en
ge Vlaamsche en
tkeescbe en Over-
Vlaamsche f 8,20
irabantsche f 8,00
leesche en Over-
i mindere f 5,80 a
idere f 5,40 a 6,00.
kilo.
f 4,00 5,00, ge-
75.
lere 7,25 A 8,00.
aanvoer van on-
I heden weder slap,
f 245 a 270, min-
f 100 A180, vare
55. Varkens, bij
vette van 100 a
varkens van 6A8
26 i 1,82 per kilo.
iks,
ÜTNOUEIN.
Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag
verzonden. Prys: voor Schoonhoven per drie maanden f 0,70.
Franco per post door het geheele rijk, f 0,80.
VALK;
th.; Haast-
ter bij C.
de Kroes.
t (M 22 gel-
late qual. 75
kaas f 26,00
overloopers f 8
16; vette kal-
nuchtere idem
kleingeel f 4,50,
ilkammers f 3,10
schaamte wellicht, dat zoo iets van Nederland
kon gezegd worden? Excuseert: in ft verslag
dat voor ons ligt staat tusschen twee haakjes:
Hilariteit. Ja waarachtig, men lachte! De
mannen, die onze natie vertegenwoordigen,
vonden op dat oogeublik de zaak zoo over
stelpend grappig, dat zijhun vroolijkbeid lucht
moesten geven.
Of de Minister van Justitie ooren had naar
den van vele tijden uitgesproken wensch naar
wettelijke verbodsbepalingen?
*Wat de dronkenschap betreft,” zoo lezen
we in ft verslag van de zitting van 5 Decem
ber, vbeaamt de Minister alles wat er van
is gezegdmaar ook hier vraagt hij of repres
sieve maatregelen zouden baten. Het is hier
een quaestie van theorie; in de meeste ge
meenten bestaat een verordening tegen dron
kenschap en toch is ’t misbruik van sterkedrank
zeer toegenomen. Daar waar de meeste ver
ordeningen bestaanis de percentage het grootst.
Repressieve maatregelen zijn onvoldoende, of
men zou gelijk Karei de Oroote de dronken
schap met lijfstraf moeten straffen. Dat wil
de Minister niet.
Dat laatste strekt ’s Ministers hart tot eer.
Maar wat wil Z. Exc. dan wel? O, gij hebt
bet gehoord, niets, volstrekt niets, omdat
het toch met baten zou. Tegelijk valt er bij
die gelegenheid een helder licht op de vaak
gehoorde verwijzing maar 't strafwetboek.”
Zou er dau wezenlijk niets tegen te doen
zijn? Moeten wij dan maar lijdelijk toezien,
dat onze natie verdierlijkt en een walg wordt
in de oogen der buitenlanders?
De Hemel gave, dat wij op die vraag een
bevredigend antwoord konden geven. Van na
ture zijn wij nogal niet zwaartillend, maar ten
aanzien van deze maatschappelijke ongerech
tigheid is ons pessimisme bijna hopeloos.
Niettemin, het is onverantwoordelijk, in die
betuiging van onmacht te berusten. Er zijn
toch wei middelen voor te stellen, die eenige
kans op verbetering aanbieden. Multapatior en
zijn medestrijders hebben ook gemeend, zich
niet te bepalen bij een schouderophalen en
oen flauwhartig: #Daar is toch niets aan te
doen; en, al hebben wij van hun pogingen
nog geen practische uitkomsten gezien, wij jui
chen het toe dat zij den moed hebben, nun
krachten aan die zware taak te wijden. De
toekomst is voor hen, die zelfs het schijnbaar
onmogelijke durven ondernemen.
Meu werpe obs niet tegen, dat een verbeterd
onderwijs de krachtigste bestrijder is van het
drankmisbruik. Denkt eens aan die vermeer
dering van 34 pCt, ondanks het feit dat toch
kennis meer doordringt in alle lagen der maat
schappij. Ieder kent in zijn naaste omgeving
personen, wier verstand behoorlijk is ontwik
keld, en die zich toch niet ontzien zich van
tijd tot tijd te verdierlijken.
Wij hebben nog andere middelen op het
oog, waardoor de dronkenschap een weinig tot
staan kan worden gebracht.
In de eersie plaats moet zij noch in het
maatschappelijk leven, noch voor de rechtbank
worden vergoelijkt. Zij moet erkend worden
voor ft geen zij is, een ondeugd. Als
iemand een misdadig feit in dronkenschap heeft
gepleegd, dan moet zulks niet gelden als een
verzachtende omstandigheid, integendeel, de
schuld behoort daardoor verzwaard gerekend te
worden. Het oude volksgezegde: //Wat iemand
dronken doet moet hij nuchter vergelden,”
moet in zijn letterlijke beteekenis worden toegepast.
In de tweede plaats is het dringend noodig,
dat paal en perk worde gesteld aan den on-
rustbarenden aanwas van kroegen van allerlei
soort. Wie een beetje geld heeft of leenen
kan en te lui of te dom is tot werken, wordt
kasteleindat is een ^fatsoenlijke” brood
winning, die als het niet al te slecht gaat
nog kans geeft een duitje over te leggen.
Waar in den afgelegensten hoek van ons land
eenige arbeiderswoningen gezet wordenziet
men doorgaans tegelijk een drankwinkel verrij
zen. Ik heb twee vrienden gekend, beiden
onderwijzers. De een was bekwaam eh ijverig,
en ft gelukte hem te worden geplaatst aan ft
hoofd eener schooi, die hem een sober stuk
Prys der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels ƒ0,50. Iedere
regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzen
ding franco, en uiterlyk tot Zaterdags-voormiddaga ten 10 ure.
>als zij oorspronkelijk werden ingediend,
““"'’inomen. Evenwel niet zonder pro-
ortschritts- als de Centrum-
- zeer hevig deze beginselloosheid der aa-
„^Aalen.
jgenaamde vóór-conferentie in zake de Oos-
quaestie is nog niet zoo gelukkig geweest
stel uit te denk-n, dat alle belanghebbende
den, ook Turkije, kau bevredigen. In plaats
mimige punten tot volkomen overeenstemming
zijn, zooals het heette in berichten van de
ukomst, blijkt thans dat nog geen enkel
jluit is genomen, zelfs niet ten aanzien
der ondergeschikte punten. Men heeft zich alleen tot
onderlinge gedachten wisseling bepaald; omtrent enkele
punten, zooals de nieuwe grensregeling van Monte
negro, een plan gevormd, dat aan de goedkeuring dor
verscuillende regeeringen is onderworpen, en eene oom-
e missie benoemd, die een rapport zal indienen omtrent
”*de noodig geachte hervormingen in het binnenlandsch
bestuur Deze commissie is samengesteld uit de ver
tegenwoordigers van Rusland, Oostenrijk en Engeland.
Van Rusland, doch niet uit Russische bron,
wordt gemeld dat het meer en meer bereid gevonden
wordt iets van zijne eischen te laten vallen. Zoo zou
het zich tevreden stellen met eene bezetting van
Bulgarije door een Belgisch legercorps of, volgens
een auder bericht, slechts dan eene bezetting eischen
voor het geval dat de Porte nalatig bleef in het na
komen barer verplichtingen. Liever echter dan al dis
min of meer vredelievende berichten hier te herhalen,
willen we de werkzaamheden en besluiten der con
ferentie afwachten, die reeds een aanvang genomen
hebben. Daarbij zal dan ook binken in hoeverre de
Porte genegen is zich aan de besluiten der conferentie
te onderwerpen. In de laatste dagen werd uit Constan-
tinopel nog wel eens een toon vau verzet gehoord, doch
*t is zeer goed mogelijk dat de jongste Kabinetscrisis
zijnen invloed ten goede zal doen gelden. De her-
vormingsschuwe Groot-Vizier Mehemed-Riechdi-Pacha
heeft nu toch eindelijk moeten plaats maken voor Mid-
bad-Pacba, die voor liberaal en hervormingsgezind
doorgaat.
Eiuneltjk is het gelukt in Griekenland een Mi
nisterie bijeen te .zoeken, dat voor 't oogeublik althans
het vertrouwen der meerderheid van het parlement
bezit. De voorgestelde en zoo dikwijls verworpen
belastingvoorstellen zijn thans met eene groote meer
derheid goedgekeurd.
De spanning in de noordelijke provinciën van
Spanje neemt nog steeds toe De autoriteiten wei
geren belasting te heffen. Reeds ging de regeering
tot maatregelen van geweld over, door beslag te doen
leggen op de schatkist van Biscaye, die echter, jam
mer genoeg, ledig bevonden werd.
Generaal Moriones is tot Gouverneur der Philip-
pijnsebe eilanden benoemd en dus op eene in Spanje
gebruikelijke wijze onschadelijk gemaakt.
Op financieel gebied levert België ditmaal trssrig
nieuws. De bank «l’Union du credit** heeft hare
betalingen gestaakt De directeur Eménque, voort
vluchtig doch te Parijs gearresteerd, heeft door ge
waagde speculation, die hij door verregaande knoeie
rijen bedekt hield, het ongeluk veroorzaakt. Een
consortium van bankiers trachtin vereeniging
met de nationale bank, een paniek zooveel mogelijk
te voorkomen. Het tekort werd geraamd op 3 i 4 mtl-
lioen francs, doch dagelijks komen nieuwe knoeierijen
en vervalschingen aan het licht
Z. M. heeft J. N ij en huis, rijks*
ontvanger te Den Bommel, als zoodanig be
noemd te Scheemda.
Bij Kon. besluit is opgeheven het
ontvangkantoor der directe belastingen en ac
cijnsen te Hardinxveld c. a, zooals het thans
bestaat; zijn de gemeenten Hardinxveld,
Glessen*Nieuwkerk en reursum toegevoegd aan
het ontvangkantoor der directe belastingen en
accijnsen te Sliedrecht c. a, onder voortdurend
beheer van den tegen woordigen titularis J. A.
C. W. Van Lanschot Hubrecht; Hoornaar
en Schelluinen toegevoegd aan het ontvang
kantoor der directe belastingen, in- en uit
gaande rechten en accijnsen te Gonnchem c. a,
onder voortdurend beheer van den tegenwoor-
digen titularis A. A. A. Staten.
Bij Kon. besluit is het aan S. L
Van Nooten, burgemeester van Lopik, op zyn
verzoek, met ingang van 15 Jan. 1877, ver
leend eervol ontslag als secretaris dier gemeente
goedgekeurd.
Het wetsontwerp tot herziening
van het muntwezen is door de Eerste Kamer
met 16 tegen 11 stemmen verworpen.
Wij zullen de bronzen centen dus vooreerst
nog wel niet krijgen.
Aangaande het 1.1. Donderdag by
de Tweede Kamer ingekomen ontwerp tot her
ziening der wet op het Lager Onderwijs wordt
vernomen, dat daarin als hoofdbeginsel is op
genomen v verplichte schoolgeld-hemng”. In alle
rijnlijk is hetdat de drie rechterlijke ontwer- gemeenten zal ter tegemoetkoming in de kosten
derde lezing door den Rijksdag bijna onver- een billijk schoolgeld worden geheven, behalve
brood oplevert. De tweede begreep wel, dat
hij met zijn beperkte verstandelijke middelen
bet nooit zoo ver zou brengen: hij huurde een
nederig kroegje, dat goed bezocht werd, zoo-
dat het zijn eigendom werd later werd zijn
//zaak” vergroot, kortom op dit oogeublik is
hij een man vin bonis”; kiezer werd hij
reeds zoodra hij zijn nieuw emplooi aanvaard
de en bespot zijn vroegeren vriend om diens
ploeteren en tobben.
Wat wij derhalve willen is dit: Niet de
drankaccijns worde verhoogd, integendeel,
men verlage haar met het cijfer dat het hier
aanbevolen belastingmiddel oplevert, namelijk
een vrij hooge som als vergunning voor het
houden eener herberg. Die som moet vooruit
worden betaald, en afhangen van de klasse,
waaronder de drankwinkel behoort naar gelang
van de meerdere uitgebreidheid der inrichting
In geen geval mag aan die speciale heffing
kiesrecht worden verbonden. Die belasting
moet niet vloeien in de gemeentekas, - maar
van staatswege worden geïnd.
Elk gemeentebestuur hebbe de bevoegdheid,
het aantal tapperijen vau welken aard ook te
bepalen, behoudens vaststelling van een maxi
mum, bij de Wet. De policie moet verplicht
worden, die nu en dan te bezoeken, niet
om, hetgeen niet zelden voorvalt, een gratis
borrel op te loopen, maar om procesverbaal
te maken zoo er zich daar personen bevinden
in kennelijken staat van dronkenschap. Her
baalde bekeuring daarvoor moet met tijdelijke
sluiting van den drankwinkel gestraft kunnen
worden.
Dat zou wellicht als een schennis der vrij
heid worden uitgekreten. Best mogelijk, maar
in naam der vrijheid is al genoeg gezondigd,
en zij, die zich aau jenever te buiten gaan, heb
ben geen bevoegdheid zich te beroepen op een
recht dat alleen zelfbewuste wezens toexomt.
Duizend vaten jenever per dag I
Schrijft het op de wandeft uwer woning, laat
het in gronte letters worden aangeplakt langs
de publieke wegen.
ft Is een beele plas, vrinden I
De nieuwe Minister van Binneniandscbe Zaken in
Frankrijk heeft bereids zijn entreé gemaakt in de
Kamers, liij was daarbij met ongelukkig. De met
zorg gekozen woorden, waarin hij bet regeeringspro-
gramma in algemeene trekken ontwikkelde, misten
hunne uitwerking niet Zelfs de Rechterzijde juichte,
toen de gevreesde man van 4 September de verkla
ring *ik ben volbloed republikein" het volgen door
de vertroostende woorden «en ik ben volbloed conser
vatief” en de oplossing van het raadsel gaf door deze
omschrijving«gehecht aan de beginselen van gewetens
vrijheid en bezield met eerbied voor den godsdienst.”
Handhaving en definitieve vestiging der republikein-
sche instellingenzuivering van het ambtenaars-per-
soneel was de taakdie het vernieuwde kabinet zich
gesteld had en hoopte uit te voeren door de mede
werking der vertegenwoordiging en door de eenstem
migheid die onder de Ministers onderling heerschte.
Deze laatste verklaring is zeker niet minder raadsel-
achtig als aie, waarmede de minister zijne redevoering
begon. Jules Simon, Berthaut, Décazes eenstemmig!
Toch, al moge het nieuwe kabinet uit een constitu
tioneel oogpunt den toets met kunnen doorstaan
voor Frankrijk is sijne optreding op dit oogeublik
wellicht het meest gewenscht. Al is de meerderheid
in de Tweede Kamer ook republikeinsch gezind, er
dient ook rekening gebonden te worden met den geest
in den öenaat, die in de laatsten tijd hoe langer zoo
meer naar rechts overhelt.
Al geldt het geen kabinetscrisis, niet minder ge
wichtig evenwel is de schikking, die dezer dagen
getroffen werd tusschen Bondsraad en Rijksdag in
Duitaohlandten aan/ien der bekende juridieke
wetten. De groote meerderheidwaarmede de Rijksdag
verschillende wetsbepalingen in liberalen zin had om
gewerkt, voornamelijk die, betreffende de vervolging
van drukpersdelictengaf gegronde aanleiding tot het
vermoeden, dat de poging om aan Duilschiand een
heid in rechtszaken te versqjiaffen mislukt was. Dat
de bondsregeering zou toegevendaaraan viel toch
niet te denken. Slechts ten aanzien van teer onder
geschikte punten was dit het gevalop alle andere
bleef .zij haar non possumus handhaven. Üfbetnu
ten gevolge van het wijnfeest is, dat Zondag 1.1. de
leden van den.Rijksdag in grooter getale vereenigden,
dan in menige zitting het geval ia dan wel of de
overweging dat het rijksbelang tot eiken prijs de tot
standkoming der wetten eischte, de meerderheid deed
besluiten om van hare eischen afstand te doenzeer
waarschijnlijk is betdat de drie rechterlijke onti
pen in c
Alle binnenlandsche Advertentiën, waarvdn de
plaatsing 3 maal wordt opgegeven, worden slechts
2 maal in rekening gebracht.
Een zondvloed bedreigt ons vaderland. Hoo-
ger stijgen de golven, dringender wordt de nood.
Langzaam maar zeker zieu wij ze opkomen
waar vinden wij redding? Helaas! men sluit
de oogen voor het gevaar, en danst en jubelt
naast een afgrond.
Praat maar en schrijft maar, zoo i roept
het jeneverxmpend gedeelte der Nederlandsche
natie; wij zijn vrije lieden, wij willen drinken
zooveel ons goeddunkt. Daarenboven heeft de
Staat er geen voordeelen van? Hoe zóu het
gaan, als wij eens plotseling ophielden met
drinken? Zouden we dan niet den Minister
van Financiën wanhopig maken, en de naaste
oorzaak zijn dat de prachtige volzin j» De in
komsten des lands zijn voortdurend stijgende,”
niet meer kon worden uitgesproken?
Vrije lieden, ft mocht watl Die duizend
vaten jenever, ft zijn de schandeiijkste boeien
waarin ooit een volk werd geslagen. Geen
grooter slaaf, geen willoozer werktuig in de
hand van hem die het gebruiken wil, d|an een
dronkaard. Met een enkel woord is hij over
te balen tot uitspattingen, tot daden van ge-
wdd, tot dwaasheden en misdaden. En wat
voorts de schatkist aangaat, wij zouden het
oogeublik zegenen waarop gezegd kon worden:
rDe accijns op het gedistilleerd heeft zóóveel
beneden de raming opgebracht, dat wij moe
ten uitzien naar andere bronnen van staatsin
komsten.”
ft Was in de Tweede-Kamerzitting van Don
derdag den SOsten November j. 1. dat de Af
gevaardigde uit Rotterdam, de Heer Verniers
van der Loeff, den accijns op het gedistilleerd,
dien hij vhet gouden kalf" noemde, ter sprake
bracht. De cijfers, door dien spreker aange
geven, zien er schrikbarend genoeg uit. In 1881
werd 247.000 hectoliter, in 1865 263.000 hecto
liter, in 1875 363.000 hectoliters verbruiktin
35 jaar eerst 7, en 10 jaren daarna 34pCt. meer.
En in die 35 jaren met 7 pCt. toeneming ver
meerderde de bevolking met 4,3 pCt., in de
10 jaren van 34 pCt. met 4 pCt. Wij zijn
dus nu in den toestand dat duizend vat jene
ver per dag wordt gedronken. Is ft nu tijd
om iets te doen?
Iets te doen, ja, maar wat?
De heer Van der Loeff wil er npg meer
belasting op gelegd hebben: volgens hem zijn
wij nog met aan ft maximum. Zou dat wer
kelijk een geneesmiddel zijn Zouden die lui,
die nu bun welvaart, hun geestelijk welzijn,
niet zelden al wat er menschelijks aau hen is
ten offer brengen aan hun verfoeielijken harts
tocht, zich van drankgebruik geheél of ge
deeltelijk onthouden, mdieu de jenever duur
der werd? Wij gelooven het met. De ver
woesting in de huisgezinnen, de verarming der
slachtoffers van den drankduivel zou er nog
grooter door worden. Daarom zou het ons
leed doen, indien een voorstel tot vérhooging
een meerderheid vond iu de vertegenwoordiging,
ft Is betreureuswaardig genoeg dat Ier munt
geslagen wordt uit een volkszonde en, al kau
men daar nu niet op terugkomen, onh de ont
zettende gevolgen die zulk een maatregel na
zich zou slepen, toch wenschtn wij dat niet
nog zwaarder druk wordt gelegd op ;de schou
ders van hen, Voor wie de jenever zooveel be
koorlijks heeft.
Dezelfde spreker voegde er nog bij<En
ook de Minister van Justitie doe zijn plicht.
Hij wachtte niet met wettelijke voorschriften
ter beteugeling van dronkenschap op het wet
boek van strafrecht, dat geen onzer zal be
leven. Verwijzing naar dat wetboek beteekent
mets anders dan in de doos.”
In de zitting van 4 December kwam het
zelfde onderwerp nogmaals ter sprake. Die
duizend vaten vau den heer Van'der Loeff
schenen eenigen indruk te hebben gemaakt.
De. heer Fabius dankte hem voor de mede-
dat cijfer. En daarop optstond.
van verontwaardiging, van
tegf
delr
walg
anderd, soos
zullen worden tangen
test. Zoowel de Fo;
partij gispen
tionaal-liberalen.
De zoogenaamde
tersohe quaestie
een voorstel
mogend hedei
VUU Op SOfi.u.
gekomen te r
eerste sameul
definitief besl
ondergesch
ierlinge gedi
Is dt
plan
regeer
id, di
