REIS,
1 Biljart
fDl
ZOHBAG 13' IEL
MORN
Gz.
EVER
FEN
EN.
IT.
1877.
WEEKBLAD VOOR ZUID-HOLLAND EN UTRECHT.
KIEZERS.
VAAL.
IEF
IA,
BU H EIN LAM).
OVERZICHT.
Zondagsviering.
I BINNENLAND.
SCHOONHOVENSCHE COURANT
en van den Heer
maatschappelijk
een
i
TEN te Schoon-
ve-
sle-
verkrijgbaar.
i nuüten.
si
Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag
verzonden. Prys: voor Schoonhoven per drie maanden 0,70.
Franco per post door het geheele rijk 0,80
op
tuur,
Pres.
MAN, Secr.
mis-
wor-
ver-
boden:
a bj J. Z.WAB-
in het Hoofd
worden bijzonder
MEI aanstaande
Ie aftredende leden
voor longlijders.)
Jlustreerden om
richten
leiui
Prys der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels 0,50. Iedere
r/gel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzen
ding franco, en uiterlyk tot Zaterdags-voonniddags ten 10 ure.
S. W. N. VAN NOOTEN,
Uitgevers.
De kans, dat de alr.jd be|
grenzen waarin hij is uitgcbrok
dagen niet op verbeterd. De
van Engeland is reeds s[
toelichtingdie er veel van het ge
IOUT is bet een-
tegen maagkramp,
'ijn, duizeligheid,
r bet ook bij hèt
kkoken van groeti-
i», booueu. linzen
n ieder huisgezin
33 en fiü cents.
LOCOME. Deze
een zeer fijn vet
extract van kina
de huid van het
oetnd worden, om
m en het uitvallen
90 cents.
Met eene gelijke
de aangenaamste
ohten smaak weg,
audvleesch en ver-
tanden, daar het
plost. De flacon
In elegante do
schadelijke be-
van de hevigste
i ’epöts
LFF Zn.
- Bodegraven:
Kóun Co.;
B J. R. Bosch.
-
s,a c. Doogen-
er Idenburg.
T. E. v. Santen-
- Utrecht: T. P.
m» J. U. Stuart.
nde depots,
Giiu born//
Alle Hmtenla^deeie Advertentie*, waarvan de
plaatsing 3 maal wordt opgegeven, worden slechte
2 maal in rekening gebracht.
om het bestaan, die zonderlinge
waarin het grofste egoïsme, de bru-
in aanraking komen met
dè edelste aspiratiën der menschelijke natuur,
die strijd, waarin slechts hij overwinnaar kan
blijven die onvermoeid de goede kansen in zijn
voordeel weet aan te wenden, stelt zeer hooge
eischen. De kinderen dezer eeuw leven zoo
weinig aartsvaderlijk als eenig geslacht dat ooit
op aarde verscheen: wij zijn een zenuwachtig,
een gejaagd menschenras geworden. De gang
van een locomotief komt ons vreeselijk lang
zaam voor, en duizendmaal vragen wij ons
zelven en anderen af, waarom men met tracht
de snelheid minstens te verdubbelen. Botsin
gen en déraillementen zijn ter nauwernood in
staat om ons een oogenblik te doen toeven.
Wij stellen ons niet meer tevreden met de
Engelsche definitierTy d is ge 1 d I” tijd
is veel meer, het is... ja, vooruit slechts 1 we
hebben geen tijd om over een betere aanduiding
te peinzen.
erken maar. Er r
in den mierenhoop. *t
geen
kun
dat
vooral voor
rkeert-u ten’ op-
Jeu, om genezen
a te vernemen,
>en bij 't Mid-
varden,
iterk,
igde boekwerk
VIJS O afge-
en besproken,
rtuigen, in boe-
biede in Rich-
boven aange-
nco aanvrage,
wordt
dubbeltje is
en in zeven dagen
dan in zes. Ergo,
Zondagsviering is geldverlies.
Met uw verlof, dat hebt ge mis.
*De ondervinding heeft mij geleerd,” schreef
Dr. Warren, vdat menschen die gewoon zijn
zich des Zondags van allen arbeid te ontslaan,
in den loop der week in staat zijn tot zaken
van beteekeuis. Ik ben overtuigd dat zij in
zes dagen meer en beter leveren dan anderen,
die met gelijke vermogens ’s Zondags dóór
werken."
Gê wilt misschien weten waarom? Luister:
#Het gezonde lichaam heelt veerkracht ge
noeg, om zich van dien druk (door den arbeid
uitgeoefend op borst, hart, ruggegraat enz.)
weder op te richten. De zware arbeid, die
lichamelijk en geestelijk wordt ten uitvoer ge
legd door alle standen heen, bewijst die veer
kracht. Zelfs het tederst orgaan kan tijdelijken
druk verdragen. Het ontplooit zich bij de
eerste ontspanning weder en herneemt zijn na
tuurlijk aangewezen bedrijf. Maar als dbg aan
dag de drukking wordt herhaald; als dag aan dag
het lichaam averechts zit of looptvooral in
den nacht, gelijk bij duizend naaisters het ge
val is, dan wordt die averechtse he toestand de
normale en de tedere inwendige deelen worden
geschonden. De veerkracht gaat verloren in de
al te hevige en aanhoudende spanning. -
Alle arbeid op gezette tijden en aan gezette
taken kost inspanning en komt het lichaam op
verlies te staan, dat hersteld moet worden.
Hiertoe is noch een onregelmatige rust van een
enkel daguur, noch de nachtrust, die ook buiten
arbeid beboette is, voldoende. Ontspanning van
arbeid bestaat in volslagen afwezigheid van alle
werk en het opnchten van lichaam en geest in
de houding, die voor hun welvaart past. Out-
spanning van den sleur des daags kan slechts
volkomen zijn in het genot van licht, lucht en
ruimte dóór, waar de ziel naar haar eigeudom-
melijke ne ging zich ontplooit en verheft. Daar
toe moet tijd gegeven worden. Elke zeven
dagen een vol etmaal is genoeg, maar niet te
veel. Elke zevende dag moet de dag des men
schen zijn, om met Göthe te spreken; de dag,
waarop elk zich vrij, zich mensch gevuelt, ge
heel en volkomen zicnzelf is. VV ie in staat is
om aan zijn werklieden zulk een dag te geven
en het met doet, is een menschenmoorder.”
//Waarachtige Zondagsviering door arm
en rijk is een der schoonste zegeltekenen van
den vooruitgang, omdat zij in eenvoud en waar
heid getuigt van die vrijheidsliefde, waarin elk
individu zichzelf kent en waardeert. Bij al
de dwalingen en misstappen, waaraan onze eeuw
moge schuldig verklaard worden, wordt toch de
menschheid vrij en dit bewustzijn is de stempel,
dien haar arbeid en haar uitrusten draagt.’
Ik eindig. Wie er meer van wil weten,
er is reeds gezegd waar hij zich vervoegen moet.
«perkt blij re binnen de
)kenis er in de laatste
_j onzijdigheidsverklanng
spoedig gevolgd door eeue
het geruststellend karakter
zijne
ellen
n oi
nog oteeds
euschen overlat-"
Turksche zijde erkend, dat
doorgedrongen eu -~-
1 s van de eeisle verdedigingslinie
ns| berichten uit St. Petersburg zou
inl handen der Russen zijn en bepr<
i tweede verdedigingslijn bij ooghau
:n.| Men dient er echter op te rekenenda
als de Turkscbe
nrHjrkzou ’t komen, dat er zoo weinig op
ZonülaftsiAenng^ Wordt aangedrongen, terwijl er.
een der krachtigste middelen in ligt om eiken
werkman, in wat rang of stand hij arbeidt,
zijn toestand te veraangenamen? Hoe zou ’t
komen, dat in ’t algemeen veel meer de slechte
zijden der samenleving worden aangewezen,
waarbij ’t dan nietgelijk we wetenaan
mooie redeneeringen ontbreekt en zelfs niet aan
den goeden wil om te helpen, dan de licht
puntjes opgemerkt? Hoe zou ’t komen, dat
men wel zegt tot den werkmanwat zijt gij
toch een ongelukkige kerel! maar niet dieper
ziet en het middel ter opbeuring, dat elk
mensch in zijn boezem omdraagt, laat slui
meren
Doch ik vestig daar het oog op iemand die
niet de minste neiging bezit tot idealiseeren
een practisch man, zooals hij zich met niet
weinig zelfverheffing noemt. Al dat gebazel
over menschenwaarde en levensgeluk is hem
geen pijp tabak waard: een dubbeltje is voor
hem precies tien centen,
kan meer worden verdiend
Jioe zij zich verlustigen in the( uitzicht opt een
J""j van volkomen vrijheid, met een Bloempot
tafel, en de wandeling van vader en zoon
naar het dorp. En als de Zondag zelf is aan
gebroken, als broeder en zuster buiten komen
vFlip doet stil de deur open. Trui, zegt
hij, den heelen dag een heldere lucht. Hij is
uit den oosten.” Hij gaat zich wasschen en
kijkt daarna een heele poos naar ’t opkomen
van de zon. Een schoone glans straalt door
het doezelig vergezicht. Weldra glimmen de
hoogste boomen. De nevel trekt op en de
onmiddellijke omgeving wordt als ’t ware aan
Flipje weergegeven door een wezen dat hij niet
kent, dat zich lachend terugtrekt en hem nu
alles laat zien. Er is niets van zijn plaats,
maar alles is friseb, ’t ziet er zoo nieuw uit.
Zondags is alles anders, zegt Flip tegen Trui,
dat heb ik al honderdmaal gezien....”
Daar zit juist de knoop. De mensch, hoe
zeer ook pasklaar gemaakt voor de maatschap
pelijke verhoudingen waarin hij zich heeft leeren
bewegen, is nu eenmaal geen automaat, ’t Is
voor hem een behoefte, de dingen nu en dan
eens anders te aanschouwen, dan hij ze ge
woonlijk ziet; niet door den nevelsluier van
zijn beroepsbezigheden, maar met een onbevan
gen oog. Als het landschap altijd is overscha-
duwd door een wolk van drukte en haast, nooit
door bet lachend zonlicht van rust en vrede,
dan merken wij er de schoonheid niet van op;
en wanneer de zweetdroppelen ons onophoude
lijk van het voorhoofd in de oogen vloeien,
dan is er maar zelden een gelegenheid waarbij
de spiegels onzer ziel een blijde gemoedsstem
ming weerkaatsen. Ik verbeeld mij dat een
paard, in bet gareel gespannen, met een heel
ander oog de malsche weide aanziet dan wan
neer hij er naar hartelust in kan rondspringen.
Wilde iemand in allen ernst de vraag aan
de orde brengen of het niet goed zou zijn, de
Zondagsrust af te schaffen, dan zou hij volstrekt
niet verstandiger handelen dan wanneer hij in
bedenking zou willen gevende zon op non-
activiteit te stellen.
In onze gezegende dagen van schoolwet-agi-
taüe wordt er schrikkelijk geredekaveld over
opvoeding. Ieder weet er wat van te vertellen
voor geen geld van de wereld zou iemand, wie
het ook zij, zich tot een oordeel in deze materie
onbevoegd verklaren. Menschen die nooit van
s’n leven kinderen gehad hebben, en voor met
het geringste gedeelte belast zijn geweest met
de zorg voor een van die kleinen, welen toch
heel aardig een half dozijn gemeenplaatsen samen
te flansen tot een speech, en staan zelf ver
baasd o vei het talent waarmede zij den spijker
op den kop weten te slaan.
Welnu, heeren redenaars en hoorders op volks
onderwijs-vergaderingen, ieder uwer zal gaarne
willen erkennen, dat het uitgangspunt van alle
opvoeding het huisgezin is. Déór wordt de
mensch gevormd tot hetgeen hij later zijn zal.
School en kerk en maatschappij kunnen zijn
persoonlijkheid wijzigen maar de familiekring
maakt haar. Stelt u nu eens voor hoe het
gaat bij duizenden, die bun dagtaak reeds moe
ten aanvangen vóór nog hun kinderen zijn
ontwaakt, en hun woning eerst dan terugzien,
als de nacht wederom is aangebrokenhoe
kunnen zij kennis nemen van den eersten gui
tenstreek van hun Benjamin, hoe kunnen
zij een eenigszins geregelde studie maken van
de koetertaal waarin ZEd. goedvindt zijn ge
waarwordingen wereldkundig te maken? Hoe
kunnen zij lezen in de ziel van hun oudste
dochter, wanneer deze er behoefte aan heeft,
vaders raad in te winnen als een kompas door
het leven? Ach, de maatschappij neemt van
ons het leeuwenaandeel: iaat zij zich daarmee
in 's hemels naam vergenoegen, en geen beslag
pogen te leggen op het zevendepart, dat een
weldadige beschikking voor het huisgezin heeft
afgezonderd. Die ééne dag is voldoende, om
de kwetsuren te genezen die wij in den zes-
daagschen arbeid hebben opgeloopeu: de Zon
dag is een remedie voor veel dat anders on
geneeslijk zou zijn.
Mag ik nog even het woord geven aan onzen
vriend Aart Admiraal? Hij kan dat alles
veel mooier zeggen dan ik het ooit zal leeren.
Dezer dagen heb ik een prachtig stuk ge
lezen.
’t Is van Aart Admiraal, en draagt boven
staand opschrift; het vormt de vierde aflevering
van het pas opgenchle tijdschrift: //Stemmen
over Staatkundige en Maatschappelijke Vraag
stukken.”
Zondagsviering
vraagstuk?
O gewis! En dan valt niet in de eerste
plaats de nadruk op de vraag: Hoe zal de
Zondag worden gevierd,” dat is een quaestie
zoo niet van ondergeschikt, dan toch van
individueel belang. Waar hét hier vooral op
aankomt is of er Zondag zal zijn, ja dan
neen. Heeft de mensch, namelijk hij die denkt
en werkt, er behoefte aan dat gedurende één
van de zeven dagen zijn taak wordt nederge-
legddat bij zich losmaakt van den arbeid,
die hem en de zijnen onderhoud verschaft, en
waarmede zijn bestaan zoozeer is saamgeweven,
dat zijn karakter, zijn inborst, zijn leven
en wereldbeschouwing er den invloed van on
dervinden, en bij er als bet ware in is vast
geworteld
De strijd
wedloop
taaiste hartstochten
mag geen stilstand zijn
't Is jammer dat we nog
middel hebben gevonden om langs schei
kundigen weg te voorzien in het stof verlies
d«t nu hersteld moet worden door den slaap
anders konden wij immer Voortgaanzonder
tusschcupoozen. Hoe zou dan onze matenëele
welvaart toenemen! Heb nog maar wat geduld,
de menschelijke geest is vindingrijk....
schien zal eerlang de ontdekking gedaan
den, die onze werkkrachten belangrijk
meerdert.
En, bij al dien rusteloozen ijver, dien koort-
sigen haast om den Babelschen toren hooger op
te trekken, durft men spreken van Zondags
rust! Klinkt dat niet als een herdersfluit te
midden van het gewoel van een veldslag?
Eilieve, doe die vraag eens aan Aart Admi
raal. Ga eens met hem mee op dien zonnigen
Zaterdag-namiddag naar de woning van dat
hoogst eenvoudig arbeidersgezin, waar reeds de
voorsmaak van de zondagsrust een aangenaam
gevoel heeft gewekt: hoor de leden van dat
gezin met ingenomenheid spreken van de bui
tengewone zondags-traktasie rijstebrij zie
W ij maken gaarne van deze gelegenheid gebruik
om de aandacht onzer lezers te vestigen op genoemd
tijdschrift, dat bij de firma Blom Olivierse te Gulem-
borg wordt uitgegeven. Het bevat hoogst belangrijke
opstellen over de vraagstukken van den dag, in den
vorm van afzonderlijke brochures. Dat deze onder
neming bij het Nedermndsch publiek waardeering en
ondersteuning zal vinden, is aan geen twijfel onder
hevig. Gelukkig, de tijd is voorbij waarin men
kon volstaan met de meest volmaakte onbekendheid
omtrent hetgeen er omgaat in de noolden en harten
zijner medemenschen; alleen door ruime gedachtenwis-
sehng wordt de vooruitgang verkregen. De /stemmen”
leveren daartoe zeer welkome bijdragen. In elk lees
gezelschap moeten zij zich doen hooren.
luidens de be
groete be-
ongunstige
het oorlogstooneel
Een paar m
de Russisch)
■~1 van
openden
och nog
iisohe kamp moet
i de Turksone scheien eenige
ZZiCdeze staat
zal vinden om ook den laat-
ook
te stel.
Turkije. Hoewel de berichten
veenteu Li Yl'z.z
aau duidelijkheid te
ook vafl
voor Kars zijn
sleutel
Volgens berichten uit St.
reeds rul handen der Russen 2
nu de tweede verdedigingslijn bij aoghaule om te
trekken. Men dient er echter op te rekenen dat de
Russische berichten zoo goed als de Turksche aan
juistheid nog wel eens wat te wenschen overlaten.
in de] Zwarte zee gaat de Turksche vloot voort
door hiuje versclnjuing en kanonnade de bewoners der
verschillende kustplaatsen schrik aan te jagen.
Even als de Russen vrijkorpsen van Bulgaren vor
men zullen de lurken Poolsche vrijkorpseft trachten
te vormen, die onder eigen aanvoerder en vaandel
zullen strijden.
Tprwijl in bet Oosten het kanon buldert, werd in
Itahe’s hoofdstad, Rome, een audereu strijd gestre
den en oogenschijulijk beslist. De Senaat verwierp
met eeud geringe meerderheid van slechts 18 stemmen,
het door de regeermg ingediende en vang verdedigde
wetsvoorstel tot beteugeling van ambtsmisbruiken der
geestelijkheid. Betreurenswaard^ vooral mag deze
beslissing neeten, met het oog op de clenoale bewe
ging, die alierwege, zelfs in ons land, legen dezen
muatrugdl was op touw gezet en die daardoor schijn
baar zegeviert. Schijnbaar; want wat met uit het
oog venpren mag worden isdat geene regeermg zich
heelt lallen verleidenomnaar deu wensch der
Uitramontaausche leiders, de Italiaansolie regeering
te bemoeielijken in hetgeen zij nuttig en noodig achtte
in het belang van de zekerheid eu de rust van den
staat. I
lu Frankrijk, waar de zaak in de Tweede Kamer
gedurende twee zittingen behandeld werdeindigde
men met de aanneming eener motie, waarmede ook
de regeering instemde, aldus luidende: «De Kamer
overwegendedat in de toenemende manifestation der
Ultramontanen (blijkens het debat wel te onderschei
den van de goedgezinde Katholieken) een gevaar ligt
voor den binnen- en buitenlandachen vredenoodigt
de regeering uit alle haar ten dienste staande wet
tige middek-n aan te wenden tot beteugeling van die
manifestaties en gaat over tot de orde van den dag.”
Wanneer eindelijk zullen de elementen hebben uit
gewoed eu staat en kerk ieder eigen terrein wedbr
innemen om aldus toen saam te werken tot al wat
goed is eu edel en schoon l
Op eeu adres aan den Koniug
van de Bisschoppen van de Boomaoh-Katholieke
Kerk in Nederland, waarbij de tusschenkomst
der Regeermg werd verzocht om, in overeen-
ciiiji
itup
aan ontneemt. Zeer nadrukkelijk protesteert de En
gelsche legeericg m haar antwoord op Gortschakoffs
bekende- circulaire tegen het beweren van Rusland,
dat hef de wiluitvoerder van Europa is, ji, zij gaat
verder en beweert, dat Rusland door den oorlog te
verklaren inbreuk maakte op het volkenrecht, be
staande' tractaten verscheurde en zich daardoor van
bet overige Europa losmaakte. Dat dit noodig was
verklaart Lord Derby met te kunnen inzien; van ge
in atigd overleg en den gebleken goeden wil van de
Porte had hij veeleer eene gewenschte oplossing der
gerezen verschillen gewacht. De regeering kan dap
ook RuUands handelwijze geenszins goedkeuren. En
als om dat afkeurend oordeel kracht bij te uiten,
zijn dadelijk maatregelen genomen om de vloot voor
alle mogelijke gebeurlijkheden in gereedheid te bren
gen, zoowel voor troepenvervoer als voor vertoonin-
gen ter zee.
Gibraltar en Malta worden van geschut en ammu
nitie voorzien en een gedeelte der vloot zal aan de
monden van het Buez-kanaal post vatten om de va^rt
en de havens aldaar te beschermen. Deze houding
der regeering wordt door de meeste bladende meer
derheid der natie en van het parlement luide toege-
juicht en het laat zich derhalve niet aanzien dat Glad
stone veel eer zal inleggcn met zijne voorgestelde reso
luties, die het regcenugsbeleid laken en Rusland’a han
delingen goedkeuren, ook al worden ze door velen
zijner geestverwanten onder het volk gesteund.
Uuk Oostenrijk behield zich bij zijne verklaring
van onzijdigheid uitdrukkelijk afie vrijheid van han
delen voor. Busland van zijnp.zijde beijvert zich
zijne verzekering ingang te doen vindendat het met
de gewapende tusschenkomst volstrekt geene verove
ringen op het oog heelt en de eerste de beste gele
genheid gaarne zal aangrijpen om een eer vollen vrede
te sluiten.
Zóóver is het echter nog niet. Nog altijd scheidt
de Donau de beide vijandige legers en luidens de be-
ondervinden de Russische troepen
imeriug in hunne bewegingen door net
weder en de slechte wegen.
Toch zijn ook aan die zijde van o
reeds dp eerste schoten gewisseld. Een paar Turk-
aohe khnonneerbooteu naderden de Russische stollin
gen bij Tomorava, niettegenstaande tal van torpedo's
deu tocjit zeer onveilig maakten en openden het vuur,
dat, lioekvel krachtig beantwoordtoch nog al aanzien
lijke scllade in het Russische kamp moet veroorzaakt
hebben.' Uok beschieten de Turksone scheien
open pliatsen in Rumeme iets waarin de/
waarschijnlijk aanleiding -! J - -
sten stap te doen nl. i
schikkuïg van Rusland
tnn» legermacht ter be-
ter bestrijding van
over de geleverde ge-
,v„s zeer uiteenloopen en
o. blatenwordt thans
JJ t de Russen tot
en deze vesting, die de
belegeren,
die vesting
-roeven deze
mie om
dat
in Klein-Azië i>
wei
