WE, I. N°. 418. ZONDAG 17 JUNL mi\G erak, Zatükdag i ter. 5 ure, van «LAND, SN, ENZ, HOOPING a 1877. {DAM, s 1877. WEEKBLAD VOOR ZUID-HOLLAND EN UTRECHT. IJNEN. e Gouda. riJM Tan f 26 sschen, kwart en :o thuis geleverd. rüKT i °EtwÈedË van BILE Teekeningen met de pen. BUITENLAND. OVERZICHT. BINNENLAND. SCHOONRDVENSCHE COURANT ■eest God, eert eer. EEFKERK RDAM en terug: and tarief is ook SW1JK vau j de ’te' iorgens 7 u. 35 m. ags te 3 uren. Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag verzonden. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden 0,70. Franco per post door het geheele rijk 0,80 Secretaris. VAN NQÖTEN. mag Mahon i noemd tot dat men te ite i pets het i Hage. u hart voor 'net Ten overstaan e Streefkerk. H7M-VATEN. izigtigen. r vsb het Water- >ping te zien, Notaris Mr. UN, KAM- j voorschijn zal SIDE naar k., gmteld: van het Water* Baandag den 18. i 11 tte, om con- Alle binnenlandse ke Advertentièn, waarvan de plaatsing g maal wordt opgegeven, wihrdeii slechts 2 maal tn rekening gebracht. barkassen waren de Russen i der gelukkig; tij verloren er eens wilden beproeven de lucht te doen vliegen. in Klein-Azië dringen d_ wel in den laatsten tnd langzamer, Olti bij Erzerum is door hen bezet Turksche berichtenlater weder onti nog altijd weerstand bieden. Terwijl nieuw leger van 218.000 man op de spant ook Turkije alle krachten in. contingentbegt in aantocht; op beslag gelegd i gebezigd word< voortzetting van plechtig is afgekc De Vorst van nige houding. Rumanië zijn vens niet tiji te Prijs der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels ƒ0,50. Ieder* regel meer f 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzen ding franco, en uiterlijk tot Zaterdags-voormiddaga ten 10 ure. m DRIJFAS met JVBN. IW"» ZAA UB ANKEN 'EN, gefabriceerde N, Palm*, IJpen- NTOORBENOO- B. rerkooi van III. De Al bediller. Lang geleden had ik een vrind, mis schien heb ik hem nog, ofschoon ik niet weet waarheen hij gestoven is. Eigenlijk gezegd was ’t maar een «kennis,” maar, zooals bekend is, het taalgebruik en de goede toon wettigen den eerst gebezigden titel. Die vrind nu was begaafd met een zeer hel der oordeel. Wie hem in een of ander opzicht verschalken wilde, moest al zeer vroeg bij de hand wezen, en dan mislukte het gewoonlijk nog. Nooit stelde hij zich tevreden met een oppervlakkige beschouwing van de dingen, maar hij trachtte, als er eemgszins mogelijkheid op bestond, het fijne van de zaak te weten te komen. Hij redeneerde logisch, vlak op deu man af; als bij zijn opinie uiteenzette, was het een heele toer, zijn betoog omver te praten. Altijd heb ik hem gehouden voor een radicaal, en ik geloof dat hij zichzelven daar ook voor uitgaf; ten minste, nooit wilde hij, op welk terrein ook en onder welke omstandigheden, van transactie weten. Voor hem bestond er maar één weg, en dat was de rechte. Een man als hij was voor criticus als gebo ren; dat begreep hij zelf ook. Hoewel hij in geen enkel vak van kunst of wetenschap een specialiteit kon genoemd worden, bezat hy toch die aigemeene ontwikkeling, waardoor iemand in staat wordt gesteld over alles wat hem voor komt een eigen opinie te vormen. Daarbij had hij veel gelezen en ook, naar hij verze kerde, veel nagedacht. Dat alles maakte, dat ik mij gaarne bij hem aansloot, ondanks de menigvuldige nederlagen die hij mij toebracht waaneer hij met mij aan het redekavelen was. Want, onze vriendschap weerhield hem met, mij de volle laag te geven, als ik somtijds aan kwam zetten met hetgeen hij //bakerargumen- ten” noemde. Doch ik sprak zoo even van zijn critisch talent. Ieder weet dat er gaven zijn, welke dengene die er mede is bedeeld niet gelukkig maken. Juist die eigenschappen waardoor hij zich zoo gunstig onderscheidde waren oorzaak, dat het leven voor hem minder rooskleurig was dan het bad kunnen zijn. Zoodra zich iets nieuws aan hem voordeed, viel de schaduwzijde, het ge brekkige, hem terstond in het oog; zijn geest bleef er aan hangen, en weg was zijn genot. Overal merkte hij leemten op en wondeplek- ken; van lieverlede werd bij er toe verleid, zijn eiseben al hooger te stellen, waardoor natuurlijk zijn teleurstellingen talrijker werden. Dat voerde hem tot een pessimisme, ’t welk zijn levens,- en wereldbeschouwing somber kleurde en hem op den rand van menschenhaat bracht. Dat hij mij, in weerwil van mijn ontelbare zwakheden, nog al genegen bleet, schrijf ik alleen déAraan toe, dat ik in den regel met geduld naar de opsomming en uiteenzetting van zijn bedenkingen en gneven luisterde. Wat vooral ieder die met hem in aanraking kwam van hem vervreemdde, was zijn hebbe lijkheid om altijd en overal zijn oordeel uit te spreken. De wereld zou er heel anders uitzien, sprak hij, indien alle menseben den moed bezaten voor hun zienswijze uit te komen. Eeuwen lang hebben de lui elkander bedorven, door dingen die pikzwart zijn wel met wit te noemen, maar toch als min of meer helder getint voor te stellen. Had ieder den moed van zijn overtuiging, er zou voor huichelarij en laster geen plaats meer zijn. Daarenboven zouden we niet telkens geschokt worden door de driestheid, waarmede het middelmatige naar den eerepalm dringt, en de onbeschaamdheid, Waarmee onkunde haar onzinnige beweringen aan de markt brengt. Als nu niemand anders zijn stem verheft dan de botte lofredenaars, en zij die beter weten er het zwijgen toe doen, waar blijft dan de waarheid, en hoe wilt ge dan dien hooggeprezen vooruitgang, waarover in onze dagen zoo schrikkelijk wordt gezwetst, bevorderen. voorm. elf uur, CE" en daarna in ik N, No. 241», verkooping van oeger reeds bree- S. W. TSF. VAN NOOTEN, Uitgevers. /tig ^criticus waardeert iu de eerste plaats het streven, vervolgens het wel geslaagde, om eerst in de derde plaats op te merken en aan te wijzen, in welke opzichten men beneden het voorgestelde peil is gebleven. Wordt dat op de goede manier gedaan, dan zal men ontdek ken dat van de twintig keeren de man wiens werk wij beoordeelen het circa twaalfmaal met ons eens is. Niet alzoo de vitter, de albediller. Als een razende Roland trekt hij er op los, en legt de ruwe hand op de kwetsbare plaats. Hij wil verbeteren, zoo zegt hij ten minste, maar hij verbittert; en het is geen ongewoon verschijnsel, dat zijn afkeuring precies wordt opgevat als een bewijs, dat het werk allen lof verdient. Een schilder, om met deze anecdote te besluiten, had voor een tentoonstelling een kunstwerk voltooid. Toen het klaar was, invi teerde hij zijn kennissen, en verzocht hun drin gend, hun aanmerkingen hem niet te onthou den. «Critiek,” zeide hij, vis het voedsel van de kunst en ook van den kunstenaar; zonder deze zou hij niet vooruitgaan en zich ten laatste gaan verbeelden dat hij het onbereikbare reeds had gegrepen." Bedoelde vrinden wilden dan ook toonen, dat zij belang in hem stelden; zij gaven hun oordeel ten beste, zorgden wei dat zij wat af te wijzen hadden en op 't laatst geleek het wel een wedstrijd, wie zich het meest onbevredigd zou verklaren, Houdt op, in ’s Hemelsnaam" riep hij lachend, wik h«b wel verzocht, gevoed te worden, maar gy stfpï mij "zoo vreesdij! veel in de maag dat ik op het punt ben van te stikken. Als het publiek en de jury niet genadiger zijn dan mijn vrindenzal ik er ditmaal slecht afkomen." Hij exposeerde zijn werk, dat na weinige dagen bekroond en verkocht was. Zoo is het. Onze goeie kinderdichter praat van uvrienden die feilen tooneu,” en daardoor op ons hart «groot vermogen" hebben. De hemel beware ons allen echter voor vrienden, die geen audere middelen bezitten om ons hun sympathie te bewijzen. De regiering van de »zed«lijke orde” in Frankrijk zit niet Stil. Als de verkiezingen want üoe langer zoo meer blijken deze het noódzakelijk gevolg van de kunstgreep van 16 Mei te zullen worden niet naar den zin der regeenng uitvallen, zal dit zeker niet aan haar liggen. Het verbieden van redevoeringenzelfs van de meeat onschuldige, het schorsen van dagbla den is tegenwoordig aan de orde van den dagdoch hiermede niet tevredenheeft de Fourtoudie in deze al zijne collega’s overtreftzijnen rechterlijken ambtena ren gelast, om nauwkeurig acht te doen geven op de gesprekken die op openbare plaatsen gevoerd worden eu het minste afkeurend oordeel over de regeenngs- handelingen van den laatsten tijd niet ongestraft te laten. Het nieuwe bewind begint zich dus langzamer hand den naain van schrikbewind alleszins waardig te maken. Hoezeer dit naar den zin der geestelijkheid men opmaken uit de eer die Maarschalk Mac- is toegedacht. Deze ia n.l. door den Paus be- üroot-kruis der Pius-orde, een eerbewijs, i eer ia verband mag brengen met de jong- regeeringsdaad van den presidentnu de ollicieuse zich beijvert om de benoemingdie het eerst door ollicieuse pauselijke orgaan werd medegedeeld tegen te spreken, ’t Spreekt van zelf, dat de regee- ruig daardoor nu ook op den fienteu voet is gekomen met de legitimisten. Deze hebben de toezegging ge kregen, dat het mandaat vau Mac-Mahon niet ver lengd zal worden; dat bij de verkiezingen in elk departement minstens één legitimistisch candidaat van regeenngswege zal worden gesteund en dat ook in den Senaat eenige plaatsen voor die partij zullen worden gereserveerd. Zal Frankrijk zóó met zich laten sollen, en aldus zyne instellingen waaraan het zijne wederopkomst te danken heeft, op het spel zetten r We hopen enge- looven het niet. Al kwam het tot nog toe tot geen uitbarsting, al blijft de republikeinsche paltij op de voortdurende uitdaging der regeenng hare kalmte en waardigheid bewaren, aan protesten van hare zijde en van de zijde der natie ontbreekt het met. Menige nieuwbenoemde regeeringsagent moest dit ondervinden bij zijne eerste receptie en een aantal industneelen van Troyes en elders hebben in een adres aan Mac- Mahon den nadeeligen invloed, dien de jongste gebeur tenissen op handel en industrie uitoefenden, aange toond. Aan den goeden wil van de meerderheid van den Senaat om mede te werken tot eene ontbinding der Tweede Kamerwordt met meer getwijfeldsinas de zoogenaamde constitutioneelen zich daartoe mede bereid verklaarden. De keizer van “Rn aland is eindelijk bij het Donau- leger aangekomenhij is vergezeld door Vont Gort- senakoff, dien men als een vredebode beschouwde. Do ollicieuse Russische pers heeft zich echter ge haast om die voorbarige geruchten van vredesonder handelingen tegen te spreken. Van vrede kan geen sprake zijn zoo verzekert zijvóór dat er ook op Europeesch grondgebied eenig belangrijk voordeel zal behaald zijn en van vredesvoorwaarden, die door Rusland zouden gesteld ziju, kan dus nog minder sprake zijn. Men schijnt er thans ernstig aan te gaan denken om den Donau-overtocht te beproeven. De Russen namen bezit van het eiland Slokan eu zonden parlementairen naar de overzijde om de Tur ken tot overgave te sommeeren. Binnen weinige dagen kan men dus belangrijke berichten van die zijde van het oorlogstooneel te gemoet zien. De Turksche vlootdie gedeeltelijk tusschen de vijandelijke tor pedo» opgesloten waskan zich thans weder vrij op den Donau bewegen, daar het den Turken gelukt is door middel van duikers, de torpedos die de vrije beweging verhinderdenweg te nemen. Met de stoom- barkassen waren de Russen in de laatste dagen min- r drie, waarmede te nog een vijandelijken monitor in de Russische troepen, hoe- -steeds vooruit. >ezetdoch volgens itruimd; Kara blijft xvTwijl Rusland een ’•I 218.000 man op de been brengt, -rkije alle krachten in. Het Egyptische geleid door Turksche oorlogsschepen is op het goud en zilver der moskeeën is en de loodbedekking die* gebouwen zal leu voor bet gieten van kogels, tot den heiligen” oorlog, die thans Jorviö volhardt in zijne dubbelzin- Hij ging den Keizer van Rusland ia -- zijn opwachting maken, doch verzuimde te- sijn Suzerain dbu Sultan daarvan kennis geven. De Belgiaohd Tweede Kamer heeft de wet tot wering van misbruiken bij de verkiezingen met eene kleine meerderheid aangenomen. Die wet laat echter een der voornaamste en gevaarlijkste misbruiken be staan nl. het onberekenbaar groot misbruik, dat de geestelijkheid in zake de verkiezingen van den biecht stoel maken kan. Zulk een invloed kan volgens artikel 46 dier wet straffeloos worden uitgeoefend. De liberalen zijn hierover natuurlijk ten hoogste ver ontwaardigd en de regeenng zelve zal, naar ssen wil, maatregelen beramen om te trachten den nadee ligen invloed van het beruchte artikel door den Se naat eemgszins te doen verminderen. Het Grieksohc ministerie Commondouros heeft het niet verder gebracht dan tot de ontwikkeling van zijn programma. Reeds is weder een nieuw samenge steld dat het nu weer eens beproeft met een minder oorlogzuchtig programma. Tuaschen Engeland en Rusland heeracht in den laatsten tijd wat beteren toon. De geruststellende verklaringen van Graaf Schowvaloff, den gezant bij het Engelsche hofschijnen in Engeland een goeden indruk gemaakt te hebben. Z. M. heeft pensioen verleend, ten laste van den Staat, aan M. H. Kluitman, gewezen hoofdonderwijzer te Gouda, ten bedrage van f 767 ’s jaars. Uitslag der verkiezing van Leden voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal, op 12 dezer GOUDA. (Gewone verkiezing.) Uitgebracht 2258 stemmen, waarvan 6 blanco of niet geldig. Herkozen Mr. M.BICHON van IJ S3 EL MON DE met 1189 «temmen. Op Mr. P. P. Van Bosae waren 1037 stemmen uitgebracht. Verder verkregen de heeren Wijnmalen 18, Patijn 4, Brummelkamp 2 stemmen en verschillende per sonen één «tem. GOUDA. (Buitengewone vacature, door het bedanken van Dr. Kuijper.) Uitgebraehte stem men 2263, waarvan 25 blanco of niet geldig. Gekozen Mr. J. G. PATIJN met 1132 stem men. Op Dr. Th. O. L. Wijnmalen waren 1092 stemmen uitgebracht. DORDRECHT. Uitgebracht 1318 geldige stemmen. Herkozen de lieer J. P. BREDIU3 met 909 stemmen. Op den heer J. Voorhoeve HCz. waren 393 stemmen uitgebracht. GORINCHEM. Uitgebrachte geldige stem men 2106. Herkozen Mr. J. J. TEDING van BERKHOUT met 1059 stemmen. DeheerJ.J. Van Tienhoven Van den Bogaard verkreeg 602, de heer Mr. E. H. *s Jacob 432 stemmen. UTRECHT. Uitgebracht 1739 stemmen; van onwaarde 12. Gekomen Jhr. Mr. J. Roell met 957 stemmen. Mr. B. J. Lintelo Baron de Geer van Jutphaas verkreeg 680 stemmen. Voorts wa ren 41 stemmen uitgebracht op den heer E. H. Kol en 27 stemmen op Mr. F. F. L, U. Last, I Als gewoonlyk kon ik <U»r rr.et veel tegtA zeggen, en toch gevoelde ik zeer goed, dat mijn vrind op een verkeerden weg was. Nooit kon hij besluiten, ziju opmerkingen binnen te houden; onweerstaanbaar werd hij tot spreken, tot oordeelen, en alzoo doorgaans tot veroor- deelen gedrongen. Bereikte hij daarmee zijn doel? In geenen Jeele. In het eerst luisterde men naar zijn critiek, omdat men het wel aardig vond hem zoo te hooren //doorslaan;" slechts zelden werden evenwel zijn wenken opgevolgd. Later begon men zijn voortdurend //vitten” eentonig, vervelend, onuitstaanbaar te vinden. Hij kreeg de reputatie van een onaan genaam menseb, een Robertus Nurks in een nieuw gewaad; men meed zijn omgang, en wist ten slotte geen gepaster naam voor hem op te sporen dan «de albediller." In die periode van zijn leven was hij er wezenlijk ongelukkig aan toe, en werd zijn humeur juist niet bijzonder gezellig. Uitersten zijn zelden aanbevelenswaardig. Evenmin als wij ons aangetrokkén gevoelen door iemand, die alles mooi, en goed, of prach tig, of ook wel «allerliefst" vindt, kun nen we ons vereenigen met hem die steeds iets te laken vindt, eu zijn afkeurend oordeel te allen tijde op den voorgrond plaats. Laat ons er nog bijvoegen, dat er dusgenaamde «albe- dillers” zijn, die niet eens gezond verstand genoeg bezitten om een eigen meening te heb ben, dooh slechts aan hun neiging tot vitten bot vieren, omdat zij denken dat zulks mooi staat en een air van voornaamheid geeft. Die soort van critici, hoe talrijk zij ook overal is vertegenwoordigd, is evenwel zoo jammerlijk, dat wij ons de moeite met geven er een schets van te ontwerpen. We hebben alleen de beste soort aanschouwelijk trachten voor te stellen, en dan nog moeten we zeggen, dat zij ons niet erg bevalt. Zou het een zwakheid zijn, dat wij behoefte hebben aan lof? Behoort het tot de onvol maaktheden vau de menschelijke natuur, dat een woord van aanmoediging, van bevoegde lippen vernomen, onzen ijver verhoogt, en ons moed geeft om te blijven vechten tegen de moeie- lykheden die onzen weg versperren? In elk geval, dan is het toch een zóó algemeen zwak, dat er rekening mee dient gehouden te worden. Ja, er zijn menschen die zoo verzot zijn op loftuitingen, dat zij ons doen denken aan papa gaaien, iedereen den kop toestekend om ge krauwd te worden; dat zijn alweer de uiter sten, maar als regel kan gesteld worden, dat een bewijs van waardeering voedsel is voor de geestkracht. Nu is het ook waar, dat w&ar- deering en aanwijzing vau feilen hand aan hand kunnen gaan, ten minste, dat zij elkander niet uilsluiten. Doch het is slechts zeer wei nigen gegeven, m deze de rechte verhouding in acht te nemen, of den juisten toon te tref fen, die voor beide vormen van beoordeeling past. Er is geen grooter dwaasheid te bedenken, dan de critiek het zwijgen te willen opleggen. Haar recht vau bestaan is zoo onweersprekelyk, dat niemand er aan denkt het te ontkennen. Alleen wenschen sommigen haar binnen zekere grenzen te beperken, eu bij voorbeeld geen oor deel te dulden dan van degenen die m slaat zijn iets beters te leveren. Wat ons betreft, wy nemen die exceptie met aan. Al zijt ge niet bij machte, iemands taak over te nemen, gij kunt toch wel zien, m gewone gevallen ten minste, of hij geen vergissingen begaat. Onfeilbaar zijn we geen van allen, en wat soms aan de blikken van wijzen, geleerden of kun stenaars ontsnapt, ligt open voor het oog van den alledaagschen toeschouwer. Laat echter nooit de lust om critiek uit te oefenen zoozeer bij ons tot ontwikkeling ko men, dat wij haar desnoods niet zouden weten te onderdrukken. Want dan geraken wij er zoo licht toe, de zon haar vlekken en de pauw haar onaangenaam geluid te gaan verwijten. Het volstrekt schoone is een ideaal, en als zoo danig niet te bereiken; zoo we nu toch mee nen, alles te mogen toetsen aan een denkbeel dig begrip, dat misschien voor ons alleen waarde heeft, dan zijn we niet in ’t reine. Een em-

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1877 | | pagina 1