N°. 424. ZOOAft 29 JULI EGEN LÉS, EU WE Ha- ÏU‘,SS jT 4" I linklijk rps lagers 1 I WEEKBLAD voor ZLID-HOLLAM) en utrecht. ZEN Lager Onderwijs, waarbij W geen Politiek te pas komt. Ir l Eigen Hulp. 9 volk 8 zaak hoe wil zij NU?TKJi, ngen kan al* verkochte ge* roon roor irdag-middag inden 0,70. ER, Seer. iiiK i», gij zult lug er i Prijs der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels ƒ0,50. Iedere regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzen ding franco, en uiterlyk tot Zaterdags-voormiddags ten 10 ure. staande, ur. Bestuur, F. SNEL, Pres. lep Sectie B, van 3 Aren, buitengewo '30 A 38 vc id. i 1,30 per kilo, roor Engeland biggen f 1,16 it 1,16 per kik), ifov; 1 paard, «kal rerea, 5 )f lammeren, geit. gual. 76 ot, 1. f0,»5, id. tr kilo. Voor Londen 3de quai. f 10. rioke f 19,90 rlakkeMoha ea amKhe f 9,50 ordbrabaetMho lohe en Qver- Zomer f6,30 naar qualiteit ie en mindere f 7,85 a 8,26. roor van onge* wk heden wil- alfkoaien f vaarsen f 130 itere kalveren ct, die voor ena vao 6 i 8 f 17 per stuk. ,16 i 1,20 por ka. Bjarige Zo«nr- uohe en Qvar- re dito f 13,60 I mindere en 111,501’19;». unacke Winter -0 k 6,60, Ov<- Niosire Zeeuw* f 6,60 6,80. io enflakkoe* «niche f 9,80 SCHDONHOVENSCHE COURANT nemens, ten den Notaris in het Kof- an ZESSEN en, op Dom- vondi ten 6 Y w Lènge Wei- zijde van de bewjjst een ernstigen wil om een ernstig doel te béreiken- Laat ons dal streven niet be schamen, maar zien of wij het steunen kun nen. Het doel, dat weten wij allen, is, in ’t algeméén genomen: meet welvaart te bevor deren onder hen> die bij het stijgen der prijzen van een vast traktement moeten bestaan; men wil trachten, in samenwerking de duurte der levensmiddelen te trotaeeren door onderlinge bescherming. Laat ons bespreken wat wij in ons distrikt doen kunnen en hoe? Zeker is bet, als wij iets tot stand willen brengen, b. v.'een vin- kolver eenigingdat wij ons dan in zoo groot mogelijk getal vereenigen moeten. Evenzoo is dit met een spaarkas. Ik verzoek u dusvan uw belangstelling te doen blijken en een krachtig woord meê te spreken in een bijeenkomst te houden Dinsdag- avend 31 Juli a. s. ten 7 ure bij Van Zespen. Rooken mag men dadelijk na den afloop, terwijl sterker longen dan de mijne regel zullen hou den in uw spreekbeurten. ▲art AdmiraaL van (H auderl b^lanjB volks» ik optS dozis toch v voor met dl uil zigtigen van m permisaie- en Notaris. ten kantore Schoonhoven. SL •chil f26,00, boter: late df kilo; kaaa verloopara f 6 16, vette kal- ucbtare idem a 6,00, poter» ;rH ft "Bjj de vraag of onsJqnüAwijjfis Hvat hqt Ifle wWvjn moest, vilt het dui(felij|f||in Bat oog, dat jwt Iwpid .Wll'tr nóg vrij wat verbeterd inöllt wwd^n. an ipjyan me t'jioofdgebrek van ons onderwijjLiss, dat wat Men ;t te dnürJannen noemen: het verbalisme. Mbn laat dit het woord niet genoeg zienwat hét Merkelijk aanduidt. In dat opzicht ligt in het aanschouwingsonderwijs het beginsel van ver betering. Het kind moet geoefend wórden in de kunst van alles goed Waar te nemen. Men moet het kind gewennen om zich nauwkeurig reken schap te geven van hetgeen men bet laat zien. rTot dat onderwijs is noodig, dat aan al onze scholen een klein schoolmuséum verbon den worde. De behoefte daaraan heeft de Re- geering ons het eerst aangewezenhet reglement van 27 Nov. 1874 heeft het programma voor dergelijke verzameling vastgesteld. rik kanzonder eenigermate voor misreke ning bevreesd te zijnu verklaren dat vóór het einde van het jaar al onze 527 scholen voorzien zullen wezen van een klein muséum geëvenredigd aan de behoefte van iedere schooi.” Erkent met mij dat de Gouverneur van Bel- gisch-Luxemburg een practisch man is bij uit nemendheid, en dat wel in de allerbeste beteekenis van het woord. Aanschouwing, en geen ziellooze namen, die voor een kind grootemjeels klanken zijn zonder beteekenis. Vraagt er dezen of genen u bekenden onderwijzer maar eens naar, hij zal u aanstonds zeggen dat hij het daarmee vol komen eens is. Maar in één adem zal hij er bij voegen hoe het komt dat hij, tegen beter weten in, juist door het gebrekkige in het Ne- derlandsch schoolwezen, genoodzaakt is, menig- werf den slechteren vorm te kiezen, omdat het hem ten eenenmale ontbreekt aan ’t geen voor aanschouwelijk onderwijs noodig is. Is het u nooit opgevallen, hoe ellendig naakt en armoedig onze volksscholen er dikwijls nog uitzien, en met welk een minimum aan leer middelen men denkt dat de verstandelijke ver mogens onzer kinderen behoorlijk ontwikkeld kunnen worden? De hoogst noodige lees- en rekenboeken, wat leien en schriften, een paar borden en kaarten, wat maten en gewichten in nature of afgebeeld, mitsgaders de prent van den coloradokever, daarmee is niet zelden alles gezegd. Maar wat drommel, aanschouwen is de dingen bekijkenzelfs afbeeldingen zijn daartoe niet voldoende, er moeten voorwer pen zijn. School-muséums, zegt men in België. Lag het aan mij, dan zou ik een minder weidschen naam kiezen, doch laat ons daarover niet twisten. De hoofdzaak is dat er aan elke school aanwezig zij een verzameling, groot of klein, van voorwerpen ten dienste van het onderwijs. Voor welke vakken? Och, laat nu eens de vakken-quaestie buiten het debat. Ik geloof juist dat het geleuter van sommigen over al die vakkennegen zijn er, als ik mij niet vergis, met uitzicht op meer, - een van de krankheden is waaraan ons volksonderwijs suk kelt; de echte onderwijzer doet soms de beste grepen buiten het nauw omschreven kader met hetwelk de wetgever heeft goedgevonden de gewenschte licht nog met deelachtig ben. De Algemeene Vergadering, die vEigen Hulp” heeft gehouden te ’s Hage op 30 Juni 1. 1. heeft niets opgebelderd. Nu heeft zij ons statuten voor ons distrikt gezonden. Maar'die hadden wij zelven kunnen opstellen. Nu zült gij zeggen//dat ziet er donker uit en gij wilt nog meet menschen in de schemering lokken?” ’t Heeft er veel van, maan ik lok nietil roep u op. Ér is uit die Algemeene Vergadering iet» gebleken, wat wel geen licht, maar toch ver* trouwen geeft. Bekwame, welbefaamde, beza- Als eenmaal de gel gebroken, waarop Politiek tangeij^tüd dWuu Uk «n vooraiwang ilfc hebben geergerd, 4| wat'feri waffi) MÏmist *>en (begahffl goedgélóövigheia m vertrouW ik niet) al «ffl ouderwjj derf noodigen omhl itgebazuind. Woorden, wooófienJ ’t Is volstrekt geen 1 t s Aouden1 over rgoed”'1 onderwijs. Lv als men zich daardoor Nukkige dag zal zijn aa^i-l i en Onderwijs ria ztópe lenzijn de voorstand«tn w ;i4||naar yoor een merst zal het kunijMi’ J i?y in die hdbggaailfle/ 7 |Avien tegenwoordig 4le ifltt gevan imturé hen I $net!-l Ijamet een vjJjj ruimq M ntjl wlHen Aobp t&éen j T Me v* op dien ïjver. dl doop zofy menigeen van 'groo^^bord^ii!| *t Is volstrekt geen l$$8tmijne l speech te houden'over iftjnoodzakeli, rgoed”'1 onderwijs. Hiev lidmaatschap vereepiging r volksonderwijs” is niet te du ut r een brevet 4an belahg- stelhng in de rgoedo zaak” kan verzekeren.. Zelfs de besloinmeringenverbonden dan het secretariaat of penningmeesterschap van een afdeeling dier vereniging kunnen geen beletsel zijn om iemand te doen streven naar den eer naam van rstrijder voor volksverlichting.” Meent asjeblief niet, dat ik op al deze dingen laag neergezien wil hebben*7 integendeel. Doch ’t isnaar mijn bescbeideö meepmgniet ge noeg men moet het eene dpen- en het andere met nalaten. Het eene,dat zijn de woorden die men wydt aan de zaak van de verbetering van de volksschool. Het andere, dat ook van u wordt gevraagd en bij toeneming gevraagd zal wordendat zijn daden. Vergunt me een uitstapje naar een aangren zend land ’t waarom zal aanstonds blijken. België staat in de schatting van velen niet hoog aangeschreven met betrekking tot do zorg voor het lager onderwijs. Maar het zou niet eerlijk zijnals wij alle gewesten van dat land over één kam gingen scherendiiórwaar de liberale geest pal heeft gestaan tot op den hul digen dag, tegen de pogingen tot vervanging van het leeken-onderwysTdoor dat hetwelk de geestelijken geven,—daar is de toestand over het algemeen beter dan bij ons. Met name is het de provincie Belgisch-Luxemburgdie in de eerste plaats mag worden genoemd op een bevolking van 205.000 inwonersover 207 gemeenten verdeeldbeeft men daar 527 scho len, dat is één op de 389 inwoners of op de 58 kinderen van 7 tot 15 jaren Het cijfer dat de schoolbevolking aauwijst is niet beneden dat, hetwelk de registers van den burgerlijken stand aangeven. De resultaten zijn er dan ook bevredigendbij het verlaten der school kunnen alle kinderen ten minste lezenschrijven en rekenen. Dat alles werd verteld in de toespraakwaar mede de Gouverneur van Belgisch-Luxemburg den Provincialen Raad op de hoogte bracht van den staat van het volksonderwijs. Die hooge ambtenaar was er echter ver van af, uit die gunstige gegevens de conclusie te trekken, dat men de zaak nu wel verder aan haar lot kon overlaten. Om dit te bewijzen citeer ik het volgende uit zijn redevoering. //Ontveinzen wij het ons echter niet, Mijne Heeren I dat voor een zeker aantal leerlingen het onderwijs nog piet grondig genoeg isom tot hun volledig eigendom te maken wat zij geleerd hebben. Als zij eens den meester ver laten hebbenverliezen zij spoedig veel van het geleerde. Zoo vindt men op 1980 ingeschreven militiens in dit jaar er 140, die alleen maar kunnen lezen en 82 die niets meer kennen. Voor deze laats te 11 is de schooltijd verloren tijd geweest en het geld voor hen besteedzou beter Deze opgaven zijn ontleend aan het hoofdartikel yan *De Wekker" van 91 Juli j.l. ff - bqsteed hebben kunnen worden. Misschien zal tymen mij tegenwerpen, dat het aantal der Bulken Itoch gering is, sléchts 4 op de 00v Mijne meeren gij zult .keker met mij instemmen Uat zoolang er n<|g maar één onkundige zal njwezei dit te veelwal zijn voor onze ^aardig- ^heid jen voor1! onzf) eerzucht.”|ll 4 Dat ’s taalniet iyaar Hoettpr steekt daarbij /Af, de kalme '(gtelatenheid irkarmee sommige liooggeplaatsten bij ons berüwen in het feit, Wat Jer bij sluiten van ^huwelijken nog |*oo^pcl perceöimet een krnis&P moet jteekenen, jmdkt de schnjfkunst bij JieDtot dtf niet ont- luitt-de geheirbnissfcn bbehóorB Lèn met de WiW/)oegzaamheid1^wafltinee djfcfdéjlieeren van Ivoffluitgang” 'gewageö, ahfttfet cijfer van de letterkundjge miliciens éms ee^; half per- jn lager is jgeword® mn'^et ’‘••'Mer' was. W Dd Gouverneur vaqwlgBcl BUITENLAND. OVBHZICHT. Met recht mag men verbaasd staan over de groote vorderingen die net BuMiMhe leger in korten tijd ia Boigarye gemaakt boeit. Blijkbaar, hoewel onbe grijpelijk. genoeg, zijn de Turken door de nog steeds aangroeiende Russiscbe legermacht overvallen, zoodat zij zich niet eens m staat gevoelden om een veldslag te wagen. Van die verwarring gebruik makende, hebben de Russen hunne operatielijnen steeds verder en verder uitgebreid en versterktzoodat ook de Turken genoodzaakt zijn hunne heel wat minder tal rijke legermacht te verdeelen. Het legercorps m de Dobrudscha heeft Tschernawoda en Ku»tendscbe be zet en rukt thans op in de richting van bilistna, om straks aan het legercorps van den grootvorst Nikoiaa», dat Kulschuk belegert, de hand te reiken. Reed» 35000 man passeerde de BaBcanom vandaar in drie verschillende richtingen verder te trekkennaar Adri- anopelBrorgas en Philippopei. Door het in bezit nemen eu bezetten van de belangrijke plaats Kezan- lijkis de aanvoer van nieuwe troepen thans behoor lijk gedekt en verzekerd. Met zenuwachtigen haast stelt de 1'urkEche regeering, nu het misschien reeds te laat is, alles in het werk om de bedreigde vestin gen en vooral Adrianopel iu staat van tegenweer te brengen en troepen bijeen te brengen om den voort- rukkenden vijand tot staan te brengen. Het geheimzinnige plan van Abdul-Kerim-Pacha is met den fameuzen ontwerper gevallen. In plaats van dezen is Mehemit-Ali-Pacha tot bevelhebber van het Donau-leger benoemd, maar het is de vraag of die bevelhebberdie op dit oogenbhk nog te Bchumla is, zijn leger nog wel in tijds zal kunnen bereiken. Ook de Ministers van oorlog en van buitenlandsche zaken hebben plaats gemaakt voor nieuwe titularissen waar door de verwarring, die er in 't regeeringsbeietd te Constantinopel heerscht, wellicht nog grooter wor den zal. Terwijl de nieuwe Minister van buitnnland- sche zaken gezegd wordt pogingen aan te wenden, om den Sultan te bewegen tot het doen van stappen ia het belaag van den vrede, en daartoe de mede werking van bevriende mogendheden zou willen inroe pen, dringen de Softa's aan op 't ontplooien van de groene vaan van Mahomed d. i. tegenstand bieden tot het uiterste, met alle middelen die ten dienste staan. Misschien hoopt men te Constantinopel nog altijd op de tusschenkomst van Engeland, dat er door zijne zonderlinge wijze van doen, hoewel in tegenspraak met de verzekeringen van de regeering, dan ook wel eemge aanleiding toe geeft. Steeds wor den nieuwe schepen uitgerust en transporten gereed gemaakt tot versterking der garnizoenen van Malta en Gibraltar. Dit heeft zelfs aanleiding gegeven tot het gerucht, dat Engeland Gallipoli zou willen be zetten, voordat de Russische troepen zich van die plaats zullen meester maken. in Kieio-Azië heeft eene ontmoeting plaats gehad tusscheu den rechtervleugel der Turken en de Russen, diete oordeelen naar de verschillende berichten, on beslist bleef. Uit Frankrijk verzekert men nu weer, dat dn Deze Courant wordt geregeld iederenjM verton den. Prijs: voor Schoonhoven per drié ra Franco per post door het geheele ryk 0,^ Alle binnenlandeche Advertenties, waarvan deil fAaaMvf 8 opgegevm, worden elèehteP 2 maal t» rekening gebracht.IjL a, éooals bij a* I x>nd geweest EL, ia sedert L tgeoefend de en Koek- deze! ven iut t vele andere weinig pre 1 goed will boekenkast wei voor uit te t-rekken? gelden daar-w digde mannen hebben een hoofdbestuur gevormd in de Hooge en raden van toezicht over de kassen. Dit 1 ,8 a-o -VM.».. «“wt? bergen ter plaatse waar reeds zooveel letterkundige pro- 1 van dien aard,zich liggen vervelen, ja, dan hebben wij een bewijs jte meer dat de bevordering van ons lager aiiderwijé zoo 1 eriistig niet opneemt! Sn, dat on- Igswege zeer poef ee^ j half een paar jaar -h» ^D^elw^® 0Pcn* jaartjook zij^m^ng, Ih *Wke obkiahten de cbool niet aan haar*doel ^eaifWooïttal Hij zegt inden anderen .- '1 j'A 11'J ïj de vraag of onsjqnmrwijil est vilt het duiaelijifllin dz vrij wat verbeterd mélèt r 'Ir'*’ 4* gunnen noemen: het ve(!bali| - -r-rp S. JW. N. VAN NOOTEN; Uitgswrs. rl^iteiding tot alle christelijke en maatschap pelijke deugden,” zoomede de //gepaste en nuttige kundigheden” in hokjes te verdeelen. Hoofd zaak is, de jougelui te leeren waarnemen en denken I Zoodat we dus mets dringendere te doen hebben, 'dan een commissie tq benoemen, die belast is met de samenstelling van een pro gramma voor een schoolmuséum; daarua dat programma te onderwerpen aau de goedkeuring van alle afdeelingen vau //volksonderwijs,” om dat eindelijk, als het behoorlijk is gediscuteerd eu geamendeerd, aan de Hooge Rejecting aan te bieden1 met een verzoekschrift, «trekkende yin op de eerstvolgende begrooting voor uit te trekken? Enitals <foi ;Aeg^ering die documenten «op laj^j dneten nu j“ z»j Iheel v.-r~,- Met uw^welnemen. Daar gelatpt lersteuningp in dete van Regeenqg /enschelijk is, geloof ik toch dat langs anderen weg het doel minstens even gopd is te bereikelif Zijn er Onder de ingezetenen uwer gemeente werkelijk eenigen, die h a rt heb ben voor het onderwijs in de plaats hunner inwoning?6' Ja? Dan richt ik tot hen een verzoek. Gij, mijnheer A., zijt grutter, han delaar in zaden, weluu, verzamel eens voor aardigheid een collectie mooie monsters van granen, en geef 4'e aan de volksschool cadeau. De .ouderwijzer zal ze in dank aannemen, en ze goed gebruiken ook. Gij mijnheer B., zijt handelaar in koloniale waren, och, de jon gens hier kénnen nog zoo weinig producten van Indië, zoudt ge niet zoo goed willen we zen, eenige soorteu voor hen af te zonderen? Gij, mijnheer O., hebt m^iw boekenkast wel eemge platen, die in dJFscbool uitmuntend gebruikt kunnen worden, och, zoek ze eens bij elkaar en bied ze den onderwijzer aan. Kijk, Mevrouw D., gij hebt een schat van vrijen tijd, en wenscht dien nuttig te beste den: het borduren van wollen hondjes op een lap verveelt u, als gij eens beproefdet een kleine verzameling van gedroogde inlandsche planten aan te leggen, om die, wanneer zij naar wensch is uitgevallen, als een welkom geschenk aan de volksschool aan te bieden? Industrieë- len van allerlei aard kunnen, zonder groote opoffering, wel iets vinden dat de school kan gebruiken: voor bergruimte zal het gemeente bestuur wel zorgen, voor smaakvolle rangschik king de onderwijzer en zijn leerlingen-per soneel. Ik durf wedden dat de eerste proef, die men in deze richting zou willen nemen, reeds gunstig zal uitvallen. Laat ons toch niet alles van hoogerhand afwachten: ge weet het im mers, het volksonderwijs is een volkszaak in de eerste plaats? Uit de lijst dar leden vau het distrikt Schoonhoven blijkt dat hun aantal nu 37 be draagt. Dit is een vrij goed sijfer, maar voor Schoonhoven moet het booger zijn. De naaste omtrek der stad kan ook leden leveren. In de gemeenten Ammerstol, Polsbroek, Berg- Ambacht, Willige-Langerak, Langerak bezuiden de Lek, Nieuwpoort en Groot-Amrners, om van verdergelegen dorpen niet te spreken, wonen amtenaren van staat, kerk of gemeente die toetreden kunnen tot de groote vereeuiging uEigen Hulp”, door middel vau bet dis trikt Schoonhoven. Dat de toetreding zich tot nog toe tot de stad heeft bepaald, is toe te schrijven aan de onbestemdheid, om met te zeggen nevelachtigheid van den werkkring van /Eigen Hulp”. Wat wil die Vereeniging en wat ze wil? Dat zijn de vragen die dezulken doen welke tot heden met toetraden. Maar die zelfde vra gen doen ook zij, die wel toegetredeu zijn. Ik kom er rond voor uit dat ik lid ben geworden en gehoopt heb licht te ontvangen, ’t zij van boven of van beneden, maar het

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1877 | | pagina 1