r 429.
ZONDAG 2 SEPTEMBER
luit
jlen.
WEEKBLAD VOOR ZULD-HOLLAND EN UTRECHT.
s. w. isr. va:
NIG
1EIMER
BINNENLAND.
Plaatselijke Schoolcommissiën.
SCHDONHOVENSCHE COURANT
AM te
4
France per poet door bet geheels r^k 0,80.
een beter
lei 1876.
de noodige
door den Minister van Jus-
heer
NUOTMN.
ÜitgöVI
Alle binnenlandtche Advertentiën, waarvan de
plaatsing 3 maal wordt opgegeven, worden slechts
2 maal in rekening gebracht.
Deze, Courant wordt geregeld iederei^aterdag-middag
verzonden. Prjjst voor 8‘choorihoven per drie maanden 0,70.
dringen
Levens-
i. Ten
URDA.
te kun-
Boontje
ihoest en
«n 4 fles-
-BOR8T-
gebruiks-
daardoor
1 BOREN,
ijgbur in
nlden, een
voorzien
’iekstempel
inden, om
ingitoffen
en teer
p besteed,
Wijn,
:,Th«,
Oranje-
Kaneel,
Limoen»
lijnmeel
i, Wol,
'bil I 2«,00,
boter1st*
kilo; kus
irloopsr» f 8
7, vette kal-
shtere idem
4,00, poters
3T heet.
prys.
1,35 per kilo.
>or Engeland
iggen f 1,15
V: 1 pkard,
talveren, 8
lammeren
f geiten.
|ual 7ö ot.»
f0,90, Ida
kilo.
Voor Londen
ide quaL f 54.
Khe flS.SO i
lakkeeeohe sa
Vlaamsohe,
che f 13,50
dito geringe
weohe, Over-
i 8,75, nieuwe
dito Over-
soorten 17,75
Flakk. winter,
\50 7,00.
naar qualiteit
?er Ï1Ó0 kilo.
van vee meer
jr. 1ste soort
koeien f 160
koeieó f140
lokketen Ossen
aohtere Kalve-
Irjarige Zeéuw-
■»ohe en Over-
re dito l18,00
0, mindere en
sakmkat f7,30
rermaassche en
,50 tot 7,10.
•pbe en Over-
tone en Vlaam-
PrQs der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels ƒ0,50. Iedere
regel meer 0,10. öroote lettere puur piaateruimte. Inzen
ding franco, dn uiterfjjk tot Zaterdags-voormiddags ten 10 ure.
NOOTEN,'
F&Zn,;
em bij B.
J. D. den
er Starre
geheel niet zijn gewaarborgd. .Zij hebben het
recht, controle uit te oefenen, maar de Raad
behoudt zich Voor, aan haar grieven al of niet
voldoening te schenken. Zij kunnen voorstellen
doen, maar indien niet eenige barer leden’ tevens
lid van den Raad, zijn, kunnen zij op de aan
neming of verwerping dier voorstellen niet den
minsten invloed uitoefenen. Zij wonen ambts
halve de vergelijkende examens bij maar
brengen geenerlei adres uit bij het maken der
voordracht en hebben evenmin eene stem bij
de benoeming.-* v
Daar, waar het Dagelijksch Bestuur en de
Raad der gemeente niet al hun tact aanwenden
om tegenover de aangegeven leemte in de wet
een tegenwicht aan te brengen, loopep de school-
cothmissiën gevaar in een valsche, een onhoud
bare positie te geraken. Geen college toch dat
zichzelf respecteert kan lijdelijk blijven toe
zien als voorstellen, die het in 't belang van
de publieke zaak meent te moeten doen,
voortdurend worden van de. baan* geschoven.
Ook met betrekking tot de onderwijzers zijn
de schoolcommissiën niet officiéél genoeg, en
kunnen zij, ingeval daaraan behoefte bestaat,
niet dien krachtigen steun verleenen die som
tijds het belang van de school vordert.
Uit het reeds gestelde zal men misschien de
conclusie willen opmaken, dat ik mij schaar aan
de zijde van hen, die bij elke schoolwet-herziening
de bedoelde commissies Wenschen behouden te zien
blijven. Die gevolgtrekking zou zeer juist zijn.
Zoolang de gemeenten haar onderwijs geheel of
gedeeltelijk bekostigen, komt haar rechtens een
behoorlijk aandeel toe in het toezicht op de
openbare scholen. Daarentegen zou ik geneigd
zijn voor het bijzonder onderwijs geen andere
contróle dan een flink staatstoezicht te bepleiten,
mits dit laatste dan ook werd uitgeoefend -door
mannen die bezield zijn met den ernstigen wil
om de wet in alle opzichtennaar letter en naar
geest, toe te passen.
Derhalve behoud van de schoolcommissiën. .De
voorgedragen wetsherziening huldigt hetzelfde be
ginsel en laat zelfs de bepalingenhierboven uit
de wet van 1857 aangehaald, nagenoeg onveran
derd. De memorie van toelichting laat dit punt
geheel vontoegelichteu ignoreert ook volkomen
de bezwaren die nu en dan worden 'ingebracht
tegen de onvoldoende regeling van de bevoegdhe
den der commissiën. De provinciale inspecteurs,
door den Minister geraadpleegdbesloten in hun
vergadering van 28 Januari 1876 eenparig tot het
advies, #dat de plaatselijke schoolcommissiën door
den gemeenteraad benoemdbehouden moeten
worden, omdat ze uit den aard der zaak het meest
van nabij mat de plaatselijke belangen van het
onderwijs bekend zijn, en tevens het best in de
gelegenheid om dienaangaande de meest nauw
keurige inlichtingen aan het gemeentebestuur en
aan de overige leden van het schooltoezicht te
verstrekken/’
Niet alzoo het hoofdbestuur van volksonderwijs,
dat in zijn beschouwing van het wetsontwerp (zie
Bode, 1877, No. 1) zich op velerlei gronden
verklaarde tegen die instelling, en jn elk geval
haar aanwezigheid niet gebiedend wenschte voor
geschreven te zien. rDe vruchtbaarheid hirer
werkzaamheid lijdt onder het gemis aan zelfstan
digheid; zoo lezen we daar: zij (de pl. school
commissie) bestaat uit mannen, die wellicht zonder
uitzondering- met de beste bedoelingen bezield,
maar veelal op onderwijsgebied zonder kennis en
ervaring zijn; zij voelt zich verlamd door het besef,
dat zij een bloot raadgevend lichaam is zonder
werkelijk gezag; in ernstige aangelegenheden is
haar invloed gering, en daarom zijn het de weinig
beteekenende, waaraan zij haar aandacht geeft
en niet zelden haar tijd verspilt; bespoediging
brengt zij zelden, vertraging maar al te vaakzij
voorziet niet in eeii behoefte en vele barer leden
zelven koesteren twijfel omtrent het nut der dien
sten die zij bewijzen.”
De algemeèfie vergadering van 3 April i. L
ten minste baar meerderheid, liet zich door
die ongunalrge schildering niet afsehrikk.n
maar besloot ofschoon met slechts 78 tegen
67 stemmen -dat nmt. rl« onLoffi..,. j
Tot dusver de gesehiedenis die eerlangl lijke en
naar wij hopen, in ’s Lands Vergaderzaal haar zijn de volgent
vervolg zal hebben. 1
Ik sprak hierboven van de mindere aange
naamheid van het lidmaatschap eenerplaatse-
lijke schoolcommissie. Slechts door een dubbele
mate van toewijding wordt die schaduwzijde
geheel voorbijgezien. Wie hart heeft voor de
volksschool, vrie haar wil helpen opbouwen tot
het'krachtigst steunsel van onze nationaliteit,
vindt in die betrekking zeer veel gelegenheid
om de gpëde zaak te dienen, ’t Is waar, er
zijn commissieledendie hun taak al heel won
derlijk opvatten; die toezicht en controle ver
eenzelvigen met de mëest kleingeestige dwars-
kijkerij, en alzoo ten volle den naam recht
vaardigen van vvijfde wiel aan den wagen,”
door sommigen aan de pla^tseUjke schoolcom
missiën gegeven.- Daar zijner ook die meenen
dat zijeenmaal benoemd ook volkomen be
voegd zijn over alle bijzonderheden van school-
innchting, methode, enz. even goed, zoo niet
beter te oordeelen dan de’onderwijzersdie zich
zelven beschouwen als de loodsen die het pae-
dagogisch. schip in veilige haven moeteh bren
gen, en ten allen tijde de vruchten van hun
nadenken aan het onderwijzend personeel op
dringen als zooveel bevelen, door hooger auto
riteit' gegeven. Maar tegenover die enkelen
staan oneindig meerderendie bun mandaat
breed opvattendiezonder zich te mengen
in hetgeen des onderwijzers 'is, met hem in
overleg treden over wenschelijke verbeteringen,
hem eiken tegenstand helpen bestrijden, de
materiëele belangen der school het verstrek
ken van hulpmiddelen b. v. onbekrompen be
hartigen kortomop verdienstelijke wijzfe den
bloei van het onderwijs bevorderen.
Met het oog op die zeer- velenwier arbeid
een weldaad is voor elke gemeente, zou ik de
opheffing der plaatselijke schoolcommissiën be
treuren.
Z. M. heeft benoemd bij -het wa
pen der artillerie, tot laten lüit., de 2de luit.
L. C. Dijxhoorn van het wapen, gedet. bij de
landmacht in West-Indië.
Nadat Z. M. de Kbning 11. Vrij
dag eene militaire revue over het garnizoen te
's Hage had gehouden, waarbij Z. M. Zeer vol
daan was over de flinke houding der troepen,
welker aantal men, op 4000 schatte, heeft
Woensdag 11. weder eene inspectie door Z. M.
van de grenadiers plaats gehad. Eer-gisteren,
Donderdag, bezocht Z. M. Amsterdam.
De Regeeriyg heeft'e,en wetsont
werp aan de Tweede Kamer ingediend, tof^r-
zienin'g van de belastbare opbrengst déronge
bouwde eigendommen, bij welks samenstelling
is gestreefd naar vaste regelendie een gelijk
matige taxatie over het geheele Rijk verzekeren
en waarbij waarborgen worden geleverd voorde
keuze van een goed en geschikt personeel en
voör een behoorlijke contróle op de werkzaam
heden of voor hel herstel van verkeerdheden.'
Het berust voorts op het beginsel van bereke
ning der zuivere huurwaarde voor de ongebouwde
eigendommen. Het ontwerp gaat vergezeld van
een uitvoerige memorie vaii toelichtingbenevens
de adviezen van Gedeputeerde Staten der pro
vinciën.
De volgende brigades der rijks-
veldwacht zijn o. a. door den Minister van Jus
titie vastgesteld:
Utrecht. Gemeenten Utrecht, Maartensdijk,
de Bilt, Zeist, Jutfaas, Uselstein, Vreeswijk,
Oudenrijn.
Woerden. Gemeenten Woerden, Kamerik,
Zegveld, Nieuwkoop, Zevenhoven, Bodegraven,
Rietveld, Barwoutswaarder, Waarder, Papekop,
Oüdewater, Snelrewaard, Montfoort, Linschoten,
Veldhuizen, Vleuten/ Harmelen.
- Door den Raad der gemeente
Gorinchem is de gemeente-rekening voorloopig
.vastgesteld, voor ontvangst op f 307917,74 en
voor uitgaaf op f 288579,306 zoodat deze reke-
De omstandigheid, dat men in de gemeente
waar onze Courant verschijnt tot dusver nog
niet is geslaagd in de pogingen om het vraag
stuk betreffende de Commissie van Toezicht op
bet lager onderwijs aldaar tof een goed einde
te brengen, heeft mij aanleiding gegeven; om
de bovenvermelde colleges hier met een enkel
woord te bespreken. Echter bepaal ik mij vol
strekt niet binnen de grenzen van het Schoon-
hovensche schoolcommissie-conflict; daartoe ont
breekt het mij, onderanderen aan de noodige
gegevens. Uitdrukkelijk zij geconstateerd, dat
het bewuste vraagstuk slechts in algemeenen
zin zal behandeld worden.
De plaatselijke schoolcommissiën zijn door
de onderwijswet van 1806 in het leven geroe-
•pen, door die van 1857 nader georganiseerd.
Toch zal niemand beweren, dat die organisatie
volledig is. We lezen in de thans vigeerende wet
58a. In elke gemeente is een plaatselijke
schoolcommissie.
£4. In gemeenten beneden de 3000 zielen
zijn de werkzaamheden der plaatselijke school
commissie opgedragen aan Burgemeester en
Wethouders.
In de overige gemeenten worden die cojn-
missiën door den gemeenteraad benoemd.
61a. De leden der plaatselijke school
commissiën, leggen, bij de aanvaarding
hunner betrekking, den eed of de belofte af,
dat zij die naar behooren en getrouw zullen
waarnemen.
62. De leden der plaatselijke schoolcom
missiën zijn bevoegd van de overtredingen
dezer wet en der verdere verordeningen op het
lager onderwijs proces-verbaal op te maken.
63a. Alle scholen, waar lager onderwijs
wordt gegeven, zoo openbare als bijzondere, zijn
steeds toegankelijk voor de leden der plaatselijke
schoolcommissie van de gemeente.De on
derwijzers zijn gehouden hun de verlangde in
lichtingen te geven omtrent de school eh het
onderwns,
64. De plaatselijke schoolcommissiën hou
den een pauwkeung toezicht op alle scholen in
de .gemeente waar lager onderwijs gegeven wordt;
bezoeken die ten minste twee malen 'sjaars,
hetzij gezamenlijk, hetzij door commissiën uit
baar midden; zorgen dat de verordeningen op
het lager onderwijs stipt nagekomen worden;
houden aanteekening van het onderwijzend per
soneel, van het getal leerlingen en Van den
staat van het onderwijs; doen jaarlijks vóór den
laten Maart aan den gemeenteraad een bere
deneerd verslag van dén toestand van het on-
derwijs in de gemeente, en zenden daarvan
afschrift aan den districts-schoolopziener; deelen
dezen de belangrijke veranderingen mede, die
het schoolwezen heeft ondergaan; geven hem
en den provincialen inspecteur alle inlichtingen
die zij verlangen; verleenen den onderwijzers,
dip hare voorlichting, hulp of medewerking vra
gen, bijstand, en beijveren zich den bloei van
het onderwijs naar vermogen te behartigen.
Volledigheidshalve kunnen ve nog hier bij
voegen, dat 22 voorschrijft, dat vergelijkende
examens van hoofdónderwijzers gehouden wor
den, rten overstaan” mede van de plaatselijke
schoolcommissie (geheel of gedeeltelijk), en
dat in §32 de kosten dier commissie ten laste
van de gemeente worden gesteld.
Wie deze wetsbepalingen met eenige aandacht
leest, zal terstond ontdekken, dat de betrekking
van lid eener plaatselijke schoolcommissie juist
niet tot de meest aangename beboört in de
gewone beteekenis van die uitdrukking. De
verplichtingen toch, afin die cómmissiën opge
legd, zijn vele, en daaroilder tamelijk lastige.
Dat er commissiën zijn, die er vrij licht over
heen elijden, en niet de helft vdh de eësteldfe
l lijke en westelijke stoomgemalen dier gemeent
zijn de volgende aanbiedingen ingekomen (per
I 1000 kilogram)
D. Muysson te Rotterdam, f 6,44P. G.
Coomans Go te Kralinged, f 6,60; G. C. Kol ff
te Amsterdam, f6,90; J. B. Rolufs Co. te
Rotterdam, f6,376; G. D. De Sain te Botter
dam f 6,43J. R. Dutilh te Rotterdam, f 6,43
en f7,37; E. W. Bouwman te Rotterdam,
f6,79 en f6,99; L. Bos Czn. te Sliedreêht,
f 6,62*; Levelt Schiep te Rotterdamf 7,65*
f 6,93* en f 6,88J. Van der Hoop te Rotterdam,
f 7,19 en f 7\68P. W. Louwman te Rotterdam,
f 6 I. Hoogenberg Sr. te Rotterdam f 6,68*.
Volgens een telegram van den
Gouverneur-Generaal van Nederlandsch-Indië
zijn gedurende drie dagen te Samalangau eenige
vijandelijkesterkten genomen, waaronder zeer
belangrijke. De vijand liet 38 doodeu achter.
Van onze zijde werden één luitenant en 9 min
dere militairen gewond, terwijl één man sneu
velde.
Aan een ingezonden stuk uit
.Atjeh, in de vJava-Bodq/ van 23 Juni II.,,
ontleenen wij het volgendei
De ie luitenant Hardeman, een Hollandsbh
officier, kommarideerde de 2e koop., eu gaf met
den len luitenant Van der Paardt zijn soldaten
een uitstekend voorbeeld. Zij' waren in het
hevigst vuur steeds vooraan en wierpen «ich zou-
*der aarzelen in het riviertje, dat vlak ’óór de
benting lag. t
Luitenant Hardeman, die niet zwemmen kan
zou verdronken zijn, zoo een fuselier niet met hem
was overgezwommen.
De vyand was zeker overbluft door zoo’n stout-
moedigen aanval, want toen de voorste sektie aau
de palissaden kwam, en die begon te beklimmen,
ging hij op de vlucht.
De 2e komp. hield dien dag steeds de voor
hoede en joeg de lieden van Langsar altijd vóór
zich uit. De lus^ tot vechten waë bij die lui
evenwel erg bekoeld door het nemen van die
benting, welke dan ook buitengewoon sterk was.
De naam van deu luitenant van den Staf, De
Bruyn, mag zeker niet verzwegen wordende
Bruijn was aan Hardeman, den kömmaudanf der
voorhoede, toegevoegJ, en hield, zich dien 2den
Pinksterdag, dien zij zoo eigenaardig vierden,
als altijd best. Altijd bedaard en kalm, begaf
hij zien o. a. toen de 2e komp. dient bij de
benting in quaestie kwam, geheel alleen vooruit
om de vijandelijke positie te verkennen; aan
de kogels stoorde hij zich niet.
r- Van Curagao zijn te Amsterdam
wederom ruim 14.000 gulden goud uit dé del-
verijen aangebracht.
De tentoonstelling te Amsterdam
is gedurende de eerste zeven wefcen bezocht door
183.504 personen. De kosten zyn gedekt.
Te Arnhem hebben deze *ee.k, uit
ontevredenheid over de afschaffing der kermis,
die anders om dezeu tijd gevierd werd, onge
regeldheden plaats gehad. Het gepeupel, bijge
staan door een aantal poldergastenheeft tal van
spiegelruiten en honderden andere ruiten ingesla
gen en meer baldadigheden- gepleegd. Door de
flinke houding van den Burgemeester en de hulp
van militairen is men deu opstand thans meester.
Talrijke arrestatien hebben plaats gehad.
In de vorige week zijn dé hoo
rnen te Lekkerkerk namens het dijkcollege
afgezaagd, zonder dat er verzet van de eige
naren beeft plaats gehad.
-u De bekende C. S. Nicólaas, wo
nende te Rotterdam, indertijd door de rechtbank
te Gorinchem veroordeeld, wegens het onbevpegd
uitoefenen der geneeskunst, vschijnt zich, na siju
straf te hebben ondergaan, andermaal aan de
zelfde overtredingen te hebben schuldig gemaakt,
ditmaal te Krimpen a/d IJsd en te^CapelIe
a/d IJsel, Hij is door de rijkspolitie opgespoord
en een aantal medicijnen, door hem afgeleverd,
ia in beslag genomen.
Te Goudriaan hebben J.rie zieken een aooge-
nauinden wonderdokter Ant de omstreken vau
Utrecht bij zich ontboden. De behandeling vap
selijke schoolcommissiën, maar haar”bevestiging
met een goede regeling harer bevoegdheid en
behoudens haar betere samenstelling in kleine
gemeenten moest verlangd worden.
eisoften vervullen, is een aridere quaestie, die
hier niet in aanmerking mag kömeh.
Wat haar taak nog minder benijdehswdard
maakt is dit, dat haar bevoegdheden in ’t
ken van het zieke lichaam.
Bij de Maandag gehouden aanbe
steding van ’t bestraten der dorpsstraat te Liu-
seholen is aannemer geworden de beer M. G.
Bij de Woensdag door de Com
missie voor de plaatselijke werken enz. te Rot;
terdam gehouden openbare inschrijving naar de
levering van Duitsche steenkolen voor de ooste-
