F
!G,
Z0NI1A6 10 FEBRUARI
WEEKBLAD VOOR ZÜID-HOLLAND EN UTRECHT.
ouda.
IZE
Vrouwenrechten,
i.
BUITENLAND.
OVERZICHT.
olijk in
kilo;
stuk.
NOOTMN.
/ache f 8,00 k
f 3,00 3,70,
S. w. N. VAN NOOTEN,
Uitgevers.
merman
Brand-
ehuwden
nog een zeer belangrijk
overweging over. Een enkel woord
Alle binnenlandtche Advertenti'è'n, waarvan de
plaatsing 3 naai wordt opgegeven, worde® slechte
2 naai in rekening gebracht.
Prijs der Advertentie»Van 1 tot 5 regels ƒ0,50. Iedere
regel meer f 0,10. Groote lettors naar plaatsruimte. Inzen
ding franco, en uiterlijk tot Zaterdags-voormiddags ten 10 ure.
SCHOONHOVEHSCHE GOMT
dienst
:rs-
1ER-
iiide te
i liefst
HAM-
ers.
!a vaa
geopend m
dat weldra
waarborgen
,:-j van de
ing der
‘Takk. winter,
80 Zeeuw-
7,20ditq
f 2,50 a 5,40.
f 5,50 a 7,20.
paard
/oorkeur.
RUS3I-
HE en
en inge-
onder
1.
I
:er te
3HT,
een in
evenals
getoond
leswijze
azing-
rkregen,
werk
Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag
verzonden. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden 0,70.
Franco per post door het geheele rjjk'/ 0,80.
IIFTEN.
snesen
mogelijk
ucht tot
:er ver-
;enezlng,
roor op-
esheeren
en daar-
cn dikke
prijs één
ioor het
on Rïch-
et bó^k
20 post-
ndt.
jo bint f 22,
2de qual.
tte varkens
f 36 a 40,
24 et. per
ik; aardap-
f 5,00, Wol-
'2,80.
oer van nog
k heden van
enkele rijpe
werden.
5 ct. per kilo
00 per stuk,
eieren f 1,30
e Zeeuwsohe,
12,20, ordi-
auwe f 7,20 i
ikmaat f7,50
rmaassche en
6,70 tot 7,00,
en Flakkee-
en handel
naar wicht
.,25 per kilo,
ir Engeland
■en f6 A 14,
Aangevoerd
1 Veren58
biggen, 3
:n.
ral. 72 ct.
fl,10, 2d0
kilo.
oor Londen
De vredes-prel
congres in 't verschiet
altijd bezig om gelden
gewapend op dat cot?'”-
daar de drie voornaam^
staatkunde der jnr
Werkelijk schiji
hebb?n aan het vi
schorsing; noc
nopel wordt dt
eerst ten gevolge i
Sultan, per telegn
uit den weg gerui
vorige maand dooi
nederleggen der waj
De zes gestelde e
de volgende
1° Er wordt een v
geroepen 2° Rusland verkri
goeding in geld of grondgebied3°
en Montenegro worden onafhankelijk
breiding van grondgebied4° In Bornio en
zegowina worden hervormingen ingevoerd; 5
gehug van het gebruik der zeeëngte maakt
van nader overleg uit tusschen de beide
6® Omtrent de ontruiming der vestingen heeft
nader overleg plaats
Weinig onderwerpen schijnen zich zoo ge
reedelijk te leenen tot spotternij, als dat waarop
ons opschrift betrekking heeft; een volledige
verzameling van-glossen en kwinkslagen, opdat
terrein geleverd, zou den hartstochtelijksten be
minnaar van humoristische lectuur volkomen
bevredigen.
Hoe dat toch komen mag? Is werkelijk de
bedoelde quaestie voor geen discussie vatbaar en
bestaat haar eenige geschiktheid daarin dat zij
ons nu en dan tot vr,ooltjkheid stemt?
Wij kunnen dat niet toegeven. Zij is zeer
stellig een hoogst belangrijk onderdeel van het
groote maatschappelijk vraagstuk, dat nooit op
gelost zal worden, omdat de maatschappij in
haar voortgaande ontwikkeling telkens een nieuwe
phase vertoont die tot nieuwe vragen aanleiding
geeft, maar waarover de opvolgende geslachten
moeten nadenken ten einde de middelen te vin
den om de meest gunstige levensvoorwaarden
op te sporen. De verhouding der vrouw tot het
sociaal geheel blijft eveneens een open vraag
stuk, waardig de aandacht te trekken van al wie
nadenkt over 't geen hij rondom zich ziet ge
beuren.
Maar dat men zoozeer geneigd is, met een
geestigheid zich van de zaak af te maken, is
voornamelijk te wijten aan het onbedacht op
treden van sommige zich noemende apostelen
der vrouwpn-émancipatie. Dat woord beteekent
vrijmaking, en naar het oordeel van een
aantal dames is het buiten kijf,k dat de toe
stand der vrouwen in onze dagen niet beter is
te kenschetsen dan met het woord slavernij.
Tegen die onnatuurlijke positie trok men dan
te velde; een vloed van argumenten werd ge
bezigd om de dwingelanden, het mannelijk
geslacht natuurlijk, van onrecht te overtui
gen; zij hadden zich de heerschappij aange
matigd, de plaatsen veroverd waarop beide sexen
recht hebben. Men beweerde evenveel geestkracht
te bezitten als de mannen, zoo niet meer,
en tot gelijke krachtsinspanning in staat te zijn;
en om dat helderder te doen uitkomen nam
men niet zelden Zekere mannelijkheid aan in
manierén, houding, kleeding zelfs, die verba
zing maar geen bewondering wekte.
Het behoeft nauwelijks gezegd te worden dat
zulke aanvalsmiddelen de zaak waarvoor men
strijd voerde niet ten goede kwamen. Er be
staan nu eenmaal sedert eeuwen bepaalde of
schoon ongeschreven wetten, die het optreden
der vrouwen in het maatschappelijk verkeer be
perken; wetten, die in den loop der tijden en
onder den invloed der heerschende begrippen
allerlei wijzigingen kunnen ondergaan, maar
waarvan de geest toch onveranderd bestaat in
een zekere mate van ingetogenheid, meest in ’t
belang der publieke zeaehjkheid; wetten ook,
.•waartegen het gemakkelijk is te protesteeren,
maar zeer gevaarlijk ze uit bet oog te verliezen.
Winneer wij echter de overdrijving, waaraan
eenige voorstanderessen van de ^gelijkheid voor
beide geslachten” zich schuldig maken, buiten
aanmerking laten, elk hervurmmgs-idée telt
onder zijn voorvechters van die wonderlijke kam
pioenen, r— dan blijft er
vraagstuk te/overwegin^
daarover.
Onlangs herlas ik bet werk van den beroemden
EngelSchen staathuishoudkundige John Stuart
Mill, getiteld; ^Subjection of Women,”
van welk geschrift in 1870 een Nederlandsche
vertaling is verschenen onder den titel vau//De
slavernij der vrouw”, van de hand van Mr. R.
G. Nieuwenhuis. De schrijver gaat uit van de
stelling, dat er ten aanzien van den geestelijken
aanleg van beide sexen volstrekt geen onder
scheid bestaat; dat, waat zulk verschil aanwezig
schijnt, dit gewetem moet worden aan de op
voeding der vrouwen, niet slechts bij het thans
levend geslacht, maar verschelden geslachten
achtereen, waardoor eigenlijk de natuurlijke ver
mogens der vrouwen zijn verwrongen. Hij tracht
de beweringen te ontzenuwen van hen, die aan
de qual. f 58.
e, Flakk. en
Zeeuwsche,
indere f 9,25
vsche f 8,20
jhe en andere
Wje is de vrouw, in welk opzicht is zij on-
/d^cheiden van ripn manwaartoe heeft zij
aanleg? Welke geestvermogens moéten bij voor
keur in haar ontwikkeld wordenen welke
methode is daartoe de geschiktste? Is dit punt
eenmaal uitgemaakt, dan volgt van zelf de
beantwoording der vraag, welke betrekkingen
in de maatschappij door de ongehuwde vrouw
behooren vervuld te worden, een vraag, die
men eigenlijk in dezer voege moest formuleeren;
welke betrekkingen kan de vrouw beter of
minstens even goed als de man vervullen?
Blijkt het, dat er zulke betrekkingen zijn, dan
komt van zelf een einde aan de bespotting van
vrouwen, die zich afgeven met zakendie de
mannen tot nu toe als bun uitsluitend gebied
van werkzaamheid beschouwden. En dan wan
neer de vrouw in zekere vakken meer tot heil
der maatschappij werktdèn eerst komt er
sprake van haar rechten.”
Het standpunt, vanwaar hier de zaak be
schouwd wordt, verschilt zeer verf van dat
waarop Stuart Mill zich plaatste. Voor den
Britschen Staathuishoudkundige was geen on
derzoek meer noodig; volgens hem was de' ge
lijkheid in geestelijk opzicht boven allen twijfel
verheven, en was dus niets anders te doen
dan een vrije concurrentie toe te laten op ieder
gebied. Wie weet, mogelijk zou eerlang de tijd
komen dat de vrouw, ten gevolge van een meer
vrije opvoeding, vooral wat het lichamelijke
betreft, ook in physieke krachten den man zou
evenaren, zoodat geen enkel arbeidsveld voor
haar gesloten behoefde te blijven. Daarvan zou
natuurlijk meerdere zelfstandigheid het uitvloei-
haar hiyshou-srf .zijngeen enkele vrouw zou meer bescRer-
zijn arbeid of ming noodig hebbenhaar lijdelijke houding
1 ten aanzien van sommige maatschappelijke be
trekkingen, het huwelijk daaronder begrepen,
zou allengs verdwijnen en plaats maken voor
onbeperkte activiteit; haar meerdere getalsterkte
zou het overige doen, en eindelijk zouden
wij, arme heeren der schepping, zoo netjes
onttroond worden als de ex-koning van Napels
en andere potentaten. Alzoo zou onze maat
schappij een treffende overeenkomst verkrijgen
met sommige negerstaten in de binnenlanden
van Afrika, waar eveneens geen man een vin
durft roeren zonder aan zijn vrouw permissie
te vragen, en zij ook ai den arbeid verricht
die buitenshuis plaats heeft, terwijl de gemaal
de huiselijke aangelegenheden behartigt.
oe„_ Wij kunnen ons onmogelijk een maatschappij
ten einde haar te voorstellen op Stuart Mill’s grondslagen opge-
trokken. Voor ons blijft de man verantwoor
delijk voor de instandhouding van het sociaal
gebouw. Maar aan den anderen kant mogen
we niet wachten totdat het onderzoek, door dr.
Vitnnga noodig geoordeeld, geheel zij afgeloopen
ten genoege van de betrokken personen, alvo
rens middelen te zoeken ten einde aan de billijke
grieven der vrouwen te gemoet te komeneven
min moeten wij nalaten er op te wijzen dat de
schoone sexe zelve voor een groot deel haar
toekomst in handen heeft.
Ons volgend artikel zal het vraagstuk van
die beide zijden beschouwen.
jliminairen geteekend; een Europeesch
-jliiet en de Engelsclie regeering nog
i bijeen te krijgen ten einde
mgres te kunnen verschijnensiet-
»mste punten m de bnitenlandsche
jongste week.
jhijnt er iets in den weg gestaan te
vroeger tot stand komen der wapen-
locb uit Petersburgnoch uit Constant;-
dat raadsel echter opgelost, en ’t was
o-7:!~b van een persoonlijk verzoek van den
per telegraaf overgebraobtdat die hinderpalen
weg geruimd werden en den laatsten dag der
tor Rusland en Turkije tot het
ipenen besloten werd.
en aangenomen voorwaarden zijn
~n vorstendom Bulgarije in 't leven
4 verkrijgt eene oorlogsschadever-
ebied; 3° Rumamê, Servië
en verkrijgen uit-
ornio en de Her-
6° De re-
een punt
keizers
mede
De gedachtenwisseling over de
gen”, voor zooveel die bij deze vq
<ÏJn, ia Vértlaagd tof later, wanneer tte
het Parijzer verdrag door een oongrea d
bende mogendheden zal geratifieerd worden.
De vorsten die zooeven elkander nog met het zwaard,
in de hand te gemoet traden, wisselen nu gelukwen-
schen met den vrede in ’t vooruitzicht en allerwegen
is order gegeven om de vijandelijkheden te staken.
Een groot contrast bieden echter de hoofdsteden der
beide rijken aan. In Petersburg vreugde en feestvie
ring met de zoozeer naar wensoh bekroonde overwin
ning in Constantinopel cene ellende en eene gisting
die het ergste doen vreezen. Terwijl de stad overvuld
is met vluchtelingen, die aan alles behoefte hebben
en nauwelijks onderkomen kunnen vinden, spelen de
ongeregelde troepen, uit Azië tot hulp ontbodenden
baas en moorden en plunderen naar hartelust, zoodat
zelfs de regeering gretig naar vreemde hulp o moet,
om aan dien toestand een einde te maken.
Generaal Ignatief is van RussischeSafvet-pacha
van Turksche zijde belast met het voeren der verdere
onderhandelingen. De Ooatenrijkache regeering heeft
bereids de uitnoodigingen verzonden tot bijwoning van
het congres, dat vermoedelijk te Weenen zal bijeen
komen. Behalve met Turkije heeft Rusland echter ook
nog te onderhandelen met Berrie en Rumanie
die beide weinig ingenomen zijn met het deel van den
buithun toegewesen. Serviëdat wel het minst in
de melk te brokken heeft, eischt niet minder dan
het gebied van geheel Ond-Servië in sijn bezit gesteld
te zienen Rumanië dat met recht aanspraken mag
makenheeft er veel op tegen een gedeelte van Bes-
sarabië aan zijn bondgenoot af te staan en de geheime
debattendie over deze zaak in het Rumaansche par
lement plaats hebben spellen weinig goeds.
Ook Griekenland, dat niets gedaan heeft, wil
deel hebben in den buit en bezette Theualiëonder
voorwendsel van bescherming der Grieksohe onderdanen.
De Engelaohe regeering bleef haar bekende cre-
diet-voorstel handhaven, ook toen het bericht van de
onderteekening der vredes preliminairen haar mis
schien een .telaaf’ toeriep. Zij wenscht nn haren
vertegenwoordiger in het aanstaande congres een rug
gesteun te geven, van een strijdvaardig leger en eene
uitgeruste vloot! De liberalen bestrijden het voorstel
met alle middelen die hun ten dienste staan. Toch
is het niet onmogelijk dat de regeering eindigt met
eene overwinning te oehalen.-
Als toekomstig Prins van het nieuwe Vorstendom
Bulgarije wordt genoemd de 23 jarige Prins Lonk van
Battenberg, oudste zoon van Prins Alexander van Hessen.
Hoezeer ’t ook gewenscht is, dat eene republiek
in 's lauds vergaderzalen door republikeinen vertegen
woordigd wordt, zal het toch gelukkig voor Frankrijk
zijn, als eenmaal het onderzoek der geloofsbrieven in
de Tweede Kamer zal zijn afgeloopenwant waarlijk
tooneelen als wederom in de laatste dagen ia die
Kamer plaats hadden, kunnen, hoewel ze voorname
lijk door de Bonapartisten in ’t leven worden geroepen,
niet anders dan den goeden naam der rcpublikeinsche
partij naar buiten schaden, ’t Waren voornamelijk
Routier en Gambetta, die bij den strijd over de gel
digheid der verkiezing van sommige officieele candi
date^ meenden de oude grieven, die tegen beide
kunnen worden ingebracht, in herinnering te moeten
brengen en daardoor dek deur openden voor incidenten
waaraan de Fransohe Kamers altijd zoo rijk zijn tot
schade voor het land. Want intusschen ligt de be
groeting steeds op afdoening te wacht#» en 't is niet
waarschijnlijk, dat de zoozéér toegejuichte nieuwe
wetsvoorstellen nog in behandeling zullen kunnen
komen vóórdat eene nieuwe begrooting wordt ingediend.
Voor het Parijsohe hof wordt op dit oogenbUk een
belangrijk proces gevoerd. Het geldt nl. de vraag of
de gemeente kan verantwoordelijk gesteld worden voor
de geldelijke schaden die ’t gevolg zijn van de cóm-
mune-regeering in 1871. Het geding is ingesteld door
de groote spoorwegmaatschappijen, wier magazijnen,
enz. toen geplunderd werden, en door de omnibus
maatschappijen wier stortingen aan de commune-re-
geering, door het geregeld bestuur later niet sijn
erkend. De quaestie loopt over millioenen francs; en
alle pogingen om tot eene minnelijke schikking te
geraken bleven tot nog toe vruchteloos.
De zittingen van den Duitoohen Rykadag zijn
Woensdag 11. geopend met eene rede waarin de hoop
wordt geuit, dat weldra de vrede zal gesloten Mijn
en tevens waarborgen zullen verkregen zijn tegen
eene herhaling van de geschillen in het Oostaa.en
tot bescherming der Christenen.
Eergisteren (Donderdag) morgen
nam de ziekte van den Paus een hoogst ougnn-
stigen keer, er was een congestie der longen
ingetredenen ten 5 ure 45 min. des avonds
stierf hij. Bij het toedienen der Sacramen
ten waren tegenwoonhg de kardinalen, het
corps diplomatique en leden van den Romeinachen
adel. Op het Vaticaan wordt het Conclave
gehouden. Gisteren-morgen belastte het H. Col
lege de kardinalen Biho, Pecci en di Pietro
met het bestuur der Kerk. Het Italiaansche
gouvernement nam militaire maatregelen om de
openbare orde te handhaven.
Paus Pius IX (Johannes Maria Mastai-Fer-
retti) werd op 18 Mei 1792 geboren. In 1816
ving hij zijne studiën voor den geestelijken stand
aan en in 1823 werd hij reeds tot
I gewijd. In 1827 werd hij bissebop van
het ras der mannen geschiktheden toeschrijven
die bij de vrouwen niet bestaan, en leidt daaruit
af dat haar recht op volkomen gelijkstelling,
vooral ook ten aanzien van de publieke aange
legenheden, onbetwistbaar is.
Het treedt niet in mijn plan op zielkundige
gronden de onhoudbaarheid van Mill’s hoofdstel
ling uiteen te zetten; zoo iets ligt buiten den
kring eener courant. Zeker is het, dat in Ne
derland die leer nog weinig aanhangers telt,
wat juist niet als zulk een heel groot ongeluk
te beschouwen is. De beweging ten onzent be
paalt zich over het algemeen tot het’practisch
terrein. Niet d&ir ligt bij ons bijv, het zwaar
tepunt van het vraagstuk, of het billijk is dat
een vrouw, als zij huwt, den naam haars echt-
genoots aan moet nemen; of er reden is te
geVen voor haar uitsluiting van voogdij en andere
burgerlijke rechten; of het rechtvaardig genoemd
kan worden, dat de echtgenoot, tenzij het tegen
deel uitdrukkelijk is vastgesteld, onbeperkt mees
ter is van de gerheenschappelijke bezittingen;
of voor de stilzwijgend overeengekomen ont
houding aan de vrouw van burgerschaps-rech-
ten, kiesbevoegdheid, voor verkiesbaarheid in
collegiën van algemeen bestuur, enz. gronden
zijn aan te geven. Al die vragen, ze worden
bij ons weleens geopperd, doch zonder nu juist
in de eerste plaats te wordén genoemd.
Neen, voor de meesten, enkele uitzonderin
gen daargelaten, is het vrouwen-vraagstuk
hoe prozaïsch zulks ook klinken moge, een
brood-quaestie. Waar zich deze niet voordoet,
daar berust men in het bestaande. Een ge
lukkig gehuwde vrouw, die zich ongestoord
kan wijden aan jig. zorgen yogi; R—- u-
dingen wier echtgenoot door s w
wier gezamenlijk fortuin daartoe de middelen
verschaft, zal hbogst zelden verklaren dat zij
een //slavin” is, ze weet trouwens wel beter 1
Eerst dan als de dochters groot beginnen te
worden, komt de //quaestie’1’ zich weer eventjes
vertoonen, - want, van een huwelijk is men
niet zekerennaarmate de afstand die de
meisjes van de dertig scheidt, kleiner wordt,
krimpt ook de kans. Zijn nu de stoffelijke
middelen niet aanwezig die een onbezorgde toe
komst waarborgen; zijnde meisjes niet in staat
door arbeid zich zelfstandig door de wereld te
helpen-dan is het rvraagstuk” in al zijn
onoplosbaarheid aanwezig.
Derhalve, het aandeel te bepalen, dat aan
de vrouw moet worden toegekend in den ge-
meenschappelijken arbeid, teu einue h1_
bevrijden voor nooddruft, ziedaar de vraag
bij uitnemendheid.
Dr. Vitringa, die aan de pas besproken
vertaling van Stuart Mill’s werk een voorrede
toevoegde, spreekt daarover een behartigenswaar-
dig woord. Na gewezen te hebben op de
dwaasheid van hen die eenvoudig de bestaande
verhoudingen willen veranderenen wel zoo
radicaal mogelijk, zonder eigenlijk goed te
begrijpen wat zij eigenlijk begeeren, zegt hij:
//Dan is er een soort van Emancipatisten,
die zich, hoewel in beter gemeenden ijver, aan
bijna even groote doldriftigheid bezondigen.
Bewogen met het in waarheid treurige lot der
ongehuwde vrouw, die, zonder met tijdelijke
middelen gezegend te zijn, in eigen behoeften
moet voorzien, is hun eenige bemoeiing slechts
hierop gericht, hoe zulke vrouwen aan den kost
te helpen. Zij handelen als degene, die, door
medelijden overmeesterd, den arme geld toewerpt
om Xyn oogenblikkelijken honger te stillen;
zonder te vragen, waartoe de vrouw den meesten
aanleg bezitwillen zij stormenderhand elk
beroep, onverschillig welk, voor de vrouw ver
overen, opdat de oogenbhkkelijke nood gelenigd
worde. Voor afzonderlijke personen kan zulk
een maatregel noodzakelijk zijnevenals het
vóór alles noodig is om, voor en aleer men
maatregelen beraamt om het pauperisme (de
algemeene verarming) tegen te gaan, eerst den
arme, die onze hulp inroept, door een aalmoes
voor den hongerdood te vrijwaren. Maar op
den duur kan zoo iets niet baten. Door aaü
alleenstaande en behoeftige vrouwen werk te
verschaffen wordt de quaestie over de bestem
ming der vrouw in de maatschappij niet op-
gelost.”
//Eerst moet de vraag onderzocht worden:
